VOV4.Êđê- Ti ]ar Kon Tum klei ruă buôr ]uh ko# ko\ng đo\k ăt dleh ktuê dlăng. Hlăm 3 thu\n: 2016; 2018; 2019 alu\ wa\l mâo 17 ]ô mnuih ruă buôr ]uh ko# ko\ng đo\k, hlăm anăn 3 ]ô mnuih djiê. Leh anăn kno\ng mơ\ng ako\ thu\n 2020 truh ara\ anei, ti ]ar Kon Tum bluh mâo 10 anôk mâo klei ruă ho\ng 20 ]ô mnuih ruă, hlăm anăn 9 ]ô mnuih suaih pral mâo kman klei ruă.  Ară anei, ti Anôk bruă mdrao mgu\n kdriêk Đăk Tô leh anăn Sa Thầy mâo 4 ]ô mnuih ruă buôr ]uh ko# ko\ng đo\k ho\ng 9 ]ô mnuih suaih mâo kman klei ruă hlăk dưi ktuê dlăng, mdrao mgu\n. Pô ]ih klei mrâo Khoa Điềm, dôk jưh ti Lăn Dap Kngư mâo klei bi blu\ hrăm ho\ng Aê mdrao Võ Văn Thanh, K'iăng khua knơ\ng bruă ]ar Kon Tum kơ du\m mta kơ klei ruă buôr ]uh ko# ko\ng đo\k ti alu\ wa\l.

-Êlâo h^n ]ia\ng la] jăk kơ Aê mdrao pioh leh mmông hriê hlăm klei bi blu\ hra\m anei. Snăn Ơ aê mdrao dăl hlăm du\m thu\n êgao, pătdah hlăm gra\p thu\n ti Kontum mâo nanao klei rua\ tưp buôr ]uh ko# ko\ng đo\k. Tui si Aê mdrao mơ\ng kbia\ hriê klei rua\ tưp anei?

Võ Văn Thanh: Ara\ anei hlăm sa ênoh lu jing mnuih [uôn sang ti thu\n leh khua asei amâo lo\ mâo ai dưi kdơ\ng ho\ng klei rua\ buôr ]uh ko# ko\ng đo\k, kyua êlâo adih ka tuôm tlo\ mgang ôh klei rua\ buôr êlan bi êwa, boh nik jing du\m kr^ng taih kbưi, kr^ng dleh dlan.

Mb^t ho\ng ana\n klei dưi bi kdơ\ng ho\ng kman mơ\ng vaccine gang mkhư\ klei rua\ buôr ]uh ko# ko\ng đo\k mâo kno\ng hlăm sa wưng mơh, hlăm brô 10 thu\n, lehana\n dơ\ng hro\ nanao hluê thu\n mlan, tơdah amâo lo\ nao tlo\ mgang ôh, kyuadah wa\l adôk hd^p mda amâo mâo doh, klei thâo răng klei suaih pral amâo mâo kjăp, lehana\n nao mka\ dlăng mdrao mgu\n klei rua\ amâo mâo jê` jê` ôh… sna\n ngă kơ du\m phung ana\n ênưih mâo klei rua\, amâodah mâo leh kman klei rua\ buôr ]uh ko# ko\ng đo\k hlăm asei mlei, mjing anôk ana\p bi mtưp klei rua\ hlăm yang [uôn.

Mmuih ruă buôr ]uh ko# ko\ng đo\k dưi mdrao ti Anôk bruă mdrao mgu\n kdriêk Đăk Tô

-Kha\dah brua\ mdrao mgu\n ]ar Kontum mâo ngă leh, lehana\n ngă ho\ng lu hdra\, [ia\dah ya ngă klei rua\ tưp anei lo\ bluh đ^, ka dưi gang mkhư\ ho\ng klei kjăp ôh?

Võ Văn Thanh: Tui si ênoh mâo mơ\ng grăp thu\n drei [uh du\m anôk mâo klei rua\ tưp buôr ]uh ko# ko\ng đo\k dưi gang mkhư\ leh jăk, mkhư\ ho\ng klei pral lehana\n mâo ba w^t klei tu\ dưn jăk. {ia\dah klei rua\ tưp anei lo\ dơ\ng bluh đ^. Tal êlâo kyua k[ah vaccine tlo\ mgang, lehana\n klei tlo\ mgang amâo mâo djăp ênu\m, kno\ng mâo tlo\ mgang ma\ hlăm du\m alu\ wa\l mâo klei rua\ tưp. Bi hlăm du\m anôk mkăn ăt jing anôk ênưih le\ hlăm klei rua\ tưp amâo mâo tlo\ mgang ôh kyua amâo mâo djăp vaccine. Mb^t ho\ng ana\n hlăm yang [uôn adôk mâo mnuih mâo kman hlăm asei mlei [ia\dah ka bluh klei rua\ ôh, mơ\ng klei mse\ snăn yơh kreh lo\ mâo ti anôk mkăn leh hlăm ]ar, amâodah mđam kman klei rua\ anei boh nik hlăm du\m kr^ng taih kbưi, kr^ng dleh dlan.

-Dưi thâo hlăm du\m thu\n leh êgao, ho\ng brua\ mdrao mgu\n mnuih mâo klei rua\ tưp buôr ]uh ko# ko\ng đo\k, dhar brua\ mdrao mgu\n amâo mâo djăp huết thanh pioh mdrơ\ng ho\ng mta jhat klei rua\ anei. Bi ara\ anei si ngă klei anei dưi mghaih msir leh he\?

Võ Văn Thanh: Thu\n 2018, knơ\ng brua\ mdrao mgu\n Kontum mâo leh klei akâo kơ Anôk brua\ kia\ kriê klei mdrao mgu\n hlăm phu\n brua\ mdrao mgu\n, mkăp huyết thanh mdrơ\ng ho\ng klei jhat mơ\ng kman klei rua\ tưp anei. Mơ\ng ana\n, Anôk brua\ kia\ kriê êa drao gu\n mta\ leh kơ knơ\ng brua\ êa drao Đức Minh mkăp djăp ênoh êa drao anei, lehana\n ara\ anei sang êa drao pro\ng ]ar lo\ blei mkăp pioh, kăp mdrao mgu\n tơdah mâo mnuih rua\ hlăm ]ar, lehana\n jih jang ênoh mkăp ana\n ăt adôk.

Alu\ wa\l bi ktlah hjăn mdrao klei ruă buôr ]uh ko# ko\ng đo\k ti Anôk mdrao klei ruă kdriêk Sa Thầy

-Tui si aê mdrao ti ana\p klei bluh đ^ mơ\ng klei rua\ tưp buôr ]uh ko# ko\ng đo\k, ]ia\ng dưi mkhư\ ho\ng klei tu\ dưn, bi jih klei rua\ tưp hu^ hyưt anei, snăn ya mta klei anôk brua\ mdrao mgu\n ]ar Kontum srăng ngă, lehana\n ya mta brua\ ]ia\ng dưi mâo klei đru ara\ anei?

Võ VănThanh: }ia\ng dưi gang mkhư\ bi jih klei rua\ tưp buôr ]uh ko# ko\ng đo\k hlăm ]ar, dhar brua\ mdrao mgu\n năng bi mđing hlăm du\m hdra\ snei:

Tal êlâo, lo\ dơ\ng ksiêm dlăng kjăp jih jang anôk mâo klei rua\; pral thâo [uh phung mâo klei rua\ mrâo ]ia\ng bi ktlah pral, mdrao mgu\n, ]ua\l kr^ng, mkhư\ klei rua\ tưp, amâo lui klei rua\ bluh đ^ hlăm yang [uôn.

Tal dua, mđ^ h^n klei tlo\ mgang rơ\ng mâo tlo\ vaccine DPT 4 lehana\n hnơ\ng tlo\ mgang bi djăp ênu\m kơ phung hđeh kgu\ sa thu\n truh 95% kơ dlông.

Tal tlâo, Lo\ dơ\ng hâo hưn mtô mblang mta\ mtăn klei răng ho\ng klei rua\ tưp buôr ]uh ko# ko\ng đo\k hlăm yang [uôn, boh nik klei dhar brua\ mdrao mgu\n mta\ mtăn kơ brua\ mdrơ\ng ho\ng klei rua\ tưp buôr ]uh ko# ko\ng đo\k, lehana\n jih jang hdra\ hâo hưn kơ klei tu\ dưn mơ\ng brua\ tlo\ mgang.

Hdra\ phu\n, bi mâo klei tu\ dưn ]ia\ng dưi gang mkhư\ klei rua\ tưp buôr ]uh ko# ko\ng đo\k ana\n jing klei tlo\ vacine TD jing mta vaccine gang mkhư\ klei rua\ bi hrut arua\t ariêng – lehana\n ]uh ko# ko\ng đo\k, kơ hđeh mơ\ng 7 thu\n kơ dlông ]ia\ng dưi mâo ai kdơ\ng ho\ng klei rua\ hlăm yang [uôn.

Dhar brua\ mdrao mgu\n ]ar Kontum akâo leh kơ anôk brua\ răng mgang klei rua\ tưp Lăn Dap Kngư mđing đru mta êa drao vaccine TD lehana\n mnơ\ng mnua\ yua hlăm brua\ răng mgang. Akâo kơ knơ\ng brua\ sang ]ư\ êa ]ar mđing đru hlăm prăk kăk pioh tlo\ vaccine TD răng mgang hlăm kluôm sa\ ênưih mâo klei rua\ tưp, ]ia\ng bi leh brua\ gang mkhư\ klei rua\ tưp amâo lê] lar truh kơ anôk mkăn ôh.

-La] jăk kơ aê mdrao kah leh [ia\ mmông bi blu\ hrăm anei!

Y-Khem Niê mblang