Tiô tối tơbleăng Mơnhông tung lâp plâi tơnêi dêi Hngêi rak liăn lâp plâi tơnêi tối mơnhên apoăng măng tĭng ki kố tiố tối ăm ‘nâi, tơdroăng pêi lo kế tơmeăm, liăn ngân dêi lâp plâi tơnêi hơnăm 2024 kô chu kơdroh 2,4%. Kố cho hơnăm ki pơtối kơdroh roh má 3 ƀă a’nâi tâ lối 0,75% tâng vâ pơchông ngăn ƀa kơlo pơkâ dêi hneăng hdrối. Kơlo ki mơdêk kế tơmeăm tê mơdró lâp plâi tơnêi bú châ tơdế tâng vâ pơchông ngăn ƀă mâu hơnăm hdrối tâ tú pơreăng COVID-19. Tơdrêng amê, Hngêi rak liăn lâp plâi tơnêi - WB vêh mơnhên, ki tơ’lêi hlâu tung hơ’lêh túa cheăng vâ mơdêk pêi lo kế tơmeăm dế nôkố, kơnom ing tơdroăng pơkâ mâu troăng hơlâ ki tơdrêng vâ mơhnhôk khu mơdró mơ’no liăn cheăng. Jâ Đặng Nguyệt Minh, Kăn pơkuâ Khu hriăn plĕng dêi Khu râng liăn mơ’no cheăng Dragon Capital ai mơnhên tối:

“Hơnăm 2023, tung lâp plâi tơnêi hiăng pơkâ luâ tơdroăng ki kơdroh tơmeăm ki ối hâ ho tung hnôu. Tiô seá ngăn dêi Dragon Capital ăm hlo, kơlo kế tơmeăm ki ối tung hnôu xua châu Âu ƀă châu Mih mơjiâng pro; kơlo tơmeăm ki ối tung hnôu tê ‘ngré tung lâp plâi tơnêi mê ối tơniăn. Pin pói tơngah tơdroăng ki xahpá tng pêi cheăng kâ Việt Nam hiăng luâ, ƀă troh a hơnăm 2024 kố, cho hơnăm ki pơtối vêh mơnhông ‘na pêi cheăng kâ”.

Khu ngế ki hriăn plĕng tối ăm ‘nâi, tơdroăng ki mơ’no liăn ing kong tê ê FDI xuân môi tiah ing tíu ê mơ’no tŏng kum liăn ngân ăm Việt Nam hơnăm 2024 kô rơdêi ƀă nhên tâ hdrối nah. Cho kơpong ki mơ’no tê kế tomeăm, tơdroăng ki pá mơ’no tê kế tơmeăm hiăng luâ, mê pin pơxiâm vêh pơtối tơdroăng ‘mâi mơnhông ki nếo. Mơ’no liăn cheăng pêi pro tơmeăm tơdjuôm ƀă tuăn mơno loi ăm khu mơdró kâ hiăng pơxiâm pơtối mơ’no liăn cheăng nếo. Xua tiah mê, Chin phuh hiăng pêi pro rơdêi khât tơdroăng ki mơ’no liăn vâ mơjiâng pro tơmeăm khoăng tơdjuôm. Tơmeăm ki xúa dâi, mơni xuân athế tơkôm ‘na tơdroăng ki hrá dêi tơmeăm ki châ liăn tơkâ klêi kơ’nâi hơnăm 2024 mê kô châ ‘mâi mơnhông ó rơdêi hên tâ. Tiê̆n sih Cấn Văn Lực, Ngế cheăng tung Hô̆i đong hnê mơhno tối ‘na rak xúa liăn ngân dêi tơnêi têa Việt Nam tối ăm ‘nâi:

“Việt Nam xuân chiâng vâ tơ-uân tơbriât vâ mơhnhôk pêi lo hên kế tomeăm la ôh tá pôi tá tô tuăn lối râ ‘na tơmeăm khoăng ôh tá kơnâ, ƀă tơdroăng ki tơmeăm ôh tá kơnâ mê mơni kô châ mơdât tiô hnoăng cheăng hiăng mơ’no vâ mơdât tơdroăng ki kal má môi mê cho tơmeăm xúa, phái, kế kâ ƀă hngêi ối, tơmeăm mơjiâng hngêi trăng, xua ti mê, pin athế pêi pro lĕm tro tơdroăng ki mơdêk pêi lo kế tomeăm dế ai nôkố”.

Kuô̆k hô̆i hiăng mơnhên tối kô pơtối kơdroh tơdroăng xo hnoăng mơhá ki tơ’nôm VAT ing 10% chu ối 8% tung hơnăm 2024 vâ mơhnhôk tơdroăng ki rôe xúa ƀă tŏng kum ing khu mơdró. Maluâ, pakĭng tơdroăng ki pói rơhêng vâ thăm mơdêk hên tâ ‘na tơdroăng kơdroh xo hnoăng mơhá, liăn ngân ki athế nâp, khu mơdró kâ pói rơhêng vâ hên tâ nếo tung tơdroăng ‘mâi chêh bro hlá mơ-eá. Tiah mê, mâu liăn ngân ‘na chêh bro hlá mơ-éa. Tiah mê, mâu liăn ngân ki chêh bro hlá mơ-eá, liăn ngân ki séa mơnhên ngăn rêm hneăng tâng lơ ôh tá kal, mê pơtối athế kơdroh vâ lêi tah lôi ki tơvâ tơvân tung la ngiâ ah. Kố cho mâu troăng hơlâ ki kal păng ‘nâng. Pôa Đậu Anh Tuấn, Kăn phŏ xiâm Chêh tôm xo rơkong Khu tơrŭm Mơdró kâ ƀă Cheăng kơmăi kơmok Việt Nam, kơ koan teăng mâ Khu mơdró kâ mơnhên tối:

 “Á ôh tá rơhêng vâ tơmâng tơdroăng lêi tah xahpá, xua lêi tah xahpá, mê pin bu kơtâu tiô to tơdroăng ki xahpá ƀă hnoăng cheăng ki hbrâ, djâ troăng dêi Tơnêi têa kơdroh hên tơdroăng. Pin athế “lêi tah lôi xahpá’’ chiâng “kum pro tơ’lêi hlâu. Mê cho tuá cheăng ki vâ châ mung liăn pêi kâ tơniăn tâ. Hnoăng cheăng ki hbrâ rơnáu tung tơdroăng pro tơ’lêi hlâu ăm tơdroăng cheăng mơdró kâ, mê cho tơdroăng ki kal athế pêi pro a hên khu râ, kơvâ cheăng”.

Tiô kơxô̆ chêh tối xuân ăm hlo dế tô tuăn, mê cho GDP pơla hdrối kố nah dêi tơnêi têa pin ai tơdroăng ki tŏng kum kal khât ăm tơdroăng mơ’no liăn vâ mơjiâng cheăng tơdjuôm-cho ki xiâm, tung pơla mê, khu krê pá kong bu mơ’no iâ ing hơnăm 2019-2023. Xua ti mê, thăm mơhnhôk thế khu krê pêi pro ing tơdroăng veăng mơ’no liăn ngân, vâ vêh mơnhông tơdroăng pêi cheăng kâ ki kal tung la ngiâ, pakĭng mê, kal athế pêi lo liăn ngân, kế tơmeăm. Pôa Nguyễn Đức Hiển, Kăn phŏ ngăn ‘na Khu ngăn ‘na pêi cheăng kâ xiâm Tơnêi têa tối pơchân:

“Pêi cheăng kâ kơxô̆, hơ’lêh kơxô̆ cho tơdroăng cheăng ki kal tung tơdroăng pêi cheăng kâ, lâp plâi tơnêi hiăng mơnhên tối ‘na kơlo ki mơdêk dêi Việt Nam châ 19%-châ hên má môi tung kơpong. Veăng kum tơdroăng pêi cheăng kâ kơxô̆ GDP xuân tâk hên châ 16,5%. Tung pơkâ pêi pro xuân châ hên mâu tơdroăng ki lĕm tro, laga kal athế vêh mơnhên ngăn tơdroăng thăm mơdêk, hơ’lêh kơxô̆ tung pêi chiâk pêi deăng krá tơniăn tung kơvâ pêi cheăng kơmăi kơmok, ki kal nôkố, xua tơdroăng pêi cheăng kâ xuân ối kơnôm tơngah tơdroăng ki to kơnâ ing kơlo ki mơ’no tê kế tơmeăm ing cheăng kơmăi, điê̆n tưh ƀă vêh po ki kơnía ăm Việt Nam ôh tá ai hên, mê pin bu pêi tiô túa cheăng ki iâ êt”.

Mâu ngế ki hriăn ‘na pêi cheăng kâ xuân hiăng pâ thế, vêh mơnhông ivá cheăng thăm mơdêk tơdroăng ki vâ thăm mơnhông ivá cheăng ki nếo, mê xuân cho túa cheăng ki kal tung la ngiâ ah. Yăo sư-Phŏ Tiê̆n sih Hoàng Văn Cường, Ngế cheăng tung Vi ƀan Râng liăn ngân dêi Kuô̆k hô̆i vêh mơnhên tối:

“Ôh tá chiâng lôi ivá ki vâ mơdêk pêi cheăng kâ, sap ing nah xuân hiăng pro mơdêi ‘na tơdroăng cheăng kố, mê cho mơ’no liăn mơjiâng pro tơmeăm tơdjuôm tơnêi têa. Laga, tơdroăng ki kal tŏng kum akố ôh tá xê pơtê ‘nâng tơdroăng mơ’no liăn mơjiâng pro troăng prôk, hngêi pê cheăng, mê ối pơkal pêi pro rơdêi hên tâ mâu kơvâ cheăng ki ê, ‘na khoa hok kŏng ngê̆, hơ’lêh kơxô̆ ƀă hên mâu tơdroăng ki ê. Tâi tâng mâu tơdroăng ki kố kô veăng kum thăm mơdêk vâ châ tơdah xo pêi pro ki nếo tiô troăng hơlâ nếo”.

2024 cho hơnăm ki “thăm rế mơdêk” vâ khoh kâi rĕng teăm hnoăng cheăng pơkâ mơnhông pêi cheăng kâ-rêh ối pơlê pơla hơnăm 2021-2025, mê xuân cho roh ki xiâm vâ pêi pro mâu hnoăng cheăng troh a hơnăm 2030. Sap ing apoăng hơnăm kố, Chin phuh xuân hiăng vâ môi tuăn troăng hơlâ ki pơkâ dêi hơnăm 2024 cho 16 to chư mêa ƀă 4 hnoăng cheăng xiâm, mê cho: “Pro kơtăng Pôu hnoăng, Hbrâ pêi Teăm tơdrêng, Rĕng mơdêk Rơkê plĕng-Pêi Tơƀrê Krá tơniăn”. Tiah mê, khu mơdró kâ dế tơkôm tơdroăng ki xêt khât, tơƀrê khât vâ pêi pro tŭm têk, khŏm mơ-eăm ƀă rĕng teăm pêi pro hnoăng cheăng dêi Chin phuh tung hơnăm 2024, vâ ing mê, teăm thăm mơdêk ivá cheăng ƀă pro pơxúa ăm khu mơdró kâ môi tíu ki lĕm tơniăn, krá rơdêi, ing mê, mơjiâng chiâng ivá cheăng ki krá kâk vâ ăm khu mơdró kâ châ rĕng teăm hlê plĕng troăng hơlâ vâ tơkâ luâ ki pá puih tung la ngiâ.