Ƀât jơva chĭng chêng tơ̆ Hnam hŏk hôp thôn M6, xăh Vĩnh Hòa, apŭng Vĩnh Thạnh, dêh char Bình Định re jrang ‘nŏh jĭ kơplăh khul tôn chĭng plei ‘nâu truh hăm năr pơchơt. Khul tôn chĭng thôn M6 đei tôm khul, đei hloi khul bơngai kră păng khul ‘lơ ‘lơ̆p bơngai Bahnar. Hrei ‘nâu, thôn M6, xăh Vĩnh Hòa oei bơ̆ jang tơdrong jang 6 găh chĕp vei, tưk tơiung kơjă kăp gĭt đơ̆ng joh ayŏ kơ dŏ xoang ‘lơ̆ng đơ̆ng dôm hơdrĕch kon kông hơdai hăm atŏk tơiung chă tơmang lăng găh tơdrong jang tơm kơ teh đak atŏk tơiung mŭk drăm, tơpôl tơ̆ tơring kon kông păng groi kông. Thôn M6 akŏm jơhngâm chĕp vei păng atŏk tơiung kơjă kăp gĭt đơ̆ng hơdrĕch hơdrung kơdih, hơiă hlŏh jĭ atŏk tơiung tơdrong juăt tôn chĭng chêng hơdai hăm hơxoang kơ bơngai Bahnar. Rim khei, đơ̆ng rŏng kơ hôp đang, dôm bơngai đei bưng ai tih tơ̆ thôn M6 krao akŏm đe tơ dăm lơ̆m pơlei vă pơtho tơdrong tôn chĭng.
Ƀok Y Khoa, 69 sơnăm, bơngai Bahnar tơ̆ thôn M6, xăh Vĩnh Hòa, apŭng Vĩnh Thạnh jĭ đảng viên đei bưng ai, grih tih tơ̆ tơring. Kiơ̆ ƀok Y Khoa, hăm kon pơlei M6, jơva chĭng chêng păr ang ‘nŏh jĭ tơbăt ăn jơhngâm đon hiôk sơđơ̆ng, tơdrong pơyơ̆r ăn kơ yang đơ̆ng kon pơlei: “Nhôn hơnơ̆ng chĕp vei kơjăp tơdrong juăt ‘lơ̆ng đơ̆ng hơdrĕch nhôn, mă loi jĭ chĭng chêng, tơmam tôn, hơxoang đơ̆ng kră sơ̆ kơ hơdrĕch hơdrung. ‘Mĕh tưk tơiung đei tơdrong juăt ‘lơ̆ng đơ̆ng sơ̆, đe bơngai kră, đe kră pơlei đei kon pơlei lui yom athei jang mă tơnăp, chă roi tơƀôh ăn jơhnơr đơ̆ng rŏng. Dôm năr lêh, et soi athei pơgơ̆r tôn chĭng chêng. Bơngai gơ̆h tôn athei pơtho ăn bơngai nai, vă gơ̆h chĕp vei tơdrong juăt ‘lơ̆ng đơ̆ng bơ̆n.”
Thôn M6, xăh Vĩnh Hòa, apŭng Vĩnh Thạnh đei dang 60% jĭ kon pơlei Bahnar, tơdrong arih xa kơ kon pơlei gơnơm đơ̆ng jang chŭn mir, rong kon tơrong ngăl. Bơ̆ jang tơdrong jang tơm kơ teh đak atŏk tơiung mŭk drăm tơpôl tơ̆ tơring kon kông păng groi kông, khei ‘năr âu ki, apŭng Vĩnh Thạnh tơgŭm găh tơdrong arih xa lơ̆m unh hnam, tơgŭm kơmăy kơmŏk ăn 1,2 unh hnam. Ƀok Đinh Văn Hảo, Ƀok pơgơ̆r thôn M6, xăh Vĩnh Hòa, apŭng Vĩnh Thạnh ăn tơbăt, vă tơdrong jŏh ayŏ kơ dŏ xoang kơ bơngai Bahnar gơ̆h đei vei kơjăp, rim đảng viên athei đei đon tơnăp chă roi tơƀôh, krao hơvơn kon pơlei chĕp vei dôm tơdrong juăt ‘lơ̆ng đơ̆ng hơdrĕch kơdih. Rim khei, đơ̆ng rŏng kơ hôp tơ̆ hnam hŏk hôp thôn M6, khul jŏh hơri hơxoang, tôn chĭng chêng chă pơtho ăn kon pơlei tôn chĭng.
Ƀok Hảo ăn tơbăt dơ̆ng, đảng viên, bơngai đei bưng ai đei kon pơlei lui yom chă pơtho ăn đe đoàn viên, druh dăm, pơtho ăn ‘lơ ‘lơp pơm kiơ̆ dôm bơngai ‘lŏ kră: “Rim ‘măng hôp kon pơlei, lai yơ kŭm roi tơbăt, tơtă ăn kon pơlei athei chĕp vei, tưk tơiung tơdrong jŏh ayŏ kơ dŏ xoang ‘lơ̆ng hơiă đơ̆ng hơdrĕch hơdrung tơ̆ tơring kơdih. Hăm hơnăp jang đơ̆ng đảng viên kơdih kâu inh kŭm nhen dôm bơngai lơ̆m pơlei năm truh tơ̆ rim hnam roi tơbăt, pơlung kon pơlei, dôm tơdrong kiơ mih ma duch nă tam mă hlôh ‘nŏh nhôn chă tơblang ăn vă kon pơlei băt, lơ̆m noh đei hloi tơdrong iŏk unh om hrôih”.
Apŭng groi kông Vĩnh Thạnh, dêh char Bình Định jĭ tơring bơ̆ jang ‘lơ̆ng dôm tơdrong jang tơm kơ teh đak găh atŏk tơiung mŭk drăm, tơpôl tơ̆ tơring kon kông păng groi kông. Kiơ̆ đơ̆ng tơdrong jang ‘nâu, tơdrong arih xa găh tơmam drăm, jơhngâm đon kơ kon pơlei kon kông roi tŏk ‘lơ̆ng, kơsô̆ unh hnam tơnuh jur roi lơ; anih jang, trong nơnăm đei tơmât jên ming man, tơdrong pơtho pơhrăm iŏk đei lơ tơdrong ‘lơ̆ng, tơdrong vei lăng jơhngâm pran kơ kon pơlei kon kông roi đunh roi ‘lơ̆ng ƀiơ̆; tơdrong jŏh ayŏ kơ dŏ xoang kơ dôm hơdrĕch kon kông đei chĕp vei păng atŏk tơiung... Ƀok Đinh Tiêu, Kơdră Anih vei lăng hơdrĕch kon kông apŭng Vĩnh Thạnh ăn tơbăt, tơ̆ apŭng đei 31 ‘nu bơngai đei kon pơlei lui yom. Bơngai đei bưng ai, đei grih tih vang tơgop tôch ‘lơ̆ng ăn tơdrong krao hơvơn kon pơlei pơm kiơ̆ dôm trong jang đơ̆ng Đảng, khôi luơ̆t teh đak. ‘Nâu jĭ “ti tơtrơp tôch kơjung” lơ̆m tơdrong sek tơlang dôm tơdrong tơhil băl, tơgar băl teh đơ̆ng kon pơlei tơ̆ tơring.
Kiơ̆ ƀok Đinh Tiêu, dôm bơngai đei bưng ai tih kŭm hăm khul kơdră tơring krao hơvơn kon pơlei plang song teh vă pơm trong: “Mưh bơ̆ jang tơdrong jang tơ̆ tơring kon kông, rim anih jang chinh trĭ vang bơ̆ jang. Bơngai đei bưng ai, đảng viên năm hơdrol lơ̆m tơdrong tơroi tơbăt găh tơdrong iŏk unh om hrôih păng oei băl hơgăm, tơdrong chĕp vei păng atŏk tơiung dôm tơdrong juăt ‘lơ̆ng tơ̆ tơring kon kông kŭm nhen krao hơvơn kon pơlei vang choh jang xa. Bơngai đei bưng ai tih, bí thư chi ƀô̆, ƀok pơgơ̆r pơlei hlôi tơgŭm ăn xăh, Anih pơgơ̆r jang tơ̆ apŭng tơlĕch jang lăp hăm tơring, pơgơ̆r bơ̆ jang dôm tơdrong jang atŏk tơiung mŭk drăm tơ̆ tơring kon kông”.
Apŭng Hoài Ân đei 3 xăh gropi kông Ðak Mang, Bok Tới, Ân Sơn jĭ tơring arih xa kơ lơ kon pơlei Bahnar, H'rê. Đơ̆ng 2021-2025, apŭng Hoài Ân bơ̆ jang Tơdrong tơproh trong jang, hơmet ming anih oei xa sơđơ̆ng tơ̆ 1,2 xăh groi kông âu. Đơ̆ng kơsô̆ jên lơ̆m Tơdrong jang tơm atŏk tơiung mŭk drăm, tơpôl tơ̆ tơring kon kông păng groi kông, apŭng Hoài Ân pơjing đei plei T6 (plei hle Đak Bok), xăh Đak Mang. Tơring âu đei lơ̆m Tơdrong jang 2: Chĕng hơmet, pơjing pơlei oei xa sơđơ̆ng tơ̆ dôm tơring kăl găh Tơdrong jang tơm kơ teh đak, atŏk tơiung mŭk drăm, tơpôl tơ̆ tơring kon kông păng groi kông. Tơdrong jang ‘nâu đei tơlĕch jang đơ̆ng sơnăm 2022, truh dang ei hlôi đei jang đang păng oei vă pơjao ăn Anih vei lăng kon pơlei xăh Đak Mang pơgơ̆r ăn kon pơlei mât oei.
Ƀok Nguyễn Xuân Phong, Phŏ Kơdră vei lăng kon pơlei apŭng Hoài Ân pơma hơdăh, tơdrong pơjing plei Đak Bok, Đak Mang vang tơgop sek tơlang tơdrong ‘mĕh vă đei teh oei ăn kon pơlei, vă jăh đei tơdrong arih xa hiôk sơđơ̆ng: “Mă tơpă tơdrong tơgop đơ̆ng dôm bơngai đei bưng ai tih lơ̆m tơpôl kon pơlei đei ƀôh tôch hơdăh, kiơ̆ đơ̆ng tơlĕch dôm tơdrong jang atŏk tơiung mŭk drăm, tơpôl păng dôm tơdrong jang tơjur dơnuh hin tơ̆ tơring kon pơlei kon kông. ‘Nŏh jĭ gơng tơƀưh vă Đảng, teh đak păng khul kơdră pơgơ̆r tơring tơƀâp kon pơlei. Kiơ̆ đơ̆ng dôm bơngai âu, dôm tơdrong pơmat tat tơ̆ tơring đei hơmet pơ ‘lơ̆ng kŭm hăm tơdrong vang jang đơ̆ng dôm anih jang kơpal.”
Rim sơnăm, Anih vei lăng hơdrech kon kông dêh char Bình Định pơgơ̆r lơ lăm pơtâp pơhrăm, pơtho tơƀôh luơ̆t ăn dôm bơngai đei grih tih. Ƀok Đinh Văn Lung, Kơdră Anih vei lăng hơdrĕch kon kông dêh char Bình Định ăn tơbăt: Anih vei lăng kon pơlei dôm apŭng oei kơchăng roi tơbăt, pơtho tơƀôh luơ̆t ăn bơngai đei bưng ai, trong roi tơbăt ăn dôm bơngai đei bưng ai, đei grih tih:
“Hrei ‘nâu dêh char Bình Định đei 21 xăh bơ̆ jang Tơdrong jang tơm kơ teh đak atŏk tơiung mŭk drăm tơpôl tơ̆ tơring kon kông păng groi kông. Hơnăp jang đơ̆ng bơngai đei bưng ai lơ̆m kon pơlei kon kông mưh vang roi tơbăt, krao hơvơn kon pơlei kon kông kiơ̆ tơdrong tơchơ̆t 1719 âu đe jang tôch tơnăp, adrin tôch ai. Mưh anih vei lăng hơdrĕch kon kông dêh char Bình Định kŭm nhen dôm anih jang kơpal năm roi tơbăt tơ̆ tơring kon kông ‘nŏh bơngai kră đei đe lui yom ‘nŏh đei măt ngăl, chă mơ̆ng, chĕp răk nơ̆r tơroi găh tơdrong jang, mă loi ‘nŏh hăm 10 tơdrong jang kăl păng dôm tơdrong jang đei ƀơm truh nai”.
Viết bình luận