VOV4.Êđê –Mơ\ng đă đưm, mtei juê jing djam [ơ\ng juăt mưng leh ho\ng mnuih [uôn sang M’nông ti ]ar Dak Nông. Hlăm klei kru\ kdơ\ng, mnuih [uôn sang bi đue# nao hlăm dliê, k[ah mnơ\ng [ơ\ng huă, êa mnăm sơnăn bi [ơ\ng mtei juê. Hruê anei, du\m mta mnơ\ng mkra mjing mơ\ng mtei juê lehana\n mông mtei juê jing djam [ơ\ng jăk j^n mâo lu mnuih khăp [ơ\ng.
Ana mtei juê mâo hlăm djăp anôk, hlăm anôk êtlung truh kơ ]ư\ ]hia\ng, ana mtei juê dưi hd^p, hriê kơ pro\ng. Ana mtei juê điêt, dlông mâo 4 m. Mông mtei juê kpă ti êduk, hrah ju\. Amung mtei điêt, mâo hlăm brô 5-6 ksir, grăp ksir mơ\ng 10 - 16 boh. Boh mtei juê điêt, kno\ng pro\ng [ia\ kơ kđiêng kngan. S^t ksă leh mơ\ng mtah jing k`^, [âo mngưi jăk êdi, mmih tlia\. Khă snăn, boh mtei juê mâo lu asa\r anăn khăng dưi [hu tram kpiê amâo dah ngă êa drao hlăm êa drao djuê ana. Hluê si Hdră mdrao hluê ênhiang djuê ana, boh mtei juê pioh mdrao klei ruă mâo mta mmih hlăm êrah, klei ruă boh kpleh, hnơ\ng êrah đ^, mdrao ruă k'iêng, êmăn êmiêk...
Mtei juê ]a\t lu ti ]ar Dak Nông
Mơ\ng đưm dih, mnuih M'Nông khăng yua wa\t kl^t boh mtei ]ia\ng mkra mjing mnơ\ng [ơ\ng leh anăn mnơ\ng bi m[ăt, kyua kl^t mtei ksă [hu krô ]uh jing hbâo srăng mâo klei ms^n, mnơ\ng [ơ\ng mâo mơ\ng kl^t boh mtei [hu krô jing djam "Biăp siăt ndum". Mnơ\ng dhơ\ng tu\k djam anei jing hla djam biăp krê] đ'điêt, kpung braih tlê ho\ng hla êyao (r'nhao), leh anăn amâo dưi k[ah ôh êa hbâo mơ\ng kl^t boh mtei [hu krô, êa hbâo kl^t boh mtei dưi kar ho\ng djâo êyăn, êa ju\, pioh bi luk ho\ng hla djăm biăp bi luk leh ho\ng kpu\ng braih. Mnơ\ng bi luk anei dưi mđam sa mlam êlâo kơ tuk, s^t tuk dưi dưm mb^t kan êa [hu krô. Djam anei leh ksă mâo kdlik, jăk kơ asei mlei.
Kar mă êa hbâo mtei juê leh ]uh kl^t mtei ksă ba [hu krô ]ia\ng mkra mjing djam [ơ\ng
Ana mtei juê mnuih M'Nông lo\ yua pioh ngă êa mnăm, krah lôk ma juê ana mtei mse\ si kbâo s^t nao hlăm dliê, [ia\dah amâo mâo êa mnăm, hlăm ana mtei mâo lu êa leh anăn mnơ\ng tu\ jăk kơ asei mlei. Êngao anăn, êngai ana mtei dưi [ơ\ng mtah amâo dah mkra mjing mnơ\ng [ơ\ng mkăn. Ênưih h^n jing êngai mtei tak ho\ng hra tlê ho\ng amrê] mtah, kno\ng tu\k bhiâo ]ia\ng bi êdoh ktăk leh anăn klei [a\l mơ\ng êngai mtei. Djam tam anei ba mnâo jăk s^t mâo klei bi luk ho\ng mta [a\l, đrê`, êđăp mơ\ng êngai mtei mb^t ho\ng mta ms^n, hăng mơ\ng amrê] mtah. Hlăm anăn, êngai mtei juê dưi tu\k ho\ng kan jing djam tam djuê ana dưi mâo lu mnuih khăp [ơ\ng h^n.
Mông mtei juê dưi mâo mnuih M'Nông yap jing sa hlăm du\m mta mnơ\ng yuôm bhăn hlăm dliê kmrơ\ng. Mông mtei mrâo kbiă dưi pe\, mă he\ pak khua nah êngao. Pô tu\k srăng khăt êpih, rao doh ho\ng êa leh anăn lui thu. Mmông mtei juê ăt dưi mkra mjing lu mta mnơ\ng [ơ\ng djuê ana, jăk kơ klei asei mlei. Mâo lu h^n jing djam mông mtei tu\k, luk, ngă djam pu\ng, tu\k djam ho\ng kanan êa hnoh... Mông mtei leh mkra mjing mâo mnâo [a\l, mmah bi lik êđăp. Leh sa hruê mă hlăm dliê, mnuih M'Nông mâo sa boh mông mtei ba w^t. Lo\ mâo mmông mkra mjing, amâo guôn dleh dlan ôh ăt mâo sa mta djam jăk hlăm hlao êsei go\ sang pô.
Êa hbâo mtei mb^t ho\ng djam mtam pioh tu\k djam biăp
Khă gơ\ klei hd^p mâo lu klei bi mlih, mâo leh lu mta mnơ\ng mrâo pioh bi lu jơr hla\m mnơ\ng [ơ\ng grăp hruê mơ\ng mnuih M'Nông. {ia\dah ana mtei juê ăt siă suôr, jing mta mnơ\ng [ơ\ng lu go\ sang mnuih M'Nông khăp [ơ\ng. Amâo djo\ kno\ng du\m năn ôh, lo\ jing mta mnơ\ng leh anăn klei mko\ plah wah ana mnuih ho\ng phung yang, hlăm lu knăm ngă yang mnuih Mnông, ksir mtei dưi mjing myơr ngă yang. Ana mtei dưi mkra mjing hlô mnơ\ng mgưt pioh ngă yang.
Ară anei, mtei juê mâo hlăm lu anôk jing leh mnơ\ng dhơ\ng ]h^ mnia, đru kơ mnuih [uôn sang lo\ mâo prăk hrui w^t. Mmông mtei juê dưi ]h^ ti sang mnia. Boh mtei dưi [hu amâo dah bi krô, jing mnơ\ng [ơ\ng jăk mơ\ng dliê kmrơ\ng Lăn Dap Kngư.
H’Zawut pô ]ih hlo\ng răk
Viết bình luận