VOV4.Bahnar - 15 sơ năm adrol sơ\, vă je# 100 unh hnam kon pơ lei tơ\ plei Giang Đông, xăh Ea Đăh, apu\ng Krông Năng, dêh char Dak Lak, đei pôk hnam le\ch đơ\ng bri, to\k oei tơ\ tơ ring oei xa ‘nao đei trong, unh điên tôm te\ch. Mă lei, mưh truh oei tơ\ âu ‘no\h đei [ôh lơ tơ drong ưh kơ lăp, pơm ăn lơ sơ năm hlo\h bơih mă mih ma duch nă tam đei tơ drong arih xa sơ đơ\ng kiơ, athei chă jăk dơ\ng tơ\ plei so vă jang xa.

Dang 30 sơ năm adrol sơ\, unh hnam ‘nho\ng Sùng A Sành ku\m hăm dôm j^t unh hnam kon pơ lei bơ ngai Mông đơ\ng dôm dêh char Tây Bắc jur mât oei je# bri ‘long, tơ ter hăm An^h vei lăng tơ mam bri brăh Ea Sô pơ jing đei plei Giang Đông, găh xăh Ea Đăh, apu\ng Krông Năng, dêh char Dak Lak. Oei to\k bo\k bri, ưh đei unh điên, hnam ho\k, hnam pơ gang, trong kơ ne# dơ\ng, kơ na tơ drong arih xa kơ [ăh kơ [ôch tôm tơ drong. Sơ năm 2005, [ât te\h đak tơ le\ch tơ drong jang pơ jing pơ lei oei xa kơ tă tơ\ xăh, kon pơ lei tôch hơ iă, le\ch đơ\ng bri to\k oei tơ\ plei hle đei điên, đei trong ‘lơ\ng, đei hnam trưng, hnam pơ gang tôch te\ch. Mă lei “hơ iă ưh kơ đei đunh”, tơ drong arih xa tơ\ plei hle ưh kơ đei hiôk [iơ\ kơ plei so dang yơ, yoa te\h ‘no\h hrăt hrot, kơ ne# dơ\ng, ưh pơm ‘lơ\ng ăn tơ drong arih xa. Thoi no\h, dôm j^t unh hnam chông băl mât tơ\ bri vă arih xa dơ\ng.

‘Nho\ng Sùng A Sành tơ blang: “Yoa mơ mat tat kơ na te\h đak pơ gơ\r pôk hnam to\k oei tơ\ âu. Oei tơ\ âu te\h mơ mat tat dêh, 1 hnam đei 5 sao ưh kơ măh vă jang xa kơ na dang ei vih dơ\ng tơ\ plei so, pơ ma atu\m oei mơ mat dêh mă lei ưh kơ băt lơ liơ bơih le\.”

M^nh pôm hnam tơ\ plei hle Giang Đông, xăh Ea Đăh

{ok Sùng A Thọ, Bí thư chi [o# plei Giang Đông, xăh Ea Đăh, ăn tơ băt, kiơ\ tơ drong hơ găt đơ\ng tơ drong pơ jing pơ lei ‘nao, 1 unh hnam đei che\ng song 5 sao te\h choh jang xa, hơ tăih kơ pơ lei dang 1km. Đ^ đăng 96 unh hnam lơ\m pơ lei chu vih oei tơ\ plei hle, mă lei truh dang ei, lăp oei đei pă 2,3 unh hnam đe\ch oei oăi tơ\ âu. Tơ drong tơm pơm ăn kon pơ lei vih dơ\ng tơ\ plei so ‘no\h yoa tơ\ plei hle jang xa ưh măh so\ng xa:

“J^ yoa ưh kơ đei te\h đe\ch lah. Ưh kơ đei te\h kon pơ lei vih dơ\ng tơ\ plei so. Mih ma duch nă ‘me\h te\h đak tơ re\k truh, tơ gu\m te\h choh jang xa ăn kon pơ lei. Tơ\ plei so, sơ\ kon pơ lei mât chă muih roh kơ dih kơ na đei 1,2 hlak te\h, măh mai vă choh jang xa. Hơ pơi ‘me\h te\h đak jăh đei trong tơ gu\m te\h ăn kon pơ lei, tơ plih đơ\ng te\h bri jing te\h choh jang xa vă kon pơ lei gơ\h đei tơ drong arih xa sơ đơ\ng.”

Hlo\h 15 sơ năm, ưh lăp arih xa ưh sơ đơ\ng đe\ch, mă kơ so# unh hnam lơ\m tơ ring tơ ter An^h vei lăng tơ mam bri brăh Ea Sô dang ei đ^ to\k truh 2 ‘măng bơih. {ok Lê Văn Hiển, Pho\ Kơ dră vei lăng kon pơ lei xăh Ea Đăh, ăn tơ băt, plei Giang Đông dang ei đei vă je# 180 unh hnam hăm hlo\h 800 ‘nu bơ ngai, mă lei lăp đei 7 unh hnam oei tơ\ plei hle đe\ch. Tơ drong mơ mat tat mưh vei lăng kon pơ lei ‘no\h j^ dôm unh hnam pôk hnam năm oei dơ\ng tơ\ plei so, mă lei vă je# 200 ‘nu mon hơ io\h oei arih xa tơ\ plei hle vă hiôk hian ăn tơ drong ho\k pơ hrăm. Unh hnam lăp tơ gu\m phe, tơ mam xa, oei đe mon ‘no\h athei pơ vih kơ dih găh tơ drong so\ng xa, ho\k pơ hrăm rim năr. Ưh đei me\ [ă, bơ ngai kră vei lăng kơ na đe hơ io\h tơ\ âu đa hu\t ho\k hrôih, io\k unh om đơ\ng oei ‘lơ\p, 13-14 sơ năm đ^ chă klo, chă kăn bơih. Tơ drong pơ ngot rơ ve\t đei hơ nơ\ng tơ\ Giang Đông ưh tam mă băt truh lai yơ gơ\h đ^.

Tơ\ hơ năp tơ drong ‘nâu, khul kơ dră che\p kơ\l xăh oei chă trong vă pơm sơ đơ\ng tơ drong arih xa ăn kon pơ lei tơ\ plei Giang Đông. Lơ\m no\h, trong krao hơ vơn kon pơ lei to\k oei tơ\ plei hle ‘no\h ưh đei hơ me\ng lơ, yoa tơ\ âu xăh ưh pă đei te\h xă bơih vă che\ng song ăn kon pơ lei. Trong jang mă 2, xăh oei ap^nh an^h jang kơ pal tơ che\ng hơ len tơ le\ch jên cho# unh điên, pơm trong, hnam ho\k tơ\ plei so, tơ\ tơ ter an^h vei lăng tơ mam bri brăh Ea Sô. Atu\m hăm ‘no\h, ap^nh tơ plih ming tơ drong yoa te\h hăm te\h bri hlôi đei kon pơ lei jang xa đunh sơ năm jing te\ch choh jang xa. Kiơ\ [ok Lê Văn Hiển, trong jang ‘nâu gơ\h pơm sơ đơ\ng tơ ring oei xa ăn kon pơ lei, mă lei tơ drong ‘nâu apu\ng, dêh char ưh gơ\h tơ chơ\t mă athei đei an^h jang kơ pal hlo\h drơ\ng nơ\r ăn dơ\ng:

“Hrei ‘nâu hlôi đei trong jang pơ jing tơ drong ‘lơ\ng ăn kon pơ lei oei xa kơ jăp tơ\ plei so, pơm bơ\n trong, cho# u\nh điên, man hnam trưng, hnam pơ gang tơ\ plei. Xăh ku\m nhen apu\ng ku\m pơm hla ar ap^nh tơ plih ming te\h bri jing te\h choh jang xa ăn kon pơlei bơih. Hăm dêh char, apu\ng, ưh gơ\h k^ pơ kăp ăn kơ na athei đei Khul kơ dră te\h đak k^ ăn ‘mơ\i. Te\h âu sơ\ akhan j^ bri mă lei mă tơ pă hrei ‘nâu kon pơ lei đ^ choh jang ngăl bơih.”

Tơ drong pơ jing plei hle ưh đei ‘lơ\ng đơ\ng khul kơ dră tơ ring hlôi tu\n kon pơ lei tơ\ plei Giang Đông, xăh Ea Đăh pơ hual tơ [âp mơ mat tat kơ plăh tơ drong arih xa păng choh jang xa. Păng tơ drong ‘nâu tam mă băt truh dang yơ vă tôch, mưh tơ ring tam mă đei trong jang ‘lơ\ng vă tơ gu\m ăn kon pơ lei đei tơ drong arih xa sơ đơ\ng.

            Công Bắc: Chih

Dơ\ng: Tơ blơ\