Hơ-iă mă blŭng lơ̆m tơdrong jang dăr lăng kơ Quốc hội ‘nŏh jĭ tơdrong apinh jet păng tơl nơ̆r apinh jet tơ̆ Hop akŏm mă 6 mưh đei năng jĭ “tơplih ‘nao”, “gĭt kăl”, ƀât lăp gơ̆h năng jĭ “đơ̆ng sơ̆ tam mă biơh đei” mưh chă hơlen năng dơ̆ng dôm tơdrong đei apinh jet lơ̆m hlŏh 1 puăt jăl jang.

Ưh pă đei jơ apinh jet hmă nhen thoi dôm ‘măng hop akŏm adrol ki, mă jơ apinh jet âu đei ƀôh tôch ‘lơ̆ng, ‘măng mă blŭng nhen thoi nơ̆r Kơdră Quốc hội Vương Đình Huệ pơma: “‘Nâu jĭ ‘măng mă blŭng lơ̆m jăl XV, Thủ tướng, đĭ đăng Phó Thủ tướng teh đak păng 21 ‘nu ƀok Kơdră tơm chĕp kơ̆l anih jang kơpal vang iung tơl tơblang ăn dôm nơ̆r apinh đơ̆ng bơngai tang măt Quốc hội. Hăm tơdrong đei apinh tôch xă, ƀơm truh 21 tơdrong pha ra băl, 10 tơdrong tơchơ̆t đơ̆ng Quốc hôị đei hơmet jing 4 grŭp tơdrong kiơ̆ tơdrong Pơchĕh đơ̆ng Anih chĕp kơ̆l pơgơ̆r Quốc hội.”

‘Măng mă blŭng lơ̆m jăl 15, Quốc hội pơgơ̆r apinh jet dôm bơngai jang lơ̆m Khul kơdră teh đak găh bơ̆ jang dôm tơdrong tơchơ̆t đơ̆ng Quốc hội jăl 14 păng đơ̆ng blŭng jăl jang kơ Quốc hội 15 truh đĭ Hop akŏm mă 4 găh tơdrong dăr lăng kiơ̆ tơdrong jang, apinh jet truh rim tơdrong. Tơdrong apinh jet đei pơih xă, ƀơm truh 4 grŭp jang muk drăm kăl; tơdrong jang mŭk drăm tơm; găh tơdrong jang nội chính, tư pháp; joh ayo kơ dŏ xoang, tơpôl. Apinh jet oei đei dơ̆ng tơdrong ‘nao ‘nŏh jĭ dôm Kơdră Anih jang kơ Quốc hội kŭm “iung pơma” vang pơm hơdăh lơ tơdrong. Bơngai tang măt păng bơngai tăh hla tơchĕng ‘lơ̆ng dôm tơdrong jang dăr lăng đơ̆ng Quốc hội.

Adrol kơ ‘nŏh, tơ̆ Hop akŏm mă 5, hăm 4 grŭp tơdrong jang đei: bơngai jang, linh jĭ rơka păng tơpôl; khoa hŏk păng kơmăy kơmŏk; trong nơnăm chơ chuĕn păng hơdrĕch hơdrung đei rơih, lơ tơdrong ƀôh tôch hơiă, ‘măng mă blŭng iŏk đei tơ̆ jơ apinh jet kiơ̆ đon chĕng “5 Tơdrong” đei (Đĭ jơhngâm - Tôch ai – ‘Lơ̆ng hơiă - Ƀĕnh tơdrong adrin – Jang tơnăp), ‘nŏh jĭ: 454 ‘nu bơngai tang măt vang chih măt apinh jet, 112 ‘nu bơngai tang măt apinh jet păng 49 ‘nu bơngai tang măt iung pơma pơjăh vă pơm hơdăh hlŏh dơ̆ng rim tơdrong- ‘nâu jĭ dôm kơsô̆ chih jô̆ tôch hơiă.

Hăm đon hơmet ming tôch ‘lơ̆ng găh kơsô̆ chih jô̆, ưh hli preh ƀơm đe nai, dôm bơngai tang măt pinh hơlen truh tôch hơnăp jang vei lăng teh đak đơ̆ng dôm bơngai chĕp kơ̆l păng dôm anih jang kơpal kiơ̆ nơ̆r pơjăh băl. Kiơ̆ bơngai tang măt Trần Thị Vân, khul Bắc Ninh tơdrong lơ bơngai tang măt tĭt kơmăy apinh iung pơma pơjăh oei tơƀôh jơhngâm đon dăr lăng truh tôch păng tơƀôh hơdăh tơdrong đei yoa đơ̆ng kon pơlei, tơdrong đei yoa kơ teh đak đei năng kăl hlŏh đĭ đăng: “Jơ pơma nuh tơ̆ Hnam hôp tôch rơhău, ưh lăp đei lơ bơngai tang măt apinh jet đĕch mă đơ̆ng rŏng kơ apinh jet, mưh Ƀok Kơdră chĕp kơ̆l anih jang kơpal tơl tơblang ‘nŏh đei dơ̆ng bơngai tang măt mĕh iung pơjăh.”

Hăm tơdrong dăr lăng kiơ̆ tơdrong jang, mĭnh tơdrong dăr lăng đơ̆ng Quốc hội đei bơ̆ jang ƀât tŏk bŏk jăl jang, "dăr lăng blŭng a", hơdai hăm tơdrong tơlĕch jang, chĕp kơ̆l pơgơ̆r. ‘Măng mă blŭng, 1 tơdrong dăr lăng đei tơmât hơdai 3 Tơdrong jang tơm kơ teh đak tôch gĭt kăl nhen Phŏ Kơdră Quốc hội, Kơdră chĕp kơ̆l Khul dăr lăng Trần Quang Phương pơma hơdăh: “‘Nâu jĭ ‘măng mă blŭng Quốc hội dăr lăng hơdai 3 tơdrong jang tơm kơ teh đak păng đei pơgơ̆r tŏk bŏk jăl jang. Tơdrong ‘nŏh tơƀôh hơdăh trong jang đơ̆ng hrôih, đơ̆ng kơ tăih kơ Quốc hội vă vang yak hơdai hăm Khul kơdră teh đak.”

Hăm jơhngâm đon kơchăng, “dăr” athei “hơlen”, tơpăt, ưh đei ver tơdrong kiơ, tơtom lăng ƀôh dôm tơdrong pơmat tat, tơhlăk tăk, Quốc hội oei hơnơ̆ng yak hơdoi hăm hăm Khul kơdră teh đak vă chă trong sek tơlang, mă loi ƀât mă khei ‘năr bơ̆ jang 3 tơdrong jang tơm kơ teh đak đơ̆ng 2021-2025 oei pă 2 sơnăm dơ̆ng đĕch tôch bơih. Dăr lăng hăm jơhngâm đon tơpăt ‘lơ̆ng vă pơjing păng hơmet pơ ‘lơ̆ng, lơ̆m noh pơjing jĭ tơdrong tơm hlŏh vă rim tơdrong roi đunh roi ‘lơ̆ng ƀiơ̆, ‘nâu jĭ tơdrong mă Kơdră Quốc hội Vương Đình Huệ pơma truh lơ̆m lơ ‘măng hop akŏm păng hăm sơnăm 2023, Kơdră Quốc hội pơma hơdăh, dăr lăng kiơ̆ tơdrong jang jĭ 1 tơdrong pơchĕh tôch rơgei lơ̆m tơdrong jang Quốc hội:

“Dăr lăng jĭ tơdrong tơm, gĭt kăl vă hơnơ̆ng tơplih ‘nao, kiơ̆ tơdrong dăr lăng âu vă bơ̆n ƀôh anih jang chinh trĭ thoi yơ, dôm tơdrong kiơ tơ̆ ning mônh kơnh, kơplăh dang ei vă hơmet pơ ‘lơ̆ng. Dăr lăng lơ̆m sơ năm ‘nâu athei hơlen năng dôm tơdrong oei bơ̆ jang, vă akhan hơlen năng dôm tơdrong ‘nŏh thoi yơ. Nhen hơlen năng 3 Tơdrong jang tơm kơ teh đak ‘nŏh jĭ 1 pơtih gia. Kơlih đei tơdrong dăr lăng âu mă hop akŏm ưh ê truh âu kơnh gơ̆h đei tơdrong Tơchơ̆t tơlĕch 1 kơsô̆ trong chĕp kơ̆l pơgơ̆r vă hơtŏk hrĕnh tơdrong bơ̆ jang 3 Tơdrong jang tơm âu, thoi nŏh tơdrong dăr lăng gơ̆h đei yoa, kăp gĭt, tơklep hăm tơdrong arih xa. Dăr lăng oei pơih đei trong ‘lơ̆ng ‘nŏh jĭ ƀât doh bơih lah.”

Hăm jơhngâm đon “hơnhăk tơdrong arih xa yăn âu mât lơ̆m hop akŏm”, chĕp nơ̆r pơkăp Quốc hội hơnơ̆ng ‘măng mơ̆ng nơ̆r pơma đơ̆ng yăn âu, mơ̆ng tơdrong hơpơi ‘mĕh đơ̆ng kon pơlei, sơnăm 2023, ‘măng mă blŭng, Quốc hội pơma nuh tơ̆ Hnam hôp găh hla ar chih tơroi tơdrong dăr lăng sek tơlang nơ̆r pơma apinh đơ̆ng bơngai tăh hla gơih ăn Hop akŏm mă 4 păng hop akŏm mă 5, Quốc hội khóa XV. Tơdrong ‘nâu ăn ƀôh jơhngâm đon tơnăp tơpăt ‘lơ̆ng, pơ̆n tơplih ‘nao, năng kăl nơ̆r pơma đơ̆ng bơngai tăh hla, tơrek truh tơdrong sek tơlang kiơ̆ nơ̆r pơma apinh đơ̆ng bơngai tăh hla đơ̆ng anih tang măt tih hlŏh ăn kon pơlei; pơjing đei đon lui kơjăp mưh bơ̆ jang dăr lăng ‘moi kiơ̆ tơdrong arih xa kon pơlei, đon tơtăm, pơngơ̆t ăn kon pơlei.