Ƀok Nguyễn Quang Vinh, oei tơ̆ Koeng 1, thôn 3, tơring Nhân Cơ, apŭng Dak Rlâp, dêh char Dak Nông tôch chơt hơ iă mưh Tơdrong vă jang tơmơ̆t jên jang ming man trong gre rĕnh Tu-Pơbăh păh Pơmơ̆t jăl trong Gia Nghĩa (Dak Nông) - Chơn Thành (Bình Phước) hlôi đei Hơnih bơ̆ jang Kuô̆k hô̆i drơ̆ng nơ̆r pơtruh ăn Kuô̆k hô̆i lăng hơlen, kĭ tơchơ̆t trong tơmơ̆t jên jang tơ̆ ‘măng hop akŏm mă 7, khei 5 kơnh. Ƀok Vinh tôch hơmŏ tơdrong vă jang ming man trong gre au gô hrôih đei ki tơchơ̆t, tơlĕch ming man keh đang vă trong chă nơnăm, chơ tĕch tơmam drăm kơ kon pơlei Dak Nông pơma hơdrô̆, Tây Nguyên pơma atŭm đei rơvơn hloh. Dôm tơmam drăm choh jang sa nhen chehphe, tiu, sâu riêng ... mă kon pơlei choh jang sa nhen ƀok Vinh jang sa đei, gô tĕch mơdro hlot hloh dơ̆ng, kơjă măt hloh dơ̆ng, pơjing rơvơn vă mŭk drăm, tơdrong hơrih sa kơ kon pơlei atŏk tơ iung.“Ĭnh tôch hơmĕng Kuô̆k hô̆i hrôih kĭ tơchơ̆t tơdrong vă jang au. Mưh đei trong gre rĕnh găn hloh ‘noh ưh kơ jor tơdrong chă chơ pơdŭ tơmam drăm ƀônh ƀŏ hloh dơ̆ng. Trong hiôk hian ‘noh mŭk drăm, tơdrong hơrih sa gô hơtŏk tơ iung kơtang hloh, tơdrong jang kmăi kmŏk, choh jang sa, dôm tơmam drăm jei rơvơn hloh dơ̆ng. Trong glung rĕnh au gô hơnhăk ba lơ tơdrong đei iŏk yua kơjăp ăn kon pơlei.”

Ƀok Lê Văn Chiến, Kơdră jang lơ̆m Hơnih chĕp pơgơ̆r Đảng dêh char, Kơ iĕng Kơdră chĕp pơgơ̆r Hơnih vei lăng kon pơlei dêh char Dak Nông tơbăt, Dak Nông pơma hơdrô̆, tơring Tây Nguyên pơma atŭm ‘noh jĭ tơring pơjing đei tơmam drăm choh jang sa tôch kơ lơ tơgŭm ăn tĕch mơdro tơ̆ teh đak đe păng pơm tơlĕch tơmam drăm. ‘Nau jei jing tơring pơjing đei tơmam drăm tôch kơ gĭt kăl ăn mĭnh ƀar hơnih jang kmăi kmŏk pơm tơlĕch tơmam drăm, mă kăl ‘nŏh hơnih jang bô xít- alumin- nhôm. Mă lei, Tây Nguyên oei jing tơring thŭng găh atŏk tơ iung mŭk drăm. Tơdrong tơm pơm ăn ‘noh jĭ kơ yuơ trong nơnăm tim gan ‘lơ̆ng liĕm, hiôk hian. Ưh kơ đei dơnŏk duk, ưh kơ đei trong gre treng, lơm tơring ‘meh vă atŏk tơ iung jĭ lăp gơnang lơ̆m trong glung đei lăng ba kơjăp, đei tơmơ̆t jên jang ming man.

Ƀok Lê Văn Chiến sơkơ̆t hơdăh, Trong glung rĕnh Tu-Pơbăh păh Pơmơ̆t jăl trong Gia Nghĩa (Dak Nông) - Chơn Thành (Bình Phước) gô tơgop gĭt kăl ăn hơmet pơ ‘lơ̆ng tơhlăk tơhlĭn găh trong nơnăm. Yak năm tơ̆ tơring Pơbăh, jăl trong rĕnh au gô tơƀư̆h hăm Trong gre rĕnh Chơn Thành-Pơlei tơm Hồ Chí Minh. Vih hơlơ̆k năm tơ̆ păh Tu, ‘nau gô jing hơyak blŭng vă pơjing đei trong glung rĕnh tôch môch tơring Tây Nguyên, đơ̆ng Dak Nông yak truh tơ̆ Dak Lăk, Gia Lai, Kon Tum, tơƀưh hăm tơring Tŏk bŏk păng tơƀưh hăm Trong glung rĕnh Tu-Pơbăh. Tơƀưh dih băl rim tơring gô pơjing đei trong atŏk tơ iung ‘nao, jơhngơ̆m pran pơtrŭt atŏk tơ iung mŭk drăm-tơpôl ăn Dak Nông păng pơđĭ tơring Tây Nguyên. Hăm tơdrong kăl lơ loh, dêh char Dak Nông hlôi hơmet ăn tôch kơ brĕ vă tơlĕch jang tơdrong vă jang au.“Dêh char nhôn jei hlôi tơlĕch dôm hơyak kăl vă hơmet ăn jang kiơ̆ Tơdrong vă jang. Nhôn hlôi pơm keh đang rim hla bơar păng mŭk drăm kiơ̆ nơ̆r pơrô̆ đơ̆ng Khul kơdră Teh đak ‘noh dêh char Dak Nông vang chă tơra 1.000 ti hlak jên ‘noh Dak Nông hlôi hơmet ăn đang. Hơdrô̆ tơdrong jang kăl hloh dơ̆ng ‘noh iŏk tơvih teh ‘nau nhôn jei hlôi hơmet ăn iung jang hloi.”

Kiơ̆ trong pơprŏ jang, trong glung rĕnh Gia Nghĩa - Chơn Thành đei trong să 6 trong gre yak ting ring. Jăl iung jang blŭng tơmơ̆t jên jang hăm trong hơtăih kơjung 128,8 km, trong să 4 trong gre ming man keh đang, iŏk tơvih teh chưk tơnă đang mĭnh ‘măng 6 trong gre. Akŏp kon jên tơmơt jang dang 25.540 ti hlak jên, lơ̆m au mĭnh poăt ‘noh kon jên teh đak, pă dôm yơ ‘noh hơnih tơmơ̆t jên jang chă pơprŏ ăn.

Hơdrô̆ tơ̆ dêh char Dak Nông, trong glung rĕnh găn hloh đei 27,8km (mă kăl gan hloh apŭng Dak Rlâp), akŏp hơgăt teh iŏk tơvih dang 526ha, kăl pơjing hơnih oei ‘nao ăn 252 ŭnh hnam. Ƀok Phan Anh Tuấn, Bí thư Đảng apŭng Dak Rlâp, dêh char Dak Nông tơbăt, jang kiơ̆ nơ̆r pơrô̆ jang đơ̆ng Hơnih Đảng dêh char, Hơnih vei lăng kon pơlei dêh char, pơđĭ khul jang chinh trĭ kơ apŭng hlôi iung jang hơmet ăn tơdrong vă jang au. ‘Moi kiơ̆ trong au, apŭng hlôi dăr lăng, pơprŏ 6 hơnih oei ‘nao, 10 hơnih sir iŏk tơmo teh, 8 hơnih mong răk. Apŭng jei hlôi pơrô̆ athei rim hơnih bơ̆ jang, rim tơring iung jang hơdoi dăr lăng, chih jô̆ găh teh, ‘long, ‘nhot sa, mŭk drăm lơ̆m hơgăt teh vă iŏk tơvih, hơmet ‘lơ̆ng ăn tơdrong iŏk tơvih teh.“Jang kiơ̆ nơ̆r pơrô̆ jang đơ̆ng dêh char ‘noh nhôn hlôi pơjing Hơnih bơ̆ jang pơrô̆ pơrôp păng jei pơjing mĭnh ƀar khul. Đĭ đăng tơring, rim Hơnih Đảng tơring, phương, thĭ trân, khul vei lăng sơđơ̆ng, ƀô̆ đô̆i kŏng ang, đơ̆ng noh măt trân, tơpôl jei vang iung jang. ‘Nau jĭ tơdrong bơ̆ jang tih tên, pơ đĭ khul chinh trĭ iung jang, pơrô̆, chĕp pơgơ̆r kơtang, pơm lơ liơ pơjing đei lăp đon kơ kon pơlei.”

Dak Nông hlôi hơmet iung jang, tơlĕch kơtang pơprŏ ăn rim tơdrong vă mưh tơdrong vă jang ming man trong gre rĕnh Gia Nghĩa - Chơn Thành đei kĭ tơchơ̆t gô tĕnh koăng tơlĕch jang hloi. Tơdrong Dak Nông hơmet ăn ‘lơ̆ng hơ iă ăn tơdrong vă jang au hlôi tơƀôh hơdăh tơdrong hơpơi ‘meh vă atŏk tơ iung mŭk drăm tơpôl tôch kơtang đơ̆ng dêh char.