VOV4.Êđê - Hla\m du\m thu\n gia\m anei, brua\ kriê dla\ng klei suaih pral, ksiem mka\ dlaưng leh ana\n mdrao klei rua\ kơ mnuih [uôn sang ti c\ar knông la\n Kontum mâo lu klei tu\ pro\ng. Êdah êdi jing brua\ mdrao mgu\n mơ\ng c\ar hlo\ng truh kơ alu\ wa\l nah gu\ mâo klei mđing dla\ng duh bi liê nga\ mkra, hnơ\ng thâo kơ brua\ mơ\ng phung nai aê mdrao [rư\ hruê [rư\ đ^. Sna\n [ia\dah, kyua mơ\ng klei bi mđ^ anei nga\ kơ brua\ mdrao mgu\n mơ\ng c\ar tuôm ho\ng lu klei dleh dlan, lông dla\ng kơ anôk anơ\ng a\t mse\ mơh mnuih nga\ brua\.

Mko\ mjing sui ho\ng anei 9 thu\n dôk ti wa\l krah Plei Kần, kdriêk knông lăn Ngọc Hồi, Sang êa drao pro\ng kr^ng wa\l Ngọc Hồi, hluê ngă ba yua êbeh 3 êbâo 400 hdră nga\ brua\ mrâo, mse\ si hlăm bruă k’kiêng anak, kriê dlăng phung am^, kriê dlăng phung hđeh mrâo kkiêng leh ana\n mâo wa\t du\m hdră nga\ hgao gưl. Klei anei đru leh sang êa drao mâo klei đăo knang mơ\ng êbeh 200 êbâo ]ô mnuih [uôn sang, mơ\ng 4 kdriêk: Đăk Glei, Ngọc Hồi, Đăk Tô leh ana\n Tu Mrông.

Mnuih rua\ bi đip dôk guôn ksiêm mka\ dla\ng klei rua\.

Hlăk dôk mdrao anak mbla] prô] êbeh ti Sang êa drao, amai Nguyễn Thị Đào, ti să Đăk Môn, kdriêk knông lăn Đăk Glei brei thâo: amai ăt mse\ ho\ng lu mnuih mkăn hlăm alu\ wa\l, h’^t ai tiê s^t pô amâodah djuê găp hriê ksiêm mkă dlăng, mdrao klei ruă ti anei:“ Mơ\ng phung aê mdrao truh kơ nai êa drao,djăp mnuih jih ai tiê, mha] ]ha] tu\ drông mnuih ruă. Kriê dlăng, ]ua\ êmuh jing jăk leh mơh. Bruă bi mdoh, ăt doh siam, khuăt mluăt leh ana\n jih ai tiê. M’măt mlam ăt mâo aê mdrao hriê ]ua\ dlăng mnuih ruă, leh ana\n aguah ưm kâo mrâo kgu\ ti jhưng aei sna\n aê mdrao hriê ]ua\ dlăng mnuih ruă. Ti anei amâo mâo pô ata\t, pô amâo lo\ bi ba anak kơ Kontum, ruă kjham thâo dôk ba nao truh krah wah êlan mâo klei hu^ hyưt amâodah ngă lui] liê lu kơ go\ êsei”.

M’ak kyua du\m boh tu\ dưn jăk siam mâo ba w^t hlăm bruă kriê dlăng klei suaih pral, mkă dlăng, mdrao klei ruă kơ mnuih [uôn sang, Sang êa drao pro\ng kr^ng wa\l Kontum ăt hla\k tuômho\ng klei mnuih ruă lu êgao hnơ\ng đei. Khoa Nội – Nhi tal êlâo mâo 60 boh jhưng đih, lo\ dơ\ng bi dăp 50 boh jhưng dôk đih mdrao. Khoa Ngoại sản mơ\ng 30 boh jhưng, lo\ dơ\ng dăp 48 boh jhưng dôk đih mdrao. T^ng kluôm sang êa drao, ênoh mnuih ruă êgao hnơ\ng đ^ truh 225%; jih jang du\m boh jhưng đih mdrao lo\ bi điêt he\ hnơ\ng pro\ng mơ\ng 90 cm tru\n dôk 50 cm ]ia\ng mhro\ [ia\ klei kniă kniêt.

Lu dei mnuih rua\, lo\ bi da\p jhưng đih nah êngao adu\ đih mdrao kơ mnuih rua\.

Aê mdrao Nguyễn Hữu Thâm, khua Sang êa drao pro\ng kr^ng wa\l Ngọc Hồi brei thâo, klei mnuih ruă lu êgao hnơ\ng mâo 5 thu\n ho\ng anei leh, ara\ anei jing 1 klei lông dlăng [uh ti ana\p mta ho\ng anôk bruă: “ Mơ\ng ênoh mnuih ruă êgao hnơ\ng đei ho\ng anôk anơ\ng ktu\ng ba truh lu klei amâo mâo ja\k, mâo: brua\ hrui pra\k bruă mdrao mgu\n, bruă kriê dlăng mnuih ruă grăp hruê, klei huă [ơ\ng kơ mnuih ruă, leh ana\n bruă bi mdoh klei doh ê[a\t `u srăng hma\i djo\ mơh. Hlăm klei mse\ snăn, hmei ăt tuôm ho\ng klei dleh dlan. Klei g^r ktưn mơ\ng hmei ăt gơ\ mâo hnơ\ng mơh. Ara\ anei ênoh mnuih ruă lu êgao hnơ\ng ngă lu klei dleh dlan kơ hmei. Leh anan nanao mse\ snei, sna\n klei ư ai mơ\ng mnuih [uôn sang srăng hro\ tru\n”.

Mb^t ho\ng ênoh mnuih ruă lu êgao hnơ\ng, k[ah mnuih ngă bruă ăt jing klei hlơr mơr mơ\ng du\m sang êa drao knu\k kna ti ]ar Kontum. Jing sang êa drao hnơ\ng 2 ho\ng 27 anôk mdrao mgu\n leh ana\n 7 adu\ bruă mkăn, klei k[ah mnuih ngă bruă hlăk jing klei mâo sa ana\n ti jih jang du\m anôk, adu\ mdrao mơ\ng sang êa drao pro\ng ]ar Kontum. Mko\ mjing sui ho\ng anei 4 thu\n, Khoa Ung bướu mơ\ng Sang êa drao kno\ng mâo 20 boh jhưng đih mdrao, [ia\dah boh s^t mâo giăm 30 ]ô mnuih dôk mdrao ho\ng hnơ\ng jhưng đih truh 130% hlăm 1 thu\n.

Aê mdrao Đinh Hữu Hoà, K’iăng khua Anôk mdrao Ung bướu brei thâo, bi kplăk ho\ng klei đ^  pral kơ ênoh mnuih ruă, mơ\ng hruê mko\ mjing truh kơ ara\ anei, Aê mdrao anôk mdrao anei a\t kno\ng mâo 3 ]ô đui]:“ Ho\ng êpul mnuih ngă bruă [ia\ mse\ snăn, kdrê] aê mdrao hmei g^r ktưn 1 ]ô mnuih bi ngă lu mta bruă. Hlăm ana\n hlo\ng ngă bruă mbla] mdrao, tlo\ sơrum kơ mnuih ruă, kriê dlăng, đru k]e\ kơ mnuih ruă. Si la] he\, tơdah mâo djăp ênu\m mnuih ngă bruă, 1 anôk mdrao Ung bướu bi mâo lu mta bruă Ngoại ung bướu, Nội ung bướu, Xạ trị, Y học hạt nhân, Kriê dlăng. Snăn [iadah ho\ng boh s^t  ti Kontum leh ana\n mnuih ngă bruă mse\ snei, snăn grăp ]ô aê mdrao hmei bi ngă lu mta bruă. 1 ]ô aê mdrao bi ngă bruă hlăm Khoa Ngoại, leh ana\n khoa Nội. Ana\n jing kdrê] aê mdrao, bi kdrê] phung nai êa drao ăt dleh dlan mơh”.

Hlăk êjai ênoh mnuih [uôn sang hriê mkă dlăng leh ana\n mdrao klei ruă ti Sang êa drao pro\ng ]ar Kontum amâo mâo mdei đ^ nanao, klă klơ\ng mse\ si thu\n 2016 đ^ êbeh 36 êbâo 400 gưl ]ô mnuih rua\ mkă ho\ng thu\n 2014, ênoh mnuih dôk mdrao ti sang êa drao đ^ êbeh 4 êbâo 300 gưl ]ô, ênoh mnuih mbla] đ^ êbeh 400 gưl ]ô, snăn lu thu\n êgao sang êa drao ăt ka lo\ ma\ mơh mnuih ngă bruă. Hluê si  aê mdrao Võ Văn Thanh, Khua sang êa drao, c\ia\ng lo\ ma\ mâo 215 ]ô mnuih, jing đ^ 1 blư\ mkrah mkă ho\ng ênoh biên chế ara\ anei, snăn kơ dưi dja\p ênoh mnuih nga\ brua\  ti Sang êa drao pro\ng Kontum mka\ ho\ng ênoh k]ah mtru\n ti Hră hưn mtru\n mguôp mrô 08 thu\n 2017 mơ\ng Phu\n bruă Nội vụ - Phu\n bruă mdrao mgu\n. Klei ênoh mnuih ngă bruă k[ah lu hlăk ngă du\m klei dleh dlan pro\ng kơ bruă mdrao mgu\n ăt mse\ mơh hnơ\ng tu\ jăk bruă mdrao mgu\n:

“ Kơ klei k[ah mnuih ngă bruă, ngă hma^ djo\ pro\ng klei ngă bruă mơ\ng sang êa drao. Klă klơ\ng mse\ si hdră kah mbha mnuih dôk gak mdrao mgu\n, leh ana\n dăp hruê mdei hrô, dăp hruê akâo mdei jing dleh dlan êdi. Leh ana\n dăp mnuih ngă bruă ]ia\ng nao bi hriăm êlam h^n ]ia\ng mđ^ hnơ\ng thâo bruă mdrao mgu\n ăt dleh dlan mơh. Mb^t ana\n ăt ngă hma^ djo\ kơ hnơ\ng tu jăk brua\ mdrao mgu\n. Tăp năng `u ngă ru\ng răng klei m^n mơ\ng phung knuă druh, anăn đa tăp năng mâo klei blu\ tlao ka jăk ôh. Kơ klei k[ah mnuih ngă bruă ngă hma^ djo\ pro\ng kơ hnơ\ng tu\ jăk brua\ mdrao mgu\n”.

Knơ\ng bruă mdrao mgu\n Kontum hlăk dôk nanao hla\m klei w^r w^r, ana\n jing: S^t mđ^ hnơ\ng thâo kơ brua\ ksiêm mkă dlăng mdrao mgu\n, snăn ênoh mnuih ruă srăng hriê mdrao lu mơh, sang êa drao lu êgao hnơ\ng ênoh mnuih ruă hriê mdrao. Leh ana\n s^t sang êa drao lu êgao hnơ\ng đei ênoh mnuih ruă, hnơ\ng tu\ jăk mơ\ng brua\ ksiêm mkă dlăng, mdrao klei ruă mnuih [uôn sang tuôm ho\ng klei amâo đei lo\ ja\k ôh. Kno\ng ho\ng klei g^r ktưn hjăn mơ\ng knơ\ng bruă mdrao mgu\n, snăn ka djăp ênu\m ôh ]ia\ng bi duah hdră êlan kbiă đue# mơ\ng klei dôk nanao w^r w^r snei.

Y Khem pô ]ih hlo\ng ra\k