VOV4.Êđê- Bi hrŏ klei hyưt mtưp lar klei ruă tưp kơ phung aê mdrao, nai mdrao dôk ngă bruă hlăm dŭm anôk bi ktlah, dŭm sang êa drao jing êjai gang mkhư̆ klei ruă tưp Covid-19, dŭm boh robot VIBOT - jing sa klei mkra mjing hlăm hdră mâo akŏ klei kreh knhâo mrâo mrang gưl ala čar dưi mâo phŭn bruă kreh knhâo lehanăn mrâo mrang jao kơ anôk bruă hdră mnêč lĭng kahan mkra mjing dưi mâo leh hlăm dŭm anôk mâo klei ruă tưp jing Bắc Giang lehanăn ară anei jing ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh. Dưi ngă bruă kjăp mơ̆ng hruê truh kơ mlam, dŭm boh robot VIBOT dưi hrô leh kơ mnuih mă bruă đru mdrao mgŭn, kriê dlăng mnuih ruă lehanăn mnuih đing mâo klei ruă tưp, ba mnơ̆ng ƀơ̆ng, êa mnăm, êa drao gŭn…

Ti Sang êa drao jing jai mrô 7 (ƀuôn hgŭm An Khánh, ƀuôn prŏng Thủ Đức, ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh), kdrăp 2 robot VIBOT-2 ngă leh, leh anăn hlăk đru, hrô kơ phung ngă bruă mdrao mgŭn bha mnơ̆ng ƀơ̆ng, êa drao gŭn, mnơ̆ng yua aguah tlam leh anăn dŭm mta mnơ̆ng yua mkăn mơ̆ng êngao hlăm wăl bi ktlah hjăn leh anăn mklăk wĭt. Ngă bruă jih hnơ̆ng 12/7, grăp robot VIBOT-2  klam   4-5 tal sang hlăm 10 tal sang êa drao, đru bi hrŏ klei ktrŏ bruă knuă mơ̆ng 6-7 čô phung ngă bruă mdrao mgŭn, čŏng ngă bruă hlăm grăp hruê. Ayŏng Tô Tuấn Hải- pô čŏng ngă bruă ti Sang êa drao jing jai mrô 7 brei thâo:

Hmei mbha 6-7 čô hlăm 14 tal anăn suăi snăk. Ƀiădah kyua mâo 2 robot anăn hmei suaih ƀiă. Kâo ƀuh jăk snăk mâo robot, pral leh anăn knhâo.”

VIBOT jing mnơ̆ng dhơ̆ng hlăm bruă kreh knhâo mrâo mrang gưl ala čar “Ksiêm duah, mkra mjing kdrăp robot mdrao mgŭn dŭ ba hlăm wăl bi ktlah hjăn mnuih mâo klei ruă tưp huĭ hyưt” mâo Phŭn bruă kreh knhâo leh anăn kdrăp mrâo jao kơ Anôk bruă ksiêm duah kơ hdră mnêč bruă lĭng kahan ngă mơ̆ng mlan 4/2020. VIBOT mâo bruă klam hrô kơ mnuih mă bruă mdrao mgŭn dŭ ba dŭm pra dưm êsei djam, êa drao, mnơ̆ng yua leh anăn dŭm mta mnơ̆ng mkăn mơ̆ng krĭng wăl bi kƀĭn (nah êngao wăl bi ktlah hjăn) truh kơ adŭ đih mdrao (hlăm wăl bi ktlah hjăn) čiăng mkăp kơ mnuih ruă, dŭ ba mnơ̆ng dưm djah truh kơ dŭm adŭ đih mdrao čiăng mă djah leh anăn  dŭ ba kơ anôk bi kƀĭn djah djâo, nao kơ dŭm adŭ mdrao čiăng kơ phung aê mdrao, mnuih ruă (nah êngao wăl bi ktlah hjăn) bi blŭ hrăm hŏng mnuih ruă mơ̆ng kbưi… Nai prŏng, nai prĭn Nguyễn Văn Kính – Khua Êpul hgŭm ksiêm duah kơ klei ruă tưp  Việt Nam brei thâo:

Knŏng bi hrŏ mmông bi tuôm hŏng mnuih ruă… snăn drei dưi ba yua Robot čiăng hrô kơ anak mnuih dưi ñĕ kơ bruă tưp lar mơ̆ng klei bi tuôm. Hĭn mơh hnơ̆ng mă bruă mơ̆ng Robot ăt jăk hĭn leh anăn lu mnuih srăng amâo bi tuôm ôh hŏng mnuih ruă.

Êlâo anăn, hdră ksiêm hriăm dưi pŏk ngă hluê 2 wưng: Wưng tal 1, Kdrăp robot mdrao mgŭn dŭ ba VIBOT-1 mâo anôk bruă ktuê dlăng, gĭt gai leh anăn 1 robot êran hluê si klei ktrâo lač. Wưng 2, ngă khua kdrăp mrâo leh anăn mkra mjing kdrăp robot VIBOT-2 êrô hiu. Robot ngă bruă pral, knhâo hlăm wăl anôk prŏng, êrô dŭm krĭng wăl điêt leh anăn dleh dlan hĭn, bruă klam ăt lu hĭn… Thiếu tướng Nguyễn Lạc Hồng-  K’iăng Khua Anôk bruă ksiêm duah kơ hdră mnêč lĭng kahan mñă klă:

Hmei mâo klei găl jih hnơ̆ng anăn jing klei bi hgŭm plah wah Anôk bruă ksiêm duah bruă lĭng kahan hŏng sang mkra mjing mơ̆ng êpul lĭng kahan, dŭm sang mkra mjing kdrăp mnơ̆ng, leh anăn sang mkra mjing mkăn, anăn leh kdrăp anei dưi yap jing jăk leh anăn dưi ngă jih klei dưi snăn hmei dưi bi hgŭm hŏng dŭm sang mkra mjing hlăm êpul lĭng kahan čiăng mkra mjing hŏng ênoh lu pioh yua hlăm dŭm anôk bruă mâo klei čiăng.

 Êlâo kơ ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh, VIBOT-2 lông ba yua leh ti sang êa drao gưl dlông êpul lĭng kahan 108, leh anăn, knhal jih mlan 4/2021 robot dưi pŏk ngă ti krĭng wăl bi ktlah hjăn, mdrao mgŭn mnuih ruă Covid-19 ti sang êa drao Bạch Mai - anôk bruă tal 1 (ti Phủ Lý- Hà Nam).  Truh knhal jih mlan 5/2021, VIBOT -2 lŏ dơ̆ng pŏk ngă ti krĭng wăl mdrao mgŭn mnuih ruă F0 mơ̆ng sang êa drao prŏng čar Bắc giang, đru mdrao mgŭn dŭm êtuh čô mnuih ruă Covid-19, đru bi hrŏ hnơ̆ng ktrŏ kơ phung mă bruă mdrao mgŭn, gang mkhư̆ klei bi mtưp hlăm krĭng wăl bi ktlah hjăn, mdrao mgŭn.

 Mơ̆ng hdră lông ba yua ti dŭm sang êa drao, anôk bi ktlah hjăn, mdrao mgŭn mnuih ruă Covid-19 brei ƀuh Kdrăp robot mdrao mgŭn dŭ ba VOBOT ngă bruă jăk leh anăn tŭ dưn, đru gang mkhư̆ klei ruă tưp. Hruê 23-7 mrâo êgao, Êpul hgŭm kreh knhâo ksiêm dlăng, ba yua bruă klam kreh knhâo kdrăp mrâo gưl ala čar bi kƀĭn, lač kơ klei tŭ hluê ngă bruă klam dưi mâo hnơ̆ng  kdlưn hĭn leh anăn akâo lŏ dơ̆ng bi leh kdrăp mrâo, duh bi liê mkra mjing thiăm dŭm kdrăp robot VIBOT čiăng pioh gang mkhư̆ klei ruă tưp. Nai prŏng, nai prĭn Đào Văn Hiệp - Khua Êpul hgŭm kreh knhâo bruă “Ksiêm duah, mkra mjing kdrăp Robot mdrao mgŭn dŭ ba hlăm wăl bi ktlah hjăn phung ruă tưp huĭ hyưt” lač:

Wưng tal êlâo knŏng dưi ngă hlăm wang 1 mlan brei mâo robot ngă bruă êlâo hĭn hlăm dŭm wăl bi ktlah hjăn. Wưng 2 snăn ñu dưi mâo klei thâo lu hĭn, jing robot thâo mĭn. Bruă êrô êbat amâo tui si êlan tă leh êlâo ôh, ƀiădah êrô tui si kla kak - hla kak dưi čih leh êlâo amâodah ñu čŏng čih mă. Amâo djŏ knŏng 1 robot ôh ƀiădah sa êpul robot, anăn anôk bruă gĭt gai brei thâo gĭt gai sa êpul robot. Lŏ thiăm dơ̆ng, dŭm robot bi hdơ̆ng mă bruă, leh anăn thâo săng klei phung mă bruă mdrao mgŭn čiăng amâo djŏ knŏng jưh knang hlăm anôk bruă gĭt gai ôh.”

 Klei tŭ hluê ngă hdră “ksiêm duah mkra mjing robot mdrao mgŭn dŭ ba hlăm wăl bi ktlah hjăn mdrao mnuih mâo klei ruă tưp huĭ hyưt” leh anăn klei tŭ dưn ba yua mnơ̆ng dhơ̆ng ksiêm duah (kdrăp robot VIBOT) boh sĭt hlăm bruă gang mkhư̆ klei ruă Covid-19, ngă leh, leh anăn hlăk brei ƀuh hnơ̆ng tă hdră djŏ klă mơ̆ng Phŭn bruă kreh knhâo - kdrăp mrâo, klei jih ai tiê mơ̆ng anôk bruă hluê ngă, phung kreh knhâo mơ̆ng Anôk bruă ksiêm duah kơ hdră mnêč êpul lĭng kahan hlăm bruă hmao pŏk ngă bruă klam kreh knhâo mrâo mrang hlăm bruă đru kơ hdră gang mkhư̆ klei ruă tưp leh anăn tă hdră mđĭ kyar pŏk ngă klei kreh knhâo mrâo mrang mơ̆ng lăn čar.

Pô mblang: H’Zawut Ƀuôn Yă