VOV4.Bahnar – Đơ\ng ro\ng 20 xơnăm tơle\ch jang găh jên mong tơgu\m hăm bơngai hin dơnuh păng dôm bơngai mă teh đak tơchơ\t tơgu\m nai kiơ\ Tơchơ\t 78 đơ\ng Khul Kơpal teh đak, jên mong tơgu\m tơpôl hlôi truh rim pơlei pơla, đơ\ng tơring tơmăn truh tơring groi kông, tơring ataih yaih, tơgop kăp g^t lơ\m pơkăp tơjur hin dơnuh, pơjing tơring pơxe\l ‘nao păng pơyua ăn tơpôl kơ dêh char Sơn La.

Jing unh hnam hin dơnuh đunh xơnăm kơ tơring Hua Ít, th^ tra#n Ít Ong, apu\ng Mường La, dêh char Sơn La, đei yua rim xơnăm unh hnam [ok Lèo Văn Binh gơnơm lơ\m pơgar hơ[o, [um phui phang.  Xơnăm 2015, đei kang [o# kơ Anih mong jên tơgu\m tơpôl apu\ng atu\m hăm jơnu\m pơgơ\r tơring hơlêm, [ok Binh kh^n to\k io\k 50 tr^u hlj đơ\ng anih mong jên tơgu\m tơpôl apu\ng vă chă răt teh, tơplih var pơgar pơtăm ‘long xa plei tro\ [lep hăm teh groi, to# phang tơ\ tơring.  Xơnăm 2018, [ok Binh pơtoi to\k io\k 50 tr^u hlj dơ\ng, đơ\ng Anih mong jên tơgu\m Tơpôl vă răt tơm hơdre\ch, kon yo\ng vă hơto\k mu\k drăm.

Đơ\ng ro\ng lơ xơnăm, mir hơ[o, [um hlôi jing tơdrong jang mu\k drăm atu\m, xă hloh 1 hectar hăm 100 tơm jrang gep, 150 tơm kro#i pung kơđoh jơk, pơ o\ Đài Loan, mit Thái, atu\m hăm noh đei 10 to\ kơpô, rơmo păng ier rong lơ\m pơgar. {ok Lèo Văn Binh tơroi: Pơyan jang âu ki, tơdrong jang mu\k drăm kơ unh hnam pơtơm đei yua, đei hloh 100 tr^u hlj đơ\ng ro\ng kơ jo# jên huach jang; dôm xơnăm pơtoi kơ noh, dôm hơdre\ch ‘long giơ\ng ‘lơ\ng tôm, kơjă tơmam drăm xơđơ\ng gô pơyua pơhlom 250 tr^u hlj: “Unh hnam inh to\k io\k jên đơ\ng Anih mong jên tơgu\m Tơpôl noh răt rơmo, răt teh vă pơtăm ‘long xa plei; gơnơm đei jên noh dang ei unh hnam đei pơgar ‘long xa plei xơđơ\ng, kơpô rơmo hơto\k chêk lar, plei truh pơyan pe\ yua noh đei gre kơ đe pơdro truh răt tơ\ mir pơgar hloi”

Hăm 40 ‘nu jang păng 50 ‘nu bơngai jang, Ko\ng ti pơm jang Hữu Hảo Tây Bắc tơ\ pơlei Văn Minh, xăh Mường Bú, apu\ng Mường La jang xir tơmo g^t, đei yua đơ\ng 2.500 – 3.000 met kho#i tơmo kăl minh khei; atu\m hăm noh ko\ng ti duh pơkăp tơdrong kih thuơ\t pơyua pơdu\ tơmam drăm tơ\ trong. Kơyuơ răm đơ\ng Covid-19 pơdui đunh âu ki, ko\ng ti [ơm lơ tơnap tap, mă hăt noh tơdrong kla jên khei ăn bơngai jang.

{ok Đỗ Xuân Hảo, Kơdră Ko\ng ti ăn tơbăt: Đơ\ng jên axong jang, jên cheh 0% kơ Anih mong jên tơgu\m tơpôl apu\ng, Ko\ng ti hlôi kla đei jên khei jang, đơ\ng noh pơm trong ăn ‘nho\ng pơmai oh lơ\m ko\ng ti xơđơ\ng jơhngơ\m pơm jang lơ\m khei năr pơrang j^ hơbuh hli: “lơ\m khei năr Covid hơbuh hli hlơt, ‘nho\ng oh jang minh [ar ‘nu [ơm Covid athei tơpklăh oei pha, tơmoi to\k io\k ưh gan vih vơ\t, tơmam drăm pơm tơle\ch duh ưh đei te\ch hlot, noh tơnap tap; khei năr noh đei Anih mong jên tơgu\m Tơpôl pơm trong hiôk noh tơtom axong ăn kơplăh tơnap tap păng kla đei jên khei jang ăn ‘nho\ng oh pơm jang”.

{ok Tạ Văn Toàn, Pho\ Kơdră Anih mong jên tơgu\m tơpôl dêh char Sơn La ăn tơbăt: Hăm pơkăp “Băt hơdăh đon bơnôh kon pơlei – Tơnăp pơm jang”, lơ\m 20 xơnăm pơm kiơ\ Tơchơ\t 78 đơ\ng Khul Kơpal teh đak, jên mong tơgu\m tơpôl hlôi đei pơtrruh 100% pơlei pơla, tơring, jo# hloi tơring ataih yaih, tơring tơnap tap, hlôi tơgu\m ăn kơ hre\ng rơbâu unh hnam klaih đơ\ng hin dơnuh, klaih đơ\ng tơje# hin dơnuh; lơ unh hnam kh^n kơche\ng, kh^n pơm jang, kh^n to\k io\k jên vă răt kơmăi kơmo\k, hơdre\ch ‘long pơtăm, kon yo\ng vă tơplih trong hơto\k pơm jang, vei xơđơ\ng tơdrong erih unh hnam, axong tơdrong jang ăn bơngai jang tơ\ tơring păng tơgop vei xơđơ\ng tơdrong pơyua ăn tơpôl lơ\m tơring.

Lơ\m xơnăm 2021 âu ki, kơso# axong to\k io\k đei hloh 1.459 tih hlj; kơso# hre noh hloh 1.178 tih hlj; hơko\p hre rơkăh hloh 4.964 tih hlj; lơ bơngai to\k io\k yua jên tro\ pơkăp, đei jơnei, dôm bơngai jang adoi pơm kiơ\ [lep tơdrong kla jên cheh, jên hre tơm păng jên mong kiơ\ pơkăp: “Kiơ\ pơkăp jang 20 xơnăm tơle\ch pơm jang, Anih jang tơ\ dêh char Sơn La gô pơtoi tơguăt hăm pơkăp hơto\k mu\k drăm tơpôl tơ\ dôm tơring, rim apu\ng, dôm thôn, pơlei; hơto\k pran tơdrong tơroi tơbăt găh jên mong tơgu\m tơpôl ‘nao, dôm tơdrong jang kiơ\  tơchơ\t đơ\ng Khul Kơpal teh đak, ako\m lơ\m dôm tơring ataih yaih, tơring oei lơ tơnap tap vă kon pơlei pơtoi io\k yua jên jang duh nhen tơtom pơklaih tơnap tap, dôm tơdrong oei tơhlăk lang xă”.

Đơ\ng 20 xơnăm pơm kiơ\, Tơchơ\t 78 đơ\ng Khul Kơpal teh đak tơ\ dêh char Sơn La, tơdrong jang jên mong đơ\ng Anih mong jên tơgu\m Tơpôl hlôi pơm jang đei jơnei kăp g^t, tơgop kăp g^t lơ\m tơdrong jang xut le# pơngot tơjur hin dơnuh păng pơyua ăn tơpôl, tơguăt kơjăp hăm bơngai hin dơnuh păng dôm bơngai kăl tơgu\m nai.

Lan chih păng pơre nơ\r