-Daklak hlăk jing čar mâo hnơ̆ng luôm dliê ƀiă hĭn hlăm lăn dap kngư lehanăn jing ti gŭ hĭn hŏng ênoh kar knar hlam kluôm ala. Kbiă hriê mơ̆ng klei kiă kriê dliê amâo mâo sĭt êmĭt hĕ?
Nguyễn Quốc Hưng: Daklak mâo hnơ̆ng luôm dliê jing ƀiă hĭn hlăm lăn dap kngư anei, kyuadah Daklak mâo lu lăn dap, lăn siam êdi ti Daklak. Wăt hŏng kdriêk Ea Sup amâo mâo djŏ jing lan bazan ôh, ƀiădah ƀô̆ lăn jing anôk dap lu, lehanăn jing găl ênưih kơ bruă ngă lŏ hma. Mbĭt hŏng anăn, mnuih ƀuôn sang đuĕ hriê dôk êngiê tui si čiăng truh hŏng Daklak, ară anei diñu hlăk lĕ hlăm klei dleh dlan. Čiăng duah ƀơ̆ng snăn kčưm jing mơ̆ng dliê. Tal dua, ngăn prăk pioh duh kơ bruă pla dliê ăt kƀah. Knŏng mâo mă dŭm ênoh bi čiu hnô mơ̆ng anôk bi mlih lăn dliê, hlăm sa ênhă điêt mơh. Amâo mâo klei duh bi liê ôh, dŭm bruă duh bi liê msĕ si mơ̆ng ODA ăt kăn mâo rei. Snăn čiăng duh kơ bruă mđĭ kyar dliê jing dleh dlan.
-Daklak mâo lu knơ̆ng bruă dliê kyâo, kiă kriê jing prŏng (giăm 220.000ha). Si hdră diñu mđĭ kyar bruă dliê?
Nguyễn Quốc Hưng: Pla dliê ară anei knŏng pla hlăm dŭm knơ̆ng bruă kiă kriê dliê, lehanăn mâo dŭm hdră êlan hŏng mnuih ƀuôn sang mđrăm mbĭt anăn mă bruă. Dŭm knơ̆ng bruă đang dliê ară anei, pătdah amâo mâo ôh ngăn prăk pioh duh kơ klei mđĭ kyar dliê. Kyuanăn dleh dlan êdi hlăm bruă čiăng mđĭ kyar dliê.
- Êjai dôk hlăm klei dleh dlan msĕ snăn, Si Daklak mâo hdră mghaih msir, lehanăn si boh tŭ dưn mâo ngă leh hlăm dŭm thŭn giăm anei?
Nguyễn Quốc Hưng: Knơ̆ng bruă sang čư̆ ea ča Daklak mâo leh klei bi mklă mrô 1237 hrue 24/5/2021 kơ hdră pla dliê, lehanăn pla kyâo bi êyui wưng thŭn 2021-2025 jing 7.268 ha. Truh kơ ară anei mrâo mlan 9/2024 snăn mâo pla leh truh 12.582 ha. Thŭn 2024 anei, ăt srăng pla êgao kơ hdră kčah, năng ai srăng pla mơ̆ng 2.500-3.000 ha mkă hŏng hdră jing 1.817 ha. Anei kơh yap jing pla dliê, bi pla ana kyâo bi êyui, amâo mâo pla hlăm sa anôk ôh, snăn grăp thŭn pla kah knar jing 200.000 phŭn. Grăp thŭn, hmei mâo pla djăp hŏng ênoh kčah sơăi, tăp năng kdlưn hĭn mơh.
- Ênhă dliê lĕ hlăm klei bi rai jing prŏng, klei bi ksĭng mmiă lăn dliê jing prŏng (Msĕ si Daklak yap leh mâo hlăm brô 128.000ha), snăn si hdră čar mâo čiăng mghaih msir klei anei?
Nguyễn Quốc Hưng: 128.000ha anei jing bruă mơ̆ng sui leh, hlăm brô 20 thŭn êgao, amâo mâo jing bruă mrâo ôh, hmei amâo mâo dưi bi kơrŭ jih sa blư̆ ôh. Tơdah drei knŏng gơk gơk djă pioh lăn kơ dliê, ƀiădah lui mnuih ƀuôn sang lĕ hlăm klei ư̆ êpa, ƀuh klei anăn jing amâo mâo djŏ ôh. Hmei srăng lŏ čuăl mkă, dlăng wĭt dŭm čuê dliê. Tui hlue si klei čar čuăl mkă, mâo leh knŭk kna tŭ yap lehanăn tui si klei djă yua lăn mdê bi kdriêk, mơ̆ng anăn srăng dăp mbha brei mnuih ƀuôn sang ngă hma, pla mjing. Ti čuê lăn jing dôk găl kơ bruă mđĭ kyar dliê snăn kut kat brei răng kriê lehanăn wĭt pla dliê mtam, leh lŏ hluă mrâo dliê sĭt nik srăng răng mgang dliê anăn bi kjăp. Ênhă lăn dliê leh luič sĭt nik srăng mâo hdră lŏ wĭt pla, pla mjeh kyâo djuê điêt, kyâo djuê prŏng, bi mguôp mjing dliê kmrơ̆ng.
- Hdră mtrŭn mrô 23 thŭn 2022 mơ̆ng phŭn bruă kđi čar kơ hdră êlan mđĭ kyar krĭng lăn dap kngư, mtă mđing kơ klei luôm krĭp dliê hlăm alŭ wăl, mđĭn lŏ bi hluă mrâo, lehanăn mđĭ kyar dliê. Si hdră Daklak mâo kơ hdră anei?
Nguyễn Quốc Hưng: Hlăm wưng ară anei, jing dleh dlan êdi hlăm bruă iêo mkrum ngăn prăk pioh kơ bruă pla dliê, ƀiădah, hmei bi dưi yua jih dŭm hdră êlan mơ̆ng knơ̆ng bruă dliê kyâo mâo, lehanăn mâo klei bi hgŭm hŏng mnuih ƀuôn sang nao hlăm bruă pla dliê. Hmei duah êlan hgŭm hŏng phung duh mkra duh bi liê ngăn prăk, lehanăn đru mnuih ƀuôn sang pla dliê, bi djăp hŏng ênoh čuăn FSC (Jing klei tŭ yap mđĭ kyar dliê hŏng klei kjăp - PV). Lehanăn tơdah dliê mâo leh klei tŭ yap, snăn mnuih ƀuôn sang srăng mâo yơh klei dưi dưn mơ̆ng dliê, lehanăn ênoh čhĭ srăng yuôm hĭn, ƀiă êdi jing 10%. Mbĭt hŏng anăn, tui si klei bhiăn hlăm hră mơar hmei ăt srăng đru jih ai tiê čiăng mjing djăp klei găl pioh kơ phung duh mkra lehanăn mnuih ƀuôn sang bi pla dliê.
Hdră mtrŭn 58 mơ̆ng knŭk kna mtrŭn leh hlăk mlan 5 thŭn 2024 mâo leh mơh dŭm hdră êlan pioh đru. Hmei hlăk mkŏ mjing hdră, lehanăn ktrâo atăt phung duh mkra, mnuih ƀuôn sang si srăng ngă čiăng mkŏ mjing bruă knuă, mâo hră êlan mă bruă pioh kơ knŭk kna dru djŏ hŏng hdră êlan mđĭ kyar mrâo.
-Lač jăk kơ ih, Nguyễn Quốc Hưng, Khua anôk bruă dliê kyâo čar Daklak !
Viết bình luận