Chih dơ̆ng dôm tơdrong hơpơi ‘meh vă găh hlak hla kak đak dơsĭ, achon dơsĭ Việt Nam
Thứ sáu, 09:40, 12/01/2024 Nguyễn Thị Thanh Nga/Amazưt tơblơ̆ nơ̆r Nguyễn Thị Thanh Nga/Amazưt tơblơ̆ nơ̆r
VOV4.Bahnar -  Thiếu tá Ƀô̆ đô̆i Lê Thị Minh Thủy (Khul chă pơtŏ hơgăt tơring sơlam đak dơsĭ păng chă tơchĕng hơlen đak dơsĭ găh Hơnih tơm Ƀô̆ đô̆i Đak dơsĭ) hlôi atŭm hăm khul hlôi chih hơmet hla kak kơsô̆ đak dơsĭ; pơjing hơnih chih răk dôm tơdrong găh đak dơsĭ păng pơjing hla kak klŏng đak dơsĭ… Dôm tơdrong jang ưh khan lăp kăl đei hơlen tôch brĕ, trŏ ƀlep mă lei hơnăp jang tôch kăl, tơgop lơ̆m tơdrong jang vei lăng pơm tơ-‘ngla đak dơsĭ, achon đak dơsĭ kơ Teh đak.

Khei 5/2023, Thiếu tá ƀô̆ đô̆i Lê Thị Minh Thủy iung năm bơ̆jang tơ̆ achon Trường Sa. Đơ̆ng rŏng 35 sơnăm, jô̆ đơ̆ng năr ƀă mŏ, nhap ƀok Lê Đình Thơ lôch dŏng teh đak lơ̆m tŏk bŏk bơ̆ jang vei lăng achon dơsĭ Trường Sa, mŏ mă jang đei tơdrong hơpơi ‘meh đơ̆ng kơdih - Năm hơpong păng soh hlôt nhang ăn kơ ƀă atŭm hăm 63 ‘nu ƀô̆ đô̆i kơ khul ƀă.

Tŏk bok lơ̆m glơch glach đak dơsĭ Trường Sa, mŏ chă pơma tơroi hăm ƀă băt găh tơdrong bơ̆ jang dang ei păng jơhngơ̆m đon hơpơi ‘meh vă đei kiơ̆ yok rok jơ̆ng ƀă pơjing đei hlak hla kak đak dơsĭ, tơgop lơ̆m vei lăng năng tông đak dơsĭ, achon dơsĭ kơ Teh đak.“Mưh đei năm tơ̆ Trường Sa, tơpă mơ̆n ba ưh kơ băt vă chă pơma tơroi lơ liơ bơih. ‘Nau jĭ tơdrong mă inh hơpơi ‘meh vă đơ̆ng lơ sơnăm bơih. Mưh đei dŏng gơvang pơkao atŭm hăm ‘nhŏng pơmai oh lơ̆m duk tơbăt jơhngơ̆m đon ‘mêm kơ eng kơ ƀă hăm 63 ‘nu ƀô̆ đô̆i hlôi lôch răm lơ̆m năr 14/3/1988, ‘meh vă chă pơkă hăm ƀă atŭm hăm đe mih ma hlôi lôch răm akhan: Ƀă hăm rim đe mih ma sơđơ̆ng jơhngơ̆m hơ, kon hăm bôl boăl hơnơ̆ng iung jang dơ̆ng dôm tơdrong mă ƀă hăm đe mih ma hơpơi ‘meh vă, gô hơdrin hloh dơ̆ng”.

Ƀă mŏ Minh Thủy, ‘noh Ƀô̆ đô̆i lôch dŏng teh đak Lê Đình Thơ sơ̆ jĭ kang ƀô̆ bơ̆ jang lơ̆m Khul pơtŏ hơgăt đak dơsĭ, chih tơlĕch hla kak đak dơsĭ păng chă tơchĕng hơlen đak dơsĭ, lôch răm lơ̆m mă mŏ ‘nao lăp ƀlep 1 sơnăm. Dôm khei đơ̆ng rŏng ƀă lôch dŏng tteh đak, mĕ mŏ jei lôch hơchăng. Mŏ Thủy tih vơ̆ djơ̆ ‘lơ̆ng lơ̆m jơhngơ̆m đon ‘mêm kơ eng rong ‘me kơ ŭnh hnam ƀok yă păh mĕ ƀă păng tơdrong lăng ba đơ̆ng đe mih ma lơ̆m hơnih bơ̆ jang kơ mĕ ƀă sơ̆. Lĕch ‘măng khoă Đăi hŏk Mỏ - Địa chất, găh tơdrong jang hơlen chih tơlĕch hla kak, mŏ vih bơ̆ jang lơ̆m Khul Pơtŏ hơgăt đak dơsĭ chih tơlĕch hla kak păng chă tơchĕng hơlen đak dơsĭ, hăm tơdrong hơpơi ‘meh vă đei hơnơ̆ng kiơ̆ yok rok jơ̆ng tơdrong jang mă nhap ƀă hlôi bơ̆ jang sơ̆.

Lơ̆m ‘măng năm bơ̆ jang tơ̆ Trường Sa, ‘ngoăih tơdrong năm tơmang lăng hơnih nhap ƀă bơ̆ jang sơ̆, mŏ Minh Thủy hlôi dăr lăng hơdrơ̆ng tang găn, jih pơnơ̆, hơnih tơmo san hô, đei ƀôh kơmăt băt kơ đon tơdrong ‘lơ̆ng rŏ kơ đak dơsĭ tơ̆ jih đơng, jrŭ phara dih băl. ‘Nau jing tơdrong kăl hloh tơgŭm ăn kơ mŏ bơ̆ jang chih tơlĕch hla kak kơ mŏ păng khul jang.

Jơhngơ̆m đon hơlen păng hưch hanh, jơhngơm đon hưch hnah hơmanh bơnê hăm tơdrong jang hlôi mơ̆t lơ̆m klơm klak mok, lơ̆m rim hơnih chhơ̆, dôm tơdrong đei pơjao. Thủy tơroi, rim ‘măng sơng iŏk dôm kơsô̆ chih tơbăt đơ̆ng rim hơnih jang, mŏ hơdrin chih akŏm, hơmet pơ ‘lơ̆ng, pơm lơ liơ vă pơjing đei dôm hla kak đak dơsĭ ‘lơ̆ng hơ iă hloh, sơđơ̆ng dơ̆ng kơjăp ăn dôm bơngai yak tơ̆ đak dơsĭ. Lơ̆m sơnăm au ki, mŏ atŭm hăm khul jang hlôi bơ̆ jang keh đang tơ iung pơjing hơnih chih răk dôm tơdrong găh đak dơsĭ păng pơjing hla kak klŏng đak dơsĭ hơtŏ 1:100000 đei 196 hlak; chih hơmet, chih tơmơ̆t dơ̆ng kơ hrĕng hlak hla kak kơsô̆ tơgŭm ăn bơ̆ jang vei lăng teh đak. Mŏ Lê Thị Minh Thủy chơt hơ iă tơroi tơbăt dôm tơdrong jang kmăi kmŏk ‘nao lơ̆m tơdrong jang hla kak.“Sơnăm tơjê̆ hloh vă kơ nhôn pơjing dơ̆ng đei 196 hlak hla kak klŏng đak dơsĭ, ‘măng mă blŭng đei iung jang ‘noh phần mềm ‘nao ‘noh Arcgis. Đơ̆ng rŏng tơdrong jang ‘noh nhôn đei Thủ tướng Teh đak hôn bơnê kơtang. ‘Ngoăih dôm hla kak đak dơsĭ đei chih hơmet lơ̆m phân mêm mă nhôn jang đơ̆ng ki hei, nhôn oei iung jang hloi rim phân ‘mêm ‘nao, găh lơ chih hăm nơ̆r Anh ‘noh tôch kơ lơ. Đei iŏk jang kiơ̆ lơ̆m dôm phần mềm ‘nao hlôi pơih trong ăn kơ nhôn lơ trong jang lơ̆m tơdrong pơm tơlĕch hla kak klŏng đak dơsĭ”.

‘Ngoaih jang hơgei lơ̆m tơdrong jang, mŏ Thủy oei chă hơdrin hŏk kơ dih nơ̆r Anh, chă hŏk pơhrăm păng iŏk yua dôm phần mềm ‘nao, tơgŭm ăn tơdrong pơm tơlĕch hla kak, nhen Arcgis, Paperchat Composer... Mŏ Thủy jei jĭ mĭnh lơ̆m dôm bơngai yŭk trong hơlau lơ̆m tơdrong iung jang kiơ̆ kmăi kmŏk kơsô̆ lơ̆m tơdrong pơm tơlĕch hla kak, jang kiơ̆ dôm tơdrong gơ̆h hơgei lơ̆m tơdrong jang hla kak apŭng plĕnh teh. ‘Ngoăih jơ bơ̆ jang tơ̆ hơnih jang, tơ̆ gơmăng mŏ chă đŏk hŏk pơhrăm dôm tơdrong hle, dôm tơmam drăm tơchĕng hơlen ... Jơhngơ̆m đon hưch hanh hơmanh bơnê kơ rim hla kak đak dơsĭ, achon dơsĭ hlôi tơgŭm ăn mŏ đei jơhngơ̆m pran hloh dơ̆ng lơ̆m tơdrong bơ̆ jang. Thiếu tá Nguyễn Văn Dũng, Kơ dră Khul Pơm tơlĕch hla kak tơbăt găh mŏ Lê Thị Minh Thủy:“Hăm hơnăp jang Kơdră chĕp pơgơ̆r khul pơm tơlĕch hla kak ba ƀôh, mŏ Thủy jĭ bơngai bơ̆ jang tôch tơnăp, keh đang tơdrong jang ‘lơ̆ng hơ iă; dôm tơdrong pơkoel, tơdrong jang pơm tơlĕch hla kak đak dơsĭ đei kơdră kơpal pơjao, mŏ Thủy hlôi jang ‘lơ̆ng, keh đang tĕnh koăng. Đôm tơdrong jang pơjao ăn kơ Thủy ‘noh bơ̆n ưh kơ đei chă tơtăm yă kiơ ôh. Thủy bơngai tơnăp, hơdrin hŏk pơhrăm. Lơ̆m tơdrong jang hla kak ‘noh tôch kơ gơh; mă đơ̆ng sơnăm oei mơlôh, mă lei Thủy hơdrin hŏk pơhrăm apĭnh jet păng tĕnh koăng hlôh vao nhen bơngai nai hloi. Jĭ kang ƀô̆ sơnăm mơlôh, mă lei Thủy đei Kơdră chĕp pơgơ̆r hơnih jang lui yom, pơjao vang iung jang lơ̆m lơ tơdrong jang kăl, nhen: tơdrong vă jang pơprŏ cham char đak dơsĭ teh đak, tơdrong vă jang hla kak klŏng đak dơsĭ tơgŭm ăn Hơnih tơm, Hơnih bơ̆ jang Hla kak...”.

Rơheng kơkot găh rŏng hlak hla kak đak dơsĭ vă rim ‘măng năm tơ̆ đak dơsĭ đơ̆ng rim khul ƀô̆ đô̆i kŏng ang đei sơđơ̆ng hloh dơ̆ng, dôm tơdrong hơdrin lơ̆m bơ̆ jang đơ̆ng Thiếu tá ƀô̆ đô̆i Lê Thị Minh Thủy đei hôn bơnê hăm lơ hla bơar pôk bơnê, hôn bơnê đơ̆ng rim hơnih jang, Hơnih tơm Ƀô̆ đô̆i vei lăng đak dơsĭ păng Hơnih tơm Ƀô̆ đô̆i vei lăng sơlam teh đak kơ yuơ đei tơgop tih tên lơ̆m bơ̆ jang, tơgop lơ̆m tơdrong jang tơ iung pơjing Khul Ƀô̆ đô̆i, hơmet pơ ‘lơ̆ng sơđơ̆ng sơlam teh đak păng vei lăng năng tông Teh đak.

 

Nguyễn Thị Thanh Nga/Amazưt tơblơ̆ nơ̆r

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC