VOV4.Êđê – Mâo klei găl kơ bruă hiu ]hưn ênguê hlăm lu hdră, [ia\dah wưng leh êgao, Gia Lai ăt ka thâo ba yua jih ôh klei tu\ dưn ]ia\ng mtru\t mđ^ bruă hiu ]hưn ênguê mđ^ kyar bi knar. Lu klei blu\ la], ]ar ngă bi lu hdră leh ana\n mđ^ h^n hnơ\ng jăk du\m mta hdră, mnơ\ng dhơ\ng hiu ]hưn ênguê mâo knhuah gru djuê ana k`ăm mjing ana\n knăl hlăm ai tiê phung hiu ]hưn ênguê. Klei ]ih ti tluôn anei la] kơ klei anei.

Bruă hiu ]hưn ka sa hnơ\ng

Gia Lai mâo lu dliê mnga êa m’ak kdrăm k’ah ho\ng lu drai êa, ênao êa pro\ng lehana\n du\m kmrơ\ng dliê adôk hrông pro\ng lă lia, mâo lu mta mnơ\ng hd^p đơđiêt. Mb^t ho\ng ana\n jing du\m boh yuôm bhăn dhar kreh jiă [a\l knhuah gru djuê ana ho\ng du\m knăm m’ak đưm, knhuah mkra mjing [uôn sang, du\m klei yăl dliê đưm, ngăn dhar kreh ]ing ]har... Gia Lai lo\ mâo lu bruă ngă lo\ hma ho\ng du\m mta mnơ\ng mâo mơ\ng lo\ hma dưi mguôp mb^t ]ia\ng mđ^ kyar gru hmô hiu ]hưn đang lo\ hma; jing kr^ng lăn dưi dlăng “anôk phu\n” mơ\ng anak mnuih lehana\n mâo lu h[uê ênuk mơ\ng ênuk gưl mko\ mjing, kriê dlăng ala ]ar mơ\ng aduôn knuê, aê hđăp. Hluê si klei bi mklă mơ\ng khua Êpul hgu\m Hiu ]hưn ]ar Gia Lai Nguyễn Tấn Thành, jih jang du\m mnơ\ng mâo anei dưi jing mnơ\ng hiu ]hưn mâo mă hjăn păn mơ\ng ]ar, dưi bi lông ktưn hlăm ala ]ar lehana\n ala ta] êngao.

Hnơ\ng đ^ kyar bruă hiu ]hưn wưng thu\n 2013 – 2018 mơ\ng ]ar Gia Lai mâo klei bi mlih năng yap ho\ng hnơ\ng đ^ kyar yap mdu\m kơ hnơ\ng tuê hiu ]hưn truh 15%, ênoh prăk hrui w^t yap mdu\m 16% hlăm 1 thu\n. Kno\ng thu\n anei, ênoh tuê nao ]hưn kơ ]ar Gia Lai êbeh 435 êbâo ]ô mnuih, đ^ 26,2% mkă ho\ng wưng anei thu\n dih.

Khă sơnăn, Nguyễn Tấn Thành la] sơnei, knơ\ng bruă Hiu ]hưn mơ\ng ]ar ka mâo klei đ^ kyar ktang kjăp ôh, sang ]ơ hiu ]hưn ka mtluk mtlak, hnơ\ng đ^ kyar amâo mâo đ^ ôh, anôk anơ\ng mnơ\ng yua, mta bruă nah gu\ adôk hnơ\ng điêt, ka sa hnơ\ng. Du\m mta mnơ\ng lehana\n bruă hiu ]hưn ti ]ar adôk hnơ\ng điêt, ka ba yua jih ôh ngăn do\ leh mâo. Bruă duh bi liê ]ia\ng mjing mnơ\ng hiu ]hưn mâo mă hjăn păn ti hnơ\ng [ia\, ka djăp ai ngă klei tluh tlưi`, jak iêu phung tuê hiu ]hưn.

Tui ngă knăm m’ak đ^ dôk sang ro\ng mrâo mơ\ng djuê ana Bahnar ]ar Gia Lai

Si tô hmô, bruă mko\ mjing gru hmô hiu ]hưn êpul êya ti du\m [uôn sang mnuih [uôn sang djuê [ia\ ka djo\ ho\ng klei pia. Klei bi m^n [uh găn gao mơ\ng phung tuê hiu ]hưn kno\ng mdei ti bruă ksiêm dlăng knhuah mko\ mkra [uôn sang, du\m mta bruă đưm, dlăng klei tông ]ing ]har... Êngao kơnăn, jih jang du\m anôk hiu ]hưn ka mâo ôh mnơ\ng [ơ\ng huă, mdei msăn, êdeh du\ mdiăng, anôk ]h^ mnơ\ng djă pioh amâo dah du\m klei hlăp ]hưn, găn gao ]ia\ng mjing klei găl kơ phung tuê hiu ]hưn djăp gưl thu\n dưi hiu ]hưn dlăng – Nguyễn Tấn Thành t^ng knăl.

Mrâo anei, Anôk bruă Tuyên giáo knơ\ng bruă Đảng ]ar Gia Lai mko\ mjing 1 gưl mđing hmư\ klei m^n mnuih [uôn sang djo\ tuôm kơ hdră bruă mđ^ kyar bruă hiu ]hưn hlăm alu\ wa\l. Boh tu\ dưn mđing hmư\ brei [uh, khă gơ\ ]ar mâo lu klei găl mnơ\ng mâo hiu ]hưn, [ia\dah bruă hâo hưn adôk êdu awa\t. Ara\ anei ]ar ka mâo ôh alu\ hiu ]hưn dưi krơ\ng kjăp bruă hlăp ]hưn, ]hưn dlăng, mdei msăn... djo\ guôp kơ tuê đăm mdei sui hruê. Đađa anôk lăn mnga êa m’ak, du\m anôk nao ]hưn adôk k[ah mta bruă mnia mblei mb^t lehana\n hdră tu\ drông ka đ^ kyar ôh. Mb^t ana\n, bruă đru k]e\, hâo hưn lehana\n mko\ mjing du\m tuôr hiu ]hưn mơ\ng du\m knơ\ng bruă hiu ]hưn adôk [ia\, ênoh phungg ktrâo la] bruă hiu ]hưn adôk [ia\ đei...

Bi mko\ mjing lehana\n mđ^ h^n hnơ\ng jăk mnơ\ng hiu ]hưn jiă [a\l knhuah gru mâo mă hjăn păn

Bi mko\ mjing ana\n knăl mơ\ng anôk nao ]hưn

Tui hluê si klei hlak mblang klă s^t, Nguyễn Tấn Thành, khua Êpul hgu\m Hiu ]hưn ]ar Gia Lai akâo kơ du\m gưl, knơ\ng bruă mko\ mjing ana\n mta mnơ\ng hiu ]hưn. Bi ksiêm dlăng, t^ng knăl bruă mâo mă hjăn păn, klei găl, klei ]ia\ng mơ\ng phung tuê ]ia\ng dăp dưm ênoh mrô tal êlâo hlăm klei duh bi liê mta mnơ\ng hiu ]hưn; `e\ đue# kơ klei mđ^ mđăl, [ia\dah amâo mâo klei êdah kdlưn, jak iêu phung tuê hiu ]hưn. Mb^t ana\n, ]ih ana\n du\m mta ngăn do\ mâo klei găl mđ^ kyar jing mnơ\ng hiu ]hưn ]ia\ng hâo hưn gru rup, iêu mthưr duh bi liê, hưn mdah ba ]h^ mnơ\ng mâo ho\ng klei lar [ar.

}ar Gia Lai bi mko\ mjing mtam bruă mko\ mkra ênu\m ênap ho\ng mtam nơ\ng mâo djăp hnơ\ng ]ua\n duh bi liê, mơ\ng Knu\k kna kriê dlăng mse\ si du\m alu\ wa\l knhuah gru dhar kreh – h[uê ênuk, sang rang mdah; kriê pioh lehana\n mđ^ kyar dhar kreh đưm ti du\m [uôn hiu ]hưn êpul êya; mko\ mjing du\m knăm m’ak; Mnga ph^ - ]ư\ pui }ư\ Đăng Ya, Mui` cầu Huê mơ\ng mnuih djuê lar kr^ng An Khê; Klei mblah dưi Ngọc Hồi –Đống Đa, akâo kơ êa hl^m hjan Mtao Pui ti Phú Thiện, hruê knăm m’ak dhar kreh hiu ]hưn; Festival Dhar kreh }ing ]har lăn Dap kngư... Bruă mko\ mjing du\m mta mnơ\ng anei bi krơ\ng kjăp hnơ\ng jăk, mâo ai tiê jăk iêu lehana\n dưi mjing ana\n knăl mơ\ng anôk nao ]hưn hlăm ai tiê phung tuê hiu ]hưn.

Kno\ng du\m hdră bruă mâo hnơ\ng pro\ng mse\ si Alu\ hiu ]hưn Êa Nueng, }ư\ Đăng Ya, alu\ hiu ]hưn dliê mnga êa m’ak mdei êđăp, ktang mjuăt asei mlei ]ư\ đang hngô Glar, alu\ hiu ]hưn ênao êa Ia Ly, alu\ drai êa lehana\n dliê mnga êa m’ak Kbang... ]ar Gia Lai bi mâo hdră ]ua\l mkă klă s^t ngă anôk kriê dlăng, iêu mthưr lehana\n hluê ngă bruă duh bi liê ăt mse\ mơh [ua\n rơ\ng đru 1 kdrê] kơ mta bruă nah gu\ êlan klông. Êngao kơnăn, bi mtru\t mjhar phung ngă đang war (pla djam, mnga, tiêu, kphê, ana boh kroh) ba yua kdrăp ênuk mrâo mrang duh bi liê kơ anôk anơ\ng mnơ\ng yua ]ia\ng ngă anôk hiu ]hưn. Bruă mko\ mjing ana\n knăl kơ du\m mta mnơ\ng mâo mă hjăn păn alu\ wa\l ăt jing bruă ]ia\ng êdi hlăm hdră ngă rue# ênu\m mta mnơ\ng hiu ]hưn mâo mă hjăn păn mơ\ng ]ar.

Mơ\ng bruă mđing hmư\ klei m^n mnuih [uôn sang, Anôk bruă Tuyên giáo knơ\ng bruă Đảng ]ar Gia Lai ăt [uh klă, ]ia\ng jak iêu phung tuê hiu ]hưn, sơnăn êlâo h^n bi mđ^ h^n du\m mta bruă ngă, mjing klei nao ai, ngă klei tluh tlưi` ho\ng phung tuê nao kơ ]ar Gia Lai. }ar bi hluê ngă mđrăm mb^t du\m hdră bruă mse\ si: mđ^ h^n bruă mtô mjuăt mnuih ngă bruă kơ knơ\ng bruă hiu ]hưn; mkra mđ^ du\m anôk lăn mnga êa m’ak, duh bi liê tui ngă du\m knăm m’ak djuê ana mơ\ng êpul êya du\m djuê ana [ia\, boh nik gơ\ knhuah gru dhar kreh mơ\ng mnuih [uôn sang Bahnar, Jrai;

Mđ^ h^n hnơ\ng thâo bruă hiu ]hưn lehana\n mta mnơ\ng mnia mblei đưm, k[^n ai tiê mđ^ kyar lehana\n hâo hưn du\m mta mnơ\ng mâo ana\n knăl k`ăm djăp ho\ng klei ]ia\ng blei yua mơ\ng phung tuê mse\ si: braih, kphê, tiêu, ]ê Bàu Cạn, kđeh ]^m [hu, êa hnuê dliê, cao mật nhân, êa pra^ [ơr ... mguôp mb^t ho\ng bruă ngă đưm; mđ^ kyar h^n bruă hiu ]hưn dliê mnga êa m’ak đang lo\ hma doh, mđ^ h^n hnơ\ng thâo du\m tuôr hiu ]hưn mguôp mb^t ho\ng êpul êya, dhar kreh.

H’Mrư pô ]ih hlo\ng răk