VOV4.Bahnar – Tơring xơlam teh jing tơring dơnơm kơ tơdrong jang teh đak, xơđơ̆ng tơpôl kơ rim teh đak, Pơjing, vei lăng xơlam teh kơ teh đak noh tôch kăp gĭt găh chĭnh trĭ, mŭk drăm – tơpôl, vei xơđơ̆ng tơdrong jang linh păng jang tơbôl. ‘Nâu jing xơnong jang kơ Teh đak păng kơ tôm kon pơlei, adrol hloh noh kơ jơnŭm pơgơ̆r tơring, kon pơlei tơ̆ tơring xơlam teh păng khul linh kon pơlei.

Tơdrong 7, Luơ̆t Xơlam teh Việt Nam pơkăp: “kon pơlei tơ̆ tơring xơlam teh đei xơnong vang pơjing tơdrong jang tôm kon pơlei, anih dơnơm vei xơđơ̆ng xơlam teh păng dôm tơdrong jang vei xơđơ̆ng kơdih hơgăt teh, xơlam teh kơ teh đak, vei xơđơ̆ng tơpôl tơ̆ tơring xơlam, ‘măng xơlam teh”.

Tơchơ̆t 33-NQ/TW tơbang năr 28/9/2018 đơ̆ng Anih tơm Chĭnh trĭ găh Trong pơkăp Vei xơđơ̆ng trong xơlam kơ teh đak xơkơ̆t “Vei lăng trong xơlam teh jing xơnong jang tơm dơnơm, hơnơ̆ng kơ tôm anih jang Đảng, tôm kon pơlei, tôm khul linh păng tôm anih jang chĭnh trĭ; gơnơm lơ̆m kon pơlei, iŏk kon pơlei pơm tơm  “rim kon pơlei tơring xơlam jing minh jrăng xơlam kơjăp”.

Teh đak bơ̆n đei trong xơlam teh ataih, găn lơ tơring teh hli hlơt; khul vei hơlen juăt jang noh tơnap axong tôm lơ̆m trong xơlam teh. Kơyuơ noh, tơdrong vei lăng xơlam teh kơ teh đak athei gơnơm lơ̆m kon pơlei kon kông tơ̆ tơring xơlam. ‘Nâu jing khul jang tơgŭm ăn đe Ƀô̆ đô̆i vei xơlam teh băt hơdăh tơdrong đei ƀôh kiơ̆ trong xơlam teh, jrăng xơlam teh, tơdrong vih vơ̆t pơm jang đơ̆ng khul pơm glăi kiơ̆ trong xơlam. Kon pơlei duh hơnơ̆ng chă gak hơlen, pơm jang tơ̆ tơring xơlam, rim tơdrong pơm glăi găh hơgăt teh, tơdrong jang đơ̆ng khul kơnê̆ ưh kơ bloih hăm măt kon pơlei. Kơyuơ noh, ‘meh vei lăng xơđơ̆ng kơjăp tơdrong pơgơ̆r kơdih xơlam teh, vei xơđơ̆ng tơpôl kơ teh đak, adrol hloh noh athei pơjing “jơhngơ̆m pran kơjăp lơ̆m tơpôl kon pơlei”, atŭm oei xa hăm kon pơlei.

Tơpă ăn ƀôh, tơdrong vang jang đơ̆ng đe kră pơlei, kơdră pơlei, bơngai đei kon pơlei lui yom, jơnŭm jang đe drăkăn, hơdruh tơdăm... tơ̆ dôm tơring lơ̆m dôm xơnăm kơ âu hlôi tơgŭm ăn dôm tơdrong jang “kon pơlei vei xơđơ̆ng tơpôl pơlei pơla”, “tơdrong vei xơđơ̆ng trong jrăng xơlam teh” kơjăp kơtang, tơgop vei xơđơ̆ng hơgăt teh, vei xơđơ̆ng tơpôl tơ̆ tơring xơlam. Thiê̆u tươ̆ng Phùng Quốc Tuấn, Phŏ Chĭnh ủy Khul Ƀô̆ đô̆i vei xơlam teh Việt Nam ăn tơbăt: Pơm kiơ̆ Tơdrong jang hadoi hăm Anih jang găh bơngai kon kông găh tơdrong “Hơvơn kon pơlei kon kông hơtŏk mŭk drăm – tơpôl, vei xơđơ̆ng tơdrong pơgơ̆r kơdih hơgăt teh, vei xơđơ̆ng xơlam teh kơ teh đak”, Anih tơm linh vei xơlam teh hlôi pơgơ̆r dôm anih linh lơ̆m khul jang kĭ pơkăp Tơdrong jang hadoi hăm Anih jang găh bơngai kon kông dôm dêh char, plei tơm, apŭng xơlam teh; atŭm hăm noh, chă tơgŭm ăn anih jang kơpal kơ tơring pơm jang đei jơnei dôm tơdrong kĭ pơkăp: “Hơvơn kon pơlei pơm kiơ̆ tơnăp dôm trong pơkăp jang đơ̆ng Đảng, khôi luơ̆t Teh đak, păng hơtŏk jang đei jơnei trong jang tơnăp tơ̆ tơring, pơm thoi yơ pơtoi tơroi pơtho kon pơlei jang tơnăp đei jơnei hloh, pơm thoi yơ vă kon pơlei lui ngeh lơ̆m tơdrong pơgơ̆r jang đơ̆ng Đảng păng lui ngeh ‘mêm kơ eng hăm đe ƀô̆ đô̆i vei xơlam teh”. 

Dôm xơnăm truh, tơdrong tơgar pơgơ̆r hơgăt teh oei ƀôh tơxŭl tơxăl, dôm teh đak pran iŏk yua  “jơhngơ̆m pran hơdu” pơđep găh chĭnh trĭ, mŭk drăm, găh linh, jang tơbôl, tơgar xơlam teh kơ dôm teh đak nai, phŏ noh pơhlŭ pơhlôm “bieh hơmet” trong xơlam teh. Lơ̆m teh đak, lơ khul ayăt, kơnê̆ hơnơ̆ng hơtŏk kơtang tơdrong jang phă pơrăm lơ̆m dôm tơdrong jang; tơdrong xơđơ̆ng tơpôl ưh kơ trŏ juăt jue, tơdrong mă kon pơlei kơdâu xơlăh, cham char ‘mê̆ ‘mach, hơyuh tô̆ ‘mi tơplih, tơdrong pơm glăi găh ma tuy\, tĕch răt kon bơngai, pơm yoch găn lơ teh đak – găn xơlam teh, mơ̆t lĕch glăi kiơ̆ xơlam teh, tĕch pơdro pơgâ̆m pơjĭp hăm lơ trong jang phara băl tơnap kơ ƀôh băt... Mŭk drăm – tơpôl, tơdrong erih kon pơlei păng khul linh tơ̆ tơring xơlam oei ƀơm lơ tơnap tap. Dôm tơdrong hiôk păng tơnap tap gô tơrĕk kơtă truh đon bơnôh, trong jang kơ rim ‘nu bơngai, anih jang, mă hăt noh kon pơlei kon kông tơ̆ tơring xơlam teh, tơring ataih yaih.  

Kơyuơ noh, lơ Khul jang kơpal kăl pơtoi hơtŏk pran tơdrong tơroi tơbăt, pơtho vă hơtŏk hlôh vao, xơnong jang ăn kon pơlei băt găh trong pơkăp jang đơ̆ng Đảng, khôi luơ̆t teh đak păng dôm tơdrong tơchơ̆t apŭng plenh teh đei tơrĕk truh xơlam teh kơ teh đak; băt hơdăh tơdrong pơhlŭ pơhlôm phă pơrăm tơdrong pơgơ̆r kơdih kơ hơgăt teh, tơdrong pơyua ăn teh đak, hơdrung hơdrĕch tơ̆ tơring xơlam. Pơtoi vang hơmet pơ ‘lơ̆ng chĭnh trĭ tơ̆ tơring xơlam pran kơtang, pơm kiơ̆ Tơchơ̆t kơsô̆ 01 đơ̆ng Thủ tướng Teh đak găh “Pơgơ̆r tôm kon pơlei vang vei lăng tơdrong pơgơ̆r kơdih hơgăt teh, vei xơđơ̆ng xơlam teh kơ teh đak lơ̆m chăl ‘nao”. Gơnơm lơ̆m kon pơlei, iŏk kon pơlei pơm tơm, vă “rim kon pơlei tơring xơlam teh jing minh jrăng xơlam kơjăp”, pơtơm gơh vei kơjăp trong xơlam teh gơh xơđơ̆ng, tơdrong pơgơ̆r kơdih hơgăt gơh kơjăp.

Lan chih păng pơre nơ̆r