VOV4.Bahnar - An^h jang kơ tao, s^k te\h đak bơ\n oei tơ jră hăm lơ tơ drong mơ mat tat mưh bơ\ jang kiơ\ nơ\r pơ kăp mât jang hơ doi hăm apu\ng plenh te\h lơ\m pơ yan jang 2017-2018. Tơ\ Tây Nguyên, tơ ring pơ tăm kơ tao tơm kơ te\h đak, hlo\h bơih khei ‘năr dôm hnam kơ măy tơ gar băl răt kơ tao. {ât lăp, tơ\ dôm apu\ng găh hơ le\ch pơ băh dêh char Gia Lai, oei đei tơ drong hnam kơ măy kuă răt rơ bâu ha kơ tao kon pơ lei, pơm ăn lơ bơ ngai chu te\ch reh nhen song đe\ch hloi:

Hnam kơ măy pơm s^k Ayun Pa găh Công ty TNHH MTV Thành Thành Công Gia Lai

To\k bo\k ‘năr dơ\ng, [ât ‘năr to\ hlơ hle\ng lơ\m pơ yan phang, yă Nguyễn Thị Nhân, kueng Tây Sơn, xăh Ia Peng, apu\ng Phú Thiện oei yak vih vât hăt chă bơ ngai răt kơ tao. Yă Nhân ăn tơ băt, vă je# 10ha kơ tao tơ le\ch jên jang vă truh 400 triu mă lei truh dang ei ưh băt vă te\ch ăn bu mưh Hnam kơ măy pơm s^k Ayun Pa akhan ưh đei răt io\k kơ tao yă. Kơ lih yoa yă ưh đei k^ pơ kăp hla ar jang hăm hnam kơ măy. Năm p^nh dôm hnam kơ măy pơm s^k tơ\ dôm tơ ring nai ku\m ‘ngơ ‘ngêl kơ kre\h kơ\l ‘năi yoa ưh đei lơ\m tơ ring pơ tăm kơ tao kơ đe sư. Lao đon yoa ưh te\ch đei kơ tao ăn dôm hnam kơmăy, yă te\ch hu\t ăn bơ ngai pơ dro hăm kơ jă tôch reh nhen song đe\ch đe\ch, ‘no\h j^ 5 triu hlak 1 ha. Kơ plăh ‘no\h 1 ha ko\h đei vă je# 80 tân, jo# păh lăp 1 tân kơ tao lăp te\ch dang 60 rơ bâu hlak đe\ch.

 “Sơ năm sơ\ hnam kơ măy răt io\k 1 puăt, inh te\ch tơ\ ‘ngoăih 1 puăt. Sơ năm ‘nâu inh năm tơ\hnam kơ măy ‘no\h đe akhan ưh kơ răt kơ na inh te\ch hu\t, ăn kơ đe ko\h io\k hloi. Pơ hlom năng 8 tân 1 sao, mă 1ha lăp te\ch 5 triu đe\ch. Dang ei te\ch dôm yơ ku\m bưh, kư\ chong pơ ‘ngoăih pơ gar, cho\h te\h pơ tăm [um, pơ tăm tơ mam nai dơ\ng, yoa hnam kơ măy akhan ưh pă răt kơ tao bơih.”

Yă Nhân chu te\ch hu\t 1ha kơ tao lăp 5 triu hlak jên đe\ch

Ku\m nhen thoi âu mơ\n, yă Nguyễn Thị Diễm Thúy, tơ\ plei Lơ Pai, xăh Ia Piar, apu\ng Phú Thiện oei ngôi ưh kơ su\k yoa 6ha kơ tao ưh kơ băt vă te\ch ăn bu ‘năi. Yă Thúy tơ roi, đei hlo\h 10 sơ năm te\ch kơ tao ăn Hnam kơ măy pơm s^k Ayun Pa mă lei ưh đei pơm hla ar pơ kăp kiơ, jên hnam kơ măy tơ mât jang ku\m jo# jên kon nhen tơ\ an^h mong jên, oei hnam yă ‘no\h đei jên vă jang kơ dih. Kơ lih yoa ưh đei pơm hla ar pơ tăm mă pơ yan kơ tao âu, hnam kơ măy pơm s^k Ayun Pa kuă răt. Kơ plăh ‘no\h, dang ei đ^ truh hơ tuch pơ yan ko\h kơ tao bơih, oei to\k bo\k pơ yan phang dơ\ng kơ na tôch krê u\nh xa kơ tao, yă Thúy vă te\ch hu\t le# 6ha, chu lôh ku\m bơih:

 “Nhen hnam nhôn dôm sơ năm adrol ki ưh đei io\k jên tơ mât jang đơ\ng hnam kơ măy, mă lei hnam kơ măy oei pơ jao ăn nhôn năr ko\h kơ tao. Kon pơ lei ưh băt yă kiơ, sơ năm ‘nâu ưh băt yă kiơ hnam kơ măy akhan, dôm bơ ngai ưh đei pơm hla ar pơ kăp sư ưh đei răt. Dang ei đe te\ch hu\t nhen vă chong hơ met pơ gar đe\ch, tôch reh, lăp 5-6 triu 1ha. Hơ dro# hnam nhôn, hiong ho\h dang 200 triu, oei ko\ng jang kơ klo kăn măr nhi 1 sơ năm, ưh đei yă kiơ dơ\ng, mă lei ch^u pu\ đe\ch bơih, bơ\n gơ\h pơ ma liơ le\, hnam kơ măy kuă răt neh.”

Yă Thúy pơ ngơ\t yoa ưh băt vă te\ch kơ tao ăn bu

Dôm apu\ng th^ găh Hơ le\ch Pơ băh dêh char Gia Lai đei Phú Thiện, Ia Pa, Krông Pa păng th^ xăh Ayun Pa đei tơring pơ tăm kơ tao xă vă je# 13.000ha păng đei Dơ no\ an^h vei lăng kon pơ lei dêh char Gia Lai che\ng hơ met tơ ring âu ăn Hnam kơ măy pơm s^k Ayun Pa găh Công ty TNHH MTV Thành Thành Công Gia Lai. Kiơ\ kơ so# chih jo# đei dang 1.200-1.500ha kơ tao lơ\m tơ ring, kon pơ lei pơ tăm ưh đei pơm hla ar hăm hnam kơ măy pơm s^k Ayun Pa. Đ^ đăng te\h pơ tăm âu kon pơ lei ưh kơ băt vă te\ch ăn bu yoa hnam kơ măy pơ jăng, kuă răt.

{ok Mai Ngọc Quý, Pho\ Kơ dră vei lăng cho\h jang xa păng ato\k tơ iung tơ ring tơ rang apu\ng Phú Thiện ăn tơ băt, apu\ng oei đei hlo\h 600ha kơ tao kon pơ lei pơ tăm ưh đei pơm hla ar pơ kăp hăm hnam kơ măy. Tơ\ hơ năp dôm nơ\r p^nh hơ pơi đơ\ng kon pơ lei, apu\ng hlôi bơ\ jang hăm Hnam kơ măy pơm s^k Ayun Pa. Mă lei, hnam kơ măy âu lăp akhan sư vă hơ len dơ\ng, tam mă băt vă răt ăn kon pơ lei dăh mă ưh:

 “Apu\ng jang hơ doi hăm hnam kơ măy pơm s^k dăr lăng dơ\ng dôm hơ găt te\h pơ tăm tơ\ tơ ring ‘no\h oei đei hlo\h 600ha u\nh hnam kon pơ lei tơ le\ch jên pơ tăm kơ dih, ưh đei pơm hla ar hăm hnam kơ măy. Tơ drong ‘nâu tôch mơ mat ăn kon pơ lei. Kiơ\ đơ\ng bơ\ jang, hnam kơ măy hlôi đei hla ar tơl tôch rơ đăh akhan, lơ\m pơ yan ko\h âu hnam kơ măy vă răt io\k kơ tao ăn dôm u\nh hnam đei hla ar pơ kăp ‘mơ\i, đang kơ ‘no\h ‘mơ\i mă tơ che\ng truh dôm u\nh hnam tơ le\ch jên pơ tăm kơ tao kơ dih.”

Găh Công ty TNHH MTV Thành Thành Công Gia Lai, [ok Nguyễn Bá Chủ, Kơ dră vei lăng Công ty ăn tơ băt, sơ năm ‘nâu tơ drong jang xa đơ\ng hnam kơ măy tơ [âp lơ mơ mat tat. Nhen băt đei tơ drong ‘nâu kơ na lăp đ^ pơ yan jang hơ drol ki, găh Công ty tơ le\ch trong vă pơ tăm dang 11.500ha, hăm dang 4.000 ‘nu kon pơ lei pơm hla ar jang hăm công ty. Kơ so# te\h pơ tăm âu vă công ty jang xa kiơ\ trong đei tơ le\ch kơ na ưh pă răt dơ\ng kơ tao đe pơ tăm kơ dih bơih.

Răt io\k kơ tao tơ\ Hnam kơ măy pơm s^k Ayun Pa

Tơ drong nai dơ\ng, kiơ\ [ok Nguyễn Bá Chủ, ‘nâu j^ [ai ho\k tih ăn kon pơ lei jang xa ưh đei sơ đơ\ng, dôm sơ năm âu ki kơ tao đei kơ jă, jang xa đei, công ty ‘me\h răt ‘no\h ưh chu, te\ch kơ tao kư\ kă mơ\ng đei lơi đe\ch, [ât lăp hu\t hloi hla ar pơ kăp hăm hnam kơ măy, yoa jên te\ch tơ\ ‘ngoăih lơ [iơ\ to\ se\t:

 “Ih ưh đei pơm hla ar hăm inh, kơ plăh inh hăm ih ưh đei pơ kăp băl yă kiơ, tơ mam ih jang đei ih gơ\h te\ch ăn inh mă ưh ‘no\h bơ ngai nai, ‘no\h j^ tơ drong te\ch mơ dro. Inh ưh kơ vă ‘no\h inh ưh kơ răt. Oei tơ drong sơ năm ‘nâu yoa kiơ inh ưh răt, yoa inh đ^ đei trong jang đơ\ng sơ năm sơ\ bơih, hơ met tôm tơ mam ăn sơ năm ‘nâu, inh đei tôm bơih ‘no\h inh răt vă pơm kiơ dơ\ng. Jang xa bơih, ih ‘me\h dơ\ng hơ dro# ih pu\ kơ dih. Mă lei inh oei pơih trong ăn đe sư, tơ dăh sơ năm ‘nâu ke\h bơih, sơ năm truh, đe sư [ôh tơ drong glăi, ‘me\h k^ hla ar jang hăm nhôn ‘no\h nhôn chu k^. Mă lei mưh k^ bơih athei jang mă ‘lơ ‘lo\.”

An^h jang kơ tao, s^k lơ\m te\h đak oei tơ jră hăm lơ tơ drong mơ mat tat lơ\m pơ yan kơ tao 2017-2018. Đơ\ng tơ drong tơ\ dôm apu\ng găh Hơ le\ch Pơ băh dêh char Gia Lai ăn [ôh, vă jang xa tơ păt ‘lơ\ng mưh mât jang hơ doi hăm đe, pơ gơ\r jang hơ doi j^ tơ drong tôch kăl vă kon pơ lei păng hnam kơ măy gơ\h dơ\ng kơ jăp mưh đei lơ tơ drong pơ jei băl roi đunh roi dêh hăm an^h pơ tăm kơ tao, pơm s^k đơ\ng dôm te\h đak.

Công Bắc: Chih

Dơ\ng: Tơ blơ\