Kŭm hăm tĕh đak, tơ̆ dôm dêh char lơ̆m tơring Tây Nguyên, tơdrong pơgơ̆r iŏk nơ̆r tơgop đơ̆ng kon pơlei ăn Luơ̆t tĕh (oei chih hơmet) đei pơgơ̆r jơ̆p jang ‘năi. Lơ̆m nŏh, tơ̆ dêh char Gia Lai, Khul jang đơ̆ng Anih tơm vei lăng tơmam drăm păng cham char đei jơ bơ̆ jang hăm Anih vei lăng kon pơlei dôm dêh char Tây Nguyên păng 2 dêh char Ninh Thuận, Bình Thuận găh tơdrong 'nâu. Lơ nơ̆r pơma akhan, tơring Tây Nguyên đei lơ tơdrong pha ƀiơ̆, mă loi jĭ găh jơhnơr arih, kon pơlei mât oei kư̆ kă, jĭ tơring đei lơ kon pơlei kon kông, tĕh bri oei xă… Yoa thoi nŏh, hăm 1,2 tơdrong kăl đei chih hơdăh păng ưh đei hơdrom băl hăm dôm luơ̆t nai. Kăl loi jĭ tơdrong vei lăng tĕh anih mir đak lar, anih pơtăm 'long, trong tơgŭm tĕh ăn kon pơlei kon kông, chih hơdăh kơjă tĕh mă lăp hăm yăn âu…
Ƀok Nguyễn Ngọc Sâm, Phŏ Kơdră vei lăng kon pơlei dêh char Kon Tum, đei nơ̆r pơma: “Đơ̆ng rŏng bơ̆ jang kiơ̆ tơdrong Hơgăt 118 ‘nŏh dêh char Kon Tum hlôi chih jô̆ hơlen dơ̆ng hơgăt tĕh đei đe tơgar iŏk, tĕh đơ̆ng công ty ưh đei iŏk yoa ‘nŏh pơjao dơ̆ng ăn tơring vei lăng. Hrei ‘nâu, tơdrong mơmat tat hlŏh vă sek tơlang tĕh ‘nâu ‘nŏh đei lơ kon pơlei iŏk yoa, jang xa lơ̆m tĕh âu, iŏk yoa glăi luơ̆t, ưh trŏ hăm tơdrong hơgăt. Đơ̆ng rŏng kơ tơlĕch Luơ̆t đei chih hơmet ming ‘nŏh kăl đei trong jang mă rơđăh, athei đei dôm tơdrong hơgăt vă sek tơlang dôm bơngai oei iŏk yoa tĕh âu, dôm bơngai ưh gơ̆h, đei asong thuê, dăh mă ƀơk tĕh thoi yơ”
Tơ̆ hop akŏm chă iŏk nơ̆r tơgop đơ̆ng kon pơlei hăm Luơ̆t tĕh (oei chih hơmet), yoa Anih vei lăng kon pơlei dêh char Dak Lak pơgơ̆r, lơ nơ̆r akhan: tơdrong akŏm tĕh, pơjing tĕh choh jang xa, pơtăm ‘long bri kiơ̆ đơ̆ng chă thuê păng tĕch răt ‘nŏh jĭ tơdrong ‘nao, pơjing tơdrong hiôk hian vă jang xa, mong akŏm đei tĕh choh jang xa xă. Mă lei, Luơ̆t athei chih hơdăh ƀiơ̆ găh dôm bơngai đei asong thuê, tĕch răt.
Ƀok Huỳnh Bài, Kơdră vei lăng Grŭp HTX dêh char Dak Lak đei nơ̆r pơma: “Hăm dôm bơngai đei asong thuê, tĕch, răt tĕh athei chih mă hơdăh ƀiơ̆. Vă huei đei tơdrong Luơ̆t chih thoi âu mă lei mưh jang kiơ̆, mă thuê dăh mă tĕch răt kŭm athei pơm kiơ̆ trong chă rơih bơngai, thoi nŏh dôm khul bơngai ưh đei pran kơtang lơ̆m tơpôl nhen Khul bơngai choh jang xa, HTX ưh kĕ pơjei hăm dôm anih tĕch mơdro păng anih jang kơdih tih yoa thoi kŭm pŭ lơ tơdrong ưh ‘lơ̆ng păng ưh kĕ jang tŏk mŭk drăm tơpôl hăm tơring hơtăih yăih. Inh athei Luơ̆t chih hơdăh bơngai yơ gơ̆h tĕch răt, gơ̆h thuê tĕh ưh kăl kiơ̆ trong chă rơih kơjă hăm rim bơngai mă rơđăh vă gơ̆h hiôk hian ƀiơ̆ mưh bơ̆ jang kiơ̆ Luơ̆t tĕh”.
Giĕng âu ki, Kơdră chĕp kơ̆l Anih vei lăng mŭk drăm (kơ Kuô̆k hô̆i) pơgơ̆r bơ̆ jang hăm Anih tơm vei lăng tơmam drăm păng cham char vă mơ̆ng nơ̆r tơroi găh tơdrong pơgơ̆r chih hơmet ming Luơ̆t tĕh, dôm tơdrong oei tơtŏ mưh chă iŏk nơ̆r tơgop đơ̆ng kon pơlei. Kiơ̆ đơ̆ng chih akŏm nơ̆r tơgop đơ̆ng dôm anih jang kơpal, khul grŭp, rim bơngai, lơ nơ̆r drơ̆ng lăp hăm dôm tơdrong kăl đei chih lơ̆m Luơ̆t, akhan luơ̆t oei chih hơmet đei lơ tơdrong tơplih 'nao, pơm lăp hăm tơdrong 'mĕh vă đơ̆ng kon pơlei, tưk tơiung đei jơhngâm pran đơ̆ng tĕh ăn tơdrong jang atŏk tơiung mŭk drăm, tơpôl, tơgop vei lăng kơjăp 'lơ̆ng tĕh, iŏk yoa tĕh gơ̆h 'mơ 'met păng đei yoa.
Pơma pơtôch jơ bơ̆ jang, Kơdră Kuô̆k hô̆i Vương Đình Huệ akhan, tơdrong chă iŏk nơ̆r tơgop đơ̆ng kon pơlei ăn Luơ̆t tĕh oei chih hơmet oei pơgơ̆r tôch 'lơ̆ng, tơ̆ jơ̆p tơring, tơƀôh hơdăh đon tơrĕk đơ̆ng rim anih jang kơpal, khul grŭp, tơpôl hăm luơ̆t tôch gĭt kăl 'nâu. Kiơ̆ Kơdră Kuô̆k hô̆i Vương Đình Huệ, tơdrong iŏk nơ̆r tơgop đơ̆ng kon pơlei athei jang kiơ̆ jơhngâm đon tơpăt 'lơ̆ng, trŏ ƀlep, ưh đei đon pơvĕr, tơdrong trŏ sŏ iŏk, tơdrong glăi săi hŭt, năng kăl rim nơ̆r pơma. Ưh gơ̆h lê̆ đei tơdrong, đei nơ̆r pơma mă ưh đei mơ̆ng, chih răk; rim nơ̆r tơgop đơ̆ng kon pơlei athei chih akŏm ngăl păng rim nơ̆r tơgop yơ kŭm athei tơl tơblang mă rơđăh.
Kơdră Kuô̆k hô̆i tơtă, ưh gơ̆h chih akŏm kiơ̆ nơ̆r Khul bơngai chih tơ lĕch: “Iŏk nơ̆r tơgop ‘nŏh tôch gĭt kăl bơih, mă lei ưh kơsĭ chă iŏk nơ̆r tơgop vă pơtrŏ đĕch. Dang ei nơ̆r tơgop ‘lơ̆ng thoi nŏh bơih ‘nŏh kŭm ưh gơ̆h chih akŏm vă kơ đei đĕch. Đơ̆ng nŏh sư pơm tơplih tơdrong ‘lơ̆ng đơ̆ng Luơ̆t mă bơ̆n oei chih pơjing. ‘Nâu jĭ tơdrong tôch gĭt kăl. Dôm anih jang klăih song hơnăp jang ngăl bơih, iĕm athei dăr lăng ‘lơ̆ng tơdrong ‘nâu, hơlen năng mă rơđăh, rơđong, trŏ ƀlep”.
Kơdră Kuô̆k hô̆i drơ̆ng nơ̆r hăm dôm nơ̆r pơma tơ̆ jơ bơ̆ jang akhan, athei hơlen năng rim trong jang, nơ̆r pơma apinh. Đơ̆ng rŏng kơ ‘nŏh chă rơih 1,2 tơdrong kăl, mă loi jĭ dôm tơdrong oei đei lơ nơ̆r pơma phara băl dăh mă tam mă rơđăh lơ̆m Luơ̆t vă hơnơ̆ng pơgơ̆r tơchĕng hơlen, chă iŏk nơ̆r tơgop, pơgơ̆r pơma đam mă jrŭ ƀiơ̆, mă hơlen ƀiơ̆. Anih chĕp kơ̆l pơgơ̆r Kuô̆k hô̆i vă 'măn 1 năr hơnơ̆ng hop akŏm, pơma nuh găh tơdrong gĭt kăl âu. Kơdră Kuô̆k hô̆i Vương Đình Huệ athei, Anih vei lăng mŭk drăm chih akŏm hăm Tổng thư ký Kuô̆k hô̆i tơlĕch hla ar chih găh jơ bơ̆ jang âu vă dôm anih jang đei trong bơ̆ jang kiơ̆. Đơ̆ng rŏng kơ pơgơ̆r đang tơdrong chă iŏk nơ̆r tơgop đơ̆ng kon pơlei ăn Luơ̆t, 'năr 25-3, dôm anih jang athei chih pơkĕh hla ar gơih ăn Anih chĕp kơ̆l pơgơ̆r Kuô̆k hô̆i.
Viết bình luận