VOV4.Bahnar - 53 hơdrung bơngai kon kông kơ Việt Nam hăm hloh 14 tr^u măt bơngai, erih lơ\m tơring kơ 51 dêh char, plei tơm, lơ\m noh đei 382 xăh xơlam teh, mă kăl noh tơ\ tơring Tây Bắc, Tây Nguyên, Tây Nam Bộ păng Pơmơ\t Tơter đak dơx^ tơring to\k bo\k. Dang ei, tơring kon pơlei kon kông păng groi kông duh jing tơring tơnap tap hloh, kơso# unh hnam hin dơnuh lơ hloh kơ ja#p teh đak. Tơdrong pơjing Tơdrong Teh đak Tơchơ\t jang hơto\k mu\k drăm – tơpôl tơring kon pơlei kon kông păng groi kông jăl xơnăm 2021-2030 jing minh trong jang kăp g^t, tơgop kăp g^t vă hơto\k tơdrong ke\ đei, hơmet tơdrong tơjruh, ưh kơ ‘lơ\ng lơ\m tơdrong jang kon kông păng pơm kiơ\ pơkăp hăm kon kông hrei âu.

Tơdrong tơm pơm đei tơdrong âu noh kơyuơ kơ tơring kon pơlei kon kông păng groi kông, mă lơ noh groi kông kơjung, tơring xơlam teh, hơgăt teh [ơm tơklăh, hơyuh to# ‘mi ưh kơ ‘lơ\ng, anih jang mu\k drăm – tơpôl tơjruh hloh kơ ja#p teh đak, pơtơm đơ\ng anih tôch kơđeh; hơyuh to# ‘mi tơplih, tơdrong răm đơ\ng cham char đei [ôh hli hlơt păng tơnap kơ găn... Jên pơm jang, chơ tơmam drăm kăp noh tơnap tap vă hơvơn anih jang lơ\m tơpôl axong jang mu\k drăm – tơpôl. Tơchơ\t tơgu\m hơto\k mu\k drăm – tơpôl tơring kon pơlei kon kông păng groi kông duh oei lơ tơdrong kăl ming man, vei lăng, hơlen; pơm jang răh rai, lang xă; tam mă pơkăp hơdăh xơnong kơ jăl jang yơ, dôm anih jang yơ noh tơdrong io\k yua jên axong jang kơđeh; tam mă io\k yua keh kong mu\k drăm hlôi đei, tơdrong pran kơ tơring, io\k yua jơhngơ\m pran đơ\ng kon pơlei vă hơto\k pran tôm tơdrong ăn tơring kon pơlei kon kông păng groi kông.

Tơdrong chih ako\m Tơchơ\t jang kơ Teh đak vă hơto\k mu\k drăm – tơpôl tơring kon pơlei kon kông păng groi kông jăl xơnăm 2021-2030 jing trong jang kăp g^t, tơchơ\t tơdrong jang đei jơnei dôm tơchơ\t hlôi đei Kuôk ho#i k^ pơkăp tơ\ Tơchơ\t kơso# 88/2019/QH14 năr 18/11/2019. Atu\m hăm noh, Tơdrong Tơchơ\t gô tơgop kăp g^t vă io\k tơdrong hiôk, hơmet tơdrong tơjruh, tơdrong tam mă ‘lơ\ng lơ\m tơdrong jang kon kông păng pơm kiơ\ tơchơ\t tơgu\m ăn bơngai kon kông hrei âu. Kơdră Kuôk ho#i xơ\ noh Nguyễn Thị Kim Ngân hlôi ră hơdăh: axong jang ăn tơring kon pơlei kon kông, groi kông jing axong ăn hơto\k tơ iung kơjăp, io\k yua mu\k drăm, tơdrong pran hlôi đei kơ tơring, pơjing trong pơkăp tơgu\m ăn ako\m jơhngơ\m jang, atu\m hăm noh hơlêm, pơtho vă kon pơlei kon kông hơto\k tơ iung, io\k jang kiơ\ khoa ho\k kih thuơ\t lơ\m choh jang xa păng tơdrong erih, ưh kơ chiu hăm tơdrong pơngot rơve\t. Kơdră Kuôk ho#i xo xơ\ tơchơ\t: “Tơdrong tơle\ch Tơchơ\t găh tơdrong kăp g^t âu jing minh tơchơ\t tro\ [lep lơ\m jăl trong pơkăp jang đơ\ng Đảng, tro\ Khôi luơ\t; pơtoi pơm kiơ\ nơ\r tơtă đơ\ng {ok Hô hăm tơdrong jang kon kông, mă hăt noh kon kông tơ\ tơring groi kông, tơring xơlam teh, tơring kăng kư\ kach mạng, vă bu bu duh đei por xo\ng, ao hru\k, bu bu duh đei ho\k pơhrăm, dar deh kơjăp xơđơ\ng, vă tơring groi kông kiơ\ tom tơring tơmăn, kon pơlei roi năr roi đei tơdrong erih ph^ tơto\ dơno\ ‘lơ\ng”.

Anih jang găh Bơngai kon kông jing anih jang đei Khul kơpal teh đak pơjao xơnong juăt jang, păng [ok Hầu A Lềnh – jang lơ\m Trung ương Đảng, {o# trưởng, Kơdră Anih jang găh bơngai kon kông hlôi đei Thủ tướng teh đak bơ\n Phạm Minh Chính pơjao xơnong jang noh Pho\ Kơdră Jơnu\m pơgơ\r jang Trung ương găh  Tơchơ\t trong jang kơ Teh đak vă hơto\k mu\k drăm tơpôl tơring kon pơlei kon kông păng groi kông jăl xơnăm 2021 – 2030. {o# trưởng, Kơdră Anih jang găh bơngai kon kông Hầu A Lềnh ăn tơbăt: “Dang ei Anih jang găh bơngai kon kông to\k bo\k oei jang hadoi hăm dôm anih jang Tơm, rim anih jang đei tơre\k vă pơjing chih ako\m hla bar kăl găh tơchơ\t jang vă pơtruh ăn Thủ tướng teh đak k^ pơkăp đơ\ng dang ei truh đ^ khei 9 xơnăm 2021, hăm minh tơchơ\t noh lơ\m xơnăm 2021 kho\m mă keh đang tôm tơdrong tơchơ\t jang păng dôm Tơdrong pơtho tơbang vă pơjing đei tơdrong drơ\ng minh đơ\ng Trung ương truh tơ\ tơring, vă tơle\ch jang kiơ\ tơchơ\t âu gơh đei jơnei”.

Anih hơmet kơ Tơdrong jang noh: Xăh, pơlei pơla tơring kon kông păng groi kông; unh hnam, tơ ‘ngla bơngai kon kông; Unh hnam, tơ ‘ngla bơngai Kinh hin dơnuh, tơje# hin dơnuh erih jang xa tơ\ xăh, pơlei tơnap tap; Anih jang mu\k drăm, hơp tak xăh, anih jang mu\k drăm, tơpôl pơm jang tơ\ tơring tơnap tap.  

Tơchơ\t noh pơm kơđeh tơdrong ataih găh erih xa, tơdrong io\k yua đơ\ng tơring kon pơlei kon kông păng groi kông pơtêng hăm tơdrong pơyua atu\m kơ ja#p teh đak; truh xơnăm 2025 tơjur 50% kơso# xăh, thôn pơlei tơnap tap; truh xơnăm 2030  mă g^t noh pă đei oei xăh, thôn pơlei tơnap tap bơih.

Khei năr pơm kiơ\ Tơchơ\t jang noh 10 xơnăm (2021-2030), axong jing 2 jăl: Jăl xơnăm 2021-2025 păng jăl xơnăm 2026-2030. Kơso# jên pơm jang ăh jăl xơnăm 2021-2025 noh 137.664,95 tih hlj. Lơ\m noh jên mong Trung ương đei 104.954,01 tih hlj, jên axong jang hơto\k tơ iung noh 50.629,16 tih hlj. Kơso# jên pơm jang ăn jăl xơnăm 2026-2030 hơbo\ gô đei 134.270,70 tih hlj.

Tơchơ\t, trong jang tơm pơm kiơ\ Tơchơ\t jang noh: Axong đei anih tơm g^t kăl păng xơđơ\ng kơjăp, ako\m ăn dôm xăh, thôn pơlei tơnap tap hloh; xek tơlang dôm tơdrong đei [ôh kăl hloh; axong tơgu\m unh hnam hin dơnuh, dôm khul kon kông tơnap tap hloh. Vei xơđơ\ng hơdăh, hiôk hian, che\p vei xơnong pơm tơm păng tơdrong vang jang kăp g^t đơ\ng tơpôl păng kon pơlei; che\p vei đon bơnôh adrin hơto\k tơ iung đơ\ng kon pơlei kon kông; pơm kiơ\ pơkăp: “Kon pơlei kăl, kon pơlei băt, kon pơlei pơđăp, kon pơlei jang, kon pơlei hơlen, kon pơlei io\k yua”. Klăh axong, pơjao xơnong tơm ăn tơring lơ\m pơjing, pơgơ\r pơm kiơ\ Tơdrong jang tro\ hăm tơdrong erih, tơdrong kăl, mu\k drăm, tơdrong pran, um ai joh ayo\, khôi juăt ‘lơ\ng ro\ kơ hơdrung kon kông, rim tơring tơrang vă tơguăt hơmet hơto\k vei xơđơ\ng tơpôl lơ\m tơring kơ teh đak.

Lan chih păng pơre nơ\r