Lui hĕ klei thâo mơ̆ng đưm “Hbei tao jing ti lăn ka tuôm pla, mdiê mưng hŏng lăn tuôm pla leh”, krĭng pla jing prŏng 80 ha ti krĭng ƀuôn prŏng Ƀuôn Ama Thuôt, čar Dak Lak mơ̆ng Knơ̆ng bruă Sweet Potatoes jing krĭng lăn sah kba leh kyua pô hma tuôm brei kơ dŭm êpul bruă, arăng mưn lăn pla hbei tao hlăm lu thŭn. Yan tal êlâo knơ̆ng bruă pla hruê̆ hbei tao ti lăn anei, lu mnuih rŭng răng lăn srăng sah kba, mâo lu mnơ̆ng ngă. Kyua anăn, Sweet Potatoes tŭ jing leh. Êlâo dih, phung pla hbei tao ti Lăn Dap Kngư mâo hnơ̆ng boh mnga 30 ton/ha jing mơak leh. Ƀiădah đang pla mjing hrui mă mơ̆ng knơ̆ng bruă mâo truh 50 ton/ha.
Hlue si Bùi Quang Sáu, pô klam bruă hdră mnêč hlăm krĭng lăn anei, mdê hŏng gưl tal êlâo jing knơ̆ng bruă mkra mđĭ lăn hŏng hbâo doh; leh anăn yua ana mjeh mâo phŭn agh klă mngač, mbŏ mnơ̆ng tŭ jăk hlue si wưng mđĭ kyar đang pla mjing. Êngao kơ buôn hbei ka hrui mă, hla mtah amâo sa anôk hluăt ƀơ̆ng ôh, Bùi Quang Sáu brei thâo, hŏng hdră mkra mjing, hlăm 2 thŭn knơ̆ng bruă pla leh 3 yan hbei, yan êdei hnơ̆ng boh mnga mâo lu hĭn êlâo.
“Hmei ksiêm hriăm kơ mnơ̆ng tŭ jăk lăn pla mjing, mbĭt hŏng mdjiê dŭm mta mnơ̆ng mngă hlăm lăn čiăng ngă bruă pla mjing. Leh hdră msir mgaih lăn hlăm 2 mlan. Bi mklă lăn anăn ênŭm mnơ̆ng tŭ jăk, amâo lŏ mâo mnơ̆ng ngă ôh snăn kơh hmei pla. Êngao kơ mjeh jăk, bruă msir mgaih lăn, mnơ̆ng tŭ jăk jing yuôm bhăn snăk mâo hnơ̆ng leh anăn mboh lu msĕ si ară anei.”
Mai Duy Khương, Khua Mđĭn kyar anôk ba čhĭ mơ̆ng Knơ̆ng bruă Sweet Potatoes bi mklă: Ară ane hbei tao ti dŭm čar Lăn Dap Kngư knŏng mâo hbei mtah hlăm wăl hdĭp mda leh hrui ma wmơ̆ng 15 truh 20 hruê. Ƀiădah hbei tao knơ̆ng bruă dưi krơ̆ng hnơ̆ng jăk hlăm 3 mlan. Klei anei găl ênưih kơ bruă ba čhĭ kơ ala tač êngao hŏng êlan êa ksĭ truh kơ dŭm krĭng Ơ Rôp, Arap.
“Hmei bi siñê klei kuôl kă hŏng Knŏng bruă Toyota mơ̆ng Japon. Hmei bi siñê klei kuôl kă mkăp hlue si hdră mnơ̆ng dhơ̆ng leh anăn hŏng hnơ̆ng ênoh mâo leh. Jih jang klei kuôl kă ba čhĭ: Hnơ̆ng, ênoh dưi čuăn êlâo kơ mlan 12 êlâo kơ pla mjeh. Ară anei hbei hmei dôk pla anei jing hbei tao Japon, mjeh Beniazuma. Djăp hnơ̆ng čuăn ba čhĭ hlăm êlan êa ksĭ ti Ơ Rôp. Anôk hmei ba čhĭ hơĭt snăk.”
Đào Y Dương, Khua bruă mđĭ kyar hdră bruă mơ̆ng Knơ̆ng bruă Sweet Potatoes brei thâo: Klei amâo tŭ ară anei mơ̆ng lu phung pla hbei tao ti Lăn Dap Kngư ăt msĕ si lu alŭ wăl mkăn hlăm kluôm ala jing kyua diñu ktrŏ kơ bruă mkra mjing mlih anôk pla. Ka yua ôh kơ hdră mkra mlih lăn djŏ hdră, mbĭt anăn mjhua lu đei êa drao krih kơ ana pla mjing ngă kơ dŭm mta mnơ̆ng tŭ dưn kơ hbei tao djiê jih. Klei anei ngă kơ hnơ̆ng hbei leh anăn hnơ̆ng jăk hrŏ lu, amâo ngă djăp ôh klei čuăn mơ̆ng phung blei ala tač êngao, bi phung hlăm ala čar ăt huĭ mơh kyua lu êa drao krih. Mơ̆ng klei tŭ jing kơ hnơ̆ng hnei, hnơ̆ng jăk, Knơ̆ng bruă Sweet Potatoes dôk duah ƀĭng hgŭm čiăng pŏk mlar truh 500ha hlăm thŭn 2024 anei leh anăn srăng đĭ thiăm dŭm êbâo ha kơh djăp klei čiăng phung akâo blei hlăm dŭm thŭn kơ anăp.
Đào Y Dương brei thâo, lăn pla leh anăn yan adiê ti Dak Lak djŏ guôp hŏng mjeh hbei Beniazuma Japon, dưi mâo 90 ton/ha. Klei gun kpăk knơ̆ng bruă ară anei jing duah lăn bi knông čiăng ngă djŏ bruă ba yua masin hlăm klei mkra mjing.
“Hlăm bruă mkra mjing leh anăn ba chĭ snăn hơĭt kjăp. Mkra mjing ăt tŭ jing leh. Čang hmăng bruă sang čư̆ êa mjing klei găl kơ hmei mâo sa lăn hơĭt kjăp mơ̆ng 400-500ha čiăng hơĭt mkra mjing”./.
Viết bình luận