2 mlan akŏ thŭn 2024, hnư knŭk kna hrui wĭt čar Kon Tum đăo knăl mâo 621 êklai prăk, knar hŏng 117% mkă hŏng wưng anei thŭn 2023. Mkra mjing bruă lŏ hma đĭ kyar hơĭt kjăp hŏng ênhă rah pla wưng puih mnga êbeh 9.400 ha, hnơ̆ng ênoh mkra mjing kluôm dhar bruă lŏ hma đĭ êbeh 12%, bruă hiu čhưn ênguê wăl mnơ̆ng hdĭp nao mbĭt hŏng krĭng pla mjing, ana êa drao yuôm iêo jak êbeh 575.000 gưl čô tuê, đĭ giăm 13%, hnơ̆ng mnia mblei mâo hlăm brô 51 êklăk Dolar Mi, đĭ êbeh 8% mkă hŏng wưng anei thŭn dih.
Khua gĭt gai čar Kon Tum brei thâo, khădah mâo đa đa klei đĭ kyar jăk, ƀiădah čar Kon Tum ăt dôk jing čar ƀun, ka mâo lu hdră êlan mdê hĭn, klei kdlưn hĭn čiăng ba yua klei ktang. Klei anei ngă kơ čar Kon Tum tlă anăp hŏng klei toh hroh mkă hŏng dŭm alŭ wăl. Hŏng kmeh gơ̆ng jing bruă lŏ hma, năng mjêč hĭn mmông anei jing hŏng bruă bi mguôp ngă hdră êlan mkra mjing êlam leh anăn duah anôk ba čhĭ boh mnga bruă lŏ hma, ana êa drao čiăng mđĭ ênoh mnơ̆ng dhơ̆ng.
Mơ̆ng knhal jih thŭn 2023, hluê ngă dŭm klei kuôl kă hŏng ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh đru leh kơ čar Kon Tum mtrŭt mđĭ klei bi mguôp bruă lŏ hma dưn yua kdrăp mrâo mrang, mkŏ mjing hơĭt krĭng pla mjing. Yuôm bhăn hĭn jing mkŏ tŭ jing hŏng phung mă bruă leh anăn ba mnơ̆ng dhơ̆ng hlăm dŭm sang čhĭ mnia prŏng. Hlăm anăn, ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh adôk mâo hdră êlan đru kơ alŭ wăl mđĭ hnơ̆ng anăn knăm Sâm Ngọc Linh, Lan Kim tuyến, Đảng Sâm... mkŏ mjing anăn knăl hŏng dŭm mta boh mnga, mnơ̆ng jăk yâo čiăng mkŏ mjing mta kñăm ktang hĭn kơ alŭ wăl. Nguyễn Tấn Liêm, khua knơ̆ng bruă lŏ hma leh anăn mđĭ kyar krĭng ƀuôn sang čar Kon Tum brei thâo:
Hmei dôk hluê ngă 2 klei kƀĭn trông gưl krĭng, tal 1 jing klei kƀĭn trông Festival Sâm Ngọc Linh - Kon Tum. Hlăm anăn mkŏ mjing klei kƀĭn trông gưl krĭng kơ klei mđĭ kyar Sâm Ngọc Linh leh anăn dŭm mta ana êa drao ti alŭ wăl mĭn tĭng ti knhal jih thŭn 2024. Êngao kơnăn hlăm mlan 4 anei, hŏng klei đru mơ̆ng Knơ̆ng bruă lŏ hma leh anăn mđĭ kyar krĭng ƀuôn sang ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh hmei ăt mkŏ mjing klei kƀĭn trông kơ klei mđĭ kyar bruă lŏ hma dưn yua kdrăp mrâo hlăm klei mkra mjing.
Mkă hŏng dŭm alŭ wăl mkăn mơ̆ng krĭng Lăn Dăp Kngư, Dak Nông mâo anôk bi knông hŏng krĭng Ngŏ Dhŭng leh anăn giăm hŏng ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh hĭn, leh giăm 20 thŭn klah mơ̆ng čar Dak Lak. Alŭ wăl anei knŏng mrâo tlaih jing čar ƀun, đĭ kyar êmưt mâo hŏng anei 3 thŭn. Hluê si Lê Văn Chiến, k’iăng khua bruă Đảng čar Dak Nông, mơ̆ng thŭn 2020 truh kơ ară anei, bruă lŏ hma knŏng hrŏ adôk êbeh 39%, hrô kơnăn jing alŭ wăl bruă tuh tia, mkŏ mkra, bruă mkăn.
Biădah, bruă lŏ hma ăt jing bruă mâo klei găl hŏng lu mnơ̆ng dhơ̆ng bi klă anăn knăl hlăm anôk mnia mblei hlăm lăn čar, êngao lăn čar msĕ si: Kphê, tiu, ksu, kruê̆ hruê̆, hbei tao, boh ƀơr, durian…Lu klei bi hmô bruă lŏ hma dưn yua kdrăp mrâo, yua dŭm hnơ̆ng čuăn msĕ si Viet GAP, Global GAP, OCOP... ba wĭt boh tŭ dưn hlăm bruă duh mkra. Lê Văn Chiến lač, hŏng klei bi mguôp, klei đru mơ̆ng ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh, hdră mkra mjing bruă lŏ hma mơ̆ng čar ƀrư̆ ƀrư̆ mlih jing hnơ̆ng bi kƀĭn hĭn, mkŏ anôk ba čhĭ mâo klei klă. Dak Nông ăt hmăng hmưi bruă klam mkŏ krĭng, ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh srăng kčưm klei đĭ kyar bruă lŏ hma hŏng bruă đru brei kdrăp mrâo mrang, mtô mjuăt mnuih mă bruă, mlih mrô leh anăn nao jĕ klei mkăp brei. Dak Nông hmăng hmưi bruă klam mơ̆ng ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh hlăm bruă mtrŭt mđĭ bruă rŭ mjing êlan dơ̆ng pral hluh krĭng Lăn Dăp Kngư čiăng đru kơ bruă mnia mblei mnơ̆ng dhơ̆ng, boh mnga bruă lŏ hma.
Bi hŏng êlan dơ̆ng pral hluh krĭng Lăn Dăp Kngư mkŏ hŏng ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh hmei bi klă anei jing tur knơ̆ng yuôm bhăn čiăng krĭng Lăn Dăp Kngư truh ti ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh hmar hĭn. Êjai mnơ̆ng dhơ̆ng čhĭ mnia hmar, klei găl srăng jing boh kdrŭt prŏng. Anei ăt dôk hlăm hdră êlan đĭ kyar êlan dơ̆ng pral mâo Phŭn bruă kđi čar, knŭk kna leh anăn Bruă kƀĭn ala bi klă leh.
Hluê si Đinh Minh Hiệp, Khua knơ̆ng bruă lŏ hma leh anăn mđĭ kyar ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh, ară anei bruă mkăp brei bruă lŏ hma sa anôk ka đĭ kyar. Kyuanăn klei čiăng pŏk mlar anôk mnia mblei, ba čhĭ hlăm lăn čar čiăng rơ̆ng kơ mnơ̆ng dhơ̆ng mnia mblei jing bruă klam mơ̆ng ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh hŏng dŭm krĭng, hlăm anăn mâo krĭng Lăn Dăp Kngư bi êdah hŏng dŭm hdră mkăp mơ̆ng knơ̆ng bruă klă klơ̆ng, ngăn prăk duh bi liê, mnuih mă bruă mâo hnơ̆ng tŭ jăk čiăng dưi đru kơ dŭm čar. Yuôm bhăn hĭn, klei bi mguôp hlăm wưng êgao ba wĭt dŭm boh tŭ dưn klă klơ̆ng hlăm bruă mkŏ mjing mnơ̆ng dhơ̆ng, pŏk mlar dŭm klei mkăp brei. Đinh Minh Hiệp ăt lač klă, klă sĭt hŏng klei bi mguôp, klei đru mơ̆ng ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh hŏng dŭm čar krĭng Lăn Dăp Kngư mâo wưng tuôm hŏng lu klei dleh dlan, êngao kơ klei kpăk phŭn mnơ̆ng dhơ̆ng, dŭm alŭ wăl ăt lŏ tuôm hŏng klei dleh dlan hlăm bruă rơ̆ng hơĭt hnơ̆ng mnơ̆ng dhơ̆ng, hnơ̆ng čuăn hlăm lăn čar leh anăn tač êngao. Boh klei tui duah phŭn agha čiăng dưi duah klei blŭ mbĭt êjai mkŏ klei mkăp brei:
Bruă bi mguôp hŏng ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh hŏng dŭm čar jing êngao kơ bruă ba jao kdrăp mrâo mrang lŏ dưi bi mguôp ksiêm dlăng phŭn agha. Drei dưi rơ̆ng dŭm mta bruă čiăng djăp ênŭm dŭm hnơ̆ng čuăn tar rŏng lăn sơnăn kơh dưi bi mâo djăp klei mkŏ klei mkăp brei leh anăn jih jang dŭm tĭng dưi mâo boh tŭ mơ̆ng klei đĭ kyar anei.
Ƀuôn prŏng Hồ Chí Minh leh anăn 5 čar krĭng Lăn Dăp Kngư mrâo ba mdah 558 hdră êlan duh bi liê, hlăm anăn mâo lu jing hlăm bruă lŏ hma kdrăp mrâo mang, mkra mjing, bruă mkŏ mkra êlan klông leh anăn logistics... Anei ăt jing klei găl čiăng kơ čar hưn mdah, jing wưng čiăng ksiêm wĭt klei ktang leh anăn klei găl mơ̆ng grăp alŭ wăl. Ƀiădah, dŭm alŭ wăl hnưm srăng bi klă čuăl mkra čar, ƀuôn prŏng, čuăl mkra krĭng pla mjing, krĭng anôk duh mkra čiăng bi klă hŏng phung kreh knhâo ksiêm duah êlâo kơ hưn mdah hŏng knơ̆ng bruă. Hluê anăn đru kơ dŭm hdră dưi hluê ngă, bi lar jih klei găl, đru klei ngă bruă tinăn mtam kơ dŭm alŭ wăl hlăm krĭng.
Viết bình luận