VOV4.Bahnar - Đơ\ng ro\ng kơ Kuo#k ho#i drơ\ng nơ\r ăn Khôi luơ\t bơ\ jang (đei hơ met ming), dôm bơ ngai tang măt athei dôm an^h jang kơ pal kơ chăng roi tơ băt ăn bơ ngai jang găh dôm tơ drong hơ găt ‘nao [ơm truh tơ drong đei yoa mưh luơ\t âu đei tơ mât yoa. Mă kăl ‘no\h, te\h đak pơ lung bơ ngai io\k đe jang bơ\ jang kiơ\ gie\ng jang 40 jơ hăm bơ ngai jang.

M^nh lơ\m dôm tơ drong hơ găt ‘nao đei chih tơ mât dơ\ng lơ\m Khôi luơ\t bơ\ jang (đei chih hơ met) mă dôm bơ ngai tang măt tơ re\k ‘no\h j^ găh dôm an^h jang gơ\h pơ gơ\r jang thim đơ\ng 200 jơ truh 300 jơ lơ\m 1 sơ năm vă pơm ‘lơ\ng tơ drong đei yoa đunh đai ăn bơ ngai jang. Dôm bơ ngai tang măt akhan, bơ ngai io\k đe jang gơ\h tơ le\ch thim jơ jang kiơ\ năr dăh mă kiơ\ gie\ng mă lei athei tơ roi ăn bơ ngai jang băt. Lơ\m noh, te\h đak pơ lung bơ ngai io\k đe jang bơ\ jang kiơ\ gie\ng jang 40 jơ hăm bơ ngai jang. Bơ ngai tang măt Lê Công Nhường, khul Bình Đình athei ako\m jơ hngâm tơ roi tơ băt vă Khôi luơ\t bơ\ jang (đei chih hơ met) gơ\h mât lơ\m tơ drong arih xa:

“Inh athei vă Khôi luơ\t jăh mât lơ\m tơ drong arih xa blu\ng a ‘no\h athei roi tơ băt luơ\t păng tơ dăh dôm tơ drong tam đei chih hơ găt rơ đăh lơ\m luơ\t mă đ^ pơ jao ăn Khul kơ dră te\h đak bơih ‘no\h Khul kơ dră te\h đak athei jăh tơ le\ch Tơ drong hơ găt, Hla ar pơ tho bơ\ jang. Khôi luơ\t bơ\ jang hlôi yak hlo\h 3 ‘măng hop ako\m, mă blu\ng lăp tơ dra lơ\m 2 ‘măng đe\ch, đơ\ng ro\ng kơ ‘no\h jing 3 ‘măng, tơ che\ng hơ len tôch dêh bơih. Mă lei trong tơ le\ch Tơ drong hơ găt, Hla ar pơ tho jang athei vei lăng mă kơ jăp, pơm ‘lơ\ng tơ drong đei yoa ăn bơ ngai jang ku\m nhen tơ drong drơ\ng nơ\r đơ\ng tơ ‘ngla io\k đe jang păng bơ ngai jang hai”.

Bơ ngai tang măt Tôn Ngọc Hạnh, Khul Bình Phước ăn tơ băt, Khôi luơ\t bơ\ jang (đei chih hơ met) hlôi đei pơ drơ\ng nơ\r, mă lei vă gơ\h đei tơ drong tơ gu\m lăp đon đơ\ng đ^ đăng tơ pôl păng rim khul gru\p đei [ơm truh ‘no\h athei đei trong jang kiơ\ dơ\ng. ‘No\h j^ tơ drong roi tơ băt mă tôm truh hăm bơ ngai tăh hla, kon pơ lei găh trong jang atu\m đơ\ng Khôi luơ\t bơ\ jang, pơm thoi yơ vă kon pơ lei, bơ ngai tăh hla băt hơ dăh tôm tơ drong ‘nao lơ\m khôi luơ\t bơ\ jang. Kiơ\ kơ ‘no\h, dôm an^h te\ch mơ dro, bơ ngai jang athei pơm kiơ\ mă ‘lơ\ng dôm tơ drong hơ găt đơ\ng luơ\t ‘nâu. Bơ ngai tang măt Tôn Ngọc Hạnh đei nơ\r pơ ma:

“Kuo#k ho#i ku\m nhen dôm bơ ngai tang măt Kuo#k ho#i hơ pơi ‘me\h păng hơ me\ng sư đei yoa ăn bơ ngai jang lơ hlo\h, mă lei kiơ\ dôm tơ drong lơ\m te\h đak păng kơ so# bơ ngai kră roi lơ, te\h đak athei hơ nơ\ng jang to\k mă pran [iơ\ ‘no\h bơ\n athei đei trong jang mă tro\ kơ plăh dang ei păng truh ning mônh kơnh hai. Tơ dăh te\h đak jang to\k pran hlo\h dơ\ng ‘no\h bơ\n gơ\h hơ met ming 1,2 tơ drong mă ‘lơ\ng [iơ\ vă tơ mât jên jang, vei lăng ăn bơ ngai jang mă ‘lơ\ng [iơ\, vă tơ gu\m ăn bơ ngai jang hlôh vao tơ drong ‘nâu, vang tơ gu\m, vang bơ\ jang hăm te\h đak, yoa tơ drong jang to\k đơ\ng kơ dih bơ ngai jang, păng tơ drong jang to\k atu\m kơ te\h đak hai”.

Rim tơ drong lơ\m khôi luơ\t âu chih hơ dăh tơ drong gơ\h pơm kơ dih đơ\ng bơ ngai jang, tơ drong pơ ma nuh, gơ\h tơ chơ\t, gơ\h chă rơih tơ drong jang mưh [ôh tơ drong jang ‘no\h lăp ‘lơ\ng, jên khei lăp [iơ\. Yoa thoi no\h, kiơ\ Kơ dră tơm vei lăng tơ drong jang xa, linh j^ rơ ka păng tơ pôl Đào Ngọc Dung, ‘nâu j^ khôi tih, [ơm truh dôm j^t triu ‘nu bơ ngai jang, đei hloi khul jang tơ pă păng khul jang kơ đe. Mă loi, ‘măng mă âu, bơ ngai đei [ơm truh đei pơih xă, tơ mât yoa hăm bơ ngai jang tơ pă păng bơ ngai chă jang ăn đe kiơ\ jơ năr hai. Bơ ngai tang măt Dương Trung Quốc, khul Hà Nội akhan, Luơ\t âu pơm lăp hăm tơ drong ‘me\h vă đơ\ng bơ ngai jang păng tơ ‘ngla iok đe jang, chih hơ met tôch kơ jăp hăm yăn âu:

“Inh tơ che\ng luơ\t athei ‘lơ\ng, pơih đei lơ tơ drong drơ\ng nơ\r đơ\ng bơ ngai jang păng bơ ngai io\k đe jang ‘moi kiơ\ tơ drong dăr hơ len đơ\ng tơ pôl. Mă loi inh tơ che\ng ‘lơ\ng tơ drong bơ\n drơ\ng nơ\r ăn lơ công đoàn jang, đe sư gơ\h vei lăng kơ jăp tơ drong đei yoa kơ bơ ngai jang. Vă vei kơ jăp khul công đoàn, vei kơ jăp tơ drong ‘me\h vă ‘no\h ku\m ưh kơ đei [ônh kiơ ôh”.

Khôi luơ\t bơ\ jang (đei chih hơ met) đei drơ\ng nơ\r ‘no\h j^ tơ drong tôch g^t kăl, tôch tih hăm tơ drong pơ jing trong pơ vei mưh bơ\ jang păng ato\k tơ iung khul bơ ngai jang. Kơ lih yoa, đơ\ng ro\ng kơ Khôi luơ\t tơm, khôi luơ\t bơ\ jang đei an^h dơ\ng tôch g^t kăl [ơm truh rim tơ drong jang ato\k tơ iung tơ pôl, tơm hlo\h j^ bơ ngai jang. Yoa thoi noh, dôm an^h jang kơ pal athei kơ chăng [iơ\ mưh pơ gơ\r tơ roi tơ băt dôm tơ drong hơ găt ‘nao đơ\ng khôi luơ\t âu vă bơ ngai jang băt hơ dăh tơ drong đei yoa đơ\ng kơ dih.

Kim Thanh: Chih

Dơ\ng: Tơ blơ\