Tơdrong hơtŏk tơroi tơbăt ăn bơngai mă đei kon pơlei lui yom noh trong pơkăp jang trŏ ƀlep, jing tơdrong pơm hơdăh trong pơkăp jang đơ̆ng Đảng, khôi lươ̆t teh đak găh tơdrong kon kông păng tơdrong jang kon kông; tơbang hơdăh tơdrong tơgŭm đơ̆ng Đảng, Khul Kơpal teh đak hăm kon pơlei kon kông pơma atŭm păng bơngai đei kon pơlei lui yom pơma adrô̆.
Dang ei, kơsô̆ bơngai đei kon pơlei lui yom tơ̆ tơring kon kông noh 29.567 (kơsô̆ chiha kŏm ăh xơnăm 2021). Dôm xơnăm kơ âu, tơdrong tơlĕch pơm kiơ̆ pơkăp ăn bơngai đei kon pơlei lui yom tơgop hơtŏk hlôh vao ăn tơpôl găh anih dơ̆ng, xơnong jang kơ bơngai đei kon pơlei lui yom lơ̆m tơring kon kông păng xơnong kơ dôm anih jang, tơ ‘ngla bơngai jang đei tơrĕk lơ̆m tơdrong vei lăng, hơvơn kon pơlei vei xơđơ̆ng tơpôl, vei lăng teh đak.
Tơdrong chă hơpeh hơpong, hơlêm, tơgŭm tơmam drăm păng đon bơnôh ăn bơngai đei kon pơlei lui yom lơ̆m khei năr âu ki đei iŏk lơ tơdrong tơgŭm, pơgơ̆r jang păng pơm kiơ̆ tơtom. Tơchơ̆t jang hăm bơngai đei kon pơlei lui yom lơ̆m tơring kon kông hlôi pơm trong hiôk vă dôm jăl jang Đảng, jơnŭm pơgơ̆r tơring, anih jang tơpôl, rim tơring păng mă kăl noh dôm bơngai kơtă jang tơdrong hơvơn pơtho kon pơlei pơgenh chă hơvơn păng iŏk yua tơnăp xơnong kăp gĭt âu đơ̆ng bơngai đei kon pơlei lui yom. Đơ̆ng noh, đe xư chĕp vei tơnăp kiơ̆ dôm tơdrong erih jang xa lơ̆m tơpôl, đei lơ tơgop kăp gĭt lơ̆m dôm tơdrong jang pơlong băt ‘mêm kơ teh đak, hơtŏk mŭk drăm – tơpôl, xut lê̆ pơngot tơjur hin dơnuh, pơjing tơdrong erih tơnăp, hơtŏk tơdrong tơguăt tơguăl kon pơlei, vei xơđơ̆ng tơpôl chĭnh trĭ, xơđơ̆ng tơpôl tơring erih xa păng vei lăng cham char tơ̆ tơring kon kông.
Lơ̆m 'măng tơjrâ̆m hăm bơngai đei kon pơlei lui yom tơ̆ tơring khei năr tơjê̆ âu, ƀok Đỗ Trọng Hưng, Ƀĭ thư anih jang kơpal dêh char Thanh Hóa xơkơ̆t, khul bơngai đei kon pơlei lui yom lơ̆m tơpôl kon pơlei kon kông hlôi tơhri dăp đon vang jang păng hơvơn kon pơlei vang jang dôm tơdrong jang tơ̆ tơring, đei lơ tơgop kăp gĭt ăn tơdrong hơtŏk mŭk drăm – tơpôl. Hăm đon lui, tơdrong hlôh vao, bơngai đei kon pơlei lui yom hơnơ̆ng yuk trong hơlâu, dăp đon dăp bơnôh chă tơroi tơbăt, hơvơn kon pơlei kon kông pơm kiơ̆ ƀlep trong tơchơ̆t đơ̆ng Đảng, khôi luơ̆t pơkăp đơ̆ng Teh đak; pơjing tơdrong tơguăt tơguăl kon pơlei păng vei xơđơ̆ng tơpôl tơ̆ tơring oei xa, hơtŏk mŭk drăm; vei xơđơ̆ng khôi juăt, chĕp vei um ai joh ayŏ kon kông. Ƀok Đỗ Trọng Hưng pơtruh nơ̆r: Inh pơtruh nơ̆r hăm dôm bơngai đei kon pơlei lui yom lơ̆m tơring kon kông pơtoi chĕp vei xơnong jang dơnơm kơ po, hơnơ̆ng yuk trong hơlâu lơ̆m tơdrong erih rim năr, hơvơn chơng trong ăn unh hnam 'nhŏng oh, kon pơlei tơ̆ tơring oei xa pơm jang tơnăp tơchơ̆t đơ̆ng Đảng, khôi luơ̆t pơkăp đơ̆ng Teh đak, tơhri dăp đon vang jang dôm tơdrong pơlong jang băt 'mêm kơ teh đak, akŏm hơtŏk mŭk drăm – tơpôl, hơtŏk pran tơdrong jang, hơtŏk klaih đơ̆ng hin dơnuh kơjăp xơđơ̆ng, kơchăng hŏk hơlen, iŏk yua păng tơlĕch lơ trong jang hơtŏk mŭk drăm đei jơnei, đơ̆ng noh pơtho kon pơlei atŭm vang jang. Hơnơ̆ng vei tơdrong tơroh hăm dôm jăl pơgơ̆r tơring păng khul jang kơpal lơ̆m tơjră păng tang găn pơm yoch glăi, tang găn tơdrong tơroi tơbăt, hơtŏk tơdrong khop glăi lơ̆m tơring kon kông, vei răk tơƀăk mong um ai joh ayŏ juăt jue 'lơ̆ng rŏ kơ hơdrung kon kông, tơguăt hăm xut lê̆ dôm khôi kơtul chơdư, pơjing pơlei pơla joh ayŏ erih 'lơ̆ng, tơring oei xa rơgei, tơgop pơjing pơlei pơla roi năr roi pơdrŏng, 'lơ̆ng rŏ păng tơnăp.
Dôm xơnăm kơ âu, tơdrong erih mŭk drăm păng đon bơnôh kon pơlei kon kông păng groi kông đei hơtŏk hơdăh, kơsô̆ unh hnam hin dơnuh lơ̆m tơpôl kon pơlei kon kông tơjur tenh hloh; kon pơlei roi năr roi lui kiơ̆ trong pơgơ̆r đơ̆ng Đảng, vei hơlen đơ̆ng Khul kơpal teh đak, tơgop vei xơđơ̆ng chĭn trĭ, vei xơđơ̆ng tơpôl. Kĕ đei tơdrong âu noh gơnơm đei tơdrong tơgop kăp gĭt đơ̆ng khul bơngai đei kon pơlei lui yom. Kiơ̆ Tơchơ̆t kơsô̆ 12/2018/QĐ-TTg, bơngai đei kon pơlei lui yom gô đei tơgŭm, hơlêm đon bơnôh ƀơ̆t Têt Nguyên đan, Têt kơ dôm hơdrung bơngai kon kông; năm apong pơma dơnuh, tơgŭm ăh jĭ pơlŏ trŏ tơngiĕt; ƀơm tơnap tap; đei tơroi tơbăt kiơ̆ dôm lăm pơhrăm pơhlôh; năm tơmang, hŏk pơhrăm tơdrong hlôh vao păng tơroi tơbăt bai...
Atŭm hăm noh, dôm jăl pơgơ̆r Đảng, jơnŭm pơgơ̆r tơring, Măt trâ̆n tôh kuôk, jơnŭm jang chĭn trĭ - tơpôl hlôi pơgơ̆r axong kiơ̆ xơkơ̆t ƀăo Kon kông păng Hơtŏk tơ - iung păng ƀăo tơring ăn tôm bơngai đei kon pơlei lui yom lơ̆m jâ̆p teh đak; pơgơ̆r 4.453 hop akŏm tơroi tơbăt; pơih 1.882 lăm hŏk pơhlôh; pơgơ̆r 24.303 'măng chă tơmang, hŏk hơlen hlôh vao tơ̆ dôm dêh char, pơlei tơm păng tơ̆ anih tơm Hà Nội ăn bơngai mă đei kon pơlei lui yom lơ̆m jâ̆p teh đak.
Găh dôm tơdrong hop akŏm tơroi tơbăt, bơngai đei kon pơlei lui yom đei tơmơ̆ng găh tơpôl chĭn trĭ kơ tơring ăh xơnăm adrol păng pơkăp jang ăn xơnăm truh; đei tơroi găh tơpôl chĭn trĭ, xơđơ̆ng tơpôl tơ̆ tơring păng lơ̆m jâ̆p teh đak; găh dôm tơdrong pơhlŭ pơhlôm 'nao đơ̆ng khul ayăt vă tơlĕch phă pơrăm Jơnŭm pơgơ̆r teh đak Việt Nam păng tơdrong pơm kiơ̆ tơdrong jang ăn bơngai kon kông, tơchơ̆t hăm bơngai kon kông lơ̆m khei năr truh. Mă kăl, Anih jang găh hơdrung kon kông dêh char oei pơgơ̆r ăn lơ bơngai đei kon pơlei lui yom, mă hăt noh kơsô̆ bơngai kon pơlei lui yom mă oei mơlôh gơh năm hŏk pơhrăm, hŏk hơlen tơdrong hlôh vao, năm tơmang minh ƀar anih jang hơtŏk mŭk drăm. 'Nâu jing tơdrong ƀônh hiôk vă hơtŏk, pơih xă dôm tơdrong rơgei jang mŭk drăm, pơm jang đei jơnei lơ̆m tơpôl kon pơlei kon kông. Ƀok Nguyễn Văn Sài, Phŏ Kơdră Anih Axong jang Linh jĭ rơka păng Tơpôl – Kon kông apŭng Văn Lãng – dêh char Lạng Sơn ăn tơbăt: Nhôn gô adrin akŏm tơdrong pơgơ̆r jang, xơkơ̆t pơm thoi yơ pơtoi đei xơnong jang kơ bơngai đei kon pơlei lui yom pơma atŭm, xơkơ̆t mă hăt noh khul bơngai đei kon pơlei lui yom mơlôh vă pơtoi xơnong jang kơ bơngai mă đei kon pơlei lui yom mơlôh vă hơtŏk xơnong jang, lơ bơngai đei kon pơlei lui yom mơlôh noh đe xư gô tơgop lơ jơhngơ̆m, mă kăl noh hơbĕch hloh lơ̆m hơtŏk mŭk drăm unh hnam păng tơlĕch chă hơvơn kon pơlei...
Kiơ̆ đơ̆ng dôm lăm pơhrăm tơroi tơbăt, bơngai đei kon pơlei lui yom oei đei pơtruh ăn tơroi tơbăt ‘nao găh trong pơkăp jang đơ̆ng Đảng, khôi luơ̆t teh đak; tơdrong hơtŏk mŭk drăm – tơpôl tơguăt hăm vei xơđơ̆ng tơpôl teh đak; tơroi tơbăt găh vei răk tơƀăk mong um ai joh ayŏ păng tơguăt tơguăl kon pơlei tơ̆ tơring. Mă kăl, bơngai đei kon pơlei lui yom đei akŏm tôm tơdrong hlôh vao păng tơdrong kăl, trong chă tơroi tơbăt hơvơn pơtho lơ̆m tơring kon pơlei kon kông vă pơm trong lơ̆m tơdrong jang hơvơn kon pơlei tơ̆ tơring. Kiơ̆ kơ yă Ma Thị Như Trang, Phŏ Kơdră Măt trâ̆n tôh kuôk apŭng Hàm Yên, Tuyên Quang tơroi: Dang ei jâ̆p apŭng đei 195 bơngai mă kon pơlei kon kông lui yom, âu jing dôm bơngai jang rơgei lơ̆m tơdrong tơroi tơbăt hơvơn kon pơlei tơ̆ tơring pơm kiơ̆ trong pơkăp jang đơ̆ng đảng, khôi luơ̆t đơ̆ng Khul kơpal teh đak, mă kăl lơ̆m tơdrong jang xut lê̆ pơngot tơjur hin dơnuh, pơjing tơring pơxĕl ‘nao tơ̆ tơring.
Tơdrong tơroi tơbăt ăn bơngai mă đei kon pơlei lui yom ưh adrô̆ jing tơmam pôk kăp gĭt găh đon bơnôh mă oei jing hla bar kăp gĭt vă bơngai đei kon pơlei lui yom pơm jang tơnăp tơdrong jang tơroi tơbăt trong pơkăp jang đơ̆ng Đảng, khôi luơ̆t đơ̆ng Khul Kơpal teh đak truh hăm kon pơlei kong kông; tơroi găh tơdrong hlôh vao găh hơtŏk mŭk drăm – tơpôl, xut lê̆ pơngot tơjur hin dơnuh păng tơgop lơ̆m tơdrong vei răk tơƀăk mong um ai joh ayŏ dôm hơdrung bơngai kon kông lơ̆m tơring... Kiơ̆ đơ̆ng noh hlôi tơgŭm kon pơlei kon kông hơtŏk hlôh vao, hơtŏk tơdrong erih mŭk drăm păng đon bơnôh ăn unh hnam, tơpôl vei xơđơ̆ng tơpôl chĭnh trĭ tơ̆ tơring kon kông, groi kông păng xơlam teh.
Viết bình luận