VOV4.Bahnar - Bơ\ jang kiơ\ tơ drong jang sơng io\k jên tơ mơ\t jang lơ\m apu\ng Kon Plông, m^nh lơ\m pêng tơ ring jang mu\k drăm tơm kơ de#h char Kon Tum, khu\l kơ dră păng an^h jang kơ pal kơ tơ ring hlôi pơ jing tơ drong hiôk tôch ai, lơ\m no\h đei tơ drong tơ pl^h kơ hre\ng hec tar te\h bri jang sa pơ jao ăn kơ an^h jang mơ dro sa bơ\ jang kiơ\ tơ drong jang. Mă lei tơ pă yan âu ăn [o#h, hơ dai hăm 1,2 tơ drong jang tơ mơ\t jên jang đei io\k yua, hơ to\k đei tơ mam ‘lơ\ng găh to\ ‘mi kial, te\h ‘no\h ku\m đei lơ tơ drong jang đơ\ng ro\ng pơm le#h tơ el\ch jang tôch kơ t^h huo\ng hloi lơ\m tơ drong hu\t ho\h dăh mă oei đei tơ\ 1 trong ư\h kơ ‘lơ\ng.

Tơ drong jang să vă je# 200hec tar ‘long Mắc ca đơ\ng Ko\ng ti Đăng Vinh, đei An^h vei lăng kon pơ lei de#h char Kon Tum tơ le\ch hơ găt drơ\ng ăn bơ ngai tơ mơ\t jên jang lơ\m khei 8/2015. Tơ drong jang đei an^h te\h tôch kơ ‘lơ\ng je# hloi trong kơ so# 24, găh xăh Đăk Long, apu\ng Kon Plông.

Khei ‘năr bơ ngai ch^h kơ tơ\ng ang đei măt tơ\ tơ drong jang ư\h kơ đei hiă 1 ‘nu bơ ngai. Đơ\ng trong kơ so# 24 lăng [o#h, găh ro\ng jrăng sơ lam ‘no\h 1 păh groi đei chưk mơ lo#h mơ lônh. Mơ\t hlom tơ\ găh lơ\m, đei [o#h tơ drong oei đei đơ\ng tơ drong jang ‘no\h j^ 2 to\ hnam tơ\r, pơ bu\ng kem kơ kot, ‘măng ư\h kơ đei khoă hăm 2,3 [ao xi măng đ^ hơ răng yua kơ [ơm đak ‘mi. .

Lơ\m rim j^h groi kông, Ko\ng ti ăn kơ măy kơ mo\k chưk jing trong, đang kơ ‘no\h pơ tăm ‘long tôch kơ kư\ kă păng ư\h kơ đei [o#h ‘long pơ tăm đei vei lăng. Lơ\m 1,2 groi je# trong tơm đei 2 kơ loăi ‘long hlôi đei pơ tăm, ‘no\h j^ ‘long Mắc ca hơ dre\ch OC păng kro#i pu\ng kơ đo\h jơk lơ\m [rê.  

Đei [o#h ư\h kơ ‘lơ\ng đơ\ng tơ drong jang

Tơ roi găh tơ drong jang âu, [ok Lê Đức Tín, Pho\ kơ dră an^h vei lăng kon pơ lei apu\ng Kon Plông, tơ băt: “Hăm tơ drong jang âu găh de#h char vei lăng. Lơ\m apu\ng ku\m đei jang hơ dai hăm rim an^h jang păng băt kơ tơ\ng ang hơ nơ\ng. Tơ drong tơ le\ch jang tơ drong jang ‘no\h tôch kơ hiơ\. Apu\ng ku\m đei hla ar athei păng ku\m đei tơ roi tơ băt ăn kơ de#h char păng rim an^h jang. Hrei ‘nâu tơ drong jang âu ku\m to\k bo\k đei hla ar hơ met ming dơ\ng tơ drong jang. Đe sư hơ met ming 1 păh kiơ\ pơ tăm kơ loăi ‘long nai. Mă ‘long Mắc ca hơ len lăng blu\ng a ‘no\h [o#h ro\ lăng sư ư\h kơ blu\h jing ‘lơ\ng o#h”.    

Te\h tam mă tơ pl^h tơ drong tơm yua hlôi đei chưk bơ\ih le# hu\t ho\h

Vă hơ vơn an^h jang mơ dro sa tơ mơ\t jên jang lơ\m tơ drong jang hăm ako\p jên 48 ti hlak jên, khei 1/2017, an^h vei lăng kon pơ lei de#h char Kon Tum ăn io\k pơ dreo, tơ pl^h tơ drong tơm io\k yua hlo\h 200 hec tar te\h bri ‘long ( te\h bri jang sa) tơ\ an^h bri 481, xăh Đăk Long, apu\ng Kon Plông. Tơ ‘ngla bri ‘no\h Ko\ng ti jang bri ‘long Kon Plông hlôi athei ko\h io\k dôm tơ nơm ‘long hơ ngo 20 sơ năm, te\ch hăt hot hlo\h 4.000m3 ‘long vă pơ jao te\h ăn an^h jang mơ dro sa. Tơ drong jang lơ\m sơng io\k tơ mơ\t jên jang đơ\ng khu\l kơ dră tơ ring oei đei tơ [o#h tơ\ găh tơ drong tơ mơ\t yua trong jang tơ gu\m lơ\m hơ met pơ ‘lơ\ng hla ar tơ mơ\t jên jang 1 trong rơ hơi. Ko\ng ti Đăng Vinh hlôi ư\h kơ đei hoach 1 hlak vă đei tơ drong jang vă je# 200hec tar te\h hăm khei ‘năr 50 sơ năm. M^nh sơ năm Ko\ng ti âu athei kla jên thuê te\h vă je# 86 triệu hlak jên, mă lei hro#ih hlo\h ku\m athei tru\h sơ năm 2032 an^h jang mơ dro sa mă pơ tơm athei nôp kơ so# jên âu. {ok Lữ Quốc Tuấn, Pho\ kơ dră an^h jang Thue# de#h char Kon Tum, tơ băt: “Jên thuê te\h âu jo# thoi no\h đe\ch, mă tơ pă đe sư đei nôp yă kiơ. Tơ\ hơ năp dang ei đe sư ưh đei nôp kiơ lơ\m khei ‘năr bơ\ jang tơ iung pơ jing blu\ng a truh khei 12/ 2021. Khei ‘năr bơ\ jang pơ jing đang bơih đe sư pơm dơ\ng hla ar vă gơ\h io\k đei tơ drong tơ gu\m, ưh đei nôp jên thuê kiơ\ tơ ring mơ mat tat dêh hlo\h. To\ se\t hlo\h ‘no\h đe sư đei tơ gu\m đe\ch truh 11 sơ năm dơ\ng”.  

‘Long đei pơ tăm kư\ kă păng ư\h kơ đei vei lăng    

Tơ plơ\ hăm dôm tơ drong tơ gu\m, tơ drong hơ me\ng găh 1 tơ drong jang “Vang tơ le\ch trong jang to\k pran kơ jăp ‘long mắc ca tơ\ d/c Kon Tum; chă tơ drong jang, hơ to\k io\k yoa ăn bơ ngai jang; mong ako\m jên ăn tơ ring”… hơ tuch khei 5/2018, Khul jang đơ\ng lơ an^h jang kơ pal kơ d/c Kon Tum kiơ\ đơ\ng chă dăr hơ len năng pơ ma hơ dăh: rim tơ drong jang oei hiơ\ hy^n ngăl; Công ty tam mă k^ tơ le\ch jên jang vă pơm ‘lơ\ng ăn tơ drong bơ\ jang. Mă tơ pă oei ăn [ôh, mă đơ\ng tam mă pơm hla ar tơ plih ming tơ drong io\k yoa te\h vă pơm an^h jang, hnam oei ăn công nhân, an^h mong tơ mam cho\h jang, pho\ng, mă lei Công ty Đăng Vinh đ^ ăn gre chưk hơ met te\h xă dang 2ha, đang kơ ‘no\h le# ho\h thoi no\h. Ku\m hăm ‘no\h lơ\m tơ drong chưk hơ met te\h, te\h ro kiơ\ đak lo\k pơm ăn 1 to\ dơ nâu mong đak tơ\ xăh Đăk Long, te\h dơ\k kơ lơ\p [e\nh.

Dơ nâu đak đei te\h klơ\p lơ\mkơ plăh ko\ng ti chưk tơ hnă te\h

Trong vă jang blu\ng a hlôi đei Công ty TNHH Đăng Vinh tơ le\ch ‘no\h j^ ap^nh pơ dui khei ‘năr tơ mât jên jang, ap^nh hơ met ming 1,2 tơ drong jang jing chă pơ tăm ‘long nai, kơ lih yoa lơ tơ drong nhen: te\h kông krang tôch mơ mat mưh pơ tăm, vei rong; sir sơ lu\ng hăm kơ măy pơm ăn jên jang lơ [iơ\ kơ so# tơ dra hơ drol; jang hiơ\ yoa công nhân tơ\ âu đa hu\ tơ drong jang... Dômtơ drong kơpal ăn [ôh, tơ drong jang pơ tăm vă je# 200ha ‘long mắc ca dang ei đ^ khei ‘năr pơ nơ\h bơih. {ok Nguyễn Tấn Liêm, Pho\ Kơ dră che\p kơ\l An^h vei lăng tơ drong choh jang xa păng ato\k tơ ung tơ ring tơ rang d/c Kon Tum, tơ blang: “Găh đon tơ che\ng đơ\ng an^h nhôn mưh bơ\ jang kiơ\ trong jang đơ\ng Dơ no\ an^h vei lăng kon pơ lei de#h char ‘no\h pơ jing tơ drong ‘lơ\ng tôch ai ăn dôm an^h tơ mât jên jang. ‘No\h ku\m jing hơ năp athei jang hai yoa mưh pơ jao te\h ăn đe sư mă đe sư ưh đei jang, hu\t le#, dăh mă đe sư te\ch, tơ plih, ku’m jing tơ drong pơm ăn nhôn tôch pơ ngơ\t, mă loi j^ sư đei [ơm truh tơ\ bri ‘long”.

Pơ răm te\h păng bri đơ\ng ro\ng tơ pl^h pơ jao tơ drong jang ăn an^h jang mơ dro sa

Lơ\m dôm sơ năm âu ki tơ\ apu\ng Kon Plông, m^nh lơ\m 3 tơ ring jang mu\k drăm tơm kơ de#h char Kon Tum, khu\l kơ dră tơ ring hlôi tơ pl^h kơ hre\ng hec tar te\h bri jang sa pơ jao ăn an^h jang mơ dro sa bơ\ jang kiơ\ rim tơ drong jang cho\h jang sa bri ‘long. Hơ dai hăm 2,3 tơ drong jang tơ mơ\t jên jang đei io\k yua, ‘no\h ku\m đei lơ tơ drong jang lăp đơ\ng ro\ng pơm le#h tơ le\ch jang ‘no\h hu\t hơ chăng dăh mă oei đei 1 trong ư\h kơ ‘lơ\ng. Tơ pă yan âu  ‘nâu athei khu\l kơ dră păng an^h jang kơ pal de#h char Kon Tum kăl pơ ‘lơ\ng hăm dôm tơ drong jang pơ tăl dơ\ng, yua kơ mư\h ư\h gô đei [o#h tôch lơ tơ drong [ơm nai.

Khoa Điềm: Ch^h

Thuem: Tơ blơ\