Kră pơlei Hip - Bơngai chĕp kơ̆l tơ̆ Kông Chiêng
Thứ ba, 10:27, 05/12/2023 Hoàng Qui/Amazưt tơblơ̆ Hoàng Qui/Amazưt tơblơ̆
VOV4.Bahnar - Năm truh tơư bri kông Kông Chiêng, apŭng Mang Yang, mư̆h bau truh kră pơlei Hip bu bu jei ‘mêm kơ eng păng chu yom. Hăm jơhngơ̆m đon tơpăt păng phăl hơlăng, ƀok Hip hlôi chông ba kon pơlei yak hloh tơnap tap pơjing đei tơdrong hơnih sa phĭ tơtŏ dơnŏ ‘lơ̆ng dơ̆ng kơjăp. Ƀok chă pơrô̆ pơrôp, pơtho tơbăt trong bơ̆ jang đơ̆ng Đảng, khôi luơ̆t teh đak ‘lơ̆ng hơ iă, tơgŭm ăn kon pơlei tơplih jơhngơm đon tơchĕng, trongh jang sa vă yak hloh dơnuh hin. Ƀok đei pơtih nhen “bơngai chĕp kơ̆l” tơ̆ tơring.

Hăm bơngai Bahnar oei tơ pơlei Klăh, tơring Kông Chiêng, apŭng Mang Yang, kră pơlei Hip ‘noh “bơngai chĕp kơ̆l chông ba kon pơlei yak hloh tơnap tap, hrat hrĭn, tơ iung pơjing tơdrong hơrih sa phĭ tơtŏ dơnŏ ‘lơ̆ng dơ̆ng kơjăp.

Hlôi 75 sơnăm, ƀok Hip jĭ bơngai băt hlôh ƀôh hơdăh trong bơ̆ jang đơ̆ng Đảng, Teh đak ‘măn ăn kon kông, adoi nhen băt hlôh ƀôh hơdăh jơhngơ̆m đon hơpơi ‘meh vă đơ̆ng kon pơlei. Kơ yuơ lơ loh, ƀok hơnơ̆ng pơngơ̆t pơm lơ liơ vă kon pơlei yak hloh pơngot rơvĕt, tơngiĕt găng. Jơhngơ̆m đon tơchĕng, jơ̆ng ti jang hloi, ƀok Hip pơrô̆ pơrôp kon pơlei vang tơra tơgop lơ̆m kon jên mong răk kơ pơlei vă ăn ŭnh hnam dơnuh tŏk iŏk tơmơ̆t jang sa, adoi tơ iung pơjing trong jang “Ăn mơng rơmo yŏng chă rong”. Kiơ̆ kơ ‘noh, mĭnh ŭnh hnam dơnuh iŏk rong 1 tŏ rơmo yŏng, mư̆h rơmo su ‘noh rong kon hăp, găh rơmo yŏng ‘nŏh pơjao ăn ŭnh hnam anai chă rong. Đơ̆ng tơdrong jang ‘lơ̆ng hơ iă au, lơ ŭnh hnam hlôi yak hloh dơnuh hin. Ƀok Hip ling lang tơchĕng, oei hơrih ‘noh oei hơnơ̆ng tơgŭm djru ăn rim răih bơngai pơm kiơ̆ nơ̆r pơtho đơ̆ng Ƀok Hô.“Mơ̆ng kiơ̆ Đảng, Ƀok Hô, tơdrong yă kiơ đei pơyoa ăn kon pơlei ‘noh ba iung jang tơdrong ‘noh. Dăh mă ƀôh tơdrong yă kiơ hơ iă mă kon pơlei bơ̆n gơ̆h jang kiơ̆ ‘noh ba jei tơlĕch ăn jang kiơ̆ hloi. Kăl pơrô̆ pơrôp, pơtho khan, pơm lơ liơ vă kon pơlei ƀôh ưh kơ đei tơdrong yă kiơ khan ưh kơ gơ̆h jang ôh, mư̆h ‘meh vă đei tăh sa măh mai lei kăl hơdrin jang sa, băt jang kiơ̆ tơdrong ‘nao, tơdrong hơ iă lei na mă kĕ yak hloh dơnuh hin. Ba chă pơtho khan ăn kon pơlei lơ loh văi”

Lơ̆m ‘nao jur kơ dih, ŭnh hnam ‘nhŏng Bzyich ‘noh jĭ ŭnh hnam dơnuh kơ pơlei Klăh, tơring Kông Chiêng, apŭng Mang Yang, đei ƀok Hip tơgum djru. Ƀok Hip hlôi hôp kon pơlei păng drơ̆ng mĭnh nơ̆r ăn ŭnh hnam ‘nhŏng Bzyich tŏk iŏk jên đơ̆ng kon jên mong pơlei vă răt rơmo yŏng chă rong. Jĭ bơngai jang sa gơ̆h, ƀok Hip hlôi pơtho ăn klo hơkăn ‘nhŏng Bzyich hơmet ming mir pơgar vă jang sa iŏk yau kơjăp. Lăp đơ̆ng rŏng mĭnh ƀar sơnăm, ŭnh hnam Bzyich roi năr roi đei ƀôh.“Gơnơm kră pơlei, kon pơlei asong ĭnh tŏk iok 10 triu hlak jên vă răt rong rơmo, chă rong 4,5 sơnăm au kơna hlôi sơđơ̆ng. Truh au kơnh ba hơdrin hloh dơ̆ng chă choh jang sa, atŭm hăm rong kon tơrong”

Hăm đon tơchĕng, atŏk tơ iung mŭk drăm kăl tơklep kơjăp hăm vei răk tơƀăk mong tơdrong oei sa joăt joe ‘lơ̆ng rŏ sơ̆ ki, ƀok Hip hlôi ‘măn lơ jơ ‘năr vă pơ̆ih lăm pơtho tôn chĭng chêng ăn đe hơ ioh lơ̆m pơlei. Hloh đơ̆ng pơhrăm tôn chĭng chêng, hơsoang, chă mơ̆ng tơdrong tơroi kră sơ̆, ƀok Hip hơpơi ‘meh vă đe hơdruh tơdăm pơlei gô băt vei răk tơƀăk mong, atŏk tơ iung tơdrong oei sa ‘lơ̆ng rŏ hơbŏ nhen sơ̆ ki kơ mĕ ƀă yă ƀok chă pơsư̆ ăn. “Dang ei ba kră bơih, lăp hơpơi ăn lơ̆m plei hơdrin vei răk tơƀăk mong dôm tơdrong hơ iă mă mĕ ƀă yă ƀok chă pơsư̆ ăn, tơdrong kiơ̆ ‘lơ̆ng hơ iă ‘noh pơm kiơ̆, tơdrong yă kiơ kơnê̆ ‘nŏh tŭk hŭt tơ̆ rŏng. Lơ̆m pơlei ưh kơ gơ̆h chă chere dih băl, kăl tơgoăt tơgoăl pôm nơ̆r ƀơ̆r đon, pơtho tơƀôh dih băl vă bu bu jei hơrih sa sơđơ̆ng dơ̆ng kơjăp. Hrei au lơ̆m pơlei hlôi đei lơ hnam man ‘nao ‘lơ̆ng liĕm, đe hơ ioh bu bu jei năm hŏk, ƀôh lơ loh ba hiôk chơt dêh”.

Nơ̆r pơma phăl hơlăng atŭm hăm jang tơnăp, ƀok Hip ‘noh mĭnh ‘nu đảng viên ling lang đei kon pơlei ‘mêm kơ eng, yom kiơ̆ kơtang. Ư̆h khan lăp lơ loh đĕch ôh, Kră pơlei ƀok Hip oei đei kơdră đảng, kơdră chĕp pơgơ̆r tơring yom kơtang. Ƀok Đinh Y Rươm, Kơdră chĕp pơgơ̆r Hơnih bơ̆ jang Măt trân Tổ quốc Việt Nam tơring Kông Chiêng, apŭng Mang Yang, hơlen: Ƀok Hip ‘noh bơngai đei kon pơlei yom kơtang hloh, tơnăp hăm tơdrong jang, jĭ mĭnh ‘nu kang ƀô̆ pơrô̆ pơrôp hơgei, jing bơngai hơlam kơ tơdrong tơgoăt tơgoăl pôm nơ̆r ƀơ̆r đon.“Ƀok chă pơrôp pơrôp, pơtho khan ăn kon pơlei tôch kơ kiăp, trŏ lăp hăm yan au, ƀok jei ling lang tơgum djru ăn rim bơngai tơnap tap. Kon pơlei yom ƀok kơtang hloh. Kơdih ba jei kiơ̆ yok rok jơ̆ng sư vă tơdrong chă pơrôp pơrôp kon pơlei ‘lơ̆ng rŏ, trŏ ƀlep hloh dơ̆ng, chă gơnang kơ ƀok vang pơrô̆ pơrôp, tơgŭm nhôn lơ̆m tơgŭm djru kon pơlei vă kon pơlei roi năr roi hơtŏk tơ iung”.

75 sơnăm, hloh 30 sơnăm jang Đảng, ƀok Hip ling lang tơƀôh hơdăh jơhngơ̆m đon pơm jŭk yŭk trong hơlau, lăng tơdrong tơgŭm djru kon pơlei ‘noh jing tơdrong hơrih sa ‘lơ̆ng rŏ, hiôk chơt ăn kơ dih kau. Kon pơlei bơngai Bahnar bơ̆n tơ̆ au, bu bu jei bơnê kơ ƀok Hip-Bơngai hlôi choh trong choong glung chông ba kon pơlei atŏk tơ iung mŭk drăm, xut hŭt dôm tơdrong joăt pă trŏ lăp, băt vei răk tơƀăk mong tơdrong ‘lơ̆ng, tơgŭm djru ăn kon pơlei đei tơdrong hơrih sa phĭ tơtŏ dơnŏ ‘lơ̆ng dơ̆ng kơjăp.

Hoàng Qui/Amazưt tơblơ̆

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC