“Tíu ki tơngah” Tíu tơniăn ƀă rêm ngế vâi kơdrâi, vâi hdrêng ‘na tơdroăng ki xiê̆n pâm tung rơpŏng hngêi
Thứ sáu, 06:00, 17/11/2023 Tơplôu: Katarina Nga/VOV4 Tơplôu: Katarina Nga/VOV4
VOV4.Xơ Đăng - Rơpŏng hngêi cho tế bào dêi pơlê pơla, cho tíu hơghiên ‘na hiâm mơno ƀă liăn ngân ăm rêm ngế tung rơpŏng, cho tíu vâ rêm ngế châ mơhno, tối hiâm mơno pâ nhuô̆m, tơpui tối ăm dêi rơpó; rơpŏng ối cho tíu ki tơmâng, rak vế ƀă pơtó mâu ki kơnía mơhno túa lĕm tro khôi hmâ dêi pơlê xiâm, tơnêi têa. Mâu tơdroăng pơkâ tro ki kơnía lĕm môi tiah hiâm mơno pâ nhuô̆m tơnêi têa, pâ nhuô̆m pơlê xiâm, pâ nhuô̆m, tơpui tối, tŏng kum dêi rơpó, môi hiâm mơno tơdrăng, hlê plĕng, rơhêng vâ hriâm, kơhnâ tơmiât mâu tơdroăng ki rơkê tung pêi cheăng, tơdroăng ki hlâ rêh, khên tơnôu tơkâ luâ mâu xơpá, pơloăng mơnúa ƀă hên ki ê châ mơjiâng, mơnhông ƀă rak vế tơbêng tung mâu rơpŏng.

Rơhêng vâ ai môi pơlê pơla mơnhông rơdêi, ki hdrối tâ rêm rơpŏng athế mơnhông krá tơniăn. Laga, nôkố môi tơdroăng ki dế hlo hên hên hĭm me cho tơdroăng ki xiê̆n pâm tung rơpŏng hngêi xuân ối ai ƀă ai hên tơdroăng ki ôh tá tơniăn tung hên rơpŏng hngêi, tung mê ai mâu rơpŏng hdroâng kuăn ngo.

Xiê̆n pâm pơla kơnốu ƀă kơdrâi ƀă xiê̆n pâm tung rơpŏng hngêi tung lâp tơnêi têa tối tơdjuôm, a kơpong hdroâng kuăn ngo tối krê, cho tơdroăng ki tá hâi la lâi chiâng tơdroăng ki ton. Tơdroăng kố dế thăm mơdêk môi ƀô̆ phân vâi kơdrâi hdroâng kuăn ngo rế hía rế chiâng phá tơviah, rế lot tung pơla pơlê pơla ai hên tơdroăng ki hơ’lêh ƀă mơnhông môi tiah nôkố. Kố xuân cho môi tung mâu tơdroăng ki xua mâu túa pơkâ rak vế túa pơkâ “tíu ki tơngah” ƀă ki xiâm rĕng kơdroh tơdjâk ‘mêi dêi tơdroăng xiê̆n pâm pơla kơnốu ƀă kơdrâi sap ing pơlê pơla ing tơdroăng ki tối tơbleăng tŏng kum tơdrêng ăm mâu ngế ki tro xiê̆n pâm tung pơla kơdrâi ƀă kơnốu tung mê cho: ví pơtân, rak ngăn ivá, tiâ mơnhên, tăng ‘nâi tuăn hiâm, tiâ mơnhên luât, tŏng kum pơhlêh troăng drêng kal; Tơ’mot châ tơdroăng ki veăng ƀă thăm mơdêk ki hlê plĕng dêi kuăn pơlê a cheăm pơlêtung hbrâ mơdât tơdroăng ki xiê̆n pâ vâi kơdrâi; Rak tơniăn tơdroăng ki tơrŭm pơla rêm pâ ki ai tơdjâk troh tung tŏng kum mâu ngế ki tro xiê̆n pâm cho vâi kơdrâi, mơjiâng khu ki pêi hnoăng cheăng pro tơdâng tơ’mô pơla kơdrâi ƀă kơnốu a cheăm pơlê.

A Lào Cai, sap ing hơnăm 2023 troh nôkố, khu ngăn vâi kơdrâi rêm râ kong pơlê Lào Cai mơjiâng nếo 2 “Tíu ki tơngah tung pơlê pơla” a pơlê kân Nông trường Phong Hải, tơring Bảo Thắng ƀă cheăm Thăm Dương, tơring Văn Bàn ƀă lối 40 ngế cheăng. Kố cho 2 túa pơkâ xua Khu ngăn vâi kơdrâi kong pơlê pơkâ thế pro tíu pơla hơnăm 2021 – 2025.

Tiô pơkâ dêi Vi ƀan hnê ngăn kong pơlê Lào Cai ‘na tơbleăng pêi pro tơdâng tơ’mô pơla kơdrâi ƀă kơnốu ƀă pơkâ tơleăng mâu tơdroăng ki kal ăm vâi kơdrâi ƀă vâi hdrêng a kong pơlê, tung pơla hơnăm 2021 – 2025, lâp kong pơlê ‘mâi mơnhông, mơdêk ki rơkê lơ mơjiâng nếo 48 tíu loi tơngah tung pơlê pơla.

 

A Bình Định, túa pơkâ “Tíu loi tơngah tung pơlê pơla” kum vâi kơdrâi ƀă vâi hdrêng ki tro xiê̆n pâm tung rơpŏng hngêi hiăng châ tơbleăng ƀă apoăng hiăng djâ pơxúa mâu tơdroăng ki tơniăn. Nôkố túa pơkâ “Tíu loi tơngah tung pơlê pơla” kum vâi kơdrâi ƀă vâi hdrêng ki tro xiê̆n pâm tung rơpŏng hngêi hiăng châ tơbleăng a 5 to tơring: An Lão, Vân Canh, Vĩnh Thạnh, Hoài Ân, Tây Sơn. Túa pơkâ kố dế rế hía rế veăng kum mơdêk ki hlêplĕng dêi kuăn pơlê tung hbrâ mơdât xiê̆n pâm tung rơpŏng hngêi, malối cho rak vế mâu nâ o kơdrâi, mâu ngế ki ai rơkong châ tơpui tung pơlê pơla. Jâ Hoàng Thị Thanh Nhã, kăn phŏ hnê ngăn ngăn vâi kơdrâi kong pơlê Bình Định ăm ‘nâi:

 “Ki xiâm dêi túa pơkâ kố cho vâ kum ăm khu ngăn vâi kơdrâi ƀă vâi hdrêng kơdrâi drêng ai tơdroăng ki xiê̆n pâm tung rơpŏng hngêi mê ai môi tíu ki vâ hmuâ. Ai 1 tíu vâ vâi tơpui tối mâu tơdroăng ki vâi kal châ kum”.

A Lai Châu, Jâ Nguyễn Thị Thủy, kăn phŏ ngăn Khu ngăn cheăng pêi mố đô̆i tro rong, rêh ối pơlê kong pơlê Lai Châu ăm ‘nâi: Ƀă inâi “rak tơniăn tơdroăng rêh ối pơle pơla, mơdêk hnoăng ƀă pro rôh tơ’lêi ăm vâi kơdrâi ƀă vâi hdrêng kơdrâi, vâ pêi pro tơdâng tơ’mô pơla kơdrâi ƀă kơnốu ƀă xut tah lôi tơdroăng ki xiê̆n pâm vâi kơdrâi”, Vi ƀan hnê ngăn kong pơlê Lai Châu hiăng pơka Túa pei pro tơdroăng cheăng tung la ngiâ tơnêi têa tơdâng tơ’mô pơla kơnốu ƀă kơdrâi kơpong hdroâng kuăn ngo ƀă peăng kong ngo pơla hơnăm 2022 – 2030 vâ pro kơdroh kơtăn pơka kơnốu ƀă kơdrâi, pro tơ’lêi, rôh tơ’lêi vâ vâi kơdrâi ƀă kơnốu hdroâng kuăn ngo veăng, châ pơxúa tơdâng tơ’mô tung mâu kơvâ cheăng kal kí, tơdroăng rêh ối, mơhno túa lĕm tro ƀă mơnhông cheăng kâ, veăng kum ăm tơdroăng mơnhông tơdjuôm dêi kong pơlê.

Tung la ngiâ kong pơlê kô pơhlêh mâu túa ki hnê tối, tung mê tơtrŏng pơkâ a mâu hngêi trung hriâm, khu mơdró kâ, tíu kuăn pơlê rêh ối, malối cho tơmiât troh kơpong hdroâng kuăn ngo, mâu tíu ki vâi hlêplĕng dêi kuăn pơlê ối iâ ‘na hnoăng cheăng pro tơdâng tơ’mô pơla kơnốu ƀă kơdrâi. Ngin kô tơbleăng khŏm châ tơƀrê mâu túa pơkâ, mê cho “kong pơlê hmâ rơkê ƀă tơniăn ƀă mâu vâi hdrêng cho kơdrâi”, “hngêi trung hriâm tơniăn, hmâ rơkê ôh ti ai tơdroăng ki xiê̆n pâm”, “tíu ki loi tơngah, hngêi hmuâ ối tung pơlê pơla”. Malối, ngin kô pơtối mơnhông ƀă po rơdâ “hbrâ mơdât ƀă kơdroh ki tơdjâk ‘mêi dêi tơdroăng xiĕn pâ a mâu vâi kơdrâi”.

 


 

Tơplôu: Katarina Nga/VOV4

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC