VOV4.Bahnar -  Tơchơ̆t jang kơ teh đak găh hơtŏk mŭk drăm – tơpôl tơring kon pơlei kon kông păng groi kông jăl xơnăm  2021 - 2030 adrin truh xơnăm 2030 tơjur 50% xăh tơnap tap păng tơjur 70% thôn pơlei  tơnap tap pơtêng hăm khei năr dang ei. Vă kĕ đei jơnei âu, ‘nguaih kơ tơdrong axong jang đơ̆ng teh đak, tơdrong pơkăp jang đơ̆ng tôm anih jang chĭnh trĭ noh kăl drơ̆ng minh, atŭm jơhngơ̆m đơ̆ng tôm kon pơlei.

Năr 18/6/2021, Anih jang găh hơdrung kon kông tơbang Tơchơ̆t kơsô̆ 433/QĐ-UBDT (Tơchơ̆t 433), tơchơ̆t  22.027 thôn tơnap tap hloh kơ tơring kon pơlei kon kông păng groi kông lơ̆m 40 dêh char, plei tơm. ‘Nâu jing trong tơm vă tơlĕch tơgŭm axong jang, tơgŭm hơtŏk mŭk drăm – tơpôl đơ̆ng jên mong kơ Teh đak jăl xơnăm 2021 - 2025.

Kiơ̆ kơ noh, thôn tơnap tap hloh đei kơsô̆ unh hnam hin dơnuh đơ̆ng 20% tŏk tơ̆ kơpal (hăm tơring tơmăn Đak Krong Cửu Long noh đơ̆ng 15% tŏk tơ̆ kơpal dăh mă đei hloh 30 unh hnam kon kông hin dơnuh lơ̆m minh thôn). Dôm thôn đei kơsô̆ unh hnam hin dơnuh đơ̆ng 15% jur tơ̆ hơla 20% (hăm tơring Tơmăn Đak Krong Cửu Long đơ̆ng 12% truh hơla 15%), mưh đei hloh 60% unh hnam kon kông hin dơnuh lơ̆m kơsô̆ unh hnam hin dơnuh kơ thôn; Tam mă đei trong đơ̆ng thôn truh anih jang xăh dăh mă đei trong mă lei vih vơ̆t tơnap tap, mă hăt noh ăh pơyan ‘mi; Tam mă đei unh hơyuh teh đak dăh mă hlôi đei mă lei đei hloh 30% kơsô̆ unh hnam tam mă đei yua unh hơyuh teh đak noh đei xơkơ̆t jing thôn tơnap tap hloh.

Tơchơ̆t kơjăp hloh jăl jang adrol noh lơ̆m jăl jang 2021 - 2025, kơsô̆ thôn tơnap tap hloh lơ̆m tơring kon pơlei kon kông păng groi kông tơjur kơtang. Tơdrong mă âu tơrĕk truh tơdrong pơm kiơ̆ pơkăp tơ̆ dôm tơring; lơ̆m noh, tơrĕk hơdăh hloh noh găh jang y tê̆ păng pơtho pơhrăm.

Tơpă ăn ƀôh, ƀơ̆t tơring oei xa oei lơ̆m hơnăn tơnap tap hloh, kon pơlei đei yua pơkăp tơgŭm đơ̆ng Teh đak lơ̆m đunh khei năr. Kơyuơ noh, ƀơ̆t ưh đei xa yua bơih, lơ kon pơlei pơngơ̆t kơ đon păng chă apinh găh tơdrong tơplih âu.

Ƀok Giàng A Sáu, kơdră thôn Đồng Ruộng, xăh Kiên Thành, apŭng Trấn Yên, dêh char Yên Bái, jing minh lơ̆m dôm thôn đei xut lĕch đơ̆ng hơnăn thôn tơnap tap hloh lơ̆m khei năr truh tơroi găh tơchơ̆t hơvơn kon pơlei lơ̆m jăl jang ‘nao: Adrin tơroi hơvơn ăn đe mon năm hŏk tơ̆ lăm mă tôm măt, ưh đei prơih lê̆ đe mon tơ̆ rŏng. Đơ̆ng rŏng kơ noh duh tơroi tơbăt ăn kon pơlei chă răt theh bảo hiểm y tê̆ 100%

Jăh vă xơkơ̆t, dôm tơdrong tơplih găh tơring tơnap tap hloh kiơ̆ Tơchơ̆t 861 păng Tơchơ̆t 433 tơpă gô tơrĕk truh tơdrong tơlĕch jang tơ̆ tơring; mă kăl noh tơrĕk kơtă truh lơ unh hnam, mă hăt noh unh hnam kon pơlei kon kông hin dơnuh. Tơring tơnap tap hloh đei tơdrong hơmet duh tơrĕk truh lơ bơngai, mă hăt noh hŏk tro, bơngai pơtho, kang ƀô̆, bơngai jang păng oei xa tơ̆ tơring tơnap tap hloh. Hŏk tro ưh đei xa yua tơdrong tơgŭm atŭm hăm pơkăl đơ̆ng dôm unh hnam kon pơlei kon kông tơring groi kông, tơring ataih yaih ưh đei xơđơ̆ng noh gô pơm ăn tơdrong hơvơn hŏk tro năm hŏk tôch tơnap tap, hơtŏk tơdrong mă hŏk tro lê̆ hŏk păng tơjur tơdrong pơ ‘nam hŏk tơ̆ lăm, pơrăm truh tơdrong pơtho hŏk pơhrăm, xut lê̆ ưh kơ băt chư, mă kăl noh hăm dôm hŏk tro oei ataih đơ̆ng hnam trưng, mĕ ƀă hŏk tro ưh kĕ chơng kon năm hŏk rim năr. Chŏng mă vă đe mĕ ƀă păng đe hŏk tro hlôh vao găh tơchơ̆t ‘nao đơ̆ng teh đak, anih pơtho pơhrăm dêh char âu hlôi kơdih tơlĕch lơ trong jang kăp gĭt. Ƀok Đào Anh Tuấn, Phŏ Kơdră Anih Pơtho Pơhrăm dêh char Yên Bái ăn tơbăt: Anih jang hlôi pơgơ̆r, jang hadoi hăm dôm anih jang đei tơrĕk, rim tơring vă hơtŏk pran tơroi tơbăt, hơvơn đe hŏk tro năm hŏk tơ̆ lăm. Anih jang hlôi pơjing trong jang, tơlĕch chă tơgŭm dih băl lơ̆m tôm anih jang, vă tơgŭm ăn đe hŏk tro tơring kon pơlei kon kông, tơring mă kon pơlei đei tơdrong erih tơnap tap hăm pơkăp noh “trưng tơgŭm trưng, lăm tơgŭm lăm, hŏk tro tơ̆ tơring đei ƀôh ƀiơ̆ noh tơgŭm đe hŏk tro đei tơdrong erih tơnap tap”. Akŏm hơlen dôm bơngai mă ưh đei xa yua tơdrong tơgŭm kơlih dôm xăh, thôn hlôi đei xut hơnăn đơ̆ng tơring tơnap tap, vă hơvơn dôm jơhngơ̆m jang pơm kiơ̆ pơkăp vang tơgŭm lơ̆m tơpôl, tơgŭm ăn đe hŏk tro tơnap tap, axong anih oei ăn đe hŏk tro oei ataih đơ̆ng hnam trưng mă ưh kĕ yak jơ̆ng lơ̆m minh năr, mă ưh đei xa yua tơdrong pơkăp tơgŭm noh gô pơtoi oei xa lơ̆m hnam ban trŭ kơ hnam trưng.

Rim ‘nu kon pơlei athei băt hơdăh, mŭk drăm – tơpôl roi năr roi hơtŏk tơ iung, tơdrong erih roi đei hơtŏk dang vă nhen hăm tơdrong tơgŭm đơ̆ng Teh đak gô pă đei lơ. Vă pơm kiơ̆ dôm tơdrong hơpơi hơtŏk tơ iung pơm pơdrŏng noh ưh ưh gơh kơchĕng “hli pơdrŏng” mă athei kơ ‘nôh, khŏm mă pơm jang vă kơdih hơtŏk tơ iung.

Oei hăm jơnŭm pơgơ̆r tơring păng đe kang ƀô̆, đe kơdră kơpal tơ̆ tơring, mă kăl noh dôm tơring đei xa yua tơgŭm, ưh đei tơdrong mơmơnh kơ tơnap, mă athei kơ ‘nôh pơm jang. Atŭm hăm noh, rim tơring athei kơchăng, hơbĕch hơbal jang atŭm hăm dôm tơdrong jang nai, iŏk jang đei jơnei jên axong jang vă tơjur hin dơnuh, tơrĕk jang tơnăp tơdrong pơtho pơm jang, xek axong tơdrong jang, pơih xă tơdrong erih xa, hơtŏk iŏk yua ăn bơngai lơ̆m rim tơring vă kon pơlei pă đei pơngơ̆t kơ đon, hiơ̆r kơ jơhngơ̆m ƀơ̆t tơrĕk truh trong pơkăp jang ‘nao.

Tơdrong vang jang đơ̆ng jơnŭm pơgơ̆r tơring, atŭm jơhngơ̆m, minh bơnôh đơ̆ng tôm kon pơlei gô pơm ăn tơdrong axong jang, tơgŭm jên jang đơ̆ng Teh đak đei iŏk yua kơjăp. Vă đơ̆ng noh, tơring kon pơlei kon kông păng groi kông “ưh đei ƀơm prơih lê̆ tơ̆ rŏng”, atŭm hăm jâ̆p teh đak jang đei jơnei Tơchơ̆t Hop akŏm mă 13 kơ Đảng noh hơ ‘nhăk teh đak bơ̆n jing teh đak hơtŏk tơ iung đei iŏk yua kơjung ăh xơnăm 2045.

Lan chih păng pơre nơ̆r