VOV4.Bahnar - Lơ\m gie\ng âu ki, Kuôk ho#i pơ ma dơ nu\h găh tơ drong jang kiơ\ tơ drong tơm kơ te\h đak găh hơ to\ đơ\ng hơ nơ\ng dro\ nglo hăm dro\ kăn. Hơ len lăng ‘lơ\ng găh pơ tôch hơ to\ hơ nơ\ng đơ\ng dro\ nglo hăm dro\ kăn lơ\m khei ‘năr âu ki, mă lei rim bơ ngai tang măt ku\m akhan, tơ\ hơ năp kơnh kăl kơ đei trong jang đei yua vă vei sơ đơ\ng hơ to\ hơ nơ\ng đơ\ng dro\ hăm dro\ kăn lơ\m bơ\ jang tơ drong jang, pơ pro\ ăn pơ hrăm, sơ năm pơ dơ\h hưu, trong jo# jên khei hưu ku\m nhen tơ jur dar deh ư\h kơ hơ to\ hơ nơ\ng đơ\ng dỏ\ nglo hăm dro\ kăn mư\h rơ ne\h.

Kiơ\ kơ lơ bơ ngai tang măt, lơ\m hơ to\ hơ nơ\ng đơ\ng dro\ nglo - dro\ kăn ‘no\h dro\ kăn oei ư\h kơ lơ. Mă loi ‘no\h j^, kơ so# kang [o# dro\ kăn vang jang lơ\m khu\l kơ dră che\p kơ\l đảng, kơ dră rim tơ ring păng khu\l jang ch^nh tr^ oei tam mă lơ, tam mă io\k đei tơ drong tơm tơ le\ch ăn. Tơ drong kăl kơ bơ ngơ\t ‘no\h j^, hlo#h vao đei tơ pl^h, hla ar đei tơ le\ch lơ mă io\k yua oei to\ se\t. Mă loi j^ tơ drong pơ gơ\r jang kiơ\ tam mă hơ drin, [ơ\t lăp oei vă pơ tro\ đe\ch. Đei pro\h hơ met dro\ kăn lơ\m khu\l jang che\p kơ\l, rim an^h jang vei lăng te\h đak, bơ ngai tang măt kuôk ho#i, jơ nu\m pơ gơ\r kon pơ lei mă lei lăp vei sơ đơ\ng kơ so# pơ t^h kơ hre\ng dro\ kăn đe\ch, tam mă tơ klep hăm an^h dơ\ng kơ na pôk ưh kơ [ơm. Bơ ngai tang măt Nguyễn Ngọc Phương, khu\l Quảng Bình tơ roi tơ pă yan âu.

“Lơ kơ dră che\p kơ\l rim tơ ring, mư\h hơ len lăng ăn vă pôk hơ to\k jang ư\h kơ lăng kăl, ư\h kơ bơ ngơ\t tru\h găh dro\ kăn. Ư|h kơ pơ jing tơ drong hiôk ăn kơ dro\ kăn. Tơ pă yan âu, đei khu\l tang măt Kuôk ho#i 2 jăl jang ư\h kơ đei bơ ngai tang măt dro\ kăn; đei dôm an^h jang, gru\p tơ pôl, khu\l vei lăng, khu\l kơ dră pơ gơ\r, an^h jang che\p kơ\l ku\m ư\h kơ đei dro\ kăn. Kơ l^h thoi no\h  16/22 tơ drong hơ găt jang tơ le\ch ‘no\h tam mă jang đei. Hơ dai hăm ‘no\h, 1,2 trong jang tơ gu\m đơ\ng Đảng, te\h đak ku\m oei ư\h kơ bơ ngơ\t tru\h dro\ kăn”.

M^nh lơ\m dôm tơ drong tơm đei bơ ngai tang măt bơ ngơ\t tru\h ‘no\h j^ tơ drong ư\h kơ hơ to\ hơ nơ\ng lơ\m sơ năm pơ dơ\h hưu đơ\ng dro\ nglo hăm dro\ kăn, pơm tơ jur tơ drong hiôk plang jơ ngơ\m bơ\ jang păng jang to\k đơ\ng dro\ kăn. Luơ\t hơ găt sơ năm pơ dơ\h hưu ‘no\h j^ 55 hăm dro\ kăn, 60 hăm dro\ nglo, mă lei kơ so# hơ găt jên khei, khei ‘năr hơ to\k jên khei lei lăi băl. Trong jo# âu tam mă hơ to\ hơ nơ\ng lơ\m đ^ đăng tơ drong tơ chơ\t atu\m găh tơ drong tơm te\h đak găh hơ to\ hơ nơ\ng dro\ nglo hăm dro\ kăn. Bơ ngai tang măt Trương Minh Hoàng, khu\l Cà Mau tơ roi nơ\r tơ gop.

“Tơ dăh oei vei sơ năm pơ dơ\h hưu ư\h kơ hơ to\ băl hăm dro\ nglo 5 sơ năm ‘no\h trong jo# jên khei, trong jo# hơ to\k grat linh athei pơm thoi yơ mư\h pơ dơ\h hưu  hăm dro\ nglo. Pơ t^h gia dro\ nglo joăt jang tơm 3 sơ năm tok jên khei 1 ‘măng, hơ to\k grat 3 sơ năm to\k 1 grat ‘no\h lei dro\ kăn lăp kăl 2,5 sơ năm đe\ch. Thoi no\h tru\h sơ năm pơ dơ\h hưu ‘no\h dro\ kăn mă sa yua hơ to\ dang tơ drong ar^h sa đơ\ng dro\ nglo đei. Lơ\m trong pro\h hơ met ăn, pơ jing tơ drong hiôk vă hơ len lăng hơ to\k jang ư\h kơ gơ\h jo# tru\h sơ năm.”

Bơ ngai tang măt Lưu Bình Nhưỡng, khu\l Bến Tre akhan, hơ găt khôi luơ\t găh sơ năm pơ dơ\h hưu ‘no\h j^ tơ drong đei đơ\ng sơ\, yua kơ hơ drol âu Luơ\t tơ drong jang ăn phep dro\ kăn pơ dơ\h hro#ih [iơ\. Mă lei tơ drong tơ plơ\ ‘no\h j^ ư\h pơ jing tơ drong hiôk ăn kơ 1,2 bơ ngai jang dro\ kăn gơ\h pơ dui đunh khei ‘năr plang jơ hngơ\m jang. Vă hơ met pơ ‘lơ\ng tơ drong ‘nâu, bơ ngai tang măt Lưu Bình Nhưỡng ap^nh.

“Sơ năm pơ dơ\h hưu kiơ\ kơ ^nh tơ che\ng hơ găt 2 khu\l dro\ nglo dro kăn hơ to\ băl. Oei tơ\ dro\ kăn gơ\h rơ\ih io\k đơ\ng sơ năm 55 tru\h 60 ‘no\h mơ\ng đơ\ng dro\ kăn rơ\ih mă ư\h kơ s^ pơ go\ bơ ngai dro\ kăn pơ dơ\h hưu đơ\ng 55 sơ năm. Hơ met pơ ‘lơ\ng thoi no\h vei sơ đơ\ng lăp ‘lơ\ng hơ to\ hơ nơ\ng đơ\ng dro\ nglo hăm dro\ kăn păng 1,2 khu\l jang dro\ kăn đei tơ drong hiôk vă to\k pơm yo\ng păng plang jơ hngơ\m jang”.

Kiơ\ tơ roi tơ băt đơ\ng Khu\l kơ dră te\h đak, tơ drong pơm glăi trong jang tơ gu\m khôi luơ\t hăm dro\ kăn jang lơ\m rim an^h jang mơ dro sa ‘no\h [o#h lơ. Tơ drong jang ‘lơ\ng đơ\ng dro kăn jang oei tam mă sơ đơ\ng păng ư\h kơ jăp yua đơ\ng dro\ kăn jang đoa ako\m lơ\m tơ drong jang joăt jang to\ se\t. 70% dro\ kăn jang đoa bơ\ jang lơ\m rim an^h jang nhen pơ v^h pơ văn, chơ cho\h hơ băn ao, chơ kho\; kơ so# bơ ngai jang dro\ kăn kiơ\ pơ hrăm to\ se\t hlo\h kơ dro\ nglo; kơ so# bơ ngai ư\h đei tơ drong jang, ư\h kơ măh tơ drong jang tơ\ bơ ngai jang dro\ kăn adoi lơ hlo\h kơ dro\ nglo; io\k yua jo# păh lăp rim khei đơ\ng bơ ngai dro\ kăn jang sa jên khei to\ se\t hlo\h 10,7% pơ têng hăm dro\\ nglo jang. Tơ drong nai, tơ drong ư\h kơ gan io\k bơ ngai jang dro\ kăn đơ\ng sơ năm 35 tơ\ kơ pal to\k bo\k jing tơ drong đei [o#h lơ lơ\m an^h tơ chă bơ ngai jang hrei ‘nâu. Đơ\ng tơ pă yan âu ‘nâu, rim bơ ngai tang măt athei: rim an^h jang kơ pal tơ che\ng hơ len, lăng hơ len vă hro#ih đei trong jang pơ găn vă vei lăng tơ drong đei yua đơ\ng bơ ngai jang, mă loi ‘no\h j^ bơ ngai jang dro\ kăn păng pơ jing trong jang tơ gu\m mă lăp lơ\m khei ‘năr tơ\ hơ năp kơnh. Bơ ngai tang măt Trương Thị Bích Hạnh, khu\l Bình Dương akhan:

“&nh athei, hơ dai hăm tơ drong hơ găt rim sơ năm lơ\m ako\p kơ so# bơ ngai jang đei pơ jing tơ drong jang ‘nao athei vei sơ đơ\ng to\ se\t hlo\h 40% ăn rim dro\ nglo dro\ kăn ‘no\h lơ\m hơ găt găh bơ\ jang kiơ\ pơ hrăm đơ\ng 3 khei tơ\ kơ pal, đei hla ar tơ băt rim sơ năm kiơ\ tơ drong hơ găt găh hơ to\k tơ iung mu\k drăm tơ pôl kơ Kuôk ho#i ku\m athei vei lăng kơ so# to\ se\t hlo\h 40% ăn rim dro\ nglo dro\ kăn. đei thoi no\h, mă vei sơ đơ\ng tơ drong jang, io\k yua kơ jăp păng hơ to\ hơ nơ\ng tơ pă đơ\ng bơ ngai jang dro\ nglo păng bơ ngai jang dro\ kăn lơ\m tơ drong jang, bơ\ jang.”

Kơ dră an^h tơm vei lăng găh tơ drong jang – linh j^ rơ ka păng tơ pôl Đào Ngọc Dung tơ roi tơ blang tơ\ hơ năp Kuôk ho#i găh rim trong jang lơ\m khei ‘năr tơ\ hơ năp kơnh vă hơ nơ\ng jang kiơ\ ‘lơ\ng tơ drong hơ găt tơm hơ to\ hơ nơ\ng đơ\ng dro\ nglo hăm dro\ kăn, mă loi ‘no\h j^ lơ\m tơ drong jang pơ pro\ ăn hơ to\k jang che\p kơ\l. Găh tơ drong hơ met pơ ‘lơ\ng tơ drong ư\h kơ hơ to\ hơ nơ\ng jên khei hưu đơ\ng dro\ kăn hơ drol păng đơ\ng ro\ng kơ ‘năr 1.1.2018, Kơ dră tơm tơ roi tơ băt, Khu\l kơ dră te\h đak hlôi hơ len lăng păng đei tơ roi tơ băt ăn An^h jang pơ gơ\r Kuôk ho#i, tơ le\ch đơ\ng Khu\l kơ dră te\h đak kiơ\ trong vei sơ đơ\ng pơm kiơ\ khôi luơ\t, tơ drong tơ chơ\t nôp, sa yua păng bơ ngơ\t tru\h hơ to\ hơ nơ\ng đơ\ng dro\ kăn hăm dro\ nglo, jang kiơ\ [lep trong jang păng ư\h kơ pơm tơ to\ đon ăn tơ pôl. 

Thuem tơ blơ\