Klei čang hmăng ba mnơ̆ng lŏ hma Dak Lak kpưn đĭ kbưi hĭn
Thứ sáu, 08:37, 01/03/2024 VOV Tây Nguyên VOV Tây Nguyên
VOV4.Êđê- Mkra mjing lŏ hma jinh sa hlăm dŭm klei găl čar Dak Lak. Lu mta mnơ̆ng dhơ̆ng lŏ hma phŭn msĕ si: Kphê, măkka, durian, mdiê, braih… dưi pŏk mlar anôk ba čhĭ kơ ala tač êngao. Klei anei amâo djŏ knŏng đru mđĭ klei hdĭp mda mnuih ƀuôn sang ôh ƀiădah lŏ đru mđĭ prăk hrui wĭt grăp thŭn dŭm êbâo êklai prăk mơ̆ng bruă mkra mjing, mnia blei, ba čhĭ kơ ala tač êngao. Thŭn 2024, bruă lŏ hma čar Dak Lak gĭr ktưn, čang hmăng lŏ dơ̆ng ba mnơ̆ng dhơ̆ng lŏ hma alŭ wăl truh ti lu anôk ba čhĭ.

Thŭn 2023, mta Makka mơ̆ng Anôk bruă mguôp hnư Damaca Nguyên Phương, kdriêk Krông H’Nang, čar Dak Lak mâo leh ti djăp čar, ƀuôn prŏng hlăm kluôm ala lehanăn dưi ba čhĭ truh kơ lăn čar Japon. Nguyễn Thị Thu Phương, Khua anôk bruă brei thâo, čiăng dưi găn klei dleh dlan lehanăn lông dlăng anăp klei amâo h’ĭt mơ̆ng hdră duh mkra, anôk bruă duh mkra mâo hdră mprăp mnơ̆ng dhơ̆ng, mtrŭt mđĭ hdră bi hgŭm, pŏk mlar wăl anôk mnia mblei. Thŭn 2024, mbĭt hŏng bruă mđĭ hnơ̆ng tŭ jăk, anôk bruă duh mkra lŏ mđing hưn mthâo mnơ̆ng truh kơ ala tač êngao mâo klei găl:

“Hmei mă leh bruă hŏng dŭm wăl anôk mnia mblei prŏng msĕ si China, dŭm anôk ti Arab, čang hmăng hlăm wưng ti anăp srăng mâo dŭm klei bi êdah jăk hlăm wăl anôk mnia mblei čiăng mâo hdră blei mnia h’ĭt kjăp hĭn”.

Thŭn anei, mbĭt hŏng hdră đĭ kyar wăl anôk mnia mblei hlăm ala čar, Êpul hgŭm bruă Lŏ hma Công bằng Ea Tu, să Ea Tu, ƀuôn prŏng Ƀuôn Ama Thuôt, čar Dak Lak, lŏ mđing truh kơ anôk čhĭ mnia ti ala tač êngao hluê hdră ba čhĭ kphê mâo hnơ̆ng jăk. Trần Ðình Trọng, Khua kiă kriê Êpul hgŭm brei thâo, pla mjing kphê jăk đru mđĭ boh tŭ yuôm asăr kphê, ba wĭt boh tŭ dưn klă sĭt kơ ƀĭng ngă lŏ hma hlăk ênoh čhĭ kphê h’ĭt lehanăn đĭ hĭn mkă hŏng wăl anôk mnia mblei mơ̆ng 2 – 2,5 êklăk prăk/ton. Ară anei, Êpul hgŭm bruă Lŏ hma Công bằng Ea Tu dôk čih mkra hdră kčah bi lu jơr mnơ̆ng lŏ hma hluê klei čiăng mơ̆ng anôk mnia mblei, mđĭ hnơ̆ng tŭ mnơ̆ng dhơ̆ng hluê hdră pla, mkra mjing kphê tŭ jăk.

"Mrâo anei hmei dưi ngă leh mrô knăl đŭng hruh kơ kphê leh đeh, kphê kpŭng čiăng ba čhĭ kơ China. Hŏng kphê mâo hnơ̆ng tŭ jăk ƀrư̆ hruê mâo lu mnuih khăp čiăng, klei anei ba wĭt leh klei jăk găl kơ ƀĭng ngă lŏ hma. Hmei ăt mtă kơ mnuih ngă lŏ hma krơ̆ng kjăp hdră pla mjing anei, amâo ba yua êa drao răng mgang mnơ̆ng pla mjing lu, amâo ba yua êa drao mdjiê rơ̆k, ngă anei srăng ba wĭt boh tŭ h’ĭt kjăp.

Hluê si Nguyễn Hoài Dương, Khua knơ̆ng bruă Lŏ hma mđĭ kyar krĭng ƀuôn sang čar Dak Lak, thŭn 2023 jing sa thŭn tŭ jing mơ̆ng anôk bruă lŏ hma čar hlăk hnơ̆ng đĭ kyar mâo truh 4,88%. Anei jing hnơ̆ng đĭ kyar lu hĭn hlăm dŭm hdră duh mkra mơ̆ng čar. Mbĭt anăn, ênoh dŭm mta mnơ̆ng lŏ hma msĕ si: Durian, kphê, tiu, braih đĭ lehanăn Dak Lak dưi ba čhĭ hluê êlan phŭn hlăm dŭm anôk mnia mblei kyua anăn dưi mđĭ hnư hrui wĭt kơ mnuih ngă lŏ hma, jing pô phŭn mjing mnơ̆ng dhơ̆ng anei dưi mkra mđĭ klă sĭt, đĭ 15 êbâo êklai prăk mkă hŏng thŭn 2022. Ênoh prăk bi mnia mblei mnơ̆ng hŏng ala tač êngao mơ̆ng čar gưl tal êlâo dưi truh 1,6 êklai đolar Mi.

Thŭn 2024, čar Dak Lak lŏ dơ̆ng mđĭ lar klei găl mâo hlăm bruă pla mjing ngă lŏ hma, boh nik pŏk mlar anôk ba čhĭ dŭm mta mnơ̆ng lŏ hma phŭn, čar čang hmăng srăng đru kơ hdră duh mkra – ala ƀuôn mơ̆ng čar đĭ kyar hĭn. Čiăng dưi ngă klei anei, Nguyễn Hoài Dương, Khua knơ̆ng bruă Lŏ hma mđĭ kyar krĭng ƀuôn sang čar Dak Lak brei thâo:

"Anôk mnia mblei jing mta phŭn bi mklă. Thŭn 2024 srăng ksiêm dlăng 16 klei kuôl kă bruă mnia mblei êngiê mâo Việt Nam bi mklă leh hŏng krĭng wăl, dŭm ala čar čiăng ba yua jih klei găl mơ̆ng dŭm klei kuôl kă bruă mnia mblei êngiê anei lehanăn ksiêm dlăng dŭm krĭng wăl dôk mâo klei čiăng blei mnơ̆ng mơ̆ng Việt Nam, hlăm anăn mâo mnơ̆ng ti Dak Lak dôk mâo klei găl, mơ̆ng anăn tă hdră êlan pla mjing kñăm rơ̆ng mkăp djăp hŏng klei čiăng, rơ̆ng hnơ̆ng tŭ jăk mơ̆ng dŭm anôk mnia mblei dơ̆ng mơ̆ng anăn mđĭ boh tŭ yuôm lehanăn rơ̆ng  hdră mnia mblei h’ĭt kjăp”.

VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC