VOV4.Bahnar - Vei sơđơ\ng trong pơkăp pơtho pơhrăm păng hơto\k pơ ‘lơ\ng bơngai jang kon kông hơnơ\ng j^ trong pơkăp jang tơm đơ\ng Đảng păng Khul Kơdră teh đak bơ\n.

Tơchơ\t kơso# 24-NQ/TW năr 12/3/2003 đơ\ng Hop ako\m Trung ương ‘măng mă 7 jăl 9, hlôi tơle\ch lơ trong pơkăp jang hăm bơngai kon kông, vă vei sơđơ\ng dôm sơnong tăp pang kơ bơngai kon kông, noh j^: “Hơto\k tơ iung tôm tong găh ch^nh tr^, mu\k drăm, joh ayo\, tơpôl păng vei sơđơ\ng tơpôl lơ\m tơring kon pơlei kon kông păng groi kông; tơguăt hơto\k mu\k drăm hăm sek tơlang dôm tơdrong đei [ôh lơ\m tơpôl, jang tơnăp trong pơkăp hăm bơngai kon kông; tơre\k hơto\k tơ iung, pơtho bơngai jang; tơre\k tơvei pơ ‘lơ\ng khul kang [o# kon kông; vei sơđơ\ng dôm kơjă, um ai joh ayo\ juăt jue kơ hơdrung bơngai kon kông lơ\m tơdrong jang hơto\k tơ iung atu\m kơ tơpôl kon pơlei kon kông  Việt Nam pơyu\p jing minh”.

Mă lei, dang ei, tơdrong ‘lơ\ng găh pơtho pơhrăm, tơdrong ‘lơ\ng hăm bơngai jang ăn tơring kon pơlei kon kông oei to\ se\t, bơngai jang lơ\m sơnăm oei ho\k tơdrong jang kơđeh, đei đơ\ng 5 - 20% (kiơ\ hơdrung bơngai). Adoi oei [ôh minh [ar tơring kon pơlei ưh kơ băt chư, atu\m hăm tơdrong ưh kơ hlôh vao tôm, hlôi pơgăn tơdrong tơre\k păng xa yua dôm tơdrong đei jơnei hơto\k tơ iung tơguăt hăm tơchơ\t găh xơnong dơnơm. Atu\m hăm noh, tơdrong phăl atơ\l tăm mă kloh kle\ch gô pơm ăn tơdrong vei vêr kơdih dôm xơnong dơnơm kơ kon bơngai, xơnong tơm kơdih kơ kon pơlei đei khôi luơ\t teh đak sơkơ\t adoi ưh kơ tôm kơyua dôm tơdrong tơnap tap, tơdrong rơhiu rơhai kơ tơdrong erih lơ\m tơpôl.

Lơ\m tơdrong tơroi “Pơm jang yua Xơnong pơm tơm kơdih kơ kon bơngai” ‘năr âu, nhôn tơroi găh tơdrong đei [ôh hăm bơngai jang ăn tơring kon pơlei kon kông tơ\ Tây Nguyên păng Tây Bắc. ‘Nâu j^ 2 tơring đei lơ bơngai kon kông erih jang xa hloh.

Kiơ\ kơ [ok Điểu Mưu – Kơ ie\ng kơdră Anih jang găh Tơring 2 (Anih jang găh bơngai kon kông), tơ\ Tây Nguyên, tơdrong đei [ôh hăm khul thây pơgang kơ anih jang y te# rim dêh char tơring Tây Nguyên dang ei ưh đei tôm bơngai jang păng ưh đei kloh kle\ch găh tơdrong jang. Đei dôm tơring ataih yaih, kon pơlei ‘meh năm khăm hơlen jơhngơ\m jăn athei yak jơ\ng măh đ^ tong ane# năr noh mă gơh năm truh anih jang y te# tơje# hloh.

Vă ming pơ ‘lơ\ng tơdrong âu, [ok Điểu Mưu akhan, anih jang Y te# rim dêh char Tây Nguyên kăl kơdih jang hadoi hăm rim jăl kơpal, jơnu\m jang tơpôl pơm jang đei jơnei lơ\\m tơdrong pơih xă tơdrong jang tơgu\m, khăm hơlen jơhngơ\m jăn adrol kơ tơ oei unh om ăn hơdruh tơdăm kon kông, vei lăng tơdrong oei hơnăp, khăm hơlen oei hơnăp kiơ\ pơkăp, hơmet tôm kơchơ\t ‘lơ\ng ăn bơngai me\ kon kông lơ\m khei năr oei hơnăp. Atu\m hăm noh, Khul kơdră teh đak kăl hơlen, hơmet tơplih kiơ\ hơto\k lơ jên tơgu\m ăn bơngai jang y te#, bơngai hơnhơl nge tơ\ thôn, pơlei pơla bơngai kon kông, hơvơn tơroi, pơtho tơbang hăm unh hnam bơngai kon kông kơdih chă răt  bảo hiểm y te# ‘nâu nai hia.  

Găh tơdrong pơtho pơhrăm, hăm tơdrong đei [ôh găh tơmơ\t jên mong tơ\ dôm dêh char tơring kon pơlei kon kông, mă lơ noh tam mă hơto\ hơnơ\ng, rim sơnăm adoi kăl tơdrong tơgu\m đơ\ng Khul kơdră teh đak, yă Lê Thị Thanh Xuân, jang tang măt ăn Kuôk ho#i dêh char Đăk Lăk akhan, rim anih jang tơm păng rim tơring tơ\ Tây Nguyên kăl pơm kiơ\ kơjăp trong pơkăp jang găh ming man, pơih xă rim hnam trưng kon kông ho\k pơhrăm păng oei hadoi tơ\ dôm apu\ng hin dơnuh, tơguăt hăm tơle\ch ho\k hadoi đơ\ng trung học cơ sở, trung học phổ thông tơ\ dôm hnam trưng âu: “Inh pơtruh hăm Khul kơpal teh đak hơlen apinh jên axong jang găh pơtho pơhrăm, kơyua dôm tơring bơngai kon kông păng groi kông tam mă đei hơto\ găh jên mong đei io\k tơmơ\t, păng pơhoach noh gô tôch tơnap tap, mă hăt noh lơ\m tơdrong ming man kăl ăn pơtho pơhrăm axong tôm kiơ\ pơkăl tơplih ‘nao găh săch pơtho ho\k. Kiơ\ Tơchơ\t 88 đơ\ng Kuôk ho#i pơkăp tơchơ\t hơdăh truh sơnăm 2025 noh tôm hnam trưng, lăm ho\k đei man kơjăp ‘lơ\ng, lơ\m kơplăh tơdrong ming man kơjăp tơ\ tơring âu oei kơđeh pơtêng hăm tơdrong ming man atu\m kơ ja#p teh đak. Mưh Khul kơdră teh đak ưh đei hơko\m axong jang tơm noh gô tơnap kơ đei jơnei. Kơyua noh, inh pơkăl rim tơdrong jang hlôi pơkă ăn tơdrong pơtho pơhrăm, jên axong jang noh 100% đơ\ng jên axong jang hơto\k tơ iung kơ jên mong đơ\ng trung ương.”

Tơ\ tơring Tây Bắc, hăm um teh tơklăh, tơring kon pơlei oei ưh đei hơko\m minh anih, tơdrong mu\k drăm – tơpôl ưh đei hơto\k noh tơdrong pơ ‘lơ\ng bơngai jang adoi kơđeh hloh kơ ja#p teh đak.

Kiơ\ kơ [ok Đinh Văn Thơ, Kơ ie\ng kơdră Anih Axong jang – Linh j^ rơka păng Tơpôl dêh char Lào Cai, vă hơlen hơto\k pơ ‘lơ\ng bơngai jang ăn tơring kon pơlei kon kông tơ\ Lào Cai, đơ\ng blu\ng sơnăm truh dang ei, ja#p dêh char Lào Cai hlôi pơtho tơdrong jang ăn hloh 3 rơbâu ‘nu bơngai jang kon kông. Jo# hơko\p đơ\ng sơnăm 2016-2020 hlôi đei je# 46 rơbâu ‘nu bơngai kon kông hlôi đei ho\k tơdrong jang. Hơdrung bơngai kon kông đei lơ bơngai jang ho\k tơdrong pơm jang noh hơdrung bơngai Mông, Tày, Dao, Dáy, păng Nùng....

Mă lei, minh tơdrong tam tôm kơ bơngai jang tơ\ tơring bơngai kon kông đei [ôh băt, noh j^ tơdrong sơđơ\ng, đon vao găh pơgơ\r jang păng pơkăp pơxru\ tam mă tơnăp. {ok Đinh Văn Thơ ăn tơbăt: “Lơ\m pơm jang noh tơdrong hơnơ\ng, tơdrong sơđơ\ng noh kon pơlei kon kông ưh gan kơjăp găh tơdrong âu. Nhôn pơm kiơ\ trong gô jang noh, mă minh lơ\m tơdrong mă bơ\n pơtho ho\k phổ thông tơ\ rim hnam trưng, đang kơ noh tơ\ dôm anih pơtho tơdrong jang athei hơto\k tơdrong pơhrăm găh pơkăp pơxru\ lơ\m pơm jang vă ăn kon pơlei bơ\n tơre\k pơm juăt păng brư\ brư\ athei tơplih trong pơkăp pơm jang. Bơngai pơm jang mă apinh pơdơh kơ jang đunh năr noh pơrăm truh tơdrong jang te\ch pơdro kơ rim anih jang mu\k drăm   

Vă hơto\k pơ ‘lơ\ng bơngai jang kon kông pơma atu\m, khei 6/2020 Kuôk ho#i hlôi hơlen Tơchơ\t k^ pơkăp trong axong jang kiơ\ Tơchơ\t jang kơ teh đak găh hơto\k tơ iung mu\k drăm – tơpôl tơring kon pơlei kon kông păng groi kông jăl sơnăm 2021-2030. ‘Nâu j^ trong jang kăp g^t vă Khul kơdră teh đak pơm kiơ\ dôm tơdrong hơto\k tơ iung mu\k drăm – tơpôl, hơto\k pơ ‘lơ\ng bơngai jang ăn tơring kon pơlei kon kông, groi kông.  

Kiơ\ Thư\ trưởng, Kơ ie\ng kơdră Pơgơ\r Anih jang găh bơngai kon kông Hoàng Thị Hạnh, tơdrong pơtho pơm jang tơguăt hăm sek axong tơdrong jang ăn bơngai jang tơ\ tơring Tây Bắc, Tây Nguyên păng dôm tơring bơngai kon kông lơ\m ja#p teh đak hlôi tơgop kăp g^t truh tơdrong hơto\k tơ iung mu\k drăm, tơpôl kơ dôm tơring. Đơ\ng tơdrong pơtho pơm jang hlôi tơgop tơjur [iơ\ ưh đei tơdrong jang, hơto\k io\k yua, tơjur hin dơnuh kơjăp sơđơ\ng, vei sơđơ\ng tơpôl tơ\ tơring: “Tơchơ\t kơso# 88 đei rim bơngai jang tang măt ăn Kuôk ho#i hơlen hlôi sơkơ\t , tơdrong pơm tơm kơdih kơ kon pơlei kon kông, tơdrong tơgu\m đơ\ng Đảng, Khul kơpal teh đak hăm kon pơlei. Păng tơdrong kơpal hloh noh j^, ‘măng mă blu\ng Kuôk ho#i tơchơ\t trong pơkăp jang hăm bơngai kon kông tro\ nhen Khôi luơ\t tơchơ\t ăh sơnăm 2013. Đơ\ng adrol ki truh dang ei noh hơdro# Khul kơdră teh đak tơle\ch tơchơ\t nhen: Pơm kiơ\ tơdrong jang 134, 135, 2085, 2086 ‘nâu nai hia... mă lei dang ei bơ\n lui ngeh, Kuôk ho#i hlôi hơlen tơdrong Tơchơ\t.”

Thư\ trưởng, Kơ ie\ng kơdră Pơgơ\r Anih jang găh bơngai kon kông Hoàng Thị Hạnh adoi pơkăl rim anih jang, rim jơnu\m pơgơ\r kơ [ar tơring Tây Bắc, Tây Nguyên lăng tơg^t, hơto\k pran pơm kiơ\ đei jơnei tơdrong vei lăng jơhngơ\m jăn rơneh hơ ioh, jơhngơ\m kon pơlei kon kông tơguăt hăm tơchơ\t, tơdrong ‘lơ\ng bơngai jang ăn kon pơlei kon kông. Tơ\ anăp, vei sơđơ\ng kơso# măt bơngai lơ\m tơring, đei trong tang găn kơdâu xơlăh đơ\ng tơring âu truh tơring nai đơ\ng minh [ar hơdrung bơngai kon kông, vă tơgop hơto\k tơ iung mu\k drăm, tơpôl tơring kon pơlei kon kông gơh kơjăp sơđơ\ng.

Lan chih păng rapor