Hơnăm nếo tơngah ‘na troăng pơkâ xiâm dêi tơdroăng vâ pêi dêi tơnêi têa
Thứ hai, 06:00, 12/02/2024 Quốc Học – Dơng /Tơplôu: Katarina Nga Quốc Học – Dơng /Tơplôu: Katarina Nga
VOV4.Xơ Đăng - Môi tung mâu tơdroăng cheăng xiâm ki kal hiăng châ Hneăng hôp ôh tá ai pơkâ hdrối roh má 5, Kuo#k ho#i tối tơbleăng, mê cho 8 túa cheăng ki xiâm dêi tơnêi têa. Mâu kăn Kuo#k ho#i [ă kuăn pơlê a Tây Nguyên pói tơngah Tơdroăng pơkâ ki châ tối tơbleăng mê kô mơjiâng chiâng troăng bâ phuâng tâ vâ kơpong kong ngo châ mơdêk tơmeăm khoăng ki ai hlâu, kơdo mơ-eăm mơnhông.

Hdrối tâ athế tối nhên, tơdroăng ki tơbleăng 3 Tơdroăng pơkâ pêi dêi tơnêi têa “ ‘na mơjiâng thôn pơlê nếo, kơdroh kơtiê krá ton ƀă mơnhông cheăng kâ rêh ối pơlê pơla kơpong hdroâng kuăn ngo ki iâ mơngế ƀă peăng kong ngo) a mâu kong pơlê kơpong Tây Nguyên tung mâu hơnăm hdrối hiăng pro pơxúa tơƀrê rôh apoăng. Mâu troăng pơkâ pro hngêi trăng, troăng klông châ rơnêu, tơdroăng rêh ối kuăn pơlê rế hía rế hlo hơ’lêh. Krâ pơlê Anưk, a pơlê Tuơh Ktu, cheăm Glar, tơring Đăk Đoa, kong pơlê Gia Lai ăm ‘nâi:

“Tơdroăng rêh ối nôkố hiăng hơ’lêh nhên khât. Tung lâp mâu thôn pơlê pơrá hơ’lêh lĕm, hdrối nah troăng prôk trâp hliâk a rơnó mê, ngôi kơtâk a rơnó tô, ôh ti phá klâi kơdroăng chu, hngêi ki xi kơchoh, on tơhrik ôh ti ai. Mê nôkố ai troăng krúa lĕm, ai hngêi trung hriâm, hngêi pơkeăng, on tơhrik ‘no bâ eăng a lâp lu. Tơná á xuân pôu hyôh a Dak Lak hlo hơ’lêh lĕm khât. Ƀă achê kố xuân lăm troh a kơpong Đak Bơt, Kon Gang, chu troh a Kƀang tơdroăng rêh ối hiăng hơ’lêh lĕm. Má péa nếo, tung tơdroăng pêi chiâk klâng mê kuăn pơlê hiăng ‘nâi xúa kơmăi kơmok, kih thuât cheăng ki nếo. Tơdroăng rêh ối hiăng ai tŭm tơmeăm hiăng châ pro troh a thôn pơlê, hngêi ki lâi xuân ai rơxế hon da, tá kơpong hngế hngo. Tâi tâng cho kơnôm ing Đảng, Tơnêi têa”.

 

Laga, tung 3 tơdroăng pơkâ pêi dêi tơnêi têa, mê Tơdroăng mơnhông cheăng kâ rêh ối pơlê pơla kơpong hdroâng kuăn ngo peăng kong ngo xuân ối hên xơpá. A hneăng hôp ki ôh tá tối hdrối rôh má 5 mơ’nui hơnăm kố nah, Kuô̆k hô̆i hiăng pơkâ ‘na troăng pơkâ ki xiâm pêi pro tơdroăng pơkâ dêi tơnêi têa. Tơdroăng pơkâ ai 6 chương, pơkâ 8 troăng hơlâ ki xiâm cho vâ tŏng kum khât vâ mâu tơdroăng xơpá, tơvâ vân, pơtối bro tơ’lêi hlâu vâ mâu cheăm, tơring mơdêk rĕng tơdroăng ki pêi pro, ‘no liăn ăm mâu tơdroăng pơkâ dêi tơnêi têa tung la ngiâ. Ngế pro xiâm phŏ hnê ngăn Chin phuh Trần Lưu Quang tối tiah kố, mê cho troăng ki rơdêi sap nah tá hâi ai:

“Ki păng ‘nâng dêi 8 tơdroăng cho xoăng râ rơdêi, mơdêk ivá a cheăm tơring, séa ngăn. Xoăng râ ăm tơring, cheăm hôm tơƀrê há lơ ôh. Tíu ki lâi xuân ai tơdroăng ki hiâm mơno ôh tá tơkŭm, tá hâi khên. Xua mê, athế séa ngăn châ klâi tơƀrê klâi, liăn ngân tơnêi têa athế séa ngăn krâu maluâ môi liăn.Tơ’nôm a mê nếo, kố ôh ti xê troăng pơkâ pêi mê cho troăng pơkâ ki xiâm”.

 

 Mâu kăn Kuô̆k hô̆i hiăng môi tuăn khât ƀă troăng hơlâ pơkâ pêi xoăng râ ăm tơring tung pơkuâ ngăn, tơkŭm pêi pro mâu tơdroăng pơkâ dêi tơnêi têa tiô túa pơkâ: “Hô̆i đong hnê ngăn kuăn pơlê râ tơring châ pơkâ ‘mâi rơnêu túa pơkâ xoăng liăn ‘no pêi cheăng tơdjuôm, kơxô̆ liăn athế đi đo pơla mâu tơdroăng pơkâ dêi tơnêi têa tung túa pơkâ ‘no liăn cheăng tơdjuôm ki krâ kơvâ hơnăm, túa pơkâ ‘no liăn cheăng rêm hơnăm, liăn ngân tơnêi têa ki ‘no rêm hơnăm hiăng châ râ ki ai hnoăng pơkuâ pơcháu”. Tạ Văn Hạ, ngế ki lo ing Quảng Nam tối:

“Ƀă 8 tơdroăng pơkâ tíu pêi mê á tối tiah kố kô pêi tơƀrê tung tơdroăng ki mơdêk rĕng pêi pro 3 tơdroăng pơkâ dêi tơnêi têa. Kố cho tơdroăng ki á kal athế séa ngăn pro tiah lâi drêng rah xo, hiăng khĕn cho pơkâ tíu pêi mê athế cho tơdroăng ki teăng mâ, mơni kô cho thôn pơlê, kơphô̆, peăng kong ngo ƀă hên ki ê, tâi tâng mâu tơdroăng mê drêng pin mơgêi mê troăng hơlâ tŏng kum mê, troăng hơlâ pơkâ mê hiăng athế tơkŭm tâi tâng mâu tơdroăng ki kal ƀă kong pơlê”.

Kăn Kuô̆k hô̆i ƀă kuăn pơlê lâp tơnêi têa tơngah Pơkâ ‘na mâu troăng hơlâ tŏng kum ki kal pêi pro mâu tơdroăng pơkâ dêi tơnêi têa châ Kuô̆k hô̆i tơbleăng kô ai hên tơdroăng ki hơ’lêh, bro chiâng troăng hơlâ ki tơniăn tơ’lêi vâ kơpong peăng kong ngo mơnhông châ ki ai hlâu, tơƀrê mơ-eăm. Pôa U Minh Nam, Kăn phŏ ngăn Hdroâng kuăn ngo kong pơlê Kon Tum ăm ‘nâi.

                   “Tung tơdroăng ki mê, ngin kô hnê mơhno mâu tơring cheăm chêh bro nhên túa pơkâ, mơnhên troăng hơlâ pêi pro nhên. Tơdrêng amê hlối mơdêk hnoăng cheăng dêi râ Đảng, khu kăn pơkuâ tơkŭm tơbleăng mâu hnoăng cheăng. Pơtối pêi pro hơ’lêh mâu troăng hơlâ tŏng kum tơdroăng ki kal hiăng châ Kuô̆k hô̆i tơbleăng lơ hiăng châ Chin phuh, mâu khu xiâm kơvâ cheăng tơnêi têa ăm troăng pơkâ. Má pái cho pêi pro séa ngăn, tơkŭm tŭm têk mâu tơdroăng hnê mơhno Tơdroăng pơkâ dêi tơnêi têa mâu râ pơkuâ, vâ thăm mơdêk hnoăng cheăng dêi mâu ngế cheăng tung khu hnê mơhno”.

Kuăn pơlê tung lâp tơnêi têa tối tơdjuôm, drêng pơkâ châ Kuô̆k hô̆i tơbleăng, Chin phuh ƀă kơvâ cheăng ki ai tơdjâk troh kô rĕng pơkâ mâu tơdroăng, tơbleăng mâu tơdroăng hnê mơhno, hlá mơ-éa hnê tối vâ luât rĕng châ mơnhông tơƀrê, mot tung tơdroăng rêh ối.

 

Quốc Học – Dơng /Tơplôu: Katarina Nga

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC