Hơtŏ hơnơ̆ng drŏ nglo drŏ kăn kon kông dêh char Thái Nguyên
Thứ sáu, 07:58, 10/11/2023 Phương Cúc/Amazưt tơblơ̆ Phương Cúc/Amazưt tơblơ̆
VOV4.Bahnar - Yom, vang jang, ‘mêm kơ eng păng vei lăng năng tông jơhngơm pran jăng, tơdrong đei iok yua ăn drŏ kăn păng hơ ioh drŏ kăn; pơjing rơvơn vă drŏ kăn đei hŏk pơhrăm, jang sa, vang bơ̆ jang tơpôl ... ‘noh dôm tơdrong jang ‘lơ̆ng hơ iă vă jang kiơ̆ hơtŏ hơnơ̆ng drŏ nglo drŏ kăn lơ̆m rim ŭnh hnam. Khei năr au ki, gơnơm jang kiơ̆ ‘lơ̆ng bơ̆ jang chă pơrô̆ pơrôp, pơtho tơbăt đơ̆ng rim hơnih bơ̆ jang, tơdrong hlôh vao kơ kon pơlei, mă kăl kon pơlei kon kông lơ̆m dêh char Thái Nguyên găh atŏk tơnơ̆ng drŏ nglo drŏ kăn hlôi đei tơplih hơ iă.

Ŭnh hnam mŏ Bàn Thị Hằng ‘noh mĭnh lơ̆m dôm ŭnh hnam choh jang sa hơgei kơ tơring Quân Chu, apŭng Đại Từ, dêh char Thái Nguyên. Gơnơm pơnam jang sa, klo akăn mŏ Hằng hlôi pơjing đei mir pơgar ‘long sa plei hăm hloh 3 hektar pret, vă jê̆m 3.000 dơnơm krô̆i pung, ôi păng nhãn, lơ̆m mĭnh sơnăm jang sa iok đei kơhrĕng triu hlak jên. Mŏ Bàn Thị Hằng tơbăt, ‘nau jei jing dôm tơdrong iŏk đei đơ̆ng pơm kiơ̆ hơtŏ hơnơ̆ng drŏ nglo drŏ kăn, vang iung jang hơdoi kơ klo akăn mŏ, đơ̆ng mă iŏk tơ oei dih băl truh dang ei:“Lơ̆m hơrih sa klo ĭnh jei vang jang rim tơdrong jang lơ̆m ŭnh hnam păng dôm tơdrong jang rim năr. Kơ yuơ lơ loh kơna ba đei rơvơn chă vei lăng năng tông ăn kơdih ba.”

‘Nhŏng Nguyễn Văn Dân, klo mŏ Hằng tơbăt jơhngơ̆m đon:“Mă đơ̆ng dang yơ ba jei hơnơ̆ng tơgŭm hơkăn. Brŏk đơ̆ng jang ba jei vang chă pai por ‘nhot, jang pơgar, lơ̆m tơdrong ŭnh hnam ba chă pơvih pơvăn ăn kon hơkăn. Ba ƀôh vang tơgŭm dih băl lơ lau jĭ hơrih sa hơ iă hloh.”

Găh hăm mŏ Nguyễn Thị Luyện oei tơ̆ tơring Đồng Thịnh, apŭng Định Hóa, dêh char Thái Nguyên, chơt hơ iă rim ‘măng brŏk đơ̆ng jang ‘noh vang jang pơvih pơvăn lơ̆m ŭnh hnam păng vei lăng năng tông klo, kon hơ ‘lơ̆p. Mă đơ̆ng rơneh kon drŏ kăn ngăl, unh hnam đei ƀôh, mă lei klo akăn mŏ jei ưh kơ tơchĕng truh khŏm mă đei kon drŏ nglo. Tơdrong hơrih sa ‘lơ̆ng rŏ tơgŭm ăn ŭnh hnam hơnŭk hơnoa, rim ‘nu kon hơ ‘lơ̆p hŏk pơhrăm hơgei kơna lơ sơnăm hơnơ̆ng iŏk đei ŭnh hnam hơrih sa ‘lơ̆ng hơ iă. Mŏ Nguyễn Thị Luyện tơbăt:“Ba jang pơm kô pơtho mâm non ‘nŏh mĭnh tơdrong jang gleh hrat mă lei klo ĭnh hơnơ̆ng vang jang tơgŭm ĭnh, tơ̆ hnam chă jang chŭn na, pơvih pơvăn lơ̆m ŭnh hnam, vei lăng năng tông kon hơ ‘lơ̆p tơgŭm ĭnh kơna ba hiôk chơt dêh.”

Sơ̆ lơ̆m kon pơlei kon kông ling lang đei jơhngơm đon “ ‘Mêm drŏ nglo hơreh drŏ kăn”. Dôm tơdrong joăt joe pă trŏ lăp đơ̆ng sơ̆ ... pơm ăn đe drŏ kăn jing dôm khul ưh kơ gan yom. Vă roi năr roi tơplih tơdrong joăt au, yă Dương Thị Thanh Luyến, Kơdră chĕp pơgơ̆r Khul drŏ kăn apŭng Đại Từ, dêh char Thái Nguyên tơbăt:“Nhôn jei pơrô̆ pơjing rim trong jang, pơtih gia nhen pơjing khul tang găn đe pơm pơrăm drŏ kăn păng hơ ioh drŏ kăn, Khul tang găn hil hơreh teh dong lơ̆m ŭnh hnam; tơgum djru drŏ kăn pơjing rim hơp tak xah, Khul jang hơdoi, khul mĭnh ƀơ̆r đon vă atŏk tơ iung mŭk drăm jang hơdoi.”

Jô̆ truh đĭ sơnăm sơ̆, măt bơngai drŏ kăn hŏk đăi hŏk, thak si lơ̆m hơkŏp măt bơngai hŏk đang thak si kơ dêh char Thái Nguyên jơnei 54%. Măt bơngai drŏ kăn pơm Kơdră chĕp pơgơ̆r, Tơ-‘ngla hơnih mơdro sa tơm, hơp tak xah iŏk đei hloh 28%. … ‘Ngoăih kơ ‘noh, hlôi đei rơbau ŭnh hnam kơ yuơ drŏ kăn chĕp kơ̆l, hơdrin yak hloh dơnuh hin, tơgop pơm tơjur ŭnh hnam dơnuh lơ̆m dêh char jur pă hloh 4%. Ƀok Hoàng Văn Chính, Kơ ieng Kơdră Hơnih bơ̆ jang vei lăng kon kông dêh char Thái Nguyên sơkơ̆t hơdăh:“Khei năr au kơnh, Dơih vei lăng Kon kông dêh char Thái Nguyên oei hơnơ̆ng pơchoh trong ăn kơdră đảng, Kơdră chĕp pơgơ̆r tơring lơ̆m dêh char ‘noh rim tơring kăl tơlĕch jang kiơ̆ hơdrin, atŏk kơtang hloh dơ̆ng chă pơrô̆ pơrôp, pơtho tơbăt tơdrong hơtŏ hơnơ̆ng drŏ nglo drŏ kăn. Mă kăl dôm tơdrong hlôi đei chih lơ̆m Tơdrong jang tơm Teh đak găh atŏk tơ iung Mŭk drăm-tơpôl tơring kon kông păng groi kông.”

Hơtŏ hơnơ̆ng drŏ nglo drŏ kăn ‘noh trong jang kăl hloh ưh kơ gơ̆h tơpleh lơ̆m tơdrong jang tơ iung pơjing păng atŏk tơ iung mŭk drăm tơpôl tơring kon kông. Tơdrong pơm hơtŏk hơtŏ hơnơ̆ng drŏ nglo drŏ kăn tơring kon kông tơklep hăm atŏk tơ iung hrơ̆p mĭnh ‘măng găh trong hnam au to, hlôi pơtrŭt kơtang atŏk tơ iung mŭk drăm-tơpôl kơ Thái Nguyên roi năr roi atŏk tơ iung. Đơ̆ng noh gô roi năr roi đei lơ drŏ kăn iŏk đei tơdrong rơvơn vă hŏk pơhrăm dih băl, iung jang kiơ̆ dôm tơdrong ‘lơ̆ng păng đei jing dôm bơngai kăl hloh, tơgop lơ̆m tơdrong atŏk tơ iung atŭm kơ tơpôl.

 

Phương Cúc/Amazưt tơblơ̆

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC