VOV4.Bahnar - Khôi luơ\t pơkăp xơnăm 2013 kơ teh đak bơ\n ưh adro# tơchơ\t găh xơnong jang đơ\ng Teh đak lơ\m tơdrong tơgu\m kon pơlei kon kông, mă kăp g^t hloh noh Teh đak pơm trong hiôk vă kon pơlei kon kông che\p vei jơhngơ\m pran, atu\m hơto\k tơ iung hăm teh đak. ‘Nâu jing đon kơche\ng ‘nao, chih io\k păng xơkơ\t tơdrong kơdihhơto\k tơ iung đơ\ng kon pơlei kon kông, ưh kơx^ gơnơm lơ\m tơdrong tơgu\m đơ\ng Teh đak.

Lơ xơnăm kơ âu, tơdrong ưh đei tơdrong jang tơ\ tơring groi kông, tơring ataih yaih duh oei [ôh lơ. Đơ\ng ro\ng kơ rim xơnăm ho\k, đei dôm j^t rơbâu ho\k tro lăm 9 tơ\ tơring groi kông găh tu athei rơih hơlen: pơtoi ho\k jăl 3 dăh mă le# ho\k vă năm chă tơdrong jang. Păng 3 xơnăm kơ âu, đei minh tơdrong ho\k tenh hlôi păng to\k bo\k oei đei dôm tơring io\k jang. Tơdrong pơtho âu đei krao noh “9 ko\ng”. Kiơ\ um ru\p pơtho tơdrong jang 9+, đe oh ho\k truh lăm 10, gơh ho\k tơdrong hlôh vao răh vă keh đang jăl ho\k trung ho\k phôh tho\ng păng ho\k răh trung ka#p tơdrong jang. ‘Nâu đei lăng jing minh lơ\m dôm trong jang hơto\k kloh kle\ch ăn bơngai jang.

Oh Sằm Thị Chung, bơngai hơdrung Dao jing bơngai ho\k ăh xơnăm mă hơtuch kơ lăm trung ka#p choh pơtăm păng vei lăng ‘long pơtăm, hnam trưng cao đăng pơtho tơdrong jang ăn ho\k tro kon kông Bắc Kạn. Mă xơnăm oei ‘la#p mă lei đơ\ng ho\k ăh jăl 2, oh hlôi xơkơ\t ho\k kiơ\ trong ho\k tơdrong jang păng gô pơtoi ho\k to\k tơ\ cao đăng, hơto\k tơdrong jang po: “Đơ\ng ro\ng ho\k đang le\ch ‘măng khuă noh inh gô vă năm jang tơ\ dôm teh đak choh pơtăm kiơ\ trong ‘nao hơto\k tơ iung pran nhen Nhật Bản păng Đài Loan noh inh gô ho\k hơlen tơdrong hlôh vao, ako\m đei lơ tơdrong juăt jang. Ning mônh chôt vih tơ\ pơlei pơla inh gô pơtơm tơdrong jang”.

Mă lei to\ xe\t kon hơ ioh kon kông hrôih băt găh tơdrong pơm jang nhen oh Chung. Yuơ đei anih jang ko\ng ng^p tơje# noh lơ bơngai mơlôh đơ\ng tơring groi kông hlôi năm jang tơ\ ‘nguaih. Đơ\ng ro\ng 5 -10 xơnăm, chôt vih tơ\ tơring, oei [ôh lơ bơngai ưh đei tơdrong jang. {ok thây Vũ Tố Uyên, Kơdră khoa Cơ Đie#n, Hnam trưng Cao Đăng pơtho tơdrong jang ăn ho\k tro kon kông Bắc Kạn ăn tơbăt: “Dôm xơnăm tơje# âu, lơ oh ho\k đang phôh tho\ng noh đe oh năm jang tơ\ dôm ko\ng ti. Đơ\ng ro\ng kơ jang đunh noh đe oh chôt vih pơlei pơla păng tam mă đei tơdrong jang. Kơyuơ thoi mă khei năr tơje# âu, đe oh pơtơm kơche\ng truh tơdrong năm ho\k pơm jang noh jing tơdrong tơm kơjăp ăn kơ po păng đe oh rơih ăn kơdih po trong ho\k tơdrong jang”.

Vă hơto\k hlôh vao ăn bơngai ho\k duh nhen tơgu\m axong ho\k hrôih ăn ho\k tro đơ\ng lăm 9, tơdrong ho\k 9+ hlôi tơgu\m ăn kon hơ ioh kon kông hiôk hloh chă rơih ho\k tơdrong jang gơh tơnăp hloh. Ho\k tro ho\k đang trung học cơ sở năm ho\k tơdrong jang noh ưh huach jên mưh ho\k tơ\ rim hnam trưng cao đăng. Pơtăl kơ le# ho\k kơplăh kơplơt tơ\ pơlei pơla, tơgu\m unh hnam jang mir na dăh mă năm jang tơ\ tơring kơdra#m hăm tơdrong jang ưh đei xơđơ\ng, xa jên khei to\ xe\t, noh đơ\ng ro\ng 2 xơnăm ho\k, đe oh đei [ăng ho\k pơhrăm, đei hloh [ăng ho\k tơdrong jang hăm jên khei jang đơ\ng 4 triu 700 rơbâu hlj. Oh Hoàng Văn Quang, tơ\ xăh Sơn Nam, apu\ng groi kông Sơn Dương, dêh char Tuyên Quang ăn tơbăt: “Tơ\ hnam trưng đei ho\k jang hadoi hloi păng đei hnam trưng tơroi ăn tơdrong jang, đei jên khei xơđơ\ng păng tơdrong jang adoi xơđơ\ng mơ\n”.

Kiơ\ kơ [ok Lê Quân, Thư\ trưng Anih tơm Axong jang, Linh j^ rơka păng Tơpôl, hăm ho\k tro, tơdrong rơih trong ho\k “9+” jing trong kơđeh păng tro\ [lep hăm tơdrong ke\ đei kơ lơ ho\k tro vă đei minh tơdrong jang hăm jên khei jang xơđơ\ng. Đơ\ng ro\ng io\k [ăng trung ka#p, đe oh gơh to\k ho\k truh cao đăng păng đăi ho\k hloi:  “Bơ\n gơh chă chih ako\m tơdrong pơtho đơ\ng 2 truh 4 dăh mă 5 xơnăm, kiơ\ kơ rim tơdrong jang vă đe mon chă rơih ho\k. Păng tơdrong pơtho âu đei chih ako\m tôm păng pơjao xơnong dơnơm ăn kơdră đom hnam trưng cao đẳng, trung ka#p vă chih ako\m tơdrong pơtho pơm jang păng pơtho ho\k pơhrăm đei tơguăt hăm dih băl. Thoi noh đe mon ho\k đang tơdrong pơtho pơm jang noh duh đei tơdrong tơm hlôh vao păng đe mon gơh chă năm jang tơ\ âu tơ\ to vă đei minh tơdrong jang tơnăp dăh mă ho\k to\k kơjung hloh”.

Pơtăl kơ hiong 3 xơnăm dơ\ng kiơ\ ho\k trung ho\k phôh tho\ng, kơtă đơ\ng ho\k lăm 9, ho\k tro ho\k jăl trung ka#p kao đẳng gô gơh năm jang hrôih hloh. ‘Nâu jing minh lơ\m dôm trong jang kăp g^t vă axong pran đơ\ng ro\ng kơ ho\k đang trung ho\k cơ sở, trung ho\k phôh tho\ng, dru\t kơtang tơdrong pơtho bơngai jang hlôh vao pơm jang kloh kle\ch, mă hăt noh bơngai jang rơgei tơgop hơto\k mu\k drăm – tơpôl ăn dôm tơring groi kông găh tu.

Lan chih păng rapor