Sân phơi của Hợp tác xã nông nghiệp Buôn Chóa (huyện Krông Nô) vàng rực dưới ánh mặt trời. Khoảng chục phụ nữ đang hối hả phơi đảo thóc. Từ khi vào Hợp tác xã, trồng lúa theo tiêu chuẩn VietGap, nông dân đỡ vất vả mà có thu nhập cao hơn.

Chị Triệu Thị Lan, dân tộc Tày, ở thôn Cao Sơn, xã Buôn Chóa, huyện Krông Nô, cho biết, từ việc làm đất, gieo sạ, phun thuốc, thu hoạch… đều làm bằng máy móc hết, công việc của nông dân giờ cũng nhẹ nhàng hơn. Mình chỉ phải theo dõi, ghi chép xem bao nhiêu ngày gieo sạ thì xịt thuốc, bón phân… Làm nhàn hơn mà năng suất lại cao hơn.

Hầu hết các khâu sản xuất lúa gạo ở Krông Nô đều đã được cơ giới hóa

Hợp tác xã nông nghiệp Buôn Chóa hiện đang liên kết với nông dân canh tác hơn 440ha lúa nước 2 vụ, sử dụng giống ST24, ST25. Vụ này, năng suất lúa trung bình đạt 10 tấn 1 ha, giảm nhẹ so với vụ trước. Với giá lúa tươi trên 8.000 đồng/kg, giá gạo trên 20.000 đồng/kg, nông dân có lãi khoảng 50 triệu đồng/ha.

Do kho chứa hạn chế và tiềm lực có hạn, Hợp tác xã chỉ giữ lại một số ít thóc để chế biến gạo thành phẩm, duy trì 3 điểm bán hàng tại huyện Krông Nô, Thành phố Gia Nghĩa (tỉnh Đắk Nông) và Thành phố Buôn Ma Thuột (tỉnh Đắk Lắk).

Ông Phạm Xuân Lai, Phó Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp Buôn Chóa, cho biết, Làm theo chuẩn VietGap thì đảm bảo chất lượng hàng hóa, có truy xuất nguồn gốc nên giá trị hàng hóa cũng tăng lên. Lúa tươi hiện giờ giá 8200 đồng/kg. Xe ô tô thì đã chờ sẵn mua lúa, mỗi bãi có tới 2-3 ô tô.

Cánh đồng Buôn Chóa nằm dưới chân núi lửa Nâm Blang, bên dòng sông Krông Nô, thuộc vùng Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đắk Nông. Toàn bộ hơn 700 ha lúa tại đây đều canh tác giống ST24, ST25, là những giống lúa gạo thuộc loại ngon top đầu thế giới.

Cánh đồng được bồi lấp bởi phù sa sông Krông Nô, cộng với trầm tích khoáng chất từ đá bọt núi lửa đã giúp cho lúa gạo Buôn Chóa đậm đà hương vị riêng. Ông Hồ Quang Cua, người lai tạo ra giống lúa ST24, ST25, khi tới đây cũng phải công nhận lúa gạo trồng tại Buôn Chóa thơm ngon hơn những vùng khác.

Lúa gạo Krông Nô có hương vị đặc trưng riêng nhờ khoáng chất trầm tích đá núi lửa

Bà Trần Thị Thanh Vân, Chủ tịch Hội nông dân xã Buôn Chóa tâm sự: Không nơi nào có được vị trí địa lý do thiên nhiên ban tặng nơi này. Bây giờ khi chúng tôi đảm bảo quy trình sản xuất, đảm bảo chất lượng hàng hóa thì rất nhiều doanh nghiệp tìm đến. Dù mua lúa tươi họ cũng muốn có xuất xứ nguồn gốc. Mong muốn của chúng tôi là đã xây dựng được thương hiệu rồi thì làm sao giữ vững được nó và không để nơi nào có thể trà trộn sản phẩm với địa danh Buôn Chóa. Chúng tôi cũng kiên quyết là làm theo các quy chuẩn chất lượng, bây giờ là VietGap thì tới đây sẽ cao hơn nữa, làm lúa hữu cơ, để nâng giá trị lên.

Sản phẩm lúa gạo Buôn Chóah đã đạt chứng nhận OCOP 4 sao của tỉnh. Cùng với thương hiệu gạo Buôn Chóah đã có, huyện Krông Nô đang xây dựng nhãn hiệu hàng hóa tập thể Gạo Krông Nô, nhằm truy xuất nguồn gốc và chứng nhận sản phẩm đặc trưng riêng có cho gần 5000 ha lúa trồng dưới chân các núi lửa ở địa phương. Do diện tích có hạn, huyện định hướng sản xuất gạo đặc hữu với giống lúa ST24, ST25, canh tác theo tiêu chuẩn VietGap, tiến tới sản xuất sản phẩm hữu cơ, và thu hút đầu tư chế biến sâu, nâng cao giá trị hạt gạo vùng đất núi lửa.

Ông Doãn Gia Lộc, Trưởng phòng Nông nghiệp phát triển nông thôn huyện Krông Nô, cho biết, huyện cũng như các cơ quan chuyên môn sẽ phối hợp chặt chẽ với các hợp tác xã để cung ứng, quản lý sản xuất cho thật tốt. Thứ hai là sẽ có cơ chế chính sách để giữ lại toàn bộ sản phẩm thô phục vụ chế biến sâu tại địa phương. Không chỉ bán gạo đơn thuần, mà sau đó là chế biến sâu hơn, ví dụ như làm bánh phở từ gạo ST25, bánh gạo ST25…, như vậy, sản phẩm sẽ nâng giá trị gia tăng lên.

Krông Nô là điểm đến thuộc tuyến “Trường ca của nước và lửa” trong Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đắk Nông. Thừa hưởng những đặc trưng riêng có từ địa chất và khí hậu, kết hợp với sản xuất nông nghiệp an toàn, cây lúa ở vùng đất núi lửa Krông Nô đang đem lại những mùa vàng no ấm cho nông dân./.

Minh Huệ/VOV Tây Nguyên