Bruă hrĭ mñam bung bai mơ̆ng mnuih K’Ho
Chủ nhật, 01:00, 18/04/2021

VOV4.Êđê - Hrĭ mñam jing sa hlăm dŭm bruă mñam mâo leh mơ̆ng đưm djuê ana K’Ho (Lâm Đồng), khăng dưi ngă hlăm dŭm wưng wăn. Leh bruă buh pla hlăm pưk hma dưi bi leh mnuih ƀuôn sang ti nei lŏ mŭt hlăm yan hrĭ mñam.

 

Mnơ̆ng dhơ̆ng yua hlăm bruă hrĭ mñam mơ̆ng mnuih K’Ho dưi mă mơ̆ng dŭm mnơ̆ng mâo hlăm dliê kmrơ̆ng msĕ si: kram, alê, aruăt hwiê, brang Sim, k'al dliê, rơ̆k mñam añuê, ana boh plei, mâodah hla sơ đoă. Jih jang ana kyâo anei srăng nao mă ti dŭm mlan, mâo mlan mrâo ƀlĕ amâodah mlan điêt (knhal tuič mlan), huĭ dah muôr riă hĕ.

 

Dhŏng kgă čiăng mă dŭm ana kyâo anăn hlăm bruă hrĭ mñam mơ̆ng mnuih K’ho mâo lu ôh ƀiădah ƀơ̆ng sơnăk, mâo lu mta mdê mdê čiăng djŏ hŏng dŭm bruă ngă leh anăn klei jing mnơ̆ng leh hrĭ mñam. Hlăm anăn: Kgă ku čiăng yua hlăm bruă koh, hrĭ mnơ̆ng, hjei (xô - uých - kơ - sôi) yua čiăng ir kbăng dŭm aruăt klei leh hrĭ lehanăn aruăt siêt (gơ - nap), dhŏng knur – dhŏng hrĭ (pêscôt): kŏ knur, grăn kut lehnăn ƀơ̆ng snăk čiăng hrĭ aruăt hwiê siêt, a’săl mñam (noa - rơ - sự) yua hlăm bruă mñam bŭng.

 

Hlăm dŭm klei mkra mjing mnơ̆ng anăn, bruă mă hrĭ mñam mơ̆ng dŭm djuê ana Mạ, K’Ho lehanăn Chru mâo lu klei msĕ, boh nĭk hlăm klei pŭ mnga, mta mñam. Dŭm mnơ̆ng anei mơ̆ng diñu mâo lu klei dưi hrĭ mñam msĕ hŏng pŭ sa (po - dul) lehanăn pŭ mdua (po - pa -rờ) msĕ hŏng bŭng - bai, lip - knguôr, añuê, krang, drô̆ mă ênung.

 

Pŭ mnga bi siam hlăm dŭm mnơ̆ng hrĭ mñam mơ̆ng mnuih K’ho ti čar Lâm Đồng jing dŭm klei pŭ mnga mâo rup dưi mkra ti asei bung, ti kđhăp amâo dah êlan nah djiêu giăm griŏ msĕ si añuê, lehanăn mnơ̆ng djă êsei. Boh nĭk mâo 2 mta mnga mnuih K’ho yua lu hĭn čiăng bi msiam bung gui diñu pia băng - cha - kiang lehanăn và băng - cha - ờs. Ƀiădah tui hluê klei mĭn dŭm klei pŭ mnga ênưih hĭn jing rup mta dhar, rup kut. Hlăm añuê kreh mâo dŭm klei pŭ mnga msĕ si kkâo jơ̆ng asâo, rup tu krua…

 

Êa mil lu yua hlăm klei bi siam boh mnga jing êa hrah lehanăn êa jŭ. Mnuih K’Ho ăt ai yua êa mil čiăng tram kơ dŭm aruăt leh hrĭ čiăng mñam mâo klei bi siam boh mga ko dŭm mnơ̆ng msĕ si añuê. Bi kơ bung gui biă yua mnga, kyuadah mâo leh klei čŏng siam mơ̆ng aruăt kram, alê m’ô dưi êdah leh boh mnga. Êjai dôk mñam bŭng mâo mnga, mnuih K’Ho ti Di Linh srăng yua aruăt kram leh hrĭ. Dŭm aruăt kram anei dôk mtah, bi kơ aruăt klang, mă hĕ kuêh dŏ mtah ti dlông čiăng ñu mtah êdu ƀiă. Leh kơ klei mñam đi ñu srăng ba dưm ti dlông kpur pui hlăm dŭm hruê mmông, čiăng dưi bi êdah mngač hĭn dŭm boh mga anăn.

 

Bruă hrĭ mñam bung bai jing sa bruă jiă knhuah gru mơ̆ng djuê ana K’Ho, ƀiăđah hruê anei knư̆ hruê knư̆ dơ̆ng luič. Boh phŭn mkăn ăt mâo klei yuôm bhăn, anăn jing hlăm klei hdĭp ară anei mâo leh lu mnơ̆ng yua dưi mkra mjing mơ̆ng ksu, ênoh êlưih lehanăn ênưih kơ klei yua msĕ si (rô, êi, bai, kdô djă) ăt hmăi lu kơ bruă ngă hrĭ mñam.

 

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC