VOV4.Bahnar - Xơnong joh ayo\ kơ hơdrung bơngai kon kông jing minh lơ\m dôm xơnong đei lơ tơdrong kăl păng tơroi hơdăh hloh kơ lơ\m dôm tơdrong kăl “hơdro#” lơ\m dôm xơnong tơno\k bơngai kon kông. Vei xơđơ\ng xơnong joh ayo\ kơ hơdrung bơngai kon kông hlôi đei khôi luơ\t apu\ng plenh teh păng Việt Nam xơkơ\t păng vei xơđơ\ng pơm kiơ\ lơ\m tơdrong erih.  

          Khôi luơ\t pơkăp xơnăm 2013 hlôi tơchơ\t dôm tơdrong kăl kơ xơnong joh ayo\ lơ\m Tơdrong pơkăp 5, Tơdrong pơkăp 41, Tơdrong pơkăp 42. Kiơ\ kơ noh, rim bơngai, lơ\m noh đei kon pơlei kon kông đei xơnong gơh vang jang kơ dôm tơdrong erih joh ayo\, vei răk tơ[ăk mong joh ayo\ adro#; xơnong gơh yua păng pơtho tơbăt nơ\r pơma adro# păng rơih io\k nơ\r pơma po vă pơma dơnuh; xơnong tơre\k păng gơh io\k yua kơjă joh ayo\. Lơ\m noh, xơnong gơh vang jang dôm tơdrong joh ayo\ đei lăng jing tơdrong tơm vă tơ 'ngla hơto\k tơ iung dơh po duh nhen hơto\k tơroh đơ\ng dôm bơngai lơ\m tơpôl pơlei pơla, đei tơg^t, vei vêr, vei xơđơ\ng tơdrong pơyua kơlih teh đak hơlen dôm tơdrong tơchơ\t “rim bơngai adoi hơto\ dih băl lơ\m khôi luơ\t pơkăp păng ưh đei tơklăh oei xa kơ rim tơdrong lơ\m erih xa”. Dăh mă oei akhan, rim bơngai, mă bơngai dăh mă ưh kơx^ bơngai Việt Nam, adoi gơh yua xơnong vang ako\m lơ\m tơdrong erih joh ayo\ hăm tôm tơdrong pơkăp kơ xơnong âu hơto\ hơnơ\ng păng ưh đei pu\ vă minh tơdrong chere tơklăh yơ kiơ\ kơ hnưr xơnăm, dro\nglo dăh mă drăkăn, kiơ\ tơdrong lui ngua kiơ, ho\k kơjung dăh mă kơđeh...

            Kiơ\ kơ noh, rim kon pơlei adoi gơh yua dôm tơdrong joh ayo\ kiơ\ pơkăp joh ayo\ đei tơ iung pơjing đơ\ng Teh đak, tơpôl păng kon pơlei, pơtih nhen: dôm anih pơchơt pơxo# tơpôl, cham pơhiơ\, hnam ako\m joh ayo\, anih đo\k hla bar săch, cham tơplo\ng kơdâu, anih pơdăh tơmam xo, anih cho# Internet tơpôl... Tơdrong xơkơ\t xơnong “io\k yua dôm anih joh ayo\” kiơ\ Tơdrong tơchơ\t 41 Khôi luơ\t teh đak Việt Nam nhen minh tơdrong kăl kơ xơnong joh ayo\ hlôi pơm hơdăh tơdrong kăl kơ xơnong âu. Atu\m hăm noh, adoi gơh tơre\k, gơh drơ\ng lăp, gơh pơkăp tro\ [lep xơnong chă ako\m lơ\m tơdrong erih joh ayo\ oei đei vei lăng kiơ\ dôm tơdrong tơchơ\t đơ\ng Khôi luơ\t teh đak “xơnong xơkơ\t hơdrung bơngai kơ po, gơh yua nơ\r kon kông po, gơh rơih io\k nơ\r pơma po vă pơma dơnuh” đơ\ng kon pơlei.

            Khôi luơ\t Việt Nam oei vei xơđơ\ng tơdrong hơto\ hơnơ\ng lơ\m tơdrong pơyua xơnong vang ako\m lơ\m tơdrong erih joh ayo\ kiơ\ dôm tơdrong tơchơ\t đei tơre\k truh dôm bơngai kue [ônh j^ bơnôh nhen đe drăkăn, đe hơ ioh...

            Hăm bơngai kon kông: 'Nguaih kơ xơnong pơkăp hơdrung bơngai kon kông kơ po, pơma nơ\r pơma kơdih po, rơih io\k nơ\r pơma po vă pơma dơnuh đei xơkơ\t lơ\m Tơdrong pơkăp 42 Khôi luơ\t teh đak xơnăm 2013, xơnong vang ako\m lơ\m tơdrong erih joh ayo\ oei đei vei xơđơ\ng kiơ\ dôm tơdrong tơchơ\t đơ\ng Teh đak hăm tơdrong chih tơbang hơdăh: chih măt te\ch răt hla bar chih ako\m păng xua#t bản dôm tak phâm, hla bar chih 'măn ăn xơnong jang ch^nh tr^, vei xơđơ\ng tơpôl, tơroi tơbăt jang tơbôl, 'măn ăn tơring kon pơlei kon kông, tơring jang mu\k drăm – tơpôl tơnap tap, tơring ataih yaih, tơring groi kông, achon teh, đe hơ ioh ie\, bơngai tol măt păng dôm xơnong kăl nai; tơre\k axong teh păng jên jang vă ming man anih jang chih tơle\ch hla bar kăl tơ\ tơring jang mu\k drăm tơpôl đei [ôh tơnap tap, tơring ataih yaih, tơring groi kông, tơring xơlam teh păng achon đak dơx^.

            Kiơ\ kơ yă Nguyễn Thị Hải Nhung, Kơdră Anih tơm jang Joh ayo\ kon kông, lơ\m Anih tơm Joh ayo\, Tơplo\ng kơdâu păng Tơmang pơhiơ\: Vă vei kơjăp xơnong âu, Teh đak bơ\n ưh adro# tơle\ch dôm hla bar pơkăp khôi luơ\t juăt jang vă pơm trong tơm kơjăp ăn khôi luơ\t găh pơm kiơ\ xơnong mă oei đei dôm trong pơkăp vei răk tơ[ăk mong păng hơto\k joh ayo\ nhen: Tơdrong pơkăp vei răk tơ[ăk mong, hơto\k joh ayo\ kon pơlei kon kông Việt Nam truh xơnăm 2020 kiơ\ tơchơ\t kơso# 1270/QĐ-TTg dăh mă tơchơ\t đơ\ng Anih tơm Pơtho pơhrăm găh tơdrong pơkăp pơtho nơ\r kon kông ăn đe kang [o#, bơngai jang tơ\ tơring kon pơlei kon kông; vei răk tơ[ăk mong hơbăn ao tanh juăt jue kơ kon pơlei kon kông  Việt Nam lơ\m jăl jang hrei âu.  

            Mă kăl lơ\m Tơdrong Pơkăp hơto\k mu\k drăm tơpôl tơring kon pơlei kon kông păng groi kông đơ\ng xơnăm 2021-2030 noh duh axong minh [ar tơdrong jang đei tơre\k, vă vei răk tơ[ăk mong kơjă joh ayo\ păng xơnong vang jang lơ\m dôm tơdrong joh ayo\ kơ kon pơlei kon kông păng groi kông: Ako\m pơm kiơ\ tơchơ\t kơso# 88 đơ\ng Kuôk ho#i găh k^ pơkăp Tôm tơdrong jang hơto\k mu\k drăm tơpôl tơring kon pơlei kon kông păng groi kông jăl xơnăm 2021-2030 vă vei răk tơ[ăk mong đei jơnei dôm kơjă mu\k drăm joh ayo\ kơ kon pơlei kon kông, vă hơto\k tơdrong pơyua găh joh ayo\ păng che\p vei xơnong pơm tơm kơ kon pơlei kon kông lơ\m pơjing tơdrong erih 'nao. Pơtoi tơplih 'nao găh trong jang joh ayo\ drơ\ng minh, đunh đai, hơlen tơbang dôm trong pơkăp jang hơdăh, ako\m lơ\m dôm tơdrong vei răk tơ[ăk mong kơjă joh ayo\ juăt jue, pơm trong hiôk vă pơtru\t dôm anih pơgơ\r jang lơ\m păng 'nguaih kơ teh đak, Khul kơpal teh đak păng dôm anih jang mu\k drăm tơ 'ngla pơm tơm vang jang lơ\m tơdrong jang joh ayo\ vă vei răk hơvơn dôm jơhngơ\m pran ăn tơdrong jang hadoi lơ\m kơpal teh. Tơre\k axong ming man tơdrong kăl pơm jang, axong jên jang, tơgu\m vei răk nơ\r pơma chư chih, hơto\k pơyua găh joh ayo\ ăn hơdrung bơngai kon kông.

          Mă lei, duh kăl tơre\k, xơnong vang jang lơ\m tơdrong erih joh ayo\ ưh kơs^ minh xơnong tơm đe\ch ôh, kiơ\ kơ noh, xơnong âu duh đei pơkăp kiơ\ khôi luơ\t teh đak păng pơkăp lơ\m dôm tơdrong tơbang lơ\m Tơchơ\t kơso# 14 Khôi luơ\t xơnăm  2013, hơdăh noh “mưh đei tơdrong kăl yuơ vă vei xơđơ\ng tơpôl teh đak, vei xơđơ\ng tơpôl erih xa, đon bơnôh dơnưp lơ\m tơpôl, jơhngơ\m jăn kơ tôm kon pơlei”.

Lan chih păng rapor