Nguyễn Ngọc Phúc, ti să Quảng Phú, kdriêk Cư Mga, čar Daklak nao atăt êpul ngă bruă klei mrâo nao čuă đang boh durian prŏng 1,5 ha gŏ sang ñu. Dŭm phŭn ana boh durian hlăk mŭt hlăm thŭn tal 7, hlăk mboh. Djăp ana mboh sơăi, năng ai srăng mboh giăm 20 tôn boh. Phúc yăl dliê: Êlâo dih lăn anei pla tiu, 6 thŭn dlăng kriê wiê ênăk, mrâo mâo ƀơ̆ng sa dua yan snăn mnơ̆ng ngă djiê jih hlăm sa đang. Luič jih ai tiê, ngă dŏ duh kơ bruă anei. Thŭn 2017, Phúc nao čan prăk mơ̆ng knơ̆ng prăk Agribank 200 êklăk prăk pioh duh bi liê pla mjing boh durian. Kyua mâo čan prăk anăn, arăanei igŏ sang ñu mâo leh đang boh durian grăp thŭn êbeh 1 êklai prăk. Phúc brei thâo, ară anei lŏ čan prăk mơ̆ng knơ̆ng prăk Agribank 1,5 êklai prăk. Ênoh prăk anei rŭ mkra hjiê, blei masin, kdrăp pioh mă bruă hrui pĕ, đŭng hruh kơ mnuih ƀuôn sang hlăm să. Hŏng prăk anăn, djŏ hlăm yan ngă bruă mâo klei tŭ dưn:

“Ana boh durian hlăm sa thŭn mâo ƀơ̆ng sa blư̆. Dôk guôn truh kơ yan anăn snăn amâo mâo djăp ôh prăk yua. Nao čan prăk knơ̆ng prăk Agribank đru leh lu mnuih ƀuôn sang ngă lŏ hma dưi mâo hĕ msĕ si ară anei”.

Nguyễn Hữu Thọ, Khua êpul gơ̆ng bruă kiă kriê knơ̆ng bruă Kphê Đ’Rao ti kdriêk Čư̆ Mgar, čar Daklak, hlăm knơ̆ng bruă kphê Việt Nam brei thâo: Knơ̆ng bruă mâo 489ha kphê, lu jing pla mjing mơ̆ng hlăk wưng thŭn 80, ana khua leh sơăi, jih thŭn mboh leh. Thŭn 2014 knơ̆ng bruă lŏ dơ̆ng rŭ mjing pla kphê mrâo. Klei lŏ wĭt rŭ mjing kphê jing bruă amâo mâo djŏ ênưih ôh, jing lŏ mjut mjing lăn, bi mdoh lăn, mơ̆ng 3 - 4 thŭn, hlăk anăn kơh lŏ wĭt pla kphê. Mâo knơ̆ng prăk Agribank brei čan hŏng ênoh truh 38 êklai prăk ho7ng mnga hdjul, čan hlăm 7 thŭn. Kyuanăn, knơ̆ng bruă mâo bi leh bruă lŏ wĭt pla mjing 330ha. Jih jang ênhă kphê mâo lŏ wĭt pla hơĭt sơăi đĭ jing jăk. Nguyễn Hữu Thọ lač: Knơ̆ng bruă jing leh êpul êya ngă bruă tŭ jing hĭn hlăm bruă lŏ wĭt pla mjing kphê ti čar Daklak, msĕ mơh hŏng dŭm čar ti lăn dap kngư:

Knơ̆ng bruă mâo bi leh bruă lŏ wĭt pla mjing kphê djŏ tui si knơ̆ng bruă jao. Tơdah amâo mâo ôh prăk pioh lŏ wĭt pla mjing, amâodah prăk pioh hrui êmiêt, prăk duh bi liê kơ bruă dlăng kriê wiê ênăk jing čan mơ̆ng knơ̆ng prăk Agribank, tơdah hơăi amâo mâo thâo bĭt êlan duah prăk ôh čiăng duh bi liê kơ 500ha, boh nik hlăm ênhă lŏ wĭt pla 330ha. Snăn tơdah amâo mâo čan ôh prăk mơ̆ng knơ̆ng prăk Agribank snăn knơ̆ng bruă amâo srăng dưi bi leh ôh bruă knuă.”

Knơ̆ng bruă kphê Đrao mâo 500 čô mnuih ngă bruă, hlăm anăn mâo 62% jing anak ÊĐê. Y-Neng, să Čư̆ Dliê M'nông, brei thâo: êngao kơ ênhă kphê gŏ sang ñu, ñu tŭ mă lăn kphê phăn jao dlăng kriê 8 sào kphê mrâo lŏ wĭt pla mơ̆ng knơ̆ng bruă kphê Đrao. Thŭn 2023, kah knar prăk mlan Y-Neng truh 7,5 êklăk prăk. Anăn jing ka lač ôh ênoh   45 êklăk prăk, ñu mâo knơ̆ng bruă tla kyua war kphê ñu kdlưn hĭn kơ ênoh kčah jao.

“Ngă bruă tŭ mă lăn phan jao mơ̆ng đang kphê knŭk kna, ƀiădah kâo ăt mâo mơh war kphê kâo pô. Hjan kphê tŭ mă phăn jao, tơdah ênoh kphê mboh kdlưn hĭn snăn pô yơh dưi dưn. Jih jan gmnuih bi ktuh êyuh dlăng kriê war kphê, snăn hnơ̆ng mboh lu hŏn mơh”.

Y-Blưn Mlô, k’iăng khua knơ̆ng bruă sang čư̆ êa să Pơ̆ng Drang, kdriêk Krông Ƀŭk brei thâo: Ară anei, să mâo truh 19/19 ênoh čuan mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo. Hlăk bi leh hră mơar čiăng kơ knơ̆ng bruă sang čư̆ êa čar tŭ yap jing djăp ênoh čuăn mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo. Jing sa krĭng taih kbưi mâo lu mnuih djuê ƀiă ƀiădah Pơ̆ng Drang dưi bi leh jih ênoh čuăn mkŏ mkra krĭng ƀuôn sang mrâo, anăn jing klei gĭr mơ̆ng grăp čô mnuih ƀuôn sang, lehanăn klei gĭr prŏng mơ̆ng jih bruă kđi čar. Hlăm anăn mâo klei đru mguôp mơ̆ng knơ̆ng prăk bruă lŏ hma lehanăn mđĭ kyar krĭng ƀuôn sang. Y-Blưn Mlô lač: 

 “Kyua mâo hdră êlan mơ̆ng Đảng, knŭk kna, mnuih ƀuôn sang mâo čan prăk mơ̆ng knơ̆ng prăk bruă lŏ hma hŏng mnga hdjul, amâo mâo djŏ msĕ hŏng dŭm knơ̆ng prăk mkăn ôh. Ară anei mnuih ƀuôn sang thâo kơ knơ̆ng prăk bruă lŏ hma brei čan bi hnơ̆ng kơ ênoh bi liê hlăm bruă knuă, mnuih ƀuôn sang buh jing mơak, lehanăn čan hŏng klei ênưih mơh. Mnuih ƀuôn sang mâo klei hdĭp hơĭt, đĭ kyar msĕ si ară anei kyua mâo knơ̆ng prăk Agribank.”

Phạm Xuân Cam, K’iăng khua knơ̆ng prăk Agribank Dưr Daklak brei thâo: Yap truh knhal jih mlan 7 thŭn 2024, ênoh mơ̆ng knơ̆ng prăk Agribank dưr Daklak brei čan leh truh 13 êbâo êklai prăk. Hlăm anăn mâo giăm 9.500 êklai prăk, truh 73% pioh kơ bruă lŏ hma, kơ krĭng ƀuôn sang, lehanăn kơ phung ngă lŏ hma, mâo leh 160 êbâo čô mnuih čan. Phung knuă druh ngă bruă brei čan prăk păn kjăp kiă kriê siă suôr jih jang bruă mnuih ƀuôn sang mă, ba yua prăk čang bi djŏ:

 Klei yuôm bhăn hĭn ară anei, amâo lŏ jăk mâo ôh klei mnuih ƀuôn sang hoiu čan prăk êngao hŏng mnga ktrŏ. Mơ̆ng anăn, klei hdĭp mnuih ƀuôn sang krĭng taih kbưi hơit leh. Klei thâo săng mnuih ƀuôn sang ka kjăp ôh, snăn grăp blư̆ yan ma bruă, mâo nanao knuă druh nao đru ktrâo atăt hdră mă bruă”.

Knŏng hlăm kdriêk Čư̆ Mgar čar Daklak, hlăm 6 mlan akŏ thŭn 2024 mâo leh 3.620 čô mnuih nao čan prăk lu jing mnuih ngă lŏ hma čar truh 1.660 êklai prăk pioh duh kơ bruă. Anei jing ênoh yuôm bhăn čiăng đru kơ mnuih pla mjing kphê, boh durian lehanăn mnơ̆ng pla mkăn bi hmao hŏng yan. Nguyễn Công Văn, K’iăng khua knơ̆ng bruă sang čư̆ êa kdriêk Cư Mga lač:

 “Agribank mâo leh dŭm ênoh đru mnuih ƀuôn sang mơ̆ng bruă duh mkra pla mjing. Đru kơ mnuih ngă lŏ hma mdul klei dleh dlan. Boh nik bi hrŏ prăk mnga mnuih ƀuôn sang čan. Agribank ăt tiŏ nao leh mơh knuă druh truh hlăm dŭm boh ƀuôn đru mtô bi hriăm, hdra mă nbruă čiăng bi djŏ hŏgn ênoh prăk pô čan ba wĭt boh tŭ dưn hlăm bruă duh mkr apla mjing. Snăn anei jing sa anôk jing jăk êdi kơ ngăn prăk pioh đru mđĭ kyar klei hdĭp mda ala ƀuôn hlăm kdriêk”./.