Kong hiăng măng, pôa Hrun, mơngế Bơhnéa, ối a pơlê Kon Chrah, cheăm Hra, tơring ‘Mang Yang, xui nhâ a kơxah (Xuăn tối dêi cỏ voi), troh dêi khu ro ing chiâk deăng vêh a hngêi. Pôa tối, khu ro hiăng kum rơpŏng pôa hluăn ing kơtiê:

‘’Apoăng a mung 30 rơtuh liăn rôe ro. Rơpŏng kâi păn khu ro. Troh nôkố, a mung 50 rơtuh liăn pêt kơphế, hâi ki lâi xuân lăm kơ’nêi ro, tơkôm amê vâ ai kơxô̆ liăn mơdrếo ƀă rak ngăn kơphế, troh rơnó, a kô mơdrếo liăn. Rơpŏng á phiu ro xua châ mơ-eăm tung tơdroăng rêh ối . Klêi mê pơlê rah ăm á hluăn ing kơtiê. Á pói vâ kuăn pơlê tung pơlê xuân khên tơnôu mung, vâ mơnhông cheăng kâ rơpŏng’’.

A kong pơlê Gia Lai, tơring ‘Mang Yang cho môi tung mâu tơring ai kơdrâm kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo, châ lối 61% kuăn pơlê. Tung mê, lối 80% rơpŏng hdroâng kuăn ngo ối tung rơpŏng kơtiê ƀă vâ chê kơtiê. Jâ Hoàng Thị Lan Anh – Kăn phŏ hnê ngăn Vi ƀan tơring ăm ‘nâi, ‘Mang Yang dế tơtrŏng tŏng kum rơpŏng kơtiê châ mung kơxô̆ liăn kum vâ mơ’no liăn pêt mơjiâng tơmeăm khoăng; tơdrêng amê pêi pro mâu tơdroăng xut tah hngêi xi kơchoh, tŏng kum hriâm tâp..., kum mơngế kơtiê mơ-eăm xông tơtêk:

“Troăng pêi dêi tơring tung tơdroăng kơdroh kơtiê cho rah khu ngế ai ivá hluăn ing kơtiê hdrối vâ tơkŭm mơngế pêi cheăng tiô kơjo sap ing ‘ngêi chu a ‘nâi; tơkŭm a kơpong pá puât mê kô châ kơjo tâ vâ kum kuăn pơlê mơ-eăm xông teăm mâu kơpong ki tơ’lêi hlâu. Mâu ngế ki djâ troăng ahdrối ‘na pêt mơjiâng tơmeăm khoăng tê mơdró rơkê xuân châ pơtâng tối đi đo, mâu khu ai khu rơpŏng kơtiê châ lăm hriâm tâp túa ki rơkê tơtro ing mâu ngế krê tung tơring, tung cheăm pú hmâ, lơ hriâm a tơring, pakong kong pơlê vâ kuăn pơlê pin chiâng rơkê, loi tơngah vâ mơ-eăm hluăn ing kơtiê’’.

Sap ing Tơdroăng pơkâ xiâm tơnêi têa kơdroh kơtiê krá tơniăn châ pêi pro tung lâp tơnêi têa, ƀă tơdroăng tŏng kum dêi Tơnêi têa, kong pơlê hiăng pêi pro tơdâng tơ’mô hên troăng pêi; mơhnhôk rêm khu râ, tơkŭm kơxô̆ liăn pêi pro hên tơdroăng cheăng, tơdroăng tơkêa bro; pro tơ’lêi hlâu vâ rơpŏng kơtiê, vâ chê kơtiê châ achê, mơdêk pêi lo liăn, pơ’lêh tơdroăng rêh ối. Pơtối mê, hên pơkâ xiâm pơkâ mơ’no hiăng kêi đeăng, mâu tơdroăng pêi tơkâ hluâ pơkâ pêi ing rêm hơnăm, ki má lối cho kơdroh kơxô̆ rơpŏng kơtiê tơdjuôm ƀă kơdroh kơtiê tung kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo.

Sap ing hơnăm 2018 troh hơnăm 2022, vâ kơdroh kơtiê rĕng tung kơpong hdroâng kuăn ngo, kong pơlê Gia Lai hiăng pêi pro ăm lối vâ chê 18.000 rơpŏng kơtiê, vâ chê kơtiê mung lối 5.400 rơtal liăn ing kơxô̆ liăn kum rêh ối pơlê pơla vâ mơ’no liăn cheăng pêt mơjiâng tơmeăm khoăng. Kong pơlê châ pơkâ tung 3 hơnăm la ngiâ, tơdâng rêm hơnăm kơdroh 2% kơxô̆ rơpŏng kơtiê ƀă kơdroh 3% rơpŏng kơtiê cho mơngế hdroâng kuăn ngo.

Tung dế khế 9/2023, Vi ƀan kong pơlê Gia Lai hiăng tơkŭm séa ngăn, ƀă tơbleăng pơkâ pêi 2059/KH-UBND ‘na tơdroăng pêi pro Tơdroăng pơkâ xiâm tơnêi têa Kơdroh kơtiê krá tơniăn hneăng hơnăm 2021 – 2025. Pơtối mê, kong pơlê kô tŏng kum pro nếo ƀă rơnêu hngêi ăm ki vâ iâ 2.000 rơpŏng kơtiê, rơpŏng vâ chê kơtiê; tơniăn ăm 98% rơpŏng kơtiê châ xúa têa krúa lĕm; tâi tâng vâi hdrêng châ troh hngêi trung tro hơnăm...

Jâ Nguyễn Thị Thanh Lịch – Kăn phŏ hnê ngăn Vi ƀan kong pơlê Gia Lai tối ăm ‘nâi tơ’nôm:

‘’Mâu troăng pêi ki ngin hlo châ tơƀrê mê cho thế pêi pro ƀă tơdroăng kal vâ ối pơlê pơla dêi kuăn pơlê. Pơtih môi tiah tŏng kum ‘na loăng plâi, mơnăn păn ƀă hnê mơhno đi đo pêt mơjiâng tơmeăm khoăng ƀă păn mơnăn mơnôa môi tiah lâi; Troăng pêi ki tơdjâk troh kơdroh kơtiê má péa cho rak, rak vế chêng koăng ƀă ăm droh rơtăm ăm mâu vâi o mâu ngoh nâ, veăng mâu tơdroăng leh mơdĭng ‘na mâu troăng pêi tiô khôi vâi krâ nah môi tiah teăn ếo pơtâk, pro ti lâi vâ ing teăn ếo pơtâk chiâng hên tơmeăm tê mơdró hên tâ nếo vâ tơbleăng xuân kô kum ăm kuăn pơlê tăng cheăng pêi, kum tung tơdroăng rêh ối pơlê pơla’’.

Tiô pơkâ pêi dêi Vi ƀan kong pơlê Gia Lai, sap ing kố troh hơnăm 2025, kong pơlê kô pêi pro 7 tơdroăng tơkêa bro kơdroh kơtiê krá tơniăn. Tung mê, tơkŭm pơ’lêh troăng pêt mơjiâng tơmeăm khoăng, tăng cheăng pêi krá tơniăn a kơpong hdroâng kuăn ngo. Pơtối mê, kong pơlê kô tŏng kum vâ pro nếo ƀă rơnêu hngêi ối ăm ki vâ iâ má môi 2.000 rơpŏng kơtiê, rơpŏng vâ chê kơtiê; tơniăn ăm 98% rơpŏng kơtiê châ xúa têa krúa; tâi tâng vâi hdrêng ối kŭn a tơring kơtiê châ troh hngêi trung, ai theh ƀaoh hiêm khăm pơlât...

Vâ pơkâ kơdroh kơtiê krá tơniăn châ tơƀrê, kong pơlê kô tơkŭm a 7 tơdroăng tơkêa bro mê cho: Tŏng kum mơ’no liăn mơjiâng hngêi trăng troăng klông cheăng kâ – rêh ối pơlê pơla tơring kơtiê; hên troăng tăng cheăng pêi, mơnhông troăng kơdroh kơtiê; tŏng kum mơnhông pêt mơjiâng tơmeăm khoăng, tơniăn trếo piê kơhiâm; mơnhông hnê hriâm, cheăng pêi krá tơniăn; tŏng kum hngêi ối ăm rơpŏng kơtiê, rơpŏng vâ chê kơtiê tung mâu tơring kơtiê; pơtâng tối ƀă kơdroh kơtiê ‘na tơdroăng; mơdêk ivá pêi cheăng, kơdroh mơnhên Tơdroăng pêi ƀă Troăng hơlâ tŏng kum ăm rơpŏng kơtiê, vâ chê kơtiê.