VOV4.Bahnar - Kơxo# măt bơngai Lâm Ðồng dang ei đei pơhlom 1 triu 300 rơbâu ‘nu, hăm 43 hơdrung kon kông erih jang xa; lơ\m noh, kon pơlei kon kông đei 24%. Găh 3 hơdrung kon pơlei kon kông tơ\ tơring erih xa đunh đai noh K’Ho, Mạ, Churu đei truh 19% kơxo# măt bơngai lơ\m dêh char. Mă tơdrong erih hơto\k ‘nao, cho\ng mă tơ\ minh [ar tơring, lơ khôi kơtul chơdư duh oei đei yua đunh đai, hrat hr^n.

Lơ khôi kơtul chơdư oei đei

‘Nao âu, khul kơpal đei kang [o# Anih jang tyoên yăo dêh char Lâm Đồng, Anih jang joh ayo\ tơplo\ng kơdâu păng tơmang pơhiơ\, Anih jang găh kon pơlei kon kông, Anih jang  MTTQ dêh char..., hlôi năm hơlen tơdrong oei đei lơ\m khôi kơtul chơdư oei [ôh lơ\m tơring kon pơlei kon kông tơ\ 5 apu\ng đei kơdra#m kon pơlei kon kông erih jang xa. Khul kơpal hlôi xơkơ\t oei đei khôi kơtul chơdư kăl xut hu\t le# lơ\m tơdrong erih hrei âu.

 Hơdăh noh, lơ\m tơdrong groong [u\, oei lơ unh hnam kon pơlei kon kông pơgơ\r et xa lơ\m đunh năr, huach kon jên mu\k tơmam, pơm tơhlăk răh tơdrong pơm jang, pơm tơxu\l tơxa\l tơpôl. Tơdrong man pơxat, axong mu\k tơmam ăn bơngai lôch, et brư\... noh đei tơring pơgơ\r tôch tih; groong [u\ noh athei [uh kơpô, rơmo, [uh lơ nhu\ng, ier vă jong ăn tơmoi, ‘nho\ng oh ‘nâu nia hia.

Tơdrong lui kơ yang pơ ‘nhang kơ hơdre\, bơngai j^ pơlo\, dăh mă jang [a ưh đei le\ch rơ ‘ye noh akhan “yang phak” noh năm tơchă pơjâu xoi tơbeh kơ yang (Pômun) vih tơ\ hnam plang tơmam xoi tơbeh păng hơpăh ăn pơjâu lơ kon jên, pho\ hơto\ hăm minh pôm kơpô hloi. Dăh mă đe lui kơ yang kơne# (ómalai) tơ\ xăh Proh, Tu Tra (apu\ng Đơn Dương) dăh mă tơdrong pơgơ\r et pôk bơnê đei [ôh lơ tơ\ xăh Đạ Sar (apu\ng Lạc Dương)... Duh tơre\k truh tơdrong lui kơ yang pơ ‘nhang kơ hơdre\, dang ei lơ\m tơring kon pơlei kon kông oei đei khôi phak hru\, [ơ\t akhan, bơngai mă yơ pơm yoch, mă kăl noh tơdrong yoch che\l [lal hăm klo hơkăn đe nai.

 Lơ\m tơ oei unh om, tôm kon pơlei kon kông lơ\m dêh char dang ei oei đei lơ khôi kơtul chơdư nhen: tơ oei unh om đơ\ng ‘la#p, tơ oei ‘nho\ng oh gel (kon duch, kon ma tơ oei băl); khôi tơ oei rok; rơneh kon mă 3. Đei dôm tơring, lơ khôi kơtul chơdư hlôi pơm yoch găh pơkăp kơxo# măt bơngai đei [ôh lơ tơ\ thôn Klong Klanh păng thôn Đưng K’Si (xăh Đạ Chair, apu\ng Lạc Dương)...

Răm đơ\ng khôi “pơkăp mu\k io\k klo”

Kiơ\ lơ kră pơlei păng rim bơngai hlôh vao lơ\m tơpôl kon pơlei kon kông tơ\ Lâm Đồng noh khôi pơkăp mu\k io\k klo đei đơ\ng kră xơ\ bơih... Mă lei, khôi pơkăp mu\k io\k klo xơ\ noh [ônh đe\ch, mă kăl noh kiơ\ khôi kră et xa (đei 2 to\ ier, ge tơdrô, 2 to\ kong păng chơmei âu to...).

Cho\ng mă, dang ei khôi pơkăp mu\k io\k klo hlôi tơplih păng đei hloi tơdrong pơdro xa; Hăp pơrăm tih tên, huach lơ mu\k tơmam, rơhiu\ng rơhiăng đon bơnôh, răm mă adrol hloh noh hre hrông đunh khei năr, mưh unh hnam bơngai hơdruh hin tơnap.

 Hơnơ\ng kră pơlei pơm kơdranh ăn tơdrong pơkăp mu\k io\k klo to\ xe\t jat khei năr dang ei noh 50 triu hlak jên; lơ hloh noh truh minh [ar hre\ng triu hlak jên. Mă kăl, mưh bơngai dro\ nglo ho\k kơjung (đăi ho\k to\k tơ\ kơpal), jang kang [o#, dăh mă đei me\ [ă jang kang [o# noh kơjă kăp dêh hnang (pho\ đei truh kơ hre\ng triu hlak jên)!

 Tơpă noh nhen le\ tôm tơdrong, khôi pơkăp mu\k io\k klo đei [ôh lang xă. Tơmam tơbang lơ\m pơkăp mu\k io\k klo noh hơnơ\ng hăm kơpô, rơmo, go\ ge,, măh păng jên hu... Pho\ noh, tơmam pơkăp io\k klo đơ\ng hnam bơngai tơdăm chrih chrai, pơm ăn unh hnam bơngai drăkăn pơngơ\t kơ đon. Noh jing hơmru\k cheng xo xơ\, kong chơmei xo xơ\, dăh mă kong kăp đei kơjă hơto\ hăm 12 to\ kơpô, noh ưh đei gơh chă răt tơ\ yơ. {ơ\t ưh đei dôm tơmam xo âu noh găh hnam bơngai tơdăm tơplih pơkăp hăm măh dơ\ng!

 Hloh kơ noh dơ\ng, ‘nguaih kơ me\ [ă bơngai tơdăm pơkăp mu\k io\k klo lơ bơih, mă ‘nho\ng oh găh bơngai tơdăm (mă hăt noh unh hnam găh ma kơ [ok o\ng) oei pơdơ\l tơmam pôk dơ\ng, dang ‘nguaih kơ tơmam pơkăp io\k klo, găh hnam drăkăn athei axong tơmam ăn ‘nho\ng oh găh hnam dro\ nglo dơ\ng!

 {ok Kơ Dơng Ha En – {^ thư anih jang Đảng xăh Đạ Tông (apu\ng Đam Rông) tơroi: “Vă io\k đei klo, bơngai drăkăn kon kông athei pơm jang hrat hr^n, mong jên lơ\m đunh khei năr noh pơtơm đei tôm jên...”. {ok trơ treh kơ\l lao đon: “Mă hăt hot chă tơroi pơtho; mă lei, khôi “pơkăp mu\k io\k klo” păng tơdrong groong [u\ tơ\ xăh Đạ Tông, duh nhen lơ xăh kon pơlei kon kông nai duh oei pơdui lơ năr, huach lơ dêh hnang..”!

 Đơ\ng khôi pơkăp mu\k tơ oei unh om đei [ôh lơ tơdrong ưh kơ ‘lơ\ng. Noh jing, mưh unh hnam đei kon drăkăn mă ưh đei tôm jên noh găh unh hnam bơngai dro\ nglo hơngăh ưh ăn oei. Mưh bre hơdruh tơdăm kho\m mă tơ oei, noh đơ\ng ro\ng kơ tơ oei athei klă hre ăn me\ [ă klo (hơdăh kơxo# hre yuơ 2 păh unh hnam drơ\ng nơ\r pơkăp)... Yuơ noh, đ^ hnưr erih kon xâu kơ lơ unh hnam bơngai kon kông athei jang hrat vă klă hre ăn me\ [ă. Lơ bơngai yuơ unh hnam hin noh ưh đei klo hloi; dăh mă lơ ‘măng pơx^t io\k klo noh to# đon...

 Yuơ noh, kăl xut hu\t le# dôm khôi kơtul chơdư, mă hăt noh tơdrong pơkăp mu\k io\k klo lơ\m tơpôl kon pơlei kon kông tơ\ Lâm Đồng.

Lan chih păng rapor