VOV4.Êđê – Boh giêt krô jing mnơ\ng yua amâo dưi k[ah ôh hlăm klei hd^p mda mơ\ng mnuih [uôn sang BaNa ti [uôn pro\ng Kon Tum. Boh giêt krô pro\ng mnuih [uôn sang pioh dưm êa, dưm bur djă nao kơ hma amâo dah ngă djuê mjeh, boh giêt krô dưi khăt mjing awak jho\k djam, tuah kpiê amâo dah mko\ dăp mjing êriâo ang^n bi msiam ti ana\p sang… Kdrê] anei hruê anei, hmei hâo hưn kơ boh giêt krô – knhuah dhar kreh mâo mă hjăn păn mơ\ng mnuih BaNa ti [uôn pro\ng Kon Tum, ]ar Kon Tum.

Adiê wai băk, êjai hmei nao ti [uôn Kon Jơ Dri, să Đak Rơ Wa, [uôn pro\ng Kon Tum snăn mnuih [uôn sang ti nei ăt mrâo w^t mơ\ng hma. Jing leh klei mưng ngă, lu phung mniê khăng weh ti pin êa mơ\ng [uôn rao jơ\ng kngan leh anăn djăt êa ba w^t knă êsei. Phung mniê djăt êa hlăm boh giêt krô, dăp hlăm bung leh anăn ba w^t kơ sang.

Y Mai ti [uôn Kon Jơ Dri brei thâo: Boh giêt krô jing mnơ\ng mưng yua hlăm klei hd^p mnuih Bah nar êlâo dih. Mnuih [uôn sang khăng yua boh giêt krô mgơ\ng êa djăt mơ\ng pin êa ba w^t kơ sang, mgơ\ng êa, mgơ\ng bur s^t nao pưk hma, phung thâi mbruă lo\ dơ\ng mkra mjing boh giêt krô mguôp ho\ng du\m mta mkăn jing kdrăp ayu\... Ara\ anei khă gơ\ [ia\ ba yua h^n, [ia\dah đa đa go\ sang ăt yua boh giêt krô ]ia\ng mgơ\ng êa nao mă bruă, mgơ\ng kpiê drông tuê amâo dah rang mdah bi msiam.

                          Mnuih [uôn sang [uôn Kon Jơ Dri mă boh giêt krô pioh djăt êa

Mphu\n dô, mnuih Bahnar lu hd^p ho\ng bruă pưk hma. Leh yan buh mdiê hang, lăm brô knhal jih mlan , mnuih [uôn sang khăng lo\ pla du\m mta giêt, plei, mkai, hlăm anăn mâo wa\t giêt pioh mă giêt krô.

Mơ\ng yan pe\ boh êlâo, mnuih [uôn sang ruah leh du\m boh giêt khua, pro\ng, siam mă asa\r mjeh. Leh bruă buh pla, di`u srăng ba pla asa\r giêt ti roh hma amâo dah hlăm lăn ho\ng. Hrue# giêt hriê kơ pro\ng amâo guôn kriê dlăng, krih êa ôh. Truh mlan 11-12, boh giêt khua, kl^t k`^, khăng ]ia\ng pioh [hu krô, mnuih [uôn sang srăng pe\ boh giêt anei ba w^t kơ sang. Kdrê] ]ia\ng mkra mjing boh giêt krô jăk siam, mnuih [uôn sang lui] lu hruê mmông, brei thâo mbruă.

 Khua mduôn A Mơ, ti [uôn Kon Jơ Dri yăl dliê: Leh pe\ boh giêt, tal êlâo, ara\ng yua sa [e\ dho\ng khăt kuôp ]ia\ng mjing mbah, kdrê] anei brei mnuih thâo mbruă kơh dưi ngă. Mbah boh giêt dưi mkra mjing kuôp, [ia\dah đa đa ara\ng mjing mbah giăm kuôp, ti djiêu [ia\. }ia\ng mjing klei jăk siam kơ boh giêt, mâo mnuih lo\ dơ\ng krah ti hmôk giêt gru rup siam. Leh anăn, mnuih [uôn sang  srăng ba [hu hlăm mđiă amâo dah dưm ti pra pui du\m hruê leh anăn mă tram hlăm hlu\ mơ\ng 10 truh 15 hruê ]ia\ng kơ tiê boh giêt bru\ jih. Leh tiê boh giêt bru\ rai, mnuih [uôn sang mă leh anăn ba rao bi doh.

Leh anăn, di`u srăng yua sa mta boh dliê, mnuih Bahnar pia Ngheng dưm hlăm lam boh giêt, lo\ dơ\ng tram hlăm brô 2 hruê kăm dơ\ng leh anăn lu ksung rao ho\ng êa bi doh. Boh Ngheng yua bi doh mnâo leh anăn doh jih tiê hlăm lam boh giêt, mmông anei kno\ng dôk hmôk boh giêt đui].  Ba giêt  [hu krô 2 truh 3 hruê, leh anăn mnuih [uôn sang mkra mjing êa kulơr kơ boh giêt. Hdră tram hlăm hlu\ leh anăn yuôl ti pra ]ia\ng kơ hmôk giêt krô, khăng, k[oh amâo [ơ\ng, êa amâo mu\t leh anăn rơ\ng h^n. Sa boh giêt krô tơdah thâo yua hlăm brô 3 truh 4  thu\n kơh jhat.

Êlâo dih, hlăm du\m go\ sang mnuih Bahnar khăng mâo du\m pluh boh giêt krô pioh yua grăp hruê, yuôl hlăm pra pui lo\ mâo du\mpluh boh pioh yua [rư\ [rư\ ho\ng djăp hnơ\ng điêt pro\ng, đ^ng kdriêk w^l, dlông, [ia\dah lu h^n jing mta giêt ko\ kra.

Giêt krô mâo hlăm klei hd^p grăp hruê mơ\ng du\m sang Bahnar. Tơdah boh pro\ng dưi dưm hlăm sang pui pioh mgơ\ng êa mnăm kơ go\ sang, giêt điêt h^n phung mnia kgăng ba djăt êa ti pin êa amâo dah mgơ\ng êa, bur s^t nao hma…

                        Boh giêt krô mb^t ho\ng kram m’ô ngă mkra du\m kdrăp pe\ tông

Giêt krô dưi yua mdê mdê, amâo mtu\k mtul ôh. Mâo đa đa, ara\ng khăt boh giêt ngă knhuăk tuah êa, muôi tuah djăm, kpiê leh anăn đ^ng pioh trô êa… Mphu\n dô, bruă tal êlâo hlăm grăp hruê mphung mniê leh kgu\ p^t jing dăp boh giêt krô hlăm bung nao ti pin êa mă êa ba w^t kơ sang knă êsei kơ go\ sang leh anăn ba nao ti hma.

 Hluê si mnuih [uôn sang, êa mgơ\ng hlăm boh giêt krô mâo mnâo jăk amâo mse\ ho\ng êa mgơ\ng hlăm giêt ksu ôh. Boh nik, êa hlăm giêt krô êđăt kluôm hruê wa\t tơdah dưm hlăm adiê mđiă kyua dah hmôk giêt kpal leh anăn amâo hrip adiê mđiă mtrang anăn guôp ho\ng ba nao ti hma. Leh mă bruă êgah êmăn, mnăm sa mbah amâo dah [ơ\ng bur dưm hlăm giêt krô, grăp ]ô srăng [uh suaih pral, amâo djo\ lo\ bi suaih asei mlei ôh, [ia\dah lo\ dơ\ng [âo mnâo mdê hjăn mơ\ng boh giêt.

Ăt hluê si khua mduôn A Mơ, giêt krô lo\ dưi yua mgơ\ng kpiê drông tuê amâo dah mgơ\ng kpiê, êrag mnu\ hlăm du\m knăm ngă yang huă êsei mrâo, buh mdiê… Êngao kơnăn, giêt krô lo\ dưi ba yua pioh du\m mta asa\r mjeh yuôm mse\ si mdiê, ktơr, asa\r plei, êngu… }ia\ng răng mgang kơ giêt krô amâo m]ah leh anăn găl êniưh s^t ba nao kbưi, lu mnuih thâo răng yua klei hrue# dliê m`am, mjing hmôk nah êngao. Boh nik, wa\t du\m boh giêt krô hluh, ăt mâo mnuih [uôn sang ba yua ngă rup pruh ]^m hlăm kdrăn lo\, ngă mnơ\ng hlăp kơ hđeh điêt…

Sa hlăm du\m klei mdê hjăn [ia\ mnuih thâo mphu\n dih, đa đa mniê Bahnar leh kkiêng anak, khăng mă boh giêt krô dưm êa [ia\ mklu\ng dlông tian, ngă na nao hlăm 1 hruê kăm srăng đru bi kbiă jih mta êa jhat hlăm asei mlei. Năng ai kyua anăn giêt krô jing mta mnơ\ng yuôm bhăn, tu\ dưn siưa suôr hlăm klei hd^p mnuih Bahnar mơ\ng lu ênuk.

Ară anei, mb^t ho\ng hdră mđ^ kyar bruă duh mkra, anak mnuih mkra mjing leh lu mta mnơ\ng yua ho\ng mnơ\ng mdê mdê, lu jơr leh anăn êniưh yua, kyua anăn mnuih [uôn sang ăt [ia\ pla giêt ko\ kra ]ia\ng mă giêt krô ngă mnơ\ng yua grăp hruê. Khăsơnăn, ho\ng klei mâo mdê hjăn leh anăn mse\ si sa knhuah dhar kreh mâo mơ\ng đưm, boh giêt krô ăt dưi ba yua hlăm klei hd^p grăp mnuih mơ\ng mnuih Bah nar.

H’Zawut pô ]ih hlo\ng răk