VOV4. Êđê
- Hla\m du\m hruê Tit Nguyên đán Bính Thân thu\n 2016 mrâo êgao, lu mnuih hriê
mdrao klei rua\ djo\ [ơ\ng mnơ\ng rua\ ti Sang êa drao pro\ng c\ar Dak Nông.
Amai Đặng Thị hà, dôk ti êpul mrô 3, phường Nghĩa Trung, wa\l krah Gia Nghĩa,
c\ar dak Nông brei thâo: Kyua ch^ mnga Tit ana\n lu hruê êgao bi dôk ti êlan blei [ơ\ng mnơ\ng leh ara\ng c\h^ leh tu\k
mkra. Lu bliư\ dôk c\h^ mnga ana\n amâo mâo hmao w^t kơ sang tu\k kna\ êsei
djam, bi blei [ơ\ng mnơ\ng ara\ng c\h^ hla\m ktuê êlan [ơ\ng. Kyua ana\n nga\ kơ amai [ơ\ng djo\ mnơ\ng
rua\ bi nao đih mdrao kơ sang êa drao:“
Mơ\ng aguah mbruê kâo [uh rua\ tian, leh ana\n nao kơ sang êa drao hla\k 11h
leh ana\n mâo phung aê mdrao ba siêu âm leh ana\n ksiêm mka\ dla\ng lac\ kâo
rua\ kpu\ng tian dlông. Leh ana\n Aê mdrao lac\ k[ah mnơ\ng [ơ\ng tu\ ja\k, êdu
awa\t asei mlei. Aê mdrao tlo\ sirom leh ana\n êa boh kroh c\ia\ng bi h’^t ai
tiê asei mlei. Kơ klei hua\ [ơ\ng mrâo êgao sna\n ka\n kla\ lei, tu\ kơ blei
[ơ\ng mnơ\ng ara\ng c\h^ hla\m du\m anôk
c\h^ mnơ\ng [ơ\ng hla\m sang c\ơ yơh. Mgi dih thhâo leh, tơ blei mnơ\ng [ơ\ng
c\ia\ng duah mđing êlâo kơ phu\n agha
mnơ\ng [ơ\ng leh ana\n kơh bi blei,
bi [ơ\ng hua\ mnơ\ng leh tu\k ksa\, mna\m êa leh tu\k ktơ\ng, mkhư\ klei
duah blei [ơ\ng mnơ\ng ara\ng duah c\h^ hla\m ktuê êlan.”
Amâo djo\ kno\ng ti [uôn pro\ng mnuih lu ôh,
[ia\ ti kr^ng [uôn sang, a\t mao lu mơh mnuih [ơ\ng djo\ mnơ\ng rua\ hla\k [ơ\ng
hua\ du\m mnơ\ng [ơ\ng leh mkra mjing lui sui hruê. Ti sang êa drao Khan -
Mnuih [uôn sang Trung đoàn 726, Binh đoàn 16 ti sa\ Quảng Trực, kdriêk Tuy Đức,
c\ar Dak Nông gra\p hruê knhal jih thu\n mâo mơ\ng 1 – 2 c\ô mnuih hriê ksiêm
mka\ dla\ng mdrao klei rua\ kyua [ơ\ng djo\ mnơ\ng rua\. Leh lo\ w^t suaih mơ\ng
klei rua\ tian bi ba mdrao kơ sang êa drao Thị Sư, dôk ti [uôn Bu Prâng 1, sa\
Quảng Trực, kdriêk Tuy đức, c\ê dak Nông brei thâo:“ Mma\t mbruê kâo gơ\ hua\ [ơ\ng dôk ja\k mơh, [ia\ truh kơ 4h aguah
mphu\n rua\ tian eh leh ana\n [uh `u bi hwir ko\, ê’un jih jơ\ng kngan, leh
ana\n truh 10h aguah a\t ka dưi kgu\ kgưr mơh ana\n hriê kơ anei. Aê mdrao
ksiêm mka\ dla\ng siêu âm lac\ [ơ\ng djo\ mnơ\ng rua\, jing kâo [ơ\ng đậu hủ blei
mơ\ng sang c\ơ….”
Ho\ng klei hu\i hyưt [ơ\ng djo\ mnơp\ng
rua\ [rư\ hruê [rư\ đ^, bohnik hla\m gưl êlâo, hla\m leh ana\n leh Tit Nguyên đán
Bính Thân thu\n 2016, brua\ mdrao mgu\n c\ar Dak Nông leh ana\n du\m anôk brua\
djo\ tuôm mđ^ ktang brua\ ksiêm dla\ng klei doh ja\k mnơ\ng [ơ\ng. Mb^t ana\n,
brei du\m sang êa drao pro\ng c\ar, kdriêk, sa\ bi mđ^ brua\ mtô mblang hâo hưn
mpra\p mnuih nga\ brua\, kdra\p mnơ\ng yua pioh bi mkhư\ leh ana\n do\ng mdrao
klei [ơ\ng djo\ mnơ\ng rua\ hu\i mâo hla\m leh ana\n leh Tit. Thượng úy, nai êa
drao Nguyễn Đàn Dũng, K’ia\ng khua sang êa drao Khan ho\ng Mnuih [uôn sang Trung đoàn 726, Binh đoàn
16 ti sa\ Quảng Trực, kdriêk Tuy Đức, c\ar Dak Nông brei thâo:“ Hla\m gưl Tit anei mâo lu klei hu\i hyưt,
tal sa jing klei [ơ\ng djo\ mnơ\ng [ơ\ng rua\, tal 2 jing klei djo\ [ơ\ng
mnơ\ng rua\ mâo dleh dlan. Kyua ana\n hmei jih ai tiê bi k[^n mnuih nga\ brua\,
du\m kdra\p mnơ\ng yua rơ\ng mpra\p bi kdơ\ng do\ng mdrao tơ mâo klei [ơ\ng
djo\ mnơ\ng [ơ\ng rua\ ho\ng lu mnuih….”
Ơ mnuih [uôn sang leh ana\n [^ng dôk hmư\! C|ia\ng đru kơ mnuih [uôn sang leh ana\n [^ng ga\p drei thâo săng h^n kơ du\m klei hu\i hyưt mơ\ng klei [ơ\ng djo\ mnơ\ng [ơ\ng amâo mâo doh ja\k leh ana\n hdra\ ruah, kriê pioh mnơ\ng [ơ\ng a\t mse\ mơh brua\ rơ\ng klei doh ja\k mnơ\ng [ơ\ng, Pô c\ih klei mrâo kơ kdrêc\ “ Klei suaih pral – Klei hd^p mâo leh klei bi blu\ hra\m ho\ng Aê mdrao Võ Minh Quốc, K’ia\ng khua Knơ\ng brua\ doh ja\k mnơ\ng [ơ\ng c\ar Dak Nông. Alum kơ mnuih [uôn sang leh ana\n [^ng ga\p drei ka\p mđing hmư\:
- Akâo kơ ih brei thâo ya mta klei dhar
brua\ mâo mprăp leh ]ia\ng rơ\ng kơ klei doh mnơ\ng [ơ\ng hua\ hlăm wưng hlăm,
lehana\n êdei kơ tết nguyên đán, lehana\n hla\m du\m knăm mơak yan mnga thu\n
2016?
Aê mdrao: Hlăm wưng tết nguyên đán lehana\n hlăm
du\m knăm mơak yan mnga, hlăm ]ar Dak Nông mâo leh lu brua\ ngă ]ia\ng drông
yan mnga. Djăp mta mnơ\ng [ơ\ng lu kơ ênoh. Mse\ si [ê` ke\o, kpiê, [iêr, wa\t ]^m,
kan, lehana\n djam mtam hla rơ\k ktơ\k… mâo ba hriê ]h^ mnia hlăm ]ar. Dak Nông
ka mâo ôh anôk mkra mjing pro\ng mnơ\ng [ơ\ng, kyuana\n lu jing ăt blei ba mơ\ng
anôk mkăn, mơ\ng ana\n dleh dưi ksiêm dlăng hnơ\ng doh. Kyuana\n, djăp brua\
ksiêm dlăng hnơ\ng doh mâo ngă leh, mse\ si brua\ hiu hâo hưn mtô mblang, amâodah
mâo mmông bi blu\ hrăm kơ klei doh ê[a\t mnơ\ng [ơ\ng, ]ia\ng kơ jih jang mnuih
yua mâo klei thâo săng, si srăng ruah mnơ\ng [ơ\ng, lehana\n hdră răng kriê,
du\ mdiăng, ba yua ho\ng klei êđăp ênang.
Wưng anei, wa\t ho\ng êlâo, hlăm lehana\n êdei kơ tết, mơ\ng gưl ]ar hlo\ng truh hlăm kdriêk, sa\, wa\l krah mđ^ h^n sơăi brua\ ksiêm dlăng, bi mguôp lu dhar brua\, mse\ si ]ar mko\ mjing Êpul hgu\m lu dhar brua\ mâo dhar brua\ êa drao gu\n g^t gai ngă brua\ leh hlăm 8 kdriêk, wa\l krah ăt bi mko\ mjing ]ia\ng kơ pô dưi ksiêm dlăng pral truh hlăm nah gu\. Hmei ksiêm dlăng jih jang hlăm djăp anôk mkra mjing, anôk ]h^ mnia mnơ\ng [ơ\ng hlăm ]ar, lehana\n mghaih msir djo\ ho\ng hdră mtru\n.
- Dhar brua\ djo\ tuôm mâo leh ya mta klei
mta\ ]ia\ng kơ mnuih [uôn sang thâo săng kơ klei doh ê[a\t mnơ\ng [ơ\ng hua\, đăm
le\ hlăm klei [ơ\ng djo\ mnơ\ng rua\?
Aê mdrao:
Mâo du\m klei ]ia\ng mta\ kơ mnuih [uôn sang, êjai hro\ng ruah mnơ\ng [ơ\ng ]ia\ng
dưi mâo mnơ\ng doh, ana\n jing êjai hiu blei mnơ\ng [ơ\ng, snăn bi nao blei hlăm
du\m anôk ]h^ mnia mâo leh klei hing ang jăk, rơ\ng kơ klei doh mnơ\ng [ơ\ng, đăm
duah blei ôh mnơ\ng [ơ\ng duah ]h^ plia\ plia amâo mâo thâo b^t phu\n agha.
Ho\ng du\m mta mnơ\ng leh mkra mjing đu\ng dưm leh hlăm hruh, ksiêm dlăng bi
kla\ phu\n agha ]ih hlăm hruh, hruê ba yua, ana\n mnơ\ng dhơ\ng, anôk mkra
mjing… Jing mnơ\ng ]ih kla\ mnga] phu\n agha, hu^dah le\ hlăm wưng tết kyuadah ]ia\ng
mâo ba w^t lu prăk mnga, mjhua ]h^ lu mta mnơ\ng mgưt, mnơ\ng êgao hruê yua.
Ho\ng du\m mta mnơ\ng [ơ\ng anôk mtah, snăn dlăng ho\ng ala\, mse\ si klei ruah
]^m
-Tơdah hmư\ hing kơ klei bluh đ^ klei rua\
tưp, hu^ [ơ\ng djo\ mnơ\ng [ơ\ng amâo mâo jăk, snăn si dhar brua\ êa drao gu\n
mâo klei ]ia\ng mta\ kơ mnuih [uôn sang?
Aê mdrao: Hlăm ]ar Dak Nông, mâo bi lar leh dua mta mrô đ^ng blu\ mjê] pral, kăp kia\ ti Anôk brua\ răng mgang klei doh ê[a\t mnơ\ng [ơ\ng hua\. Bi hlăm du\m kdriêk wa\l krah, snăn mâo leh anôk brua\ êa drao gu\n, lehana\n brua\ sang ]ư\ êa. Tơdah mâo, hmư\ hing amâo mâo klei doh ê[a\t ôh mnơ\ng [ơ\ng hua\ snăn diih bi tuôm mtam ho\ng anôk brua\ mdrao mgu\n giăm h^n, amâodah nao hưn mtam ho\ng brua\ sang ]ư\ êa. Tơdah [uh klei amâo mâo jăk truh, snăn bi nao hưn mta yơh ho\ng du\m boh sang êa drao, lehana\n brua\ sang ]ư\ êa mâo hdră mghaih msir mtam.
-Si brua\ mprăp, kăp mdrơ\ng ho\ng klei [ơ\ng
djo\ mnơ\ng rua\?
Aê mdrao: Brua\ mghaih msir, ksiêm dlăng klei [ơ\ng djo\ mnơ\ng rua\, amâodah leh [uh mâo mnuih djo\ [ơ\ng mnơ\ng rua\, snăn du\m dhar brua\ êa drao gu\n, mơ\ng dhar brua\ răng mgang klei doh ê[a\t mnơ\ng [ơ\ng hua\, hlo\ng truh kơ du\m boh sang êa drao kdriêk, wa\l krah mâo mko\ mjing leh sơăi êpul ksiêm dlăng mghaih msir, lehana\n prăp êmiêt djăp ênu\m mnơ\ng mnua\ ksiêm dlăng êdeh êdâo pioh nao ma\ brua\ ]ia\ng mâo ngă ho\ng klei pral h^n tơdah tuôm ho\ng klei amâo mâo jăk truh. Mơ\ng ara\ anei mtam hmei prăp êmiêt leh…
-La] jăk kơ Aê mdrao, K’ia\ng khua anôk
brua\ răng mgang klei doh ê[a\t mnơ\ng [ơ\ng ]ar Dak Nông hriê hlăm klei bi
blu\ hrăm anei.
H’Nga – Y Khem pô ]ih hlo\ng ra\k
Viết bình luận