VOV4.Êđê - Thu\n 2013, Ngô Hồng Thanh, ti alu\ 3, sa\ Quảng Tâm, kdriêk Tuy Đức, ]ar Daknông duh bi liê gia\m 400 êkla\k pra\k ]ia\ng ru\ mkra anôk rông u\n ma\ kđeh. Mâo du\m anôk brua\ djo\ tuôm ktrâo la] leh ana\n amâo mâo mdei duah êmuh hria\m, Thanh hluê nga\ leh gru hmô anôk rông mnơ\ng doh, amâo mâo ba yua du\m mta ka\m hla\m brua\ rông mnơ\ng, rơ\ng djo\ hdra\ k]ah bi mdoh la\n êa wa\l hd^p mda. Ara\ anei, gra\p mlan anôk rông mơ\ng Ngô Hồng Thanh ba ]h^ gia\m 100 drei u\n ma\ kđeh, t^ng jih ênoh duh bi liê, `u adôk mâo pra\k mnga êbeh 80 êkla\k pra\k/mlan. Ngô Hồng Thanh m`a\ kla\ anei jing phu\n mka\p mnơ\ng [ơ\ng doh kơ sang c\ơ mnia, kyua du\m gưl nao ksiêm dla\ng hluê si wưng amâo dah nao ksiêm kdja\t mơ\ng anôk brua\ djo\ tuôm amâo [uh ôh du\m mta ka\m hla\m brua\ rông mnơ\ng.“ Brei [ơ\ng 100% jing amlơ\k bi asa\r Con Cò amâo djo\ blei amlơ\k amâo thâo b^t phu\n agha amâo dah ]o\ng pô lu\k mb^t ôh, kyua ana\n brua\ rông mnơ\ng a\t rơ\ng hluê nga\ djo\ mse\ si klei leh k]ah mtru\n. Leh kơna\n jih jang êa drao ba yua jing dôk hla\m ênoh ana\n dưi brei ba yua s’a^. Kơ êa drao sna\n ra\ng mgang kơ lu klei rua\ ana\n pô amâo dưi nga\ klei kuôl ka\ kluôm ôh, [ia\ tơ mâo du\m klei bi kna\l brei [uh mâo  klei rua\ tưp, sna\n kơh pô nga\ klei kuôl ka\ kơ êa drao mdê…”.

     A|t ti sa\ Quảng Tân, kdriêk Tuy Đức, ]ar Daknông, Sang hra\ êdam êra hla\m Êpul hgu\m Êdam êra suưng adru\ng [uôn pro\ng Hồ Chí Minh ho\ng gia\m 700 c\ô knua\ druh,  mnuih hria\m a\t ru\ mkra anôk pla djam mtam leh ana\n rông u\n ma\ kđeh ho\ng hnơ\ng pro\ng. Võ Văn Lượng, K’ia\ng khua Sang hra\ êdam êra hla\m Êpul hgu\m Êdam êra su\ng adru\ng [uôn pro\ng Hồ Chí Minh ti kdriêk Tuy Đức, ]ar Daknông brei thâo: Brua\ duh mkra pla mjing tal êlâo h^n jing ]ia\ng đru kơ klei ]ia\ng yua mơ\ng phung knua\ druh, phung dôk hria\m, leh kơna\n kơh mka\p ba c\h^ kơ sàn c\ơ mnia. Hla\m hdra\ pla mjing djam mtam, rông u\n ma\ kđeh, sang hra\ mđing dla\ng êdi kơ brua\ rơ\ng hnơ\ng tu\ ja\k. “ Duh mkra pla mjing, rông mnơ\ng a\t mse\ mơh pla djam mtam doh sna\n sang hra\ mđing dla\ng êdi hla\m brua\ rơ\ng mnơ\ng [ơ\ng doh ê[a\t. Hla\m brua\ rông u\n a\t mse\ mơh pla djam sna\n amâo tuôm ba yua du\m mta ka\m amâo dah du\m mta mâo hla\m ana\n  amâo brei yua, ]ia\ng si be\ nga\ dưi rơ\ng mâo mnơ\ng [ơ\ng doh ê[a\t leh ana\n rơ\ng klei suaih pral kơ dja\p mnuih”.

     Ti sa\ Dak Ngo, wa\l krah kdriêk Tuy Đức, du\m thu\n gia\m anei bi mko\ mjing leh [uôn pla djam mtam doh Quảng Tiến mâo boh pro\ng gia\m 300 ha ho\ng êbeh 100 go\ sang hgu\m nga\. Amâo djo\ kno\ng mka\p kơ mnuih [uôn sang hla\m alu\ wa\l, djam mtam doh Tuy Đức lo\ mka\p ba c\h^ kơ sang c\ơ mnia Gia Nghĩa amâo dah [uôn pro\ng Hồ Chí Minh. Djam Tuy Đức mơ\ng mnuih [uôn sang pla, dla\ng kriê wiê êna\k ba yua hdra\ mnê] nga\ brua\ mrâo mrang, [ia\ rơ\ng klei doh ê[a\t. Bùi Thị Mận, pô đang djam dưi la] jing pro\ng êdi ti sa\ Dak Ngo, kdriêk Tuy Đức, ]ar Dak Nông la]: “ Go\ sang kâo hla\k pla djam, kyua yan adiê không nga\ k[ah êa sna\n brua\ duh mkra pla mjing tuôm ho\ng lu klei dleh dlan, [ia\ go\ sang a\t g^r krih êa, pruê hbâo, dla\ng kriê wiê êna\k đang djam bi ja\k. Djam mtam lu jing pioh [ơ\ng kơ go\ sang leh ana\n mnuih [uôn sang kyua ana\n kâo amâo yua lu ôh êa drao ra\ng mgang mơ\ng pla mjing, ]ia\ng rơ\ng klei suaih pral kơ mnuih blei yua”.

     Kdriêk Tuy Đức mâo gia\m 200 anôk rông mnơ\ng, đang war duh mkra pla mjing mnia blei leh ana\n 2 anôk mkra mjing mnơ\ng [ơ\ng. Du\m gưl nao ksiêm dla\ng gia\m anei, ti alu\ wa\l kdriêk Tuy Đức amâo mâo ôh anôk brua\ nga\ soh ho\ng du\m klei k]ah mtru\n kơ klei doh ê[a\t mnơ\ng [ơ\ng hua\. Hluê si Huỳnh Minh Đức, Khua anôk brua\ mdrao mgu\n kdriêk Tuy Đức, ]ar Dak Nông, klei yuôm bha\n h^n jing g^r ktưn c\ih mkra ana\n kna\l mnơ\ng [ơ\ng doh mơ\ng alu\ wa\l. Leh hbei tao Tuy Đức, na\ng ai hla\m êdei ana\p mnuih blei yua sra\ng thâo kơ djam doh mơ\ng Tuy Đức, amâo dah kđeh ]^m u\n Tuy Đức. Klei anei brei hluê nga\ mđra\m mb^t leh ana\n yuôm bha\n h^n jing dưi bi mlih  brua\ nga\, klei thâo sa\ng mơ\ng mnuih pla mjing. “ Brua\ hla\m mlan nga\ brua\ a\t mse\ mơh kơ jih thu\n, ana\n jing  hla\m sa bliư\ bi nga\ brua\ hâo hưn mtô mblang êjai leh ana\n hluê nga\ du\m hdra\ msir êjai. Bi mlih kơ mnuih nga\ brua\ duh mkra pla mjing mơ\ng klei m^n truh kơ brua\ nga\, amâo djo\ ba ksiêm dla\ng msir mkra đu\ bi kmhal ]ia\ng nga\ klei ka\m mkhư\ mjua\t mgô jing dleh sna\k”.

                                               H’Nê] pô ]ih hlo\ng ra\k.