VOV4.Bahnar - Hăm trong tơ jur dơnu\h kơ jăp ‘lơ\ng, atu\m trong jang “pơjao văh, ư\h kơ ăn ka”, rim trong jang sa đơ\ng tơdrong jang tơjur dơnu\h kơ jăp ‘lơ\ng to\k bo\k đei dêh char Dak Lăk jang kiơ\ io\k yua kơ jăp. Đơ\ng tơpl^h trong cho\h jang sa, tơpl^h ‘long pơtăm, kon tơrong hlôi tơgop jang sa io\k yua kơ jăp, sơđơ\ng tơdrong er^h sa ăn kon pơlei tơring tơnap tap hlo\h.

Trong jang sa te\h groi – bri tơ\ tơring tơnap tap hlo\h Cư Pui

Chơt hơ iă tơroi găh groi ‘long keo lai t^h vơ\ jing ‘lơ\ng, [ok Sùng Minh Phương, oei tơ\ thôn Ea Bar, tơring Cư Pui, apu\ng Krông Bông tơbăt: tơdrong io\k đei jơnei au găh lơ gơnơm đơ\ng kon jên jang kơ Tơdrong vă jang tơjur dơnu\h kơ jăp ‘lơ\ng tơgu\m ăn tơpl^h ‘long pơtăm. Sơ\, lơ\m 3 ha te\h rang rar, u\nh hnam [ok pơtăm hơ [o, [um [lang, tơ\h …, ư\h kơ gan plei, kơ jă ư\h sơđơ\ng kơna tơdrong dơnu\h oei mơ du^nh dru\h kiơ\ bơ\n đe\ch. Khei 5/2019, đơ\ng tơdrong tơgu\m djru kơ tơdrong vă jang tơjur dơnu\h kơ jăp ‘lơ\ng, [ok tơpl^h pơtăm ‘long keo. Mă đơ\ng khei ‘năr io\k yua đunh đơ\ng 4-5 sơnăm mă gơ\h ko\h te\ch, mă lei kon jên tơmơ\t jang to\ se\t, dă [iơ\ tơhoach jơ ‘năr vei lăng, gơ\h chă pơtăm hrau rim ‘long pơtăm anai hlôi tơgu\m ăn kơ [ok sơđơ\ng jơhngơ\m jang sa. {ok Sùng Minh Phương pơma: “Sơ\ te\h au u\nh hnam bơ\n pơtăm [um [lang ‘no\h tơhoach năr jang dêh. Đơ\ng mă kơdră tơring tơgu\m tơpl^h pơtăm ‘long keo lai, ba [o#h đei io\k yua kơ jăp, hoei tơhoach jơ ‘năr, kơ jă đe răt dang ei jei măt. Dang 2 sơnăm dơ\ng bri ‘long u\nh hnam nhôn gơ\h vă ko\h te\ch bơih, ba jei hơnơ\ng pơtăm ‘long keo dơ\ng păng ‘me\h vă pơ\ih să hơgăt te\h chă pơtăm ‘long keo au”.

Tơdrong vă jang tơjur dơnu\h Tây Nguyên tơgu\m ăn kon pơlei Krông Bông pơtăm chik

Jei m^nh ‘nu kon pơlei đei sơng io\k rim tơdrong jang tơgu\m djru đơ\ng Tơdrong vă jang tơ jur dơnu\h hin kơ jăp ‘lơ\ng tơring Tây Nguyên, đơ\ng khei 8/2018, yă Hà Thị Hồng, thôn Ea Bar hlôi tơpl^h 6 sao chehphe kră kru\t pă gan plei vă pơtăm chik lai ư\h jơla. Plei chik tơ\ Cư Pui pơma hơdro#, Krông Bông pơma atu\m ‘no\h plei t^h ‘lơ\ng, ‘ngam kơna đei tơmoi răt io\k lơ. Dang ei kơ jă te\ch đơ\ng 15.000 – 18.000 hlak jên lơ\m 1 to\, pơgar chik hơnhăk ăn u\nh hnam yă jang sa io\k đei đơ\ng 50 – 70 tr^u hlak jên lơ\m 1 pơyan. ‘Ngoăih kơ ‘no\h, hăm kơ jă 1.000 hlak jên lơ\m 1 to\ tơ [ie\ng chik pơtăm, u\nh hnam oei te\ch io\k đei vă je# mơj^t tr^u hlak jên.Yă Hà Thị Hồng tơroi: “U|nh hnam nhôn đei tơdrong vă jang tơgu\m ăn 6.000 tơ [ie\ng pơtăm lơ\m 6 sao, đơ\ng ro\ng ‘no\h u\nh hnam răt dơ\ng pơtămlơ\m 1 ha, sơnăm sơ\ hlôi đei gơ\ te\ch bơih. Lơ\m sơnăm au u\nh hnam gô vă pơtăm dơ\ng lơ\m dang 8 sao”  

{ok Nguyễn Văn Tâm, Bí thư Đảng tơring Cư Pui, apu\ng Krông Bông tơbăt: Cư Pui ‘no\h tơring tơnap tap hlo\h kơ dêh char Dak Lăk, hăm 90% măt bơngai kon pơlei ‘no\h bơngai kon kông. Gơnơm đơ\ng Tơdrong vă jang tơjur dơnu\h tơring Tây Nguyên tơgu\m ăn, 3 sơnăm au ki, 200 hec-ta te\h groi rang rar hlôi đei kon pơlei tơpl^h pơtăm ‘long pơtăm: nhen pơtăm ‘long keo lai, ‘long [a\ch đan, chik lai hơnhăk đei io\k yua kơ jăp. Đơ\ng io\k đei jơnei kơ trong jang te\h groi-bri jang hơdoi, lơ u\nh hnam kon pơlei oei tơ\ Cư Pui hlôi ch^h hơnăn ap^nh pơtăm bri vă ato\k tơ iung mu\k drăm. Hăm rơvơn găh groi te\h să, jang sa te\h bri, mă kăl pơtăm ‘long pơm tơle\ch tơmam drăm, jei jing m^nh lơ\m trong jang ato\k tơ iung kơ tơring lơ\m jăl ‘nao. {ok Nguyễn Văn Tâm, tơbăt, hơdro# sơnăm 2021 au, tơring Cư Pui hơdrin pơtăm đei 300 ha bri jang sa: “ ‘Moi kiơ\ rim tơdrong jang kơ tơdrong vă jang adoi nhen rim trong jang tơgu\m djru ăn u\nh hnam dơnu\h lơ\m te\h đak, tơring to\k bo\k ato\k kơtang pơtăm ‘long bri lơ\m tơring. Kơ yuơ đei io\k yua pơtăm bri pơm hơyơ\l ăn groi te\h phui phang tơnang ko\, mă 2 pơm dă [iơ\ te\h rang rar tơ\ groi, mă 3 dôm hơgăt te\h au ư\h kơ ‘lơ\ng ăn pơtăm bơ\n [um hơ [o, [a kơna pơtăm ‘long tơgu\m ăn kon pơlei jang sa io\k yau kơ jăp đơ\ng ro\ng 5 sơnăm pơtăm ‘long bri. Nhôn pơjing rơvơn hăm trong ‘moi kiơ\ tơdrong vă jang tơjur dơnu\h kơ jăp ‘lơ\ng tơgu\m ăn hơdre\ch, pơjing rơvơn ăn kon pơlei to\k io\k jên đơ\ng hơn^h mong jên tơgu\m djru tơpôl vă tơgu\m ăn pơtăm ‘long”. 

Io\k đei jơnei đơ\ng trong jang pơjing sa tơ\ te\h groi-bri tơ\ Cư Pui hlôi tơgu\m ăn kon pơlei tơpl^h tơdrong joăt jang sa, ư\h kơ pă gơnang lơ\m te\h đak tơgu\m, băt iung jang sa lơ\m tơring kơd^h đei vă tơchă trong ăn ato\k tơ iung mu\k drăm. ‘Nau trong jang đơ\ng lơ tơring lơ\m dêh char Dak Lăk vă tơle\ch jang io\k đei jơnei kơ tơdrong jang te\h đak tơjur dơnu\h kơ jăp ‘lơ\ng.

Bơngai ch^h: Hương Lý

Tơblơ\ nơ\r: Amazưt