Tung toăng hngêi xŏn, a kĭng hơpiâp on, rơpŏng pôa Y Choen Niê ối a ƀuôn Tría, cheăm   Ea Trul, tơring Čư M’gar, kong pơlê Dak Lak phiu niu hơ’muăn ‘na rơnó kơphế kô nah châ hên. Tiô pôa Y Choen Niê, rơpŏng pêi kơphế hên hơnăm kố. Ing mâu tơdroăng hnê mơhno ‘na kih thuât pêt, tôh têa ƀă tăng rôe hdrê ki lĕm, rơpŏng hiăng kơdroh kơxô̆ liăn laga xuân pêi lo châ hên. Ing mê hlŭn ing kơtiê krá tơniăn:

"Tung pơlê nah pá puât laga nôkố ai kơphế, ai tiêu, ai plâi sầu riêng kố. Kơbố kơtiê tơnêi têa tŏng kum. Tơnêi têa ôh tá lôi vâi krâ kuăn pơlê Rơđế. Ôh tá xê kro mơdrŏng laga chía tâ iâ’’.

Khŏm mơ-eăm hlŭn ing kơtiê ƀă ivá dêi tơná, ôh tá tơkôm, kơnôm tê hiăng pro pơhlêh ôh tá xê to tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê ối ối pro ngiâ méa thôn pơlê pơhlêh tơ-ê. Tơdroăng mơ-eăm mê mơhno ing tơdroăng hên ngế pro đơn pâ lo ing rơpŏng kơtiê vâ ăm dêi pó tơdroăng ki tŏng kum dêi tơnêi têa ăm ngế ki ê. Ân Nghĩa cho cheăm ki pá puât má môi dêi tơring Hoài Ân, kong pơlê Bình Định. Mơhé tơdroăng rêh ối tá hâi tâi pá puât, laga 2 hơnăm achê kố, hên ngế kuăn pơlê cheăm Ân Nghĩa pro đơn pâ lo ing rơpŏng kơtiê. Pakĭng hiêm mơno mơ-eăm xêh hlŭn ing kơtiê, kuăn pơlê pơchân tối dêi pó rak hiêm mơno ki lĕm, veăng kum ăm mâu ngế pá puât tâ pin. Mê cho tơdroăng tơmiêt dêi pôa Nguyễn Trọng Yêm, drêng pâ lo ing rơpŏng kơtiê a cheăm Ân Nghĩa:

"Nôkố hiăng hlo rơpŏng hiăng ai tŭm tơmeăm ôh tá pá puât klâi xếo xua mê lôi ăm mâu ngế ki ê vâ châ xúa’’.

Ki hên mâu rơpŏng kơtiê rêh a thôn pơlê ƀă pêi lo liăn ki hên cho ing pêt mơjiâng tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng, loăng pơlái kong kế, ká xi xŏng. Ƀă tơdroăng ‘’tâng ôh tá pêi cheăng mê ôh tá ai liăn ôh’’, mơngế kơtiê ƀă vâ chê kơtiê cho mâu ngế tơ’lêi tro tơdjâk má môi hdrối mâu tơdroăng ki ôh tá tơniăn dêi tơdroăng cheăng kâ, tơdjâk troh xua kong prâi pro ôh tá tơniăn, pơreăng xông tâ tú lơ mâu tơdroăng ki ôh tá tơniăn ôh tá ‘nâi tối hdrối tung tơdroăng rêh ối. Xua mê, tiô pôa Bùi Sĩ Lợi, Kăn phŏ pơkuâ Viƀan ‘na mâu tơdroăng pơlê pơla dêi Kuô̆k hô̆i, ki xiâm cho vâ kơdroh kơtiê krá tơniăn cho tíu mơnhông ƀă mơhnhôk tơdroăng mơ-eăm ƀă ivá pêi cheăng ing kuăn pơlê:

"Vâ kơdroh kơtiê krá tơniăn thế ai tơdroăng tơkŭm dêi tâi tâng mơngế dêi tâi tâng troăng pơlâ pêi, troăng hơlâ dêi pin mơhnhôk, tá khu tê mơdró, tá kuăn pơlê, tá mơngế kơtiê, mâu khu cheăng kal kí pơlê pơla veăng, mơhnhôk ivá tâi tâng, ôh tá xê to tơnêi têa, tơnêi têa ôh tá kâi pôu râng tâi tâng ôh ƀă cho tơná mơngế kơtiê xuân thế mơ-eăm vâ mơjiâng ivá ó rơdêi’’.

Tơdroăng pơkâ xiâm tơnêi têa kơdroh kơtiê krá tơniăn hneăng hơnăm 2021 – 2025 hiăng pơkâ pêi tâi tâng kơdroh kơtiê hên troăng ƀă ai pêi pro tŭm tâi tâng pêi pro la ngiâ cho tơdroăng krá tơniăn, kơdroh tơdroăng kơdroh kơtiê ƀă tơdroăng ki chiâng kơtiê; tŏng kum mơngế kơtiê, rơpŏng kơtiê tơkâ hluâ kơlo rêh ối ki tơdâng, châ achê mâu tơdroăng pơlê pơla tiô pơkâ kơtiê hên troăng tơnêi têa, mơdêk ki dâi lĕm tung tơdroăng rêh ối. Mơ-eăm kơxô̆ rơpŏng tiô pơkâ kơtiê hên troăng rak kơlo kơdroh 1 – 1,5%/hơnăm; kơxô̆ rơpŏng kơtiê hdroâng kuăn ngo kơdroh lối 3%/hơnăm; 30% tơring kơtiê, 30% cheăm ki pá puât má môi kơpong tơnêi tơníu, kĭng têa kơxĭ ƀă rơlố hlŭn ing tơdroăng kơtiê, pá puât khât; kơxô̆ rơpŏng kơtiê a mâu tơring kơtiê kơdroh sap ing 4 – 5%/hơnăm. Pôa Đào Ngọc Dung, Ngế xiâm pơkuâ cheăng pêi mô đô̆i rong râ ƀă rêh ối pơlê pơla mơnhên:

"Pơkâ xiâm dêi ngin cho mơdêk tơdroăng rêh ối kuăn pơlê. Xua mê phiu ro ‘na tơdroăng châ tơƀrê pơla kố nah laga tơdroăng kơdroh kơtiê dêi ngin pơtối cho mâu tơdroăng pơloăng mơnúa kân. Xua mâu ngế ai ivá hlŭn ing kơtiê, laga khu ki ai ivá hlŭn ing kơtiê, mâu kơpong tơ’lêi hlŭn ing kơtiê mê ngin hiăng tơpui tơno tơleăng. Nôkố cho mâu tíu ki pá puât má môi, mâu rơpŏng pá puât má môi, laga khu kơtiê dêi ngin cho kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo, ki xiâm cho kơpong hơhngế hơhngo. Xua mê, troăng châ achê dêi ngin cho pêi pro pơkâ xiâm kơdroh kơtiê hên troăng ƀă krá tơniăn, pơlê pơla thăm tơdroăng ki tâi tâng’’.

Vâ tơdroăng xăm kơklêa kơdroh kơtiê ai tơdjâk păng ‘nâng tung tơdroăng rêh ối hên tơdroăng thế pêi. Mê cho tơdroăng mơjiâng troăng hơlâ tiô tiô khoa hok, mâu pơkâ ôh tá tơdjâk pakong dêi tơdroăng nôkố, ai xiâm kối ƀă rêm kơpong, rêm khu ngế vâ ví ôh tá pêi pro tơprâ tơprŭng kơxô̆ liăn mơ’no cheăng. Mê cho tơdroăng tơkŭm pêi pro kơtăng laga kal ai hiêm mơno pêi lĕm, vâ kuăn pơlê kơtiê pơhlêh hlê plĕng ôh tá hêng kơtiê xếo, ing mê hlŭn ing kơtiê krá tơniăn, mơnhông ƀă ivá ƀă tuăn ngôa rơkê dêi vâi.