Khế 5/2023, Thiê̆u tă lêng ki hiăng rơkê Lê Thị Minh Thủy lăm pôu pêi cheăng troh a rơlố Trường Sa. Klêi kơ’nâi 35 hơnăm, sap ing hâi pâ nâ, mô đô̆i hlâ tung tơplâ xâ Lê Đình Thơ plâ drêng dế pêi hnoăng cheăng gâk kring rơlố Trường Sa, nâ nếo pêi pro tơdroăng pói vâ dêi tơná – Lăm pôu ngăn ƀă chôu nhâng ăm pâ rơtế 63 khu mô đô̆i dêi pâ nah. Tung dế rơdâ to têa rơlêa Trường Sa, nâ hơ’muăn ăm pâ tơmâng ‘na tơdroăng rêh ối, ‘na tơdroăng rêh ối nôkố ƀă tơdroăng pói vâ châ pêi cheăng môi tiah dêi pâ tơná kơchuâ mâu lơgât têa kơxĭ, kum gâk kring têa kơxĭ, rơlố dêi Tơnêi têa.

“Drêng á châ lo a Trường Sa, châ khât tâ rơrêk tung hiâm mơno ôh tá kâi tối. Kố cho tơdroăng ki á tơmiât tung tuăn hiâm mơno tung hên hơnăm. Drêng châ kơ’nêi hơvĭng reăng rơtế mâu ngoh nâ a tung tuk tơbâ ăm pâ rơtế 63 ngế mô đô̆i hăng hlâ hâi lơ 14 khế 3 hơnăm 1988,  vâ ‘nâng tối ƀă pâ rơtế mâu meh, mâu tăm hiăng kơtong hlâ: Pâ ƀă mâu meh mâu tăm hmiân tuăn, kuăn ƀă khu pú pơtối pêi pro tơdroăng pói vâ dêi pâ ƀă mâu meh, kô mơ-eăm hên tâ nếo’’.

            Pâ nâ Minh Thủy, mô đô̆i hlâ tung tơplâ xâ nah Lê Đình Thơ nah cho kăn ƀô̆ Khu vê tơkăng kong kơchuâ lơgât ƀă hriăn plĕng têa kơxĭ, hlâ drêng nâ nếo châ 1 hơnăm. To lâi khế klêi kơ’nâi pâ hlâ, nôu nâ xuân hlâ. Nâ Thủy xông kân xua jâ peăng nôu pâ păn ƀă tơdroăng rak ngăn dêi mâu meh, mâu tăm tung đông lêng dêi nôu pâ. Mơgêi Đăi hok Mỏ - Địa chất, kơvâ hriăn plĕng tơnêi tơníu lơgât, nâ vêh pêi cheăng a Khu vê tơkăng kong kơchuâ lơgât têa kơxĭ, ƀă pói vâ châ pêi cheăng tiô troăng dêi pâ hiăng prôk.

            Tung roh lăm pêi cheăng Trường Sa, pakĭng tơdroăng ki kơnâ châ lăm pôu tíu pâ pêi hnoăng cheăng, nâ Minh Thủy hiăng séa ngăn mâu trăng kâng tât drô kĭng têa kơxĭ, tíu ai hên hmốu san hô, châ hlo mơngiơk dêi têa kơxĭ a mâu tíu chĕng, tíu trâu phá tơ-ê dêi pó. Mê cho mâu tơdroăng ki khât kơnâ ăm tơdroăng kơchuâ lơgât têa kơxĭ dêi nâ ƀă khu pú hmâ pêi cheăng.

            Tơdroăng ki pêi ki nhên ƀă hâk vâ, tơdroăng hâk tơngăm ƀă tơdroăng cheăng hiăng mot tung mơngế nâ, tung rêm tơdroăng ki kơchuâ, tơdroăng cheăng châ pơcháu. Nâ Thủy hơ’muăn, rêm roh tơdah tơdroăng chêh tối ing mâu khu cheăng tung đông, nâ đi đo mơ-eăm tơkŭm, pro, rah chêh ƀă mơhno tiô tơdroăng ki khât má môi, tơtro má môi, pro ti lâi mâu lơgât têa kơxĭ đi đo dâi lĕm má môi, rak tơniăn ăm mơngế prôk têa kơxĭ. Tung hơnăm hiăng hluâ, nâ hiăng rơtế khu pú kêi đeăng kơmăi kơchuâ tơnêi tơníu têa kơxĭ ƀă mơjiâng lơgât kơdó têa kơxĭ kơlo têk chu 1: 100000 châ 196 kơtâ; rah chêh, tơ’nôm hrĭng kơtâ lơgât tung kơmăi kơmok tung tơdroăng cheăng lêng gâk kring. Nâ Lê Thi Minh Thủy hâk tơngăm tối ‘na mâu kŏng ngê̆ nếo tung kơvâ lơgât.

“Hơnăm achê má môi vâ ngin ai rah chêh cho 196 kơtâ lơgât kơdó têa kơxĭ roh apoăng vâ xúa cho phân mêm nếo Arcgis. Klêi kơ’nâi tơdroăng tơkêa bro pêi mê, mê ngin châ Ngế pro xiâm hnê ngăn tơnêi têa kheăn kơdeăn. Pakĭng mâu tơmeăm lơgât têa kơxĭ châ rah kơchuâ tung mâu phân mêm nếo, ki hên cho xúa nâl kong têa Ăng-glê cho hên. Châ achê mâu phân mêm nếo hiăng po ăm ngin hên troăng prôk tung kơvâ lơgât kơdó têa kơxĭ’’.

            Pakĭng tơdroăng ki chiâng rơkê tung tơdroăng cheăng trâu hơngế, nâ Thủy hriâm xêh nâl kong têa Ăng-glê, tí tăng hriâm phân mêm mâu phân mêm nếo, kum ăm tơdroăng rah kơchuâ lơgât, môi tiah Arcgis, Paperchat Composer... Nâ Thủy xuân cho môi tung mâu ngế djâ troăng ahdrối tung tơdroăng xúa kŏng ngê̆ tung kơvâ rah  kơchuâ lơgât, châ achê mâu tơdroăng ki rơkê tung kơvâ lơgât dêi lâp plâi tơnêi.

Chôu pakong pêi cheăng tung đông, roh kơmăng nâ pơtối ti tăng plĕng mâu tơdroăng ki nếo, mâu tơmeăm hriăn plĕng... Tơdroăng ki hâk vâ ƀă mâu kơtâ lơgât têa kơxĭ, rơlố hiăng tơ’nôm ăm nâ ivá ó rơdêi, tơdroăng ki ƀeăn ƀĕng tung tơdroăng cheăng. Thiê̆u tă Nguyễn Văn Dũng, Kăn pơkuâ Khu rah kơchuâ lơgât tối ‘na nâ Lê Thị Minh Thủy:

“Cho kăn pơkuâ tôh trương tôh rah kơchuâ lơgât, nâ Thủy đi đo pêi kêi đeăng lĕm tro tơdroăng cheăng; mâu pơkâ, hnoăng cheăng rah kơchuâ lơgât têa kơxĭ châ kăn pơkuâ khu pơcháu, nâ Thủy hiăng kêi đeăng lĕm tro, ai dâi lĕm. Tung tơdroăng pơcháu ăm Thủy cho đi đo hmiân tuăn. Thủy tá hiâm mơno, mơ-eăm hriâm. Tung kơvâ lơgât mê cho rơdâ; mơhé ối nếo laga Thủy mơ-eăm hriâm ƀă rĕng rơkê tâ mâu ngế ki ê. Cho kăn ƀô̆ hơnăm ối nếo, laga Thủy châ kăn pơkuâ đông loi tơngah, xing xoăng tơdroăng cheăng veăng tung hên tơdroăng tơkêa bro ki kal, môi tiah: tơdroăng tơkêa bro pơkâ pêi a têa kơxĭ tơnêi têa, tơdroăng tơkêa bro ‘na lơgât kơdó têa kơxĭ pêi cheăng ăm Khu xiâm, kơ koan xiâm Lơgât ƀă hía hé’’.

Ôh tá pơ’lok peăng parŏng mâu kơtâ lơgât têa kơxĭ rêm roh lo a têa kơxĭ dêi mâu khu lêng tơ’nôm tơniăn, mâu tơdroăng mơ-eăm tung tơdroăng pêi cheăng dêi Thiê̆u tă lêng ki rơkê Lê Thị Minh Thủy châ mơnhên ƀă hên mơ-éa pri, ƀâng kheăn kơdeăn dêi mâu râ, Khu lêng têa kơxĭ ƀă Khu xiâm pơkuâ lêng xua hiăng châ tơƀrê rơkê hên tung pêi cheăng, kum tung tơdroăng pêi cheăng mơjiâng khu lêng, mơdêk cheăng lêng ƀă gâk kring Tơnêi têa.