VOV4.Bahnar - COVID-19 jing tơdrong j^ hli hlơt hloh lơ\m 100 xơnăm kơ âu, ưh adro# pơrăm tih tên hăm tơdrong erih, jơhngơ\m jăn kon pơlei mă oei pơrăm kơtă, lang xă đunh đai truh rim tơdrong erih mu\k drăm, ch^nh tr^, joh ayo\, tơpôl tơ\ đ^ đăng tơring lơ\m kơpal teh. Pơrang j^  COVID-19 hơbuh pơrăm hlăm hăm tơdrong vei xơđơ\ng dôm xơnong tơno\k kon bơngai păng pơm hơto\k tơdrong ưh hơto\ hơnơ\ng. Lơ\m khei năr pơrang j^ hơbuh hli, Đảng, Khul kơpal teh đak Việt Nam hlôi păng to\k bo\k kơ 'nôh đ^ jơhngơ\m vă vei xơđơ\ng tơdrong erih, xơnong gơh đei vei lăng jơhngơ\m jăn ăn kon pơlei.

Ưh adro# đei dôm trong jang tang găn pơrang j^ hơbuh, hơmet j^ ăn dôm bơngai [ơm virus COVID-19, Việt Nam oei kơdih adrin chă trong pơm tơle\ch păng hơlen tơm a hla chă vaccine vă vei xơđơ\ng ăn rim bơngai, ưh đei tơklăh pơdro\ng hin dơnuh, kră mơlôh, dro\nglo drăkăn, ưh đei tơklăh hơdrung bơngai, mă tôm bơngai gơh đei xơnong [et vaccine bơ\ng pơrang j^ hli hlơt âu.

Việt Nam hlôi vang ako\m “tơdrong pơlong” chơ chă vaccine tang găn păng tơjră pơrang j^ păng jing 1 lơ\m kơso# 40 teh đak mă blu\ng [et hơlen vaccine hăm kon bơngai. Khul kơpal teh đak Việt Nam pơgơ\r rim anih pơm jang lơ\m teh đak hơto\k dôm tơdrong chă hơlen pơm tơle\ch vaccine. Truh khei năr âu đei 4 anih jang hơlen pơm tơle\ch, kơche\ng lơ\m xơnăm âu gô đei to\ xe\t jat noh minh anih jang pơm tơle\ch hơlen mă blu\ng ăh jăl 2, jăl 3 tơ\ Việt Nam.

Kiơ\ kơ noh, anih mă blu\ng vang chă hơlen, pơm tơle\ch vaccine bơ\ng j^ Covid-19 noh Anih jang Hadoi Ko\ng nge# sinh ho\k pơgang Nanogen (plei tơm Hô Ch^ Minh). Adro# đơ\ng ro\ng 5 khei, hăm tơdrong adrin kơ ‘nôh, hơto\k gơh rơgei, Anih jang Nanogen hlôi pơm tơle\ch keh kong vaccine Nano Covax vă [et hơlen lăng tơdrong x^t.

Mă blu\ng dôm bơngai juăt jang xơkơ\t, vaccine Nano Covax xơđơ\ng, ke\ tang găn pơrang j^, ke\ pơlôch virus SARS-CoV-2, jo# hloi hăm xơmach tơplih yo\ng. Dôm bơngai chih măt [et hơlen adoi ‘lơ\ng xơđơ\ng găh jơhngơ\m jăn, minh [ar bơngai noh đei [ôh j^ ăh anih [et pơgang, pơlo\ iơ iă mă lei klaih đơ\ng ro\ng kơ minh [ar năr. Anih hơdăh pran kơ vaccine Việt Nam noh đei vei lơ\m hơyuh to# kơtuh hơngeo (đơ\ng 2 truh 8 đo#), lơ\m kơplăh vaccine kơ minh [ar anih bơ\ pơgang nai noh athei vei lơ\m hơyuh âm 75 đo#, tơnap tap lơ\m tơdrong chă chơ pơdu\.

Atu\m hăm noh,  vaccine bơ\ng j^ COVID-19 kơ Anih pơm tơle\ch  Vaccine păng Tơmam bơ\ng j^ kơso# 1 (VABIOTECH) duh hlôi keh đang tơdrong pơm tơle\ch hơlen lơ\m lăm th^ ng^m păng to\k bo\k oei xơkơ\t lăng tơdrong xơđơ\ng, ke\ tang găn j^ đơ\ng vaccine hăm kon tơrong. ‘Nguaih kơ noh, Anih hơlen vaccine păng Tơmam bơ\ng j^ Y te# (IVAC) păng Anih Hơlen pơm tơle\ch vaccine păng Tơmam bơ\ng j^ Y te# (POLYVAC) adoi to\k bo\k oei hơlen, pơm tơle\ch vaccine bơ\ng j^ COVID-19. Thoi noh, jo# truh dang ei, Việt Nam hlôi đei tôm 4 anih pơm tơle\ch vaccine bơ\ng j^ COVID-19 păng hlôi đei 2 kơloăi vaccine đei [et hơlen hăm kon bơngai.

Vă kơ hiôk ăn tơdrong jang tang găn păng tơjră pơrang j^ ăh vaccine lơ\m teh đak tam mă keh kong, Việt Nam duh hăt hot tơchă kơloăi vaccine nai kiơ\ tơdrong tơre\k, pơma đam kơtă hăm dôm anih pơm tơle\ch đơ\ng teh đak đe vă dăh tom axong ăn tơdrong tang găn păng tơjră pơrang j^, pơm kiơ\ tơchơ\t 2 tơdrong tơbang ăh Năr 24/2, khul vaccine mă blu\ng hlôi vih truh Việt Nam păng năr 8/3, Anih tơm Y te# hlôi tơle\ch [et vaccine bơ\ng j^ COVID-19 đơ\ng  Astra Zeneca tơ\ 18 anih jang y te# to\k bo\k oei hơmet ăn bơngai [ơm j^ COVID-19 păng dêh char Hải Dương. {o# trưởng Anih tơm Y te# Nguyễn Thanh Long ăn tơbăt: “Ưh gơh xơkơ\t tôm vaccine dang ei jo# hloi vaccine hlôi yua noh xơđơ\ng 100%, păng dôm anih [et hơbo\ đei dôm tơdrong blơ\ pơgang đơ\ng ro\ng kơ [et, đơ\ng da [iơ\ truh ưh kơ ‘lơ\ng đơ\ng ro\ng kơ [et pơgang. Yuơ noh, Anih tơm Y te# hlôi pơgơ\r dôm anih juăt jang vă pơm thoi yơ bơ\n pơgơ\r đei anih [et pơgang bơ\ng j^, pơgơ\r đei ‘năr [et pơgang bơ\ng j^ gơh xơđơ\ng hloh”.

Kiơ\ {o# trưởng Anih tơm Y te# noh, Anih tơm Y te# to\k bo\k oei hăt hot pơma đam hăm dôm anih jang nai, minh [ar teh đak nai vă đei thêm vaccine. Kiơ\ pơkăp atu\m noh pơm jang kơjăp kiơ\ tơdrong pơgơ\r vă vei xơđơ\ng vaccine măh ăn kon pơlei, vă vei xơđơ\ng tơnăp lơ\m tơdrong tang găn păng tơjră pơrang j^: “Lơ\m xơnăm 2021 mưh [et pơgang ăn tôm kon pơlei noh athei vei xơđơ\ng 150 tr^u kơliu vaccine. Dang ei nhôn hlôi pơma đam hăm dôm anih jang nhen COVAC 30 tr^u kơliu lơ\m xơnăm 2021, mă kăl noh 6 khei je# đ^ xơnăm. Hăm Anih jang AstraZeneca hlôi pơkăp 30 tr^u kơliu. Thoi noh lơ\m xơnăm âu bơ\n đei 60 tr^u kơliu vaccine. Dang ei Anih tơm Y te# to\k bo\k oei pơma đam hăm anih bơ\ pơgang nai nhen anih pơm pơgang Pfizer, Moderna păng chă anih pơm tơle\ch vaccine đơ\ng Nga....”

Thoi noh, hăm pơkăp kơso# vaccine nhen tơ\ kơpal, tôm kon pơlei gô đei [et vaccine bơ\ng j^ COVID-19 lơ\m khei năr truh. Mă lei, tơ\ anăp gô axong adrol ăn 11 khul bơngai đei [et vaccine bơ\ng j^ COVID-19.

Lan chih păng rapor