Kơtơ̆ng ang đơ̆ng hop akŏm tơbăt, bơngai kon kông tơmơ̆t dang 14,7% măt bơngai Việt Nam (hơtŏ hăm hloh 14 triu ‘nu bơngai), hăm măt bơngai kon pơlei tŏk tĕnh koăng păng tŏk bŏk lơ̆m jăl măt bơngai hơ iă hloh. Mă lei, găh tơdrong bơ̆ jang hơgei oei tim mă lơ, măt bơngai ,jang hlôi đei hŏk pơhrăm lăp iŏk đei dang 6,2%-tim mă hơtŏ hăm 1/3 pơtêng hăm jô̆ hơtŏ lơ̆m teh đak. Rim tơdrong jang tơgŭm djru atŏk tơ iung khul bơ̆ jang bơngai kon kông ưh kơ hơtŏ, tim mă tơpă jang ‘lơ̆ng hơtŏk jơhngơ̆m đon bơ̆ jang hơdrin kơ kon pơlei kon kông.

Lơ̆m trong chih pơprŏ ăn, jăl jang 2025-2035, Hơnih tơm vei lăng Hnam trương pơtho pơhrăm hlôi tơlĕch trong jang pơjing khul bơ̆ jang kon kông đei bơ̆ jang gơh hơgei, akŏm lơ̆m rim tơdrong jang: Y khoa, Dược học, Kmăi kmŏk kơtơ̆ng ang, Choh jang sa, Jên hu-Hơnih mong jên păng pơtho pơjing ƀok thây kô pơtho. Truh sơnăm 2035, khul bơ̆ jang gơh bơngai kon kông gô pran kơtang, trŏ lăp hăm tơdrong pơkoel atŏk tơ iung rim tơdrong bơ̆ jang kăl hloh, tơgop pơm sơđơ̆ng tơdrong jang, hơtŏk jang sa đei iŏk yoa kơjăp păng tơgop gĭt kăl lơ̆m atŏk tơ iung mŭk drăm-tơpôl tơring kon kông păng lơ̆m teh đak.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Nam - Kơ iĕng Kơdră chĕp pơgơ̆r Hnam Trương Đăi hŏk Tây Nguyên akhan, vă iŏk đei trong tơlĕch jang, kăl iung jang hloi tơdrong pơtho pơhrăm rim tơdrong bơ̆ jang kăl hloh atŭm hăm xek tơlang hloi dôm tơdrong mŭk drăm - tơpôl tơ̆ tơring.“Lơ̆m tơdrong choh jang sa, kăl iung jang hloi choh jang sa kmăi kmŏk hơgei sinh hŏk, pơm tơlĕch păng rim tơdrong jang đei ƀơm truh vă pơjing hơnih jang kăl hloh, tơm hloh. Adoi kăl đei iung jang hơdoi ƀar păh rim tơdrong hŏk pơhrăm đơ̆ng yư̆ ƀĭ, đăi hŏk truh đơ̆ng rŏng đăi hŏk. Mă lei, tơdrong mă ou đei ƀơm truh tơdrong pơkăp krao tơmơ̆t sinh viên  kơna kiơ̆ kơ ĭnh kăl đei trong pơkăp hơdăh găh krao tơmơ̆t dôm yơ hăm rim hnam trương vă hnam trương đei trong pơtho pơhrăm. ‘Ngoăih tơdrong tơgum djru lơ̆m hŏk đăi hŏk, jei kăl đei kon jên tơgŭm hŏk pơhrăm ‘măn ăn bơngai kon kông hŏk dơ̆ng găh thak si, tiên si vă pơjing đei khul jang gơh hơgei”

Lơ̆m tơdrong bơ̆ jang vei lăng pơtho pơhrăm, PGS.TS. Tô Văn Phương -Kơdră chĕp pơgơ̆r Hơnih pơtho pơhrăm Đăi hŏk kơ Hnam trương Đăi hŏk Nha Trang - Pơma tơbăt dôm tơdrong oei ƀơ ƀreh găh tơdrong kon jên hŏk pơhrăm lơ̆m khei ‘năr rim hnam trương vă jê̆ jang kiơ̆ trong tơchă jên kơdih. Ƀok athei kăl đei dơ̆ng teh đak tơgŭm djru hăm sinh viên kon kông.“Hrei ou, tơdrong jang mŭk drăm-tơpôl tơ̆ tơring kon kông oei tôch mơmat tat, lơ̆m mă truh ou kơnh rim hnam trương găh lơ kon jên bơ̆ jang đơ̆ng tơchă kơdih kơna tơdrong kon jên mơ̆t hŏk pơhrăm jĭ tơdrong mơmat tat tơpă mơ̆n. Kơ yuơ lơ loh, trong bơ̆ jang tơgŭm djru đơ̆ng teh đak tơgŭm ăn kon jên hŏk pơhrăm ăn sinh viên kăl đei vei kơjăp, lăng ba kơtang hloh dơ̆ng vă pơjing rơvơn ăn đe oh đei mơ̆t hŏk pơhrăm đăi hŏk.”

Kiơ̆ trong ƀôh hơdăh đơ̆ng bơngai tang măt ăn hơnih pơtko pơhrăm jang pơgang ŭnh hnam pơm tơm, Tiến sĩ, Bác sĩ Lưu Viết Tĩnh – Kơ iĕng Kơdră chĕp pơgơ̆r Hnam trương Đăi hŏk Y Dược Buôn Ma Thuột - akhan, oei đei dôm tơdrong tim mă lăp găh trong tơgŭm djru đơ̆ng teh đak ƀar păh hnam trương teh đak păng hnam trương kon pơlei pơjing kơdih.“Nhôn kĕ pơtho pơjing khul bơ̆ jang hơgei tơgŭm ăn bơ̆ jang vei lăng năng tông jơhngơ̆m jăn ăn kon pơlei. Kơna, nhôn hơpơi ‘meh vă đei tơdrong hơtŏ dih băl ƀiơ̆ lơ̆m tơdrong pơjing trong tơgŭm djru ăn hnam trương teh đak păng hnam trương kon pơlei pơjing kơdih”.

Rim nơ̆r tơgop tơ̆ hop akŏm jei hơlen hơdăh, kăl pơm pơkeh trong pơkăp krao tơmơ̆t hŏk tro mă trŏ lăp hăm dôm tơdrong rơvơn kơ tơring kon kông; tơ iung pơjing tơdrong tơgŭm djru kon jên hŏk pơhrăm, kon jên hŏk, jên oei sa; adoi đei trong krao tơmơ̆t bơ̆ jang lăp đơ̆ng rŏng hŏk đang. Lơ kơdră tang măt jei apĭnh athei lăng kơ jăp truh tơ iung pơjing khul ƀok thây kô pơtho ‘noh bơngai kon kông tơ̆ rim hnam trương đăi hŏk, kao đăng tơ̆ tơring.

PGS.TS. Nguyễn Anh Dũng, Kơ iĕng Kơdră Hơnih bơ̆ jang Pơtho pơhrăm Đăi hŏk găh Hơnih tơm vei lăng Hnam trương pơtho pơhrăm sơkơ̆t hơdăh, Hơnih tơm gô tơgoăt iŏk, rơih dôm nơ̆r tơgop vă pơm pơkeh Trong vă pơjing, pơtruh ăn Khul kơdră chĕp pơgơ̆r Teh đak kĭ tơchơ̆t, tơgop pơjing đei trong jang hơ iă ăn atŏk tơ iung kơjăp ‘lơ̆ng, sơđơ̆ng ăn rim răih bơngai kon kông jei đei mơ̆t hŏk pơhrăm lơ̆m hnam trương ‘lơ̆ng hơ iă hloh.