Khul kơdră tang măt dêh char Đak Nông hlôi iung jang năm tơƀơ̆p pơma dơnuh hăm bơngai tah hla rim phương Nghĩa Đức (pơlei tơm Gia Nghĩa), tơring Nam Bình (apŭng Đắk Song), tơring Đắk Lao (apŭng Đắk Mil) păng tơring Cư Knia (apŭng Cư Jút).  Tơ̆ jơ tơƀơ̆p, rim kơdră tang măt Kuô̆k hô̆i hlôi tơroi tơbăt ăn bơngai tăh hla pơtôch ‘măng hop akŏm mă 5, Kuô̆k hô̆i jăl XV. Hôn bơnê kơtang dôm tơdrong bơ̆ jang đơ̆ng Kơdră tang măt Kuô̆k hô̆i dêh char Đak Nông tơ̆ hop akŏm, bơngai tăh hla tơbăt jơhngơ̆m đon ‘meh vă Teh đak lăng ba kơjăp hloh dơ̆ng trong hnam, hơmet pơ ‘lơ̆ng tơnap tap găh trong nơnăm, hnam trương, hnam pơgang tơring vă atŏk tơ iung mŭk drăm tơpôl, atŏk tơdrong erih sa sơđơ̆ng ăn kon pơlei. ‘Ngoăih kơ ‘noh, bơngai tăh hla Đak Nông tơbăt hơdăh tơdrong glơ̆k kơ đak tơ̆ đe hơ ioh oei hơnơ̆ng tim mă đei trong tang găn ‘lơ̆ng hơ iă; lơ tơdrong vă jang ŭnh hơyuh kial lơ̆m apŭng Đak Song pơm keh đang mă lei tim mă iŏk yua pơm tơlĕch ŭnh hơyuh.

Bơngai tăh hla apĭnh athei rim kơdră tang măt Kuô̆k hô̆i kăl đei dơ̆ng tơdrong tơgŭm djru vă “gơ̆t jơ̆ng” kang ƀô̆ jang pơgang, tơdrong jang kiơ̆ trong jang tơgŭm djru hăm bơngai ‘lŏ kră. Mă kăl ‘nŏh lơ̆m tơdrong groi teh, bơngai tăh hla rim tơring kơ dêh char Đak Nông pơma tơbăt găh dôm tơdrong tim mă lăp lơ̆m hrŭ ăn iŏk tơvih teh, trong pơ prŏ iŏk yua teh rim sơnăm…Bơngai tăh hla Trần Văn Chức, oei tơ̆ phương Nghĩa Đức, pơlei tơm Gia Nghĩa, pơma:“Ĭnh ƀôh hla kak pơ prŏ jang hơdrol au ki păng hla kak ‘nao đei hơdrop dih băl, mă kăl trong vă iŏk yua teh sơnăm 2022 păng trong vă jang iŏk yua teh kơ sơnăm 2023 jei đei hơdrop dih băl, đơ̆ng noh mă lơ ŭnh hnam kon pơlei hlôi pơm hla bơar tơplih iŏk yua teh choh jang sa jing teh hnam oei mă lei lơ ‘măng chă yak păng tơhiong jên hơvơh đe chă pơtŏ, pơm tôch tơnap tap ăn kon pơlei”.

Jei lơ̆m giĕng au ki, rim kơdră tang măt Kuô̆k hô̆i dêh char Đak Lăk hlôi đei rim jơ tơƀơ̆p bơngai tăh hla tơ̆ rim apŭng Cư Mgar, Lắk, Krông Bông păng pơlei tơm Buôn Ma Thuột. Tơ̆ rim hơnih tơƀơ̆p, rim kơdră tang măt Kuô̆k hô̆i dêh char Đak Lăk tơroi tơbăt ăn bơngai tăh hla găh pơtôch ‘măng hop akom mă 5, Kuô̆k hô̆i jăl XV au ki păng tơdrong bơ̆ jang kơ khul kơdră tang măt Kuô̆k hô̆i dêh char Đak Lăk tơ̆ ‘măng hop akŏm; mơ̆ng păng tơgoăt iŏk nơ̆r tơgop, apĭnh athei đơ̆ng bơngai tăh hla ăn kơ Kuô̆k hô̆i.

Tơ̆ rim tơring, tơdrong mă bơngai tăh hla lăng truh lơ hloh ‘noh găh đei tơdrong tơ̆ apŭng Cư Kuin, dêh char Đăk Lăk. Rim bơngai tăh hla akhan, tơdrong sar bar hlôi đei hơmet pơ ‘lơ̆ng đơ̆ng khul bơ̆ jang păng kơdră tơring, pơjing đei tơdrong sơđơ̆ng, drơ̆ng lăp đơ̆ng kon pơlei. Mă lei, ‘nau jei jing tơdrong tôch hơmơt, jing tơdrong pơm ăn pơ đĭ khul jang chinh trĭ kăl atŏk kơtang jơhngơ̆m đon tơgoăt tơgoăl, kơchăng hăm khul ayăt. Bơngai tăh hla Lê Đình Trúc oei tơ̆ thôn 1, tơring Ea Kiết, apŭng Cư Mgar pơma:“Nhôn hơpơi ‘meh vă tơdrong sơđơ̆ng tơ̆ dêh char Đak Lăk pơma atŭm, kơ rim tơring pơma hơdrô̆, nhen tơring Ea Kiết nhôn au ‘noh dôm bơngai bu dăh mă lơ̆m tơdrong sơđơ̆ng ưh kơ ‘lơ̆ng hơ iă ‘noh kăl vei lăng năng tông kơjăp vă hoei pơm kơnê̆ truh tơdrong sơđơ̆ng pơlei pơla. Pơtih gia nhen tơring nhôn jei tŏk bok hơdrin jang yak truh tơ iung pơjing tơring tơrang ‘nao. Vă jang keh đang tơdrong au ‘noh jei kăl đei tôm tong, yak hơdoi hăm dôm tơdrong jang mŭk drăm, chinh trĭ, tơpôl, sơđơ̆ng teh đak”.

Atŭm hăm ‘noh, bơngai tăh hla tơ̆ pơlei tơm Buôn Ma Thuột lăng kơjăp truh Tơdrong tơchơ̆t Pơprŏ iŏk yua groi teh jăl jang 2021-2030 kơ yuơ Hơnih vei lăng kon pơlei kơ pơlei tơm ‘nao tơbăt hơdăh lơ̆m hơtuch khei 5 au ki. Kiơ̆ tơdrong tơchơ̆t au, gô đei hloh 1.100 ha teh kơ 12 tơring, phương găh pơlei tơm tơplih đơ̆ng teh oei jing teh choh jang sa pơtăm ‘long đunh sơnăm păng teh pơtăm ‘long yơ̆p. Bơngai tăh hla oei tơ̆ rim tơring au chă apĭnh, tơdăh kiơ̆ trong pơprŏ jang au mĭnh ƀar pơlei pơla pă đei teh oei bơih. Bơngai tăh hla Y Mnông Hmok, oei tơ̆ tơring Ea Kao, pơlei tơm Buôn Ma Thuột pơma: “Lơ̆m 14 pơlei pơla ‘noh ƀôh pơprŏ teh oei tôch tŏ sĕt sot, tim mă trŏ lăp hăm tơring choh jang sa. Kon pơlei nhôn kăl đei teh oei ‘noh mă gơ̆h pơm hnam oei păng chă chrek asong ăn kon hơ ‘lơ̆p. Hăm groi teh găh buôn Huê, tơring Ea Kao, pơlei tơm Buôn Ma Thuột, kiơ̆ kơ ĭnh ƀôh lơ̆m hla kak pơprŏ jang ‘noh hrei au pă đei ƀôh hơgăt teh ayơ khan teh oei bơih, lăp pơprŏ jing teh choh jang sa pơtăm ‘long đunh sơnăm, teh pơjing hơnih mơdro sa, teh pơjing hơnih pơchơt pơhiơ̆ păng teh trong hnam. Kơna buôn Huê, tơring Ea Kao hơrih sa đơ̆ng dôm jĭt sơnăm au, ưh kơ băt ning mônh kơnh pơlei buôn Huê vă năm tơ̆ yơ oei tơ̆ yơ ‘nau kơnh”.

Lăp đon păng hôn bơnê kơtang dôm nơ̆r tơgop đơ̆ng bơngai tăh hla, khul Kơdră tang măt Kuô̆k hô̆i dêh char Đak Lăk hlôi athei rim hơnih bơ̆ jang ƀơm truh păng kơdră tơring tơl hơdăh. Hăm dôm tơdrong anai, khul gô chih akŏm, pơtruh ăn Kuô̆k hô̆i, Khul kơdră Teh đak păng rim Hơnih tơm, hơnih bơ̆ jang lơ̆m rim ‘măng hop akŏm đơ̆ng rŏng dơ̆ng.