Lơ̆m tơdrong tơmơ̆t jên jang đơ̆ng teh đak, rim kơdră tang măt Kuô̆k hô̆i jei hơlen truh tơdrong tơlĕch kon jên tim mă trŏ lăp hăm tơdrong ‘meh vă tơ̆ 3 Tơdrong jang tơm Teh đak, mă kăl hăm tơdrong jang ‘nao găh atŏk tơ iung mŭk drăm-tơpôl tơring kon kông păng groi kông. Truh hloi Tơdrong jang hlôi đei tơlĕch jang đunh sơnăm ‘nŏh tơ iung pơjing tơring tơrang ‘nao păng tơjur dơnuh hin kơjăp ‘lơng, jei oei tơhlăk tơhlĭn tim mă xek tơlang ‘lơ̆ng. Bơngai tang măt Đinh Ngọc Quý, Kơdră jang lơ̆m Hơnih bơ̆ jang vei lăng Tơpôl kơ Kuô̆k hô̆i pơkă athei: "Dôm trong tơlĕch jang hơgrop oei tơnap tap, tơhlăk tơhlĭn păng Thủ tướng Teh đak măh tơlĕch Nơ̆r athei jang kiơ̆ hơmet pơ ‘lơ̆ng hloh 400 tơdrong tơhlăk tơhlĭn, truh dang ei rim hơnih tơm, hơnih bơ̆ jang jei hlôi tơblang hơdăh. Mă lei, tơdrong hơmet ming Tơdrong tơchơ̆t đei ƀơm truh tơdrong jang kiơ̆, chĕp pơgơ̆r vei lăng tơdrong jang au tim mă tơlĕch tơtom păng Khul kơdră teh đak tŏk bŏk tơ iung pơjing pơkeh. Hơmŏ lơ̆m khei năr kơnh, Khul kơdră chĕp pơgơ̆r Teh đak gô tơtom pơm keh đang tĕnh koăng tơdrong au, vă ưh khan lăp tơgŭm ăn rim hơnih tơm, hơnih bơ̆ jang mă lei oei tơgŭm ăn rim tơring hơmet pơ ‘lơ̆ng, mă kăl chĕp pơgơ̆r tơlĕch jang kiơ̆ jei tơ̆ apŭng, tơring ngăl".
Bơngai tăh hla Nguyễn Thị Hải, oei tơ̆ thôn Phú Vinh, tơring Ia Băng, apŭng Chư Prông, dêh char Gia Lai akhan, lơ̆m dôm sơnăm au ki, tơdrong tơlĕch jang kiơ̆ rim tơdrong jang teh đak tơ̆ tơring atăih yăih kơ dêh char Gia Lai tim mă trŏ ƀlep hăm tơdrong hơpơi ‘meh vă. Lơ̆m au mă kăl ‘noh kăl tơmơ̆t jên jang pơm trong hnam vă tơgop hơmet pơ ‘lơ̆ng tơdrong erih sa, jang sa, pơtrŭt kơtang tơdrong tĕch mơdro atŏk tơ iung tơ̆ tơring tơnap tap. “Kiơ̆ kơ ĭnh ƀôh tơ̆ dôm tơring atăih yăih ‘nŏh kăl tơmơ̆t jên jang lơ hloh, mă kăl ‘nŏh găh tơ iung pơjing ming man trong nơnăm, kơ yuơ ‘nau jei jing dôm tơdrong găn ga pơm ăn truh đe hơ ioh pơdơ̆h kơ hŏk lơ, kon pơlei chă yơ yak tơnap tap, tơdrong tĕch mơdro jei mơmat tat, đei lơ tơmam drăm choh jang sa mă lei ưh kơ gơ̆h hơnhăk tơ̆ anai vă tĕch mơdro" .
Bơngai tah hla Đăk lăk lăng truh tơdrong bơ̆ jang tơgŭm djru hơnih mơdro sa iĕ păng păh ai lơ̆m khei ‘năr hrei au. Hrei au Đak Lăk đei dang 13.500 hơnih mơdro sa, lơ̆m au hơnih mơdro sa iĕ păng păh ai tơmơ̆t 97,5% lơ̆m akŏp hơnih mơdro sa lơ̆m dêh char. Khei năr au ki, mĭnh ƀar trong bơ̆ jang hlôi đei tơlĕch jang kiơ̆ ‘lơ̆ng tơgop pơm hơ iă truh rim hơnih mơdro sa păh ai păng iĕ. Mă lei, lơ bơngai tah hla akhan, tơpă yan au hơnih mơdro sa oei tơƀơ̆p tôch mơmat tat hloh ‘noh lơ̆m tơdrong tŏk iŏk kon jên jang vă atŏk tơ iung hơnih mơdro sa mưh mĭnh ƀar hơnih tơm, hơnih bơ̆ jang tim mă đei Tơdrong tơchơ̆t pơtho tơbăt hơdăh, pơm ăn truh mơ-‘nhuênh mơ-‘nhoanh mư̆h tơlĕch jang kiơ̆, mă kăl hăm rim hơnih mơdro sa bơ̆ jang lơ̆m tơdrong jang choh jang sa. Yă Nguyễn Thị Hường, bơngai tăh hla pơlei tơm Buôn Ma Thuột, dêh char Đăk Lăk apĭnh, athei. “Teh đak kăl đei trong jang tơgŭm djru ăn hơnih mơdro sa lơ̆m tơdrong jang choh jang sa. Sơ̆ ‘nŏh dôm tơdrong jang tơgŭm ăn đei pơlăp ăn choh jang sa hăm hơp tak xah ‘nŏh hlôi đei tơlĕch jang kiơ̆ ‘lơ̆ng bơih, dang ei kăl đei dơ̆ng dôm trong jang tơgŭm djru ăn rim hơnih mơdro sa păh ai păng iĕ bơ̆ jang lơ̆m tơdrong jang choh jang sa, pơtih gia nhen tơgŭm djru tŏk iŏk kon jên jang păng dôm trong jang tơgŭm djru kăl anai ăn tơdrong choh jang sa. Tơ̆ ‘măng hop akŏm au ‘noh hơnih mơdro sa hơpơi ‘meh vă Kuô̆k hô̆i chă pơma dơnuh dơ̆ng găh dôm tơdrong au.”
Mă kăl ‘nŏh atŏk kơtang jang jơnei rim trong jang hơmet pơ ‘lơ̆ng păng pơtrŭt kơtang atŏk tơ iung mŭk drăm, ưh khan kăl đei dơ̆ng rim trong jang ‘nao. ‘nau nơ̆r sơkơ̆t hơdăh đơ̆ng lơ kơdră tang măt Kuô̆k hô̆i pơma tơlĕch găh ‘ngoăih ‘măng hop akŏm Kuô̆k hô̆i ‘măng mă au.
Rim kơdră tang măt Kuô̆k hô̆i pơma hơdăh, tơdrong kăl ‘nŏh atŏk tơlĕch jang jơnei kon jên jang teh đak tơlĕch ăn vă atŏk kơtang tơdrong Tơmơ̆t jên jang đơ̆ng teh đak, dăh mă vă tơgŭm djru hơnih mơdro sa yak hloh tơnap tap hrei au. ‘Nau mă jing trong iŏk yua kon jên hu jơnei hloh vă kĕ hơmet pơ ‘lơ̆ng mŭk drăm păng atŏk kơtang. Kơ yuơ lơ loh, Bơngai tang măt Phan Đức Hiếu, Kơdră jang lơ̆m Hơnih bơ̆ jang vei lăng Mŭk drăm kơ Kuôk hô̆i tơlĕch nơ̆r athei Khul kơdră Teh đak găh hơnơ̆ng jang kiơ̆ trong bơ̆ jang tơjur 2% thuê̆ tŏk kơjă - VAT: "Jang kiơ̆ trong jang tơjur thuê̆ tŏk kơjă jăl au ki, jei đei ƀôh lơ tơdrong tim mă lăp, oei đei lơ tơdrong tơnap tap tơhlăk tơhlĭn ăn hơnih bơ̆ jang vei lăng păng hơnih mơdro sa lơ̆m pơm kiơ̆, nhen tơplih trong jang kla ăn, dăh mă dôm nơ̆r apĭnh nhen pơkăp tĕch răt hơdrol khei ‘năr pơkăp mă lei pơm hla bơar tĕch răt đơ̆ng rŏng khei ‘năr pơkăp hăm gơ̆h ưh? ‘Noh ‘măng mă au hơpơi hơlen hơdăh dôm tơdrong jang hơdrol au ki, vă tơgŭm djru păng pơtho tơbăt vă mư̆h Kuô̆k hô̆i pơdrơ̆ng kiơ̆ tơjur thuê̆ VAT au ‘nŏh đei jang kiơ̆ mă lei hoei chă tơƀơ̆p tơnap tap, mơsuơ̆l mơsoăl. Tơdăh đei tơdrong tơnap tap mơsuơ̆l mơsoăl lei jing jang kiơ̆ ưh kơ keh đang dôm trong bơ̆ jang au".
Viết bình luận