VOV4.Bahnar - Lơ\m ‘măng hop ako\m mă 37, An^h che\p kơ\l pơ gơ\r Kuo#k ho#i hlôi tơ gop nơ\r ăn Luơ\t druh dăm (oei chih hơ met). Lơ\m jơ pơma nuh, dôm bơ ngai tang măt athei pơm hơ dăh hơ năp jang đơ\ng druh dăm, dôm tơ drong kăl vă druh dăm bơ\ jang tơ drong gơ\h jang păng hơ năp jang đơ\ng kơ dih lơ\m tơ pôl kiơ\ Khôi luơ\t tơm chih hơ găt.

Lơ bơ ngai tang măt drơ\ng nơ\r hăm tơ drong kăl kơ hơ met ming Luơ\t druh dăm. Mă lei athei chih hơ dăh tơ drong gơ\h jang păng hơ năp athei jang đơ\ng druh dăm. Găh tơ drong tơ gu\m ăn druh dăm iung jang xa, lơ nơ\r akhan, ‘nâu j^ trong jang ‘nao, tơ klep hăm trong iung jang xa rơ gei đơ\ng druh dăm. Dang ei, tơ drong ‘nâu tam đei chih hơ găt tôm kơ na tơ drong athei chih tơ mât lơ\m luơ\t oei chih hơ met ‘no\h tôch kăl. Mă lei, athei Khul chih tơ che\ng hơ len mă hơ dăh dôm tơ drong đei [ơm truh trong iung jang xa rơ gei vă pơ lung, tơ iung jơ hngâm ăn tơ drong druh dăm iung jang xa.

Găh dôm tơ drong tơ gu\m nai đơ\ng te\h đak hăm druh dăm. Dôm bơ ngai tang măt akhan: hăm druh dăm păh iung đơ\ng 16 truh 18 sơ năm: ‘Nâu j^ gru\p druh dăm păh iung, oei đei lơ tơ drong tơ plih găh hơ kâu jăn, jơ hngâm đon, [ônh đei tơ drong răm, yoa thoi no\h athei đei trong vei lăng, năng tông mă lăp. Mă lei, dôm tơ drong tơ gu\m đei chih lơ\m Luơ\t oei chih atu\m băl hăm rim bơ ngai lơ\m sơ năm druh dăm đe\ch. Athei tơ che\ng hơ len vă đei trong tơ gu\m hơ dro# ăn Gru\p druh dăm păh iung âu.

Kơ dră An^h jang Tư phap kơ Kuo#k ho#i Lê Thị Nga akhan: Tơ dăh Luơ\t druh dăm (oei chih hơ met), chih hơ dăh tơ drong tơ gu\m hơ dro# ăn druh dăm ‘no\h ưh kơ lăp. Yoa ‘nâu j^ khul bơ ngai pran jăng ưh kơ s^ bơ ngai rơ mo\n rơ mo\, hlo\h kơ ‘noh dơ\ng sư gô hơ drom hăm dôm luơ\t nai hai. Kơ dră An^h jang luơ\t kơ Kuo#k ho#i Nguyễn Khắc Định ‘no\h akhan: druh dăm dang ei oei đei lơ tơ drong ưh tơ năp găh ki luơ\t bơ\ jang, luơ\t ‘nâu athei hơ met pơ ‘lơ\ng tơ drong ‘no\h. Atu\m hăm ‘no\h athei hơ len năng tơ drong yak hơ drol, jang tơ năp ‘lơ\ng đơ\ng druh dăm:

“’Nao âu bơ\n hlôi drơ\ng nơ\r ăn Luơ\t tang găn tơ drong răm đơ\ng tơ drô, [ier bơih. Lơ\m noh kon pơ lei bơ\n mưh hao gre kơ dâu tơ\ trong ưh gơ\h et tơ drô [ier, mă tơ\ âu lăp chih hơ găt “Druh dăm ưh gơ\h et tơ drô, [ier pơ lu\k pơ lăk. Thoi no\h đon ‘lơ\ng, đon athei yak hơ drol đơ\ng druh dăm  tam mă đei. Kon pơ lei đ^ ưh ăn et bơih khan, tơ drong ‘nâu athei hơ len năng dơ\ng jơ hngâm jang hơ drol, tơ năp ‘lơ\ng đơ\ng druh dăm, athei chih hơ dăh lơ\m luơ\t ‘nâu”.

Lơ\m hop ako\m, Kơ dră Kuo#k ho#i Nguyễn Thị Kim Ngân akhan: Dôm tơ drong tơ gu\m đơ\ng te\h đak hăm gru\p druh dăm oei chih atu\m đe\ch, đei hơ drom hăm dôm tơ drong tơ gu\m nai hlôi đei chih jing luơ\t nhen: Tơ drong jang, pơ tho pơ hrăm, jo\h ayo\ kơ do\ xoang, tơ plo\ng kơ dâu, jang khoa hok kơ măy kơ mo\k, vei lăng te\h đak.... Athei chih hơ dăh tơ drong gơ\h jang, hơ năp jang đơ\ng druh dăm, kăl loi j^ pơm hơ dăh tơ drong hơ găt đơ\ng Khôi luơ\t tơm 2013 găh dôm tơ drong kăl pơm ‘lơ\ng ăn druh dăm ho\k pơ hrăm, bơ\ jang, pơ dơ\h ngôi, hơ to\k đon hlôh vao, jơ hngâm pran, vei lăng tơ drong juăt kơ hơ dre\ch hơ drung păng đon jang tơ năp đơ\ng kon pơ lei:

“Tơ drong kăl ‘no\h ưh lăp [ât hơ nih druh dăm gơ\h jang tơ drong ki, hơ năp athei jang yă kiơ đe\ch mă đe druh dăm kăl đei tơ drong kiơ vă druh dăm gơ\h io\k yoa tơ drong gơ\h jang păng hơ năp jang đơ\ng kơ dih lơ\m tơ pôl kiơ\ Khôi luơ\t tơm chih hơ găt. Mă loi, pơ tho pơ hrăm jơ hngâm đon, tơ drong juăt ‘lơ\ng đơ\ng hơ dre\ch hơ drung, đon tơ năp đơ\ng kon pơ lei lơ\m chăl hrei ‘nâu. {ât mă kon pơ lei vang mât lăng mang tơ pôl vă chă đo\k tơ drong tơ roi, chih nơ\r tơ blang, pôk pơ ư dăh mă jăm joă băl... hu\t pơ đ^ tơ drong juăt ‘lơ\ng đơ\ng hơ dre\ch hơ drung, jơ hngâm đon kon pơ lei, hơ năp jang hăm tơ pôl. Kơ plăh dang ei sư pha hăm dôm j^t sơ năm adrol sơ\. ‘No\h j^ tơ drong mơ mat đơ\ng tơ drong jang druh dăm hrei ‘nâu“.

Găh An^h jang kơ te\h đak găh druh dăm, An^h che\p kơ\l pơ gơ\r Kuo#k ho#i ku\m drơ\ng nơ\r hăm tơ drong hơ găt đơ\ng An^h tơm No#i vu\ ch^u pu\ tơ\ hơ năp Khul kơ dră te\h đak bơ\ jang tơ drong vei lăng te\h đak găh druh dăm; atu\m hăm ‘no\h athei chih tơ mât dơ\ng nơ\r ‘no\h j^ An^h jang tơm tơ gu\m ăn Khul kơ dră te\h đak bơ\ jang vei lăng te\h đak găh druh dăm.

Lại Hoa: Chih

Dơ\ng: Tơ blơ\