Tơdrong jang 8, yoa Khul drŏ kăn Việt Nam pơgơ̆r, đei bơ̆ jang roi đunh roi đei yoa ƀiơ̆ hăm tơdrong pơm hơtŏ băl kơplăh drŏ kăn păng drŏ nglo, sek tơlang đei lơ tơdrong kăl hăm đe drŏ kăn păng hơioh. Vă hơtŏk tơdrong jơnei iŏk đei păng jang ‘lơ̆ng hlŏh dơ̆ng lơ̆m jăl mă II (2026-2030), Tiến sĩ Lê Ngọc Thắng roi tơƀôh 4 tơdrong kăl đei sek tơlang mă ‘lơ̆ng. Mă mônh jĭ Tơmât hơdai jên jang găh pơm hơtŏ drŏ kăn hăm drŏ nglo dăh mă tơmât jên jang hơdrô̆?

Kiơ̆ ƀok, đĭ truh jơnăr athei tơplih ming. Tơdăh adrol ki tơdrtong tơmât hơdai tơdrong jang găh pơm hơtŏ drŏ kăn hăm drŏ nglo hăm lơ tơdrong jang nai ‘nŏh tôch kơ kăl vă pơm hơtŏk đon hlôh vao, ‘nŏh găh đunh đai ning mônh kơnh, hơtŏ băl đơ̆ng drŏ kăn hăm drŏ nglo kăl đei pơ ‘nhŏ jên tơmât jang hơdrô̆: "Inh tơchĕng, tơdrong pơm hơtŏ băl đơ̆ng drŏ kăn hăm drŏ nglo ‘nŏh jĭ tơdrong ƀơm truh 1 puăt tơpôl... Roi jang hơdai tŏ sĕt roi ‘lơ̆ng, yoa hơtŏ băl kơplăh drŏ kăn hăm drŏ nglo kăl đei năng jĭ 1 tơdrong pơ ‘nhŏ jên tơmât jang hơdrô̆, mă ưh sĭ vă tơgŭm băl."

Tơdrong mă 2 ‘nŏh Druh kiơ̆ ‘lơ̆ng hăm tơdrong hơmet ming trong vei lăng. Tơdrong kăt tơjur khul Kơdră pơgơ̆r tơring lăp pă 2 tăl ‘nŏh khul kơdră pơgơ̆r dêh char păng khul kơdră pơgơ̆r tơ̆ xăh tơlĕch đei 1 nơ̆r apinh tih găh Khul drŏ kăn păng đon rơgei mưh bơ̆jang đơ̆ng đe kăn ƀô̆ tơ̆ tơring. Tơdrong ‘nâu athei hơtŏk pơtâp pơhrăm, hơtŏk đon rơgei ăn kăn ƀô̆ Khul tơ̆ dêh char păng tơ̆ xăh vă đe sư hlôh vao păng tơlĕch jang đei yoa ‘lơ̆ng.

Tơdrong mă 3 ‘nŏh athei hơlen năng găh khoa hŏk. Kiơ̆ Tiến sĩ Lê Ngọc Thắng, athei đei 1 tơdrong chih pơtôch 10 sơnăm (2021-2030) mă ‘lơ̆ng păng ‘moi kiơ̆ tơ̆ yăn âu vă đei nơ̆r tơl ăn tơdrong apinh: Tơdrong jang 8 hlôi pơm tơplih đei yă kiơ găh tơdrong pơm hơtŏ drŏ kăn hăm drŏ nglo kon kông? Dôm tơdrong hơlen năng âu jĭ tơdrong tơm vă tơlĕch trong tơgŭm tơ̆ hơnăp ning mônh.

Păng tơdrong mă 4 ‘nŏh Tơmât hơdai dôm tơdrong kăl lơ̆m tơpôl. Hơtŏ băl kơplăh drŏ kăn hăm drŏ nglo ưh gơ̆h tơpleh hăm dôm tơdrong tơtŏ nhen iŏk unh om hrôih, oei băl hơgăm, tơdrong hrĕch hơchăng băl mưh drŏ kăn năm jang hơtăih, tơrôp drŏ kăn dăh mă tĕch bơngai. Tơdrong jang 8 athei chih hơdăh păng sek tơlang dôm tơdrong ‘nâu, năng ‘nŏh jĭ 1 păh ưh gơ̆h thiê̆u lơ̆m trong pơjao hơnăp jang ăn đe drŏ kăn.

Tiến sỹ Lê Ngọc Thắng athei, tơ̆ hơnăp kơnh bơ̆ jang mă ‘lơ̆ng tôm tơdrong mă lei athei rơih đei tơdrong kăl vă jang. Hơnơ̆ng jang kiơ̆ rim tơdrong hơgăt tơm: hơtŏk đon hlôh vao, vei lăng tơdrong đei yoa trŏ luơ̆t, vei lăng năng tông truh tơdrong arih xa găh tơmam drăm, jơhngâm đon păng mă loi ‘nŏh pơm hơtŏk hơnăp gơ̆h jang mŭk drăm ăn đe drŏ kăn.

“Tơdrong tơgŭm ăn hơdrĕch kon kông mă tơpă ‘nŏh jĭ tơdrong jang đơ̆ng lơ anih, lơ tơdrong jang đei ƀơm truh tơ̆ kon bơngai – ưh lăp hăm 53 hơdrĕch kon kông đĕch mă đei hloi tơpôl bơngai Yoăn. Sư đei tôm găh jang pơgang, jŏh ayŏ kơ dŏ xoang, pơtho pơhrăm, sut pơđĭ pơngot, tơjur tơnuh hin. Yoa thoi noh, dôm tơdrong jang lơ̆m Tơdrong jang tơm kơ teh đak athei hơlen năng mă tôm. Găh đon tơchĕng trong bơ̆ jang, inh lăp đon hăm tơdỏng dăr lăng, bơngai jang păng tơring hlôi đei chih lơ̆m tơdrong jang, mă loi ‘nŏh pơ ‘nhŏ ăn dôm tơring pơmat tat dêh hlŏh.”

Tơdrong jang 8 ưh lăp 1 tơdrong bơ̆ jang hmă đĕch mă sư tơƀôh hơdăh đon pơhnŏng chinh trĭ tôch tih đơ̆ng Đảng păng Teh đak. Hăm hơnăp jang hơdrol đơ̆ng Khul drŏ kăn Việt Nam, tơdrong akŏm jơhngâm bơ̆ jang dôm tơdrong jang tôch hơdăh, sek tơlang dôm tơdrong kăl păng dar dĕh năm truh tơdrong năng hơtŏ băl kơplăh drŏ kăn hăm drŏ nglo jĭ mĭnh tơdrong tơmât jên jang tơpăt ‘lơ̆ng gô jing chơ khoă vă pơm tơplih kơjăp ‘lơ̆ng, pơjing đei 1 tơpôl hơtŏ băl.