Hơlen lăng dơ̆ng ‘Măng hop akŏm ưh kiơ̆ pơkăp mă 5: Kơchăng, tơnăp – Pơm trong ‘nao vă hơtŏk tơ-iung
Thứ hai, 07:52, 22/01/2024 Lại Hoa/Ban Thời sự VOV1/Lan chih tơblơ̆ Lại Hoa/Ban Thời sự VOV1/Lan chih tơblơ̆
VOV4.Bahnar – Hăm tơdrong kơchăng, tơnăp, ‘Măng hop akŏm ưh kiơ̆ pơkăp mă 5, Kuôk hô̆i jăl 15 hlôi đei jơnei hơ-iă. Kuôk hô̆i hlôi hơlen 2 Luơ̆t păng 2 Tơchơ̆t, lơ̆m noh đei 2 luơ̆t kăp gĭt noh Luơ̆t teh (chih hơmet) păng Luơ̆t dôm Anih jang gah jên hu (chih hơmet).

 

 

Đei pơgơ̆r lơ̆m dôm năr blŭng khei kơ blŭng sơnăm ‘nao 2024, Têt Nguyên đan tŏk bŏk jê̆ truh, ‘Măng hop akŏm ưh kiơ̆ pơkăp mă 5 kơ Kuôk hô̆i hlôi tơƀôh hơdah đon bơnôh, tơdrong sơkơ̆t đơ̆ng Kuôk hô̆i lơ̆m tơdrong jang yak hadoi hăm Jơnŭm pơgơ̆r teh đak, tơblang hơdah dôm tơdrong tơhlăk tăk gah tơchơ̆t tơgŭm ăn Luơ̆t đei iŏk yua tơnăp lơ̆m tơdrong hơrih; pơtơm dôm tơdrong pran vă hơtŏk tơ-iung lơ̆m sơnăm 2024 adoi nhen dôm sơnăm đơ̆ng rŏng kơ noh.

Tơ̆ hop akŏm, rim bơngai tang măt hlôi tơbang đon bơnôh păng sơnong jang tơnăp, tơgop nơ̆r kăp gĭt vă tom đei dôm trong jang kăp gĭt pơklaih dôm tơdrong tơhlăk tơhlĭn gah tơjruh. Bơngai tang măt Bùi Hoài Sơn, khul jang tang măt Kuôk hô̆i pơlei tơm Hà Nội ăn tơbăt: "Bơ̆n hlôi pơgơ̆r 5 ‘Măng hop akŏm ưh kiơ̆ pơkăp. Đơ̆ng rŏng kơ dôm tơchơ̆t đei tơbang pơm jang noh bơ̆n athei pơm jang mă tơnăp vă ăn pơkăp đơ̆ng Kuôk hô̆i – Tơdrong kơchăng hơnơ̆ng đơ̆ng hrôih vă jang gơh keh đang; hơmet dôm tơdrong tơnap tap tenh kuăng lơ̆m khei năr tơdrong jang tơpôl đei tơmơ̆t lơ̆m tơchơ̆t jang kơ Jơnŭm pơgơ̆r teh đak. Mưh bơ̆n gơh jang jơnei thoi noh dôm tơdrong kơ-‘nôh, khŏm mă jang keh đơ̆ng Kuôk hô̆i đei pơlan să lơ̆m tơdrong hơrih tơpôl".

Ƀar Luơ̆t păng 2 Tơchơ̆t đei Kuôk hô̆i pơtơm hơlen ah ‘măng hop akŏm ưh kiơ̆ pơkăp mă 5. Lơ̆m noh, kăp gĭt tơrĕk truh Kuôk hô̆i hlôi pơtơm hơlen Luơ̆t teh (chih hơmet) păng Luơ̆t dôm Anih jang gah jên hu (chih hơmet), hăm lơ bơngai tang măt kuôk hô̆i drơ̆ng nơ̆r.

Luơ̆t teh (chih hơmet) đei hơlen gô vei sơđơ̆ng gah sơkơ̆t kơjă teh tĕch răt lơ̆m tơring; vei sơđơ̆ng tơdrong đei yua teh gơh hơtŏ hơnơ̆ng, adoi nhen dôm mŭk drăm gah teh kơ kon pơlei, anih jang mŭk drăm đei vei sơđơ̆ng. Kiơ̆ đơ̆ng noh vei sơđơ̆ng kơjă kăp gĭt lơ̆m tơdrong hơrih adoi nhen hơtŏk trong jang xa, hơtŏk mŭk drăm kơ kon pơlei păng anih jang mŭk drăm gơh tơnăp hloh. Pơkăl tơchơ̆t noh Jơnŭm pơgơ̆r teh đak athei tenh kuăng keh đang tơdrong tơbang dôm hla bar pơtho hơdah kiơ̆ pơkăl đơ̆ng Luơ̆t vă vei sơđơ̆ng sek tơlang dôm tơhlak tơhlĭn gah tơdrong jang teh. Đơ̆ng rŏng kơ Luơ̆t teh (chih hơmet) đei hơlen sơkơ̆t, Thư̆ trương Anih tơm Mŭk drăm Cham char Lê Minh Ngân ăn tơbăt: "Pơtăl kơ tơdrong pơgơ̆r hloi tơdrong keh đang dôm Tơchơ̆t pơtho pơm kiơ̆ Luơ̆t Teh păng dôm tơchơ̆t kăp gĭt nai lơ̆m khôi luơ̆t teh đak mă oei lơ̆m sơnong pơgơ̆r kơ Anih tơm, nhôn gô tenh kuăng hơvơn tôm khul jang păng pơtoi chĕp vei pơkăp đơ̆ng Luơ̆t teh vă tơgŭm ăn Jơnŭm pơgơ̆r teh đak, tơlĕch tơtom dôm Tơchơ̆t pơtho iŏk jang Luơ̆t teh vă ah Luơ̆t đei iŏk yua noh vei sơđơ̆ng tơdrong drơ̆ng minh đơ̆ng luơ̆t păng dôm hla bar pơtho pơm kiơ̆, vă tơpă hơ-‘nhăk Luơ̆t teh đei tơmơ̆t lơ̆m tơdrong hơrih".

Hăm Luơ̆t dôm Anih jang gah jên hu (chih hơmet) đei hơlen gô pơklaih dôm tơnap tap, tơhlăk tơhlĭn lơ̆m sek tơlang hre hrông, dôm kơsô̆ hre tơrĕk truh trăi phĭu; tang găn tơdrong iŏk yua tơsŭl tơsăl, athei pơm hơdah, tang găn tơdrong răm hăm anih jang gah jên hu, tơgŭm ăn tơdrong jang jên hu gơh hơdah sơđơ̆ng, đei jơnei kơjăp sơđơ̆ng. Bơngai tang măt Hoàng Văn Cường, jang lơ̆m Anih jang Jên hu, Anih mong jên kơ Kuôk hô̆i hơpơi ‘meh: "Luơ̆t dôm Anih jang gah jên hu (chih hơmet) jing minh Luơ̆t kăp gĭt juăt jang. Nhôn hơpơi ‘meh gah tơplih tôm anih jang jên hu lơ̆m tơdrong jang jên hu noh tih tên tơpă, mă gĭt noh tơdrong tơrĕk truh yua kơmăi kơmŏk trong jang ‘nao lơ̆m hơlen tơdrong jang jên hu nhen: hơlen hre hrông, hơlen tơdrong pơyua, kăp gĭt hloh noh athei hơlen tôm tơdrong jang gah jên hu".

Tơ̆ ‘măng hop akŏm ưh đei pơkăp mă 5, Kuôk hô̆i adoi hlôi "pơkăp" 8 tơchơ̆t hơdrô̆ lơ̆m pơm kiơ̆ tơdrong tơchơ̆t jang kơ teh đak. ‘Nâu jing dôm trong jang kăp gĭt vă dah tom pơklaih dôm tơnap tap, tơhlăk tơhlĭn vă hơtŏk tenh, vei sơđơ̆ng tơdrong jang jơnei 3 tơdrong tơchơ̆t jang kơ teh đak. Tơdrong mă âu jing kăp gĭt gah jang pơjing tơring tơrang ‘nao, tơjur hin dơnuh kơjăp sơđơ̆ng, hơtŏk mŭk drăm – tơpôl tơring kon pơlei kon kông păng groi kông. Bơngai tang măt Nguyễn Quốc Luận, khul Yên Bái akhan: "Asong jên kơtă ăn apŭng. Pơm thoi noh gô tơgŭm dôm tơring, mă kăl noh apŭng gơh pơklaih đei lơ tơdrong tơnap tap, tơhlăk tơhlĭn, mă hăt noh tơdrong sek asong jên jang, pơm trong hiôk ăn dôm apŭng tơlĕch pơm kiơ̆ tơdrong tơchơ̆t jang”

Đei pơgơ̆r lơ̆m tŏ sĕt khei năr, hăm lơ tơdrong jang kăl păng kăp gĭt, ‘Măng hop akŏm ưh kiơ̆ pơkăp mă 5 hlôi tơƀôh hơdah sơnong kơchăng, tơnăp đơ̆ng Kuôk hô̆i vă pơm trong ‘nao ăn hơtŏk mŭk drăm, hơtŏk tơ-iung pran tenh păng kơjăp sơđơ̆ng. Tơdrong tơplih ‘nao, tơpă kơyuơ kon pơlei, kiơ̆ đơ̆ng noh roi năr roi sơkơ̆t hơdah hloh, tơpă hloh.

Lại Hoa/Ban Thời sự VOV1/Lan chih tơblơ̆

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC